ΗΘΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ 1880

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΘΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ

  • Οι ηθογράφοι καλλιέργησαν σχεδόν απο­κλειστικά το διήγημα.
  •          Κύριος στόχος τους ήταν η όσο το δυνατόν πιο πιστή παρουσίαση της ζωής στην ελληνική ύπαιθρο, δηλαδή η καταγρα­φή των τοπικών παραδόσεων, ηθών και εθίμων, των καθημερινών συνηθειών, του χαρακτήρα και της νοοτροπίας των Ελλήνων της εποχής.
  •          Στη συ­ντριπτική τους πλειονότητα, οι ήρωες των ηθο­γραφικών διηγημάτων είναι απλοί άνθρωποι της ελληνικής υπαίθρου.
  •         Όλα σχεδόν τα έργα της ηθογραφίας χαρακτηρίζονται από έντονο λυρι­σμό, ενώ σε πολλές περιπτώσεις η  επιμονή στην εθιμογραφία και τη λαογραφία λειτουργούν αρνητικά για τη λο­γοτεχνική τους αξία.
  •          Οι ηθογράφοι εμπνέονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα προσωπικά τους βιώ­ματα και πολύ συχνά χρησιμοποιούν ως πλαίσιο για τα έργα τους την ιδιαίτερη πατρίδα τους (π.χ. ο Παπαδιαμάντης τη Σκιάθο).
  •          Ο αφηγηματικός λόγος των ηθογράφων λειτουργεί απομνημονευτικά περισσότερο παρά αυτοβιογραφικά, κατά προτίμη­ση, ιδίως όταν κεντρικό πρόσωπο της αφήγησης είναι ένα πρόσωπο διαφορετικό από τον ίδιο τον συγγραφέα· ο συγγρα­φέας είναι  περισσότερο αυτόπτης μάρτυρας και δίνει  πληροφο­ρίες περιορισμένης εμβέλειας
  •          προσγείωση της αφήγησης στο παρόν και σε χώρους λίγο ή πολύ γνωστούς και οικείους
  •          απεικόνιση χαρακτηριστικών ανθρώπινων τύ­πων,
  •           σκηνοθετημένη αληθοφάνεια της αφήγησης, η οποία στηρίζεται συνήθως στη συστηματική χρήση του πρώτου αφηγηματικού προσώπου (τεχνική που σκο­πεύει στην εξίσωση της αφήγησης με τη μαρτυρική κατάθεση) και στην εκτεταμένη χρήση των διαλόγων στους οποίους αποτυπώνεται η ιδιωματική έκφραση των ηρώων (τεχνική που σκοπεύει στη δημιουργία ε­ντύπωσης φωνογραφικής πιστότητας).

http://fotodendro.blogspot.gr/search/label/%CE%97%CE%98%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%99%CE%9A%CE%97%20%CE%A0%CE%95%CE%96%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%99%CE%91

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΝΕΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ

 

Παραδοσιακή ποίηση (http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=230&author_id=31) – Συμπαγής μονάδα σκέψης – Εξωτερική δυναμική:

1. Έμμετρος ρυθμός, ισομετρικός (end-stopped) στίχος με ομοιοκαταληξία/ρίμα
2. Έλλογη αλληλουχία νοημάτων, εικόνων, όρων
3. Ευδιάκριτο και εύκολα κατανοητό νόημα
4. Λεξιλόγιο –συχνά εξεζητημένο- με έντονο το λυρικό στοιχείο
5. Συγκινησιακή φόρτιση

Μοντέρνα/Νεωτερική ποίηση – Εσωτερική δυναμική:

1. Ελευθερωμένος / διασκελιζόμενος (run-on/enjambed) στίχος με παύσεις, παρηχήσεις, τονικές εναλλαγές
2. Άλογη αλληλουχία στοιχείων, που δεν εκμηδενίζει τη συγκινησιακή δραστικότητα, αλλά την ενδυναμώνει και την εμπλουτίζει
3. Ξάφνιασμα του αναγνώστη, που εδράζεται σε μια σκοτεινότητα διανοητικής φύσεως
4. Απλό, οικείο, καθημερινό λεξιλόγιο που πλησιάζει τον τόνο της προφορικής ομιλίας
5. Ανάπτυξη δραματικότητας (<δρω – πράττω) μέσω εικόνων

Η παραδοσιακή ποίηση ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ, ενώ η μοντέρνα ΥΠΟΒΑΛΛΕΙ. Ειρήσθω εν παρόδω, το «υποβάλλω» είναι πιο ισχυρό από το «επιβάλλω»!

Στοιχεία αντλημένα από: Δημήτρης Κόκορης, Ποιητικός ρυθμός. Παραδοσιακή και νεωτερική έκφραση, Θεσσαλονίκη, Νησίδες, Ιούλιος 2006