Χιόνι
Το χιόνι (αρχαία ελληνικά: η χιών) δημιουργείται μεταξύ, κάτω ή πάνω από τα στρώματα των νεφών, ανάλογα του πλάτους και της θερμοκρασίας των νεφών, από τη συμπύκνωση των υδρατμών σε θερμοκρασία κατώτερη του σημείου πήξεως αλλά με πολύ βραδύ ρυθμό. Έτσι το χιόνι αποτελείται από κρυστάλλους πάγου, που ενωμένοι μεταξύ τους χαλαρά σχηματίζουν τις λευκές και ελαφρές χιονονιφάδες.
Συχνά ακούγεται ότι το χιόνι είναι παγωμένη βροχή, αλλά αυτό δεν είναι επιστημονικώς ορθό. Το χιόνι από την απευθείας συμπύκνωση των υδρατμών σε κρυστάλλους πάγου, με πολύ βραδύ ρυθμό, χωρίς να μεσολαβήσει η υγρή κατάσταση προηγουμένως. Αυτό φυσικά συμβαίνει υπό την προϋπόθεση ότι η θερμοκρασία είναι κατώτερη του σημείου πήξεως του νερού (0 °C ή 32 °F).
Μεγάλες ποσότητες σχηματίζονται στα ψηλά νέφη σε όλα τα πλάτη της Γης. Αν και είναι κοινότατο στους πόλους, εν τούτοις σχηματίζεται περισσότερο στις βόρειες εύκρατες ζώνες επειδή ο αέρας περιέχει περισσότερη υγρασία. Στα πολικά όρη, οροπέδια, αλλά και στα ψηλότερα όρη πέφτει σε μεγάλη ποσότητα, έκταση και βάθος ώστε η πίεση των τελευταίων στρώσεων το μετατρέπει σε πάγο, σχηματίζοντας έτσι τους παγετώνες που στις πολικές περιοχές καλύπτουν χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Για πολλούς τοπογραφικούς και μετεωρολογικούς λόγους οι χιονοπτώσεις ποικίλλουν σημαντικά στις κορυφές των βουνών ακόμα και αν είναι στον ίδιο παράλληλο. Τα όρια του «διαρκούς χιονιού», στις κορυφές, γνωστό ως η γραμμή χιονιού, είναι από 300 μ. υψόμετρο σε γεωγραφικό πλάτος 70°, 1.500 μ. σε 60°, 2.100 μ σε 50°, 3.000 μ σε 40°, 3.900 μ. σε 30°, 4.500 μ. σε 20° και 5.100 μ. στον Ισημερινό.
Χιονονιφάδες, Ουίλσον Μπέντλεϊ, 1902.
Τα κρυσταλλικά συσσωματώματα των νιφάδων του χιονιού είναι κατά το πλείστον διαφανή με στιλπνές έδρες που αντανακλούν το φως και παρουσιάζουν λευκή μάζα. Το μέγεθος των κρυστάλλων τους, είναι 0.25 – 13 χιλιοστά και πέφτουν μεμονωμένοι ή ενωμένοι σε νιφάδες που σχηματίζονται συνήθως σε ήρεμη χιονόπτωση με θερμοκρασία εδάφους 0 °C (32 °F) ή χαμηλότερη. Τα πολύ ψυχρά νέφη σχεδόν πάντα είναι ξηρά, σε αντίθεση με τα θερμότερα νέφη (τα χαμηλότερα) που περιέχουν περισσότερη υγρασία και έχουν την τάση να παρασκευάζουν τους μεγαλύτερους, ταχέως αυξανόμενους και διακλαδιζόμενους κρυστάλλους.
Γενικά τα σχήματα των κρυστάλλων του χιονιού ανήκουν στο εξαγωνικό σύστημα, με επικράτηση των αστεροειδών μορφών με έξι ακτίνες. Η ομορφιά και ο πλούτος τους έλκυσε τη προσοχή και το θαυμασμό των μελετητών του χιονιού από τους αρχαίους χρόνους μέχρι και σήμερα, και αποδεδειγμένα θεωρείται ότι υπερτερούν σε τελειότητα και ποικιλία των κρυστάλλων οποιουδήποτε ορυκτού είδους.