>προετοιμαστείτε για τους χάρτες σας

>Μικροί χαρτογράφοι, έτοιμοι;
Για την κατασκευή των ομαδικών χαρτών σας στην ώρα της Ευέλικτης Ζώνης, μπορείτε να προετοιμαστείτε κάνοντας από τώρα τις επισκέψεις σας στους συνδέσμους που ακολουθούν:

• Για όλες τις ομάδες:

Google Maps
Γεωμορφολογικός και Πολιτικός χάρτης της Ελλάδας
Υπουργείο Πολιτισμού (πολιτιστικός χάρτης, χρονολόγιο κ.ά)

• Ομάδες 1 και 5 (χάρτης ελληνικής μυθολογίας)

Χάρτες μυθολογίας
Ελληνική μυθολογία
Τοποθεσίες των άθλων του Ηρακλή

• Ομάδα 2 (ιστορικός χάρτης εκστρατείας Μ. Αλεξάνδρου)

Μέγας Αλέξανδρος
Η εποχή του Μ. Αλεξάνδρου

• Ομάδα 3 (αστικός χάρτης Κομοτηνής)

Δήμος Κομοτηνής

• Ομάδα 4 (ιστορικός χάρτης ελληνοπερσικών πολέμων)

Ελληνοπερσικοί πόλεμοι

Αν έχετε βρει κι εσείς κάποιες ηλεκτρονικές διευθύνσεις που μπορούν να βοηθήσουν, επικολλήστε τες στο έγγραφο του “χώρου έκφρασης” για να είμαστε έτοιμοι.

ΠΡΟΣΟΧΗ: η δραστηριότητα θα πραγματοποιηθεί μόνο με τη χρήση βιβλίων και των επιλεγμένων διευθύνσεων, για να αποφύγουμε άσκοπο χάσιμο χρόνου και τις …κακοτοπιές του διαδικτύου.

>κλικ και … χαμόγελο! »« >όγκος, μάζα, πυκνότητα

>σχολική χαρτογραφία στα χρόνια …της δασκάλας σας

>Ο χρόνος κυλάει και οι μαθητές γίνονται δάσκαλοι. Δεν ξεχνούν όμως τα μαθητικά τους χρόνια…
Με αφορμή την ενασχόλησή μας με τους χάρτες θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μερικές αναμνήσεις μου σχετικές με τη χρήση και τη μελέτη των χαρτών στο σχολείο την εποχή που ήμουν μαθήτρια του δημοτικού.
Όταν άρχιζε η σχολική χρονιά, στη λίστα με τα ψώνια συμπεριλαμβανόταν και ένα μπλοκ ιχνογραφίας “με ψιλόχαρτο”, που προοριζόταν για την αντιγραφή και …φιλοτέχνηση χαρτών. Βλέπετε, το μάθημα της Γεωγραφίας συνδυαζόταν με αυτό των καλλιτεχνικών, τουλάχιστον στο κομμάτι του σχεδιασμού χαρτών.
Να ποια ήταν η συνηθισμένη διαδικασία:

• Οι δάσκαλοί μας (καλή τους ώρα εκεί που είναι) μάς ανέθεταν σαν εργασία στο σπίτι να σχεδιάσουμε το χάρτη που αντιστοιχούσε στο μάθημα της ημέρας.
• Ανοίγαμε το σχολικό βιβλιο με το χάρτη και τοποθετούσαμε πάνω τη σελίδα με το ψιλόχαρτο (ένα πολύ διαφανές φύλλο του μπλοκ), όπου και αντιγράφαμε το περίγραμμα της χώρας ή του γεωγραφικού διαμερίσματος.
• Πατούσαμε δυνατά με το μολύβι το περίγραμμα, ώστε να χαραχτεί στο αμέσως επόμενο φύλλο του μπλοκ το σχέδιο, το οποίο μετά σχεδιάζαμε με μολύβι.
• Σειρά είχαν τα χρώματα. Αν ο χάρτης ήταν πολιτικός ήταν εύκολο: ένα χρώμα για κάθε νομό ή χώρα. Αν ήταν γεωφυσικός, το πράγμα δυσκόλευε. Έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε το ανάλογο χρώμα που συμβόλιζε τη μορφολογία του εδάφους (καφέ για τα βουνά, πράσινο για τις πεδιάδες κ. ά)
• Τέλος, τοποθετούσαμε σημάδια για τις πόλεις, γράφαμε τα ονόματα των ποταμών,των βουνών και ό,τι άλλο υπήρχε στον αντίστοιχο χάρτη του βιβλίου.

Μερικοί απ’τους δασκάλους μας αντί για τη αντιγραφή του χάρτη μας δίδασκαν πώς μπορούσαμε να τον σχεδιάσουμε σε μεγέθυνση ή σμίκρυνση με τη χρήση ενός πλέγματος από κουτάκια.
Χρονοβόρα διαδικασία! Εκείνο που σίγουρα συνέβαινε πάντως, ήταν ότι επί 1-2 ώρες τουλάχιστον κοιτάγαμε προσεχτικά όλες τις λεπτομέρειες κάθε χάρτη, ώστε να μη μας ξεφύγει τίποτε.
Αυτά συνέβαιναν στα παλιά χρόνια…

>ο χρόνος ενός ποιήματος »« >ένα μάθημα Φυσικής σαν … ηλεκτρονικό παιχνίδι

>ένα νησί βυθίζεται (αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον)

>Το Τουβαλού είναι ένα νησιωτικό κράτος του Ειρηνικού ωκεανού, που βρέθηκε τα τελευταία χρόνια στο κέντρο των συζητήσεων για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, που οδηγεί στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Βλέπετε, το Τουβαλού έχει πολύ χαμηλό ύψος πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το ψηλότερο σημείο του είναι 4,5 μέτρα. Καθώς η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, υπάρχει φόβος να βυθιστεί ολόκληρο, μετατρέποντας τους κατοίκους του στους πρώτους “περιβαλλοντικούς πρόσφυγες”.
Η μεταβολή του φυσικού περιβάλλοντος είναι κάτι αναπόφευκτο, χωρίς να είναι πάντα κακό. Τι γίνεται όμως, αν οι αλλαγές που προέρχονται από εμάς τους ανθρώπους είναι τόσο καταστροφικές;

>κοιμήσου, »« >ένα νησί γεννιέται (αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον)

>ένα νησί γεννιέται (αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον)

>Πώς φαντάζεστε ότι γεννιέται ένα νησί;
Η απάντηση είναι : βίαια!
Η γέννηση ενός καινούριου νησιού συνήθως γίνεται με μια βίαιη έκρηξη ενός υποθαλάσσιου ηφαιστείου, που δημιουργεί έναν κωνικό σχηματισμό, ο οποίος υψώνεται πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Όταν η έκρηξη καταλαγιάσει, τα πετρώματα που υψώθηκαν με τον κώνο του ηφαιστείου ψύχονται και στερεοποιούνται.
Το νέο νησί δεν έχει βέβαια σταθεροποιηθεί ακόμη. Αν το ηφαίστειο εκραγεί ξανά, μπορεί να εξαφανιστεί εντελώς ή μπορεί να γίνει ακόμη μεγαλύτερο!
Σαν φαινόμενο είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Παρακολουθήστε στο βίντεο που ακολουθεί τα … γεννητούρια ενός νησιού από το ηφαίστειο Kavachi, στα Νησιά Σολομώντα κοντά στην Αυστραλία.
* Και μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: Το ηφαίστειο αυτό, σύμφωνα με τους επιστήμονες που παρακολουθούν τη δράση του, έχει σχηματίσει 9 φορές νησιά (το πιο πρόσφατο, το 2003 με ύψος 15 μέτρων) , τα οποία όμως ξαναβυθίστηκαν μετά από λίγο καιρό. Βλέπετε, είναι ακόμη πολύ ενεργό!

* πηγές: http://www.volcanolive.com/kavachi.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Kavachi
http://www.youtube.com/v/8nSu_BhExPI?version=3

>ένα νησί βυθίζεται (αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον) »« >το πρόβλημα του Σαββατοκύριακου 1

>οι χάρτες στην εποχή του GPS και του Google Maps

>Οι χάρτες αποτέλεσαν την πρώτη προσπάθεια των ανθρώπων να αποτυπώσουν με σύμβολα μια εικόνα ενός τόπου με όλα τα σημεία που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν όποιον τους χρησιμοποιούσε.
Αναφορές για πρωτόγονους χάρτες μπορεί να συναντήσει κανείς στην ιστορία των νησιωτικών πολιτισμών του Ειρηνικού Ωκεανού, στους Εσκιμώους της Βόρειας Αμερικής και τους Αζτέκους. Χάρτες σχεδιασμένοι σε πήλινες πινακίδες , που χρονολογούνται γύρω στο 2300 π. Χ. αναφέρονται να έχουν βρεθεί στη Βαβυλώνα, ενώ ανάλογα ευρήματα από την ίδια εποχή φαίνεται πως υπάρχουν και στην Αίγυπτο. (Μια πολύ περιεκτική εργασία για την ιστορία της χαρτογραφίας μπορεί να διαβάσει κανείς εδώ.)
Από τότε μέχρι σήμερα πολλά έχουν αλλάξει στη χαρτογράφηση.
Εκείνο που πραγματικά έκανε πολλούς χάρτες να χαρακτηριστούν ως ανακριβείς και να μεταβληθούν σε αντικείμενα μουσειακής αλλά όχι επιστημονικής αξίας, είναι η ολοένα αυξανόμενη γεωγραφική γνώση, που έγινε πιο εύκολη με τη βοήθεια της τεχνολογίας.
Όταν ο άνθρωπος μέσα από τις εξερευνήσεις κατάφερε να αποδείξει τη σφαιρικότητα της γης, κάτι που τα λαμπρά μυαλά της επιστήμης ήδη υποψιάζονταν, μια νέα περίοδος άρχισε στη χαρτογράφηση του κόσμου.
Μια νέα μεγάλη ώθηση δόθηκε στη χαρτογραφία με τη βιομηχανική εποχή που έφερε την ανάπτυξη των συγκοινωνιών, ενώ ακόμη πιο εντυπωσιακά ήταν τα δεδομένα που προέκυψαν όταν ο άνθρωπος άρχισε να ταξιδεύει στους αιθέρες και να τραβά αεροφωτογραφίες.
Σήμερα, που βρισκόμαστε στην τεχνολογική εποχή, θεωρείται πολύ απλό να λαμβάνουμε οδικές οδηγίες από το GPS του αυτοκινήτου μας, που παίρνει πληροφορίες από ένα σύστημα τεχνητών δορυφόρων, καθιστώντας περιττούς τους κλασσικούς οδικούς χάρτες.
Οι δορυφόροι άλλωστε έχουν καταγράψει με εντυπωσιακή λεπτομέρεια τα γεωγραφικά δεδομένα κάθε περιοχής, τα οποία είναι διαθέσιμα με μεγάλη ευκολία σε όποιον διαθέτει υπολογιστή με σύνδεση στο διαδίκτυο, με τη χρήση του Google Maps και άλλων συναφών ιστοσελίδων.
Μήπως όλα αυτά σημαίνουν το τέλος των χαρτών;
Σίγουρα όχι! Μην ξεχνάτε: ο χάρτης είναι ένα σημαντικό εργαλείο. Είτε είναι συμβατικός είτε ψηφιακός, είναι απαραίτητος σε όποιον θέλει να κατακτήσει τη γεωγραφική (και όχι μόνο) γνώση. Απολαμβάνουμε όσα έχει προσθέσει η τεχνολογία, όμως χρειάζεται να καλλιεργήσουμε την ικανότητα να παίρνουμε τις πληροφορίες από όσο το δυνατόν περισσότερες πηγές μπορούμε, ώστε να έχουμε πιο ολοκληρωμένη εικόνα του κόσμου που μας περιβάλλει.

>το πρόβλημα του Σαββατοκύριακου 1 »« >χρώματα, υλικά, σχήματα