Τρίτη 29 Μαΐου 1453. «Εάλω η Πόλις… Εάλω  η Πόλις…. Η Κωνσταντινούπολη, η Βασιλίδα των πόλεων που για πολλά χρόνια αποτελούσε το προπύργιο της Χριστιανικής Ευρώπης στα κατακτητικά κύματα της βάρβαρης ανατολής δεν άντεξε. Τα περίφημα Θεοδοσιανά Τείχη έπεσαν και το ελληνικό έθνος έχασε την ανεξαρτησία του και την πολιτική του υπόσταση. Εκείνη την αποφράδα ημέρα ξεκίναγε το μακρύ οδοιπορικό της σκλαβιάς, του τρόμου και της δυστυχίας για τον Ελληνισμό.

Μέσα στο σκοτάδι της σκλαβιάς δεν έσβησε ποτέ ο κρυφός πόθος για την ελευθερία, ο οποίος αρχικά εκφράστηκε με θρήνους και  θρύλους και αργότερα με πράξεις αντίστασης. Το αδούλωτο Σούλι, η απάτητη Μάνη, οι περήφανοι κλέφτες και αρματολοί, τα επαναστατικά κινήματα με πρωταγωνιστές άνδρες και γυναίκες, τα ολοκαυτώματα εκφράζουν το ελληνικό αντιστασιακό πνεύμα. Και έπειτα από 368 χρόνια  οι Έλληνες άδραξαν τα άρματα για  να πολεμήσουν ως το θάνατο και  ν’ αποκτήσουν την ελευθερία τους . Η απελπισία του σκλάβου  όπλισε  την ψυχή τους με αγωνιστικότητα και διάθεση αυτοθυσίας και απέδειξαν ότι δε μένει κανείς δούλος, εάν αποφασίσει να ζήσει ή να πεθάνει.

Οι πρόγονοι μας το 1821 απέδειξαν αυτό που έγραψε ο ποιητής Κωστής Παλαμάς:

«Η μεγαλοσύνη στα έθνη δε μετριέται με το στρέμμα

με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα»

Εμείς σήμερα , στην εποχή της κρίσης , οικονομικής και ηθικής, ας διατηρήσουμε μέσα μας ζωντανή αυτή τη δύναμη της ψυχής τους και τη μνήμη του αγώνα τους, γιατί όπως θα έχουμε αντιληφθεί τίποτε δεν είναι αυτονόητο ή δεδομένο. Άλλωστε οι λαοί που ξεχνούν την ιστορία τους είναι καταδικασμένοι σε αφανισμό.

Τα Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανείων, όπως τα τραγουδούσαν στο Νησί μας πριν χρόνια.

Διασώθηκαν από την Ευσταθία Κουμαριανού, στα Δυό Χωριά Τήνου.

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς

Εις αυτό το Νέον Έτος
Βασιλείου Εορτή
Ήρθα να σας χαιρετήσω
Με την πρέπουσα ευχή,

Πρώτον αρχινώ και λέγω και
θερμώς παρακαλώ
να διέλθητε μ’ υγεία
μ’ όλο σας το αρχοντικό.

Άλλα ήρθα να σας φέρω
Την υγεία και χαρά
Ο Θεός να σας φυλάει
Από κάθε συμφορά.

Κι ο Βασίλειος ο Μέγας
Καισαρείας θαυµαστός
να’ ναι µες στ’ αρχοντικό σας
σύντροφος και βοηθός.

Και για τους ξενιτεµένους
έχω να ειπώ πολλά
όπου είναι και βρισκόνται
να ’χουν την καλή καρδιά.

Κι άλλα έτερα σας πρέπουν
να ειπώ δεν ηµπορώ
σας αφήνω καληνύχτα
κι αύριο µε το καλό.
Καλή χρονιά και εις έτη πολλά.

Κάλαντα Θεοφανείων
(Συνήθιζαν να τα τραγουδούν εν χορώ, ανήμερα τα Φώτα. Στά Δυο Χωριά, ακούστηκαν για τελευταία φορά στα τέλη της 10ετίας του 1970 σε καφενείο του χωριού από χορό γερόντων κατοίκων. Έκτοτε δεν έχουν ακουστεί.)

 

Άρχισ’η γλώσσα μ’ άρχισε, τούτο τ’ αλφαβητάρι,
χρόνια πολλά να χαίρεστε με του Χριστού τη χάρη.

Βουλή σου ήταν Κύριε να βαπτιστείς Χριστέ μου,
στον Ιορδάνη ποταμό να έμπεις πλαστουργέ μου.

Γεννήθηκες ως άνθρωπος, στον κόσμο εφανερώθης,
απ’την αιώνια κόλαση να μας ελευθερώσεις.

Διάβολος επατήθηκε κι’ είχε μεγάλη ζάλη,
που ο Χριστός βαπτίζεται κάτω στον Ιορδάνη.

Εφώναζαν κι’ επρόσταζαν κι’ εμείς να βαπτιστούμε,
στον Ιορδάνη ποταμό μέσα όλοι να μπούμε.

Ζητάει ο ίδιος ο Χριστός τον Άγιο Ιωάννη,
να βαπτιστούνε και οι δυό μέσα στον Ιορδάνη.

Ήνοιξαν τα ουράνια, κατέβη το Άγιο Πνεύμα,
εις του Χριστού την κεφαλή ως είδος περιστέρα.

Θαύμασε όλος ο λαός και όλοι απορούσαν,
την παρουσία του Χριστού ‘πέσαν και προσκυνούσαν.

Ίστατο εκεί λαός και βάπτισμα προσμέναν,
μα ήσανε πάρα πολλοί κι’ όλους δεν τους προφταίναν.

Κάμε λοιπόν καλή αρχή κι’έλα καθάρισέ με,
την χείρα σου στην κεφαλή βάλε και ράντισέ με.

Λάβε το θάρρος από ‘μέ, έλα και ράντισέ με,
την χείρα σου στην κεφαλή βάλε και βάπτισέ με.

Με φόβο και με στοχασμό, αρχίζει να βαπτίζει,
ο Ιωάννης τον Χριστό που όλο τον κόσμ’ ορίζει.

Νικήθηκε ο διάβολος με τούτα τα σημεία
κι’ έχασε τα ύψη του κι’ όλα τα μεγαλεία.

Ξάστησε όλος ο λαός κι’ο Άγιος Ιωάννης,
οπίσω όταν είδανε να στρέφει ο Ιορδάνης.

Όλος ο κόσμος σάστισε και όλοι απορούσαν,
την παρουσία του Χριστού ΄πέσαν και προσκυνούσαν.

Πιστέψανε στον Κύριο προτού να βαπτιστούνε,
πως ειν΄ αληθινός Θεός και τον επροσκυνούνε.

Ρωτάει ο Πανάγαθος ο περιδοξασμένος,
ποιός νά ΄ναι από τους δυό πιό καλοβαπτισμένος.

Συ ώ Πανάγαθε Θεέ τι ερωτάς εμένα,
ωσάν εγώ καλύτερος να είμαι από ΄σένα.

Τα λόγια σου είναι χρυσά οσάκις σε ρωτήσω,
χρυσόστομο εις το εξής θα σε ονοματήσω.

Υμνούνε τα ουράνια, Πνεύμ΄Αγιο κατεβαίνει,
εις του Χριστού την κεφαλή πετάει και πηγαίνει.

Φωνή μεγάλη ακούστηκε κάτω στον Ιορδάνη,
πως εβαπτίστηκε ο Υιός από τον Ιωάννη.

Χίλιες χιλιάδες εκατό στεκόταν ένα γύρω,
καί όλοι εβαπτίζοντο μ΄ εκείνο το σημείο.

Ψυχές εκαθαρίζονταν από την αμαρτία,
σ΄ όλο τον κόσμο έλαμψε Χριστού η παρουσία.

Ώ φίλοι μ΄ εσείς π΄ ακούσατε τούτο τ΄ αλφαβητάρι,
χρόνια πολλά να χαίρεστε με του Χριστού τη χάρη.

 

Πηγή: www.isternia.net