Ανακεφαλαιωτική εξέταση της «Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας”
Οι δύο κλάδοι της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας (Γλωσσική Διδασκαλία και Νεοελληνική Λογοτεχνία) εξετάζονται την ίδια μέρα και η συνολική διάρκεια της εξέτασης είναι τρεις (3) ώρες. Οι απαντήσεις αναπτύσσονται σε ξεχωριστό φύλλο για καθέναν από τους δύο κλάδους και αποδίδεται διακριτός βαθμός για καθέναν από αυτούς. Για καθένα από τους δύο κλάδους δίνεται φωτοτυπημένο ένα κείμενο που συνοδεύεται από τρεις (03) ερωτήσεις, από τις οποίες η πρώτη αφορά την κατανόηση του κειμένου, η δεύτερη την προσέγγιση της γλώσσας του και η τρίτη την παραγωγή γραπτού λόγου.
Ειδικότερα:
Α. Στον κλάδο της Γλωσσικής Διδασκαλίας
Tο κείμενο που δίνεται στους μαθητές ανταποκρίνεται στην αντιληπτική ικανότητά τους και σχετίζεται με θεματικό κύκλο οικείο στους μαθητές από τη διδασκαλία στην τάξη. Το κείμενο πρέπει συνοδεύεται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα όπου δηλώνεται ο συντάκτης του, ο χρόνος και το μέσο δημοσίευσής του και όποια άλλη πληροφορία για τη συγκυρία δημοσίευσης και το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο κρίνεται αναγκαία από τον εκπαιδευτικό. Επίσης, το κείμενο αυτό είναι δυνατόν να συνοδεύεται από εικόνα, γράφημα κτλ.
1.Η πρώτη ερώτηση αναφέρεται στην κατανόηση του κειμένου με τις οποίες ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών να εντοπίζουν, να παρουσιάζουν και να κρίνουν τις πληροφορίες που περιέχονται στο κείμενο ή τις βασικές ιδέες του γράφοντος ή το πρόβλημα που θέτει κτλ.
Η συγκεκριμένη ερώτηση βαθμολογείται με έξι (6) μονάδες.
- Η δεύτερη ερώτηση, η οποία είναι δυνατόν να διακρίνεται σε δύο υποερωτήματα, αναφέρεται στην προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου με την οποία ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών
α) να αναγνωρίζουν είτε τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης μιας παραγράφου του κειμένου ή τη βασική δομή ολόκληρου του κειμένου, είτε να συσχετίζουν το βασικό μήνυμα του κειμένου σε σχέση με τον πομπό, τον/τους δέκτη/ες, τις περιστάσεις επικοινωνίας και τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε
ή/και
β) να ερμηνεύουν και να μετασχηματίζουν λέξεις ή φράσεις ή μέρη του κειμένου, διαφοροποιώντας τα γλωσσικά επίπεδα (μορφολογικό, παραγωγικό, σημασιολογικό, συντακτικό) κτλ.
Η συγκεκριμένη ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις (4) μονάδες.
- Η τρίτη ερώτηση αναφέρεται στην παραγωγή λόγου. Ζητείται από τους μαθητές να συντάξουν ένα κείμενο, ενταγμένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο, με το οποίο κρίνουν ή σχολιάζουν σημεία του κειμένου που τους έχει δοθεί ή αναπτύσσουν προσωπικές απόψεις, παίρνοντας αφορμή από το κείμενο. Η έκταση του κειμένου που καλούνται να παραγάγουν μπορεί να κινείται μεταξύ διακοσίων (200) και τριακοσίων (300) λέξεων, ανάλογα με την τάξη των μαθητών.
Η συγκεκριμένη ερώτηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες.
Β. Στον κλάδο της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Tο κείμενο που δίνεται στους μαθητές επιλέγεται μεταξύ των κειμένων που έχουν μελετηθεί στην τάξη (ποιητικό ή πεζό). Στην Γ΄ τάξη υπάρχει και η δυνατότητα να επιλεγεί άγνωστο κείμενο. Το κείμενο πρέπει να συνοδεύεται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα όπου δηλώνεται ο λογοτέχνης, ο τίτλος του βιβλίου, η χρονολογία έκδοσης και όποια άλλη πληροφορία σχετικά με το ιστορικό πλαίσιο κρίνεται αναγκαία από τον εκπαιδευτικό. Επίσης, το κείμενο είναι δυνατόν να συνοδεύεται από εικόνα.
- Η πρώτη ερώτηση αναφέρεται στην κατανόηση του κειμένου με την οποία ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών
α) είτε να εντοπίζουν στο κείμενο ορισμένες πληροφορίες, όπως πρόσωπα, χώρος, χρόνος, σκηνικό, κοινωνικό πλαίσιο δράσης των ηρώων, το πρόβλημα που κατευθύνει τη δράση των αφηγηματικών ηρώων, τα βασικά θέματα ή ιδέες που απασχολούν τον συγγραφέα,
β) είτε να αναλύουν κάποιον από τους χαρακτήρες.
Η συγκεκριμένη ερώτηση βαθμολογείται με έξι (6) μονάδες.
- Η δεύτερη ερώτηση αναφέρεται στην προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου με την οποία ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών να διακρίνουν την ιστορία/μύθο (τι λέει το κείμενο) από την αφήγηση (πώς το λέει το κείμενο) και ειδικότερα
α) είτε να αναγνωρίζουν τα βασικά σημεία οργάνωσης της αφηγηματικής πλοκής ή της ποιητικής γραφής,
β) είτε να εντοπίζουν μέσα στο κείμενο συγκεκριμένους δείκτες (π.χ. αφηγηματικούς τρόπους, αφηγηματικές τεχνικές, σχήματα λόγου κ.ά),
γ) είτε να εντοπίζουν και να αξιολογούν τις γλωσσικές, υφολογικές επιλογές του συγγραφέα ή του ποιητή.
Η συγκεκριμένη ερώτηση βαθμολογείται με (6) μονάδες.
- Η τρίτη ερώτηση αναφέρεται στην παραγωγή λόγου και απορρέει από το κείμενο. Πρόκειται είτε για δραστηριότητα αναγνωστικής ανταπόκρισης, είτε για δραστηριότητα δημιουργικής γραφής.
Αν επιλεγεί η αναγνωστική ανταπόκριση ζητείται εναλλακτικά από τους μαθητές
α) να σχολιάσουν ιδέες, αξίες, στάσεις, συμπεριφορές που αναδεικνύονται στο κείμενο,
β) να συγκρίνουν ιδέες, αξίες, στάσεις, συμπεριφορές που αναδεικνύονται στο κείμενο με αυτές του σήμερα,
γ) να συσχετίσουν ιδέες, αξίες, στάσεις, συμπεριφορές που αναδεικνύονται στο κείμενο με προσωπικές εμπειρίες, βιώματα, συναισθήματα κτλ.
Αν επιλεγεί η δημιουργική γραφή, ζητείται εναλλακτικά από τους μαθητές
α) μετασχηματισμός του αρχικού κειμένου ή τμήματός του με την αξιοποίηση διαφορετικών αφηγηματικών τρόπων ή τεχνικών (π.χ. διάλογος αντί αφήγηση, πρωτοπρόσωπη αφήγηση αντί τριτοπρόσωπη κτλ.)
β) μετατροπή του αρχικού κειμένου σε άλλο κειμενικό είδος (π.χ. ποίημα αντί διήγημα),
γ) αναδιήγηση από την οπτική γωνία συγκεκριμένου ήρωα (π.χ. με μορφή ημερολογίου, επιστολής κτλ.),
δ) σύνταξη νέου κειμένου που εκφράζει σκέψεις και συναισθήματα των μαθητών υιοθετώντας τα χαρακτηριστικά συγκεκριμένου κειμενικού είδους που ορίζει η ερώτηση.
Είναι δυνατόν να προσφέρονται δύο από τις παραπάνω εκδοχές στους μαθητές και εκείνοι να επιλέγουν μία από τις δύο. Η έκταση του κειμένου που καλούνται να παραγάγουν μπορεί να κινείται μεταξύ εκατό (100) και διακοσίων (200) λέξεων.
Η συγκεκριμένη ερώτηση βαθμολογείται με οκτώ (8) μονάδες.
Πρόσφατα σχόλια