Σενάριο 1 (υλικό από το ISOTIS):
Παιδιά στο νηπιαγωγείο αναπτύσσουν συμβολικό παιχνίδι με κούκλες ζώων και συνομιλούν μία στη μητρική τους γλώσσα και μία στα ελληνικά. Πως θα αντιδρούσατε στο παραπάνω περιστατικό εάν συνέβαινε στη δική σας τάξη;
- Θα τα ρωτούσα γιατί χρησιμοποιούν τη γλώσσα τους.
- Εάν είχα τη δυνατότητα θα μιλούσα στη γλώσσα τους.
- Θα έπαιζα μαζί τους και θα τα ενθάρρυνα να μιλούν περισσότερο ελληνικά για να αποκτήσουν μεγαλύτερη επάρκεια στην ελληνική.
- Θα παρατηρούσα την κατάσταση και θα τα άκουγα από μακριά.
- Θα έπαιζα μαζί τους να δείξω ενδιαφέρον για τη μητρική τους γλώσσα.
- Θα ενθάρρυνα ένα άλλο παιδί από άλλο γλωσσικό περιβάλλον να μπει στο παιχνίδι τους και θα παρατηρούσα τι θα συνέβαινε.
Εσείς πως θα αντιδρούσατε σε ανάλογη περίπτωση;
Σενάριο 2 (υλικό από το ISOTIS):
Δύο παιδιά, ένα αλλόγλωσσο και ένα Ελληνόπουλο μαλώνουν. Το παιδί αλβανικής καταγωγής ισχυρίζεται ότι είναι ελληνόπουλο γιατί γεννήθηκε στην Ελλάδα και το παιδί μη αλβανικής καταγωγής του λέει : «Είσαι Αλβανός, δεν είσαι δικός μας». Πως θα αντιδρούσα στο παραπάνω περιστατικό;
- Θα μιλούσα στο παιδί αλβανικής καταγωγής προσπαθώντας να του δώσω να καταλάβει ότι η πολιτισμική-γλωσσική του διαφορά κάνει τα άλλα παιδιά μη αλβανικής καταγωγής να αντιδρούν έτσι.
- Θα ενθάρρυνα όλη την τάξη να αναστοχαστεί (σκεφτεί, συζητήσει) για το γεγονός ότι η ταυτότητά μας είναι πολλαπλή και σύνθετη λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτισμικές μας καταβολές βοηθούν στο χτίσιμο της ταυτότητας χωρίς να την περιορίζουν.
- Θα αποδεχόμουν το δικαίωμα του παιδιού αλβανικής καταγωγής να υπερασπίζεται την ελληνική του ταυτότητα αλλά την ίδια στιγμή θα ανάπτυσσα δραστηριότητες για να δεχτεί την αξία της πολιτισμικής του ταυτότητας ως Αλβανός.
- Θα δεχόμουν τον ισχυρισμό του παιδιού με αλβανική καταγωγή ότι είναι Έλληνας πολίτης και θα ζητούσα από το άλλο παιδί να το σεβαστεί κι εκείνο.
- Θα έφερνα το ζήτημα ως θέμα συζήτησης στην τάξη και θα διερευνούσα πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά την πολιτισμική/εθνοτική ταυτότητα.
Εσείς πως θα αντιδρούσατε σε ανάλογη περίπτωση;
Στην πρώτη περίπτωση αρχικά θα παρατηρούσα το παιχνίδι τους και στη συνέχεια ίσως ενθάρρυνα ένα παιδί από άλλο γλωσσικό περιβάλλον να μπει στο παιχνίδι .Στην δεύτερη περίπτωση θα ανέπτυσσα δραστηριότητες για να εξηγήσω σε όλα τα παιδιά για την ταυτότητα τους και θα ενθάρρυνα όλη την τάξη να αναστοχαστεί (σκεφτεί, συζητήσει) για το γεγονός ότι η ταυτότητά μας είναι πολλαπλή και σύνθετη λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτισμικές μας καταβολές βοηθούν στο χτίσιμο της ταυτότητας χωρίς να την περιορίζουν.
1η περιπτωση
Θα έπαιζα μαζί τους και θα τα ενθάρρυνα να μιλούν περισσότερο ελληνικά για να αποκτήσουν μεγαλύτερη επάρκεια στην ελληνική.
2η περίπτωση
Θα έφερνα το ζήτημα ως θέμα συζήτησης στην τάξη και θα διερευνούσα πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά την πολιτισμική/εθνοτική ταυτότητα.
Σενάριο 1:
Θα παρατηρούσα, θα έμπαινα κι εγώ στο παιχνίδι τους για λίγο, ώστε να προσελκύσω κι άλλα παιδιά να συμμετέχουν σε αυτό.
Σενάριο 2:
Με αφορμή το γεγονός αυτό, θα προκαλούσα συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης και για τις επόμενες μέρες θα σχεδίαζα διάφορες σχετικές δραστηριότητες για να αντιληφθούν τα παιδιά την πολλαπλότητα της ταυτότητάς τους και να καλλιεργηθεί ο σεβασμός στις πολιτισμικές καταβολές.
i) Το συμβολικό παιχνίδι με κούκλες-ζώων στο νηπιαγωγείο το παιδί ζει όλα τα προσωπικά γεγονότα και μη, σε όλες τις αισθηματικές και ηθικές καταστάσεις που μπορεί να κατανοήσει. Η κούκλα είναι ο αντικαταστάτης του φίλου αποτελεί αντικείμενο επικοινωνίας σε όλες τις εκδηλώσεις του, σύντροφος του παιχνιδιού. Είναι επομένως ένας γλωσσικός κώδικας που αποτελεί σημαντικές λειτουργίες επικοινωνιακές στη ζωή του σχολείου θα παρατηρούσα και θα τα άκουγα από μακριά.
ii)Θα ενθάρρυνα όλη την τάξη μετά από συζήτηση ότι οι πολιτισμικές μας καταβολές βοηθούν σημαντικά στην κατάκτηση της γλώσσας σε μορφωτικό και επαγγελματικό εφόδιο.
Στην πρώτη περίπτωση θα έπαιζα μαζί τους ώστε να δείξω ενδιαφέρον για τη μητρική τους γλώσσα και θα ενθάρρυνα και ένα άλλο παιδί από ένα άλλο γλωσσικό περιβάλλον να μπει στο παιχνίδι ώστε να παρατηρήσω τι θα συνέβαινε και πως θα αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους.
Στη δεύτερη περίπτωση θα φρόντιζα να συζητήσω με όλα τα παιδιά στην τάξη ώστε να καταλάβω πως αντιλαμβάνεται το καθένα την πολιτισμική ταυτότητα. Έπειτα θα οργάνωνα κάποιες δραστηριότητες και θα παρότρυνα τα νήπια ότι μπορεί η ταυτότητά μας να είναι πολλαπλή και σύνθετη και ότι οι πολιτισμικές μας καταβολές βοηθούν στο χτίσιμό της χωρίς να την περιορίζουν.
1o Σενάριο
Θα τα ενθάρρυνα να εκφράζονται όπως θέλουν
Σενάριο 2ο
Θα έφερνα το ζήτημα ως θέμα συζήτησης στην τάξη και θα διερευνούσα πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά την πολιτισμική/εθνοτική ταυτότητα.
Στην πρώτη περίπτωση θα έπαιζα μαζί τους για να δείξω ενδιαφέρον για τη μητρική τους γλώσσα. Στη δεύτερη περίπτωση θα ενθάρρυνα όλη την τάξη να αναστοχαστεί (σκεφτεί, συζητήσει) για το γεγονός ότι η ταυτότητά μας είναι πολλαπλή και σύνθετη λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτισμικές μας καταβολές βοηθούν στο χτίσιμο της ταυτότητας χωρίς να την περιορίζουν.
Στην πρώτη περίπτωση, θα παρατηρούσα τα παιδιά πως παίζουν και θα πρότεινα στους άλλους μαθητές να παρακολουθήσουμε το κουκλοθέατρο των παιδιών σαν παράσταση. Στο τέλος της παράστασης, θα συζητούσα με τα παιδιά για το θεατρικό, τις εντυπώσεις τους και θα ενθάρρυνα τα παιδιά που το τόλμησαν. Με αφορμή αυτό θα ξεκινούσα να δουλεύω στην τάξη ένα θέμα σχετικό με τον τόπο καταγωγής και τα διάφορα πολιτισμικά στοιχεία του καθενός και αν “τραβούσε” η ομάδα ίσως να οργάνωνα μία γιορτή ή έκθεση που θα τα παρουσιάζαμε.
Στην δεύτερη περίπτωση, θα αποδεχόμουν το δικαίωμα του παιδιού αλβανικής καταγωγής να υπερασπίζεται την ελληνική του ταυτότητα αλλά την ίδια στιγμή θα ανάπτυσσα δραστηριότητες για να δεχτεί την αξία της πολιτισμικής του ταυτότητας ως Αλβανός.
1ο Σενάριο
Θα παρατηρούσα τα παιδιά από απόσταση για να συλλέξω πληροφορίες και στη συνέχεια αξιολογώντας τα δεδομένα θα προσπαθούσα να διευρύνω τη δραστηριότητα με τη συμμετοχή περισσότερων παιδιών.
2ο Σενάριο
Θα έφερνα το ζήτημα ως θέμα συζήτησης στην τάξη και θα διερευνούσα πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά την πολιτισμική/εθνική ταυτότητα. Τις επόμενες ημέρες θα οργάνωνα δραστηριότητες που θα βοηθούσαν τα παιδιά να αντιληφθούν το γεγονός ότι η ταυτότητά μας είναι πολλαπλή και σύνθετη και ότι οι πολιτισμικές μας καταβολές βοηθούν στο χτίσιμο της ταυτότητας μας χωρίς να την περιορίζουν.
θα τους πρότεινα να λύσουμε τη διαφωνία διαβάζοντας το βιβλίο του Νικολάι Ποπόφ( απόδοση Πέτρος Γαϊτάνος- Μαριανίνα Κριεζή): “Οι μεγάλοι κάνουν πόλεμο ,γιατί;;” εκδόσεις ΑΜΜΟΣ και μετά να δραματοποιήσουν την ιστορία , πράγμα που θα τα βοηθήσει να εκτονώσουν την ένταση και τα αρνητικά συναισθήματα υποδυόμενα τους ήρωες του παραμυθιού που εμπλέκονται σε πόλεμο διεκδικώντας την ίδια χώρα. Στη συνέχεια θα προκαλούσα μια συζήτηση για να οδηγηθούμε στο ηθικό δίδαγμα του βιβλίου και να συγκρίνουμε την ιστορία του με το περιστατικό που συνέβη μεταξύ τους.