Βιβλιοπαρουσίαση: Διδώ Σωτηρίου, Ματωμένα Χώματα

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΟΝΟΜΑ: ΖΑΧΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΡΑΦΑΗΛΙΑ

ΤΑΞΗ: Α2

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2017-18

ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ : ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΥΣΟΦΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΤΙΤΛΟΣ: ΜΑΤΩΜΕΝΑ ΧΩΜΑΤΑ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ :  ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΣ :  Α. ΤΑΣΣΟΥ

ΕΚΔΟΤΗΣ :  «ΚΕΔΡΟΣ»

ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ : 1962 (ΑΘΗΝΑ)

ΕΙΔΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ : ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΔΙΔΩΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ

Μεγαλύτερη αδελφή της Έλλης Παππά, γεννήθηκε στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας και το 1919 η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη. Ήρθε πρόσφυγας στον Πειραιά και κατόπιν στην Αθήνα μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, όπου και σπούδασε, συνεχίζοντας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Το 1936 άρχισε να εργάζεται σαν δημοσιογράφος σε διάφορα έντυπα, ενώ το 1944 έγινε αρχισυντάκτρια της εφημερίδας Ριζοσπάστης. Μετά τον Εμφύλιο συνεργάστηκε με το περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης και την εφημερίδα Αυγή. Το πρώτο της μυθιστόρημα κυκλοφόρησε το 1959. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Το μυθιστόρημά της Ματωμένα χώματα έχει κυκλοφορήσει σε 250.000 περίπου αντίτυπα. Το 2001 η Εταιρία Ελλήνων Συγγραφέων καθιέρωσε προς τιμήν της το βραβείο “Διδώ Σωτηρίου”, το οποίο “απονέμεται σε ξένο ή έλληνα συγγραφέα που με τη γραφή του αναδεικνύει την επικοινωνία των λαών και των πολιτισμών μέσα από την πολιτισμική διαφορετικότητα”. Πέθανε στην Αθήνα στις 23 Σεπτεμβρίου του 2004. Σπουδαία έργα της είναι επίσης: Οι νεκροί περιμένουν, Μέσα στις φλόγες, Κατεδαφιζόμενα, Επισκέπτες, Εντολή.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο Μανώλης Αξιώτης, μας διηγείται τα χρόνια που έζησε ο ίδιος και όλοι οι άνθρωποι  του μικρασιατικού ελληνισμού. Αγρότης τότε, από τον Κιρκιτζέ, με αυτοβιογραφικό λόγο, περιγράφει την οικογενειακή και την προσωπική του ιστορία, και διά μέσου αυτής, καταγράφει την περιπέτεια του μικρασιατικού ελληνισμού.       

Ζούσε σε μια μεγάλη οικογένεια με τους γονείς του και τα άλλα έξι αδέλφια του. Μαζί  στο σπίτι ήταν πάντα και η αδερφή του η Σοφία, η οποία ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας. Η  μητέρα του είχε αποκτήσει 14 παιδιά, αλλά έζησαν μόνο τα 7 από αυτά. Κι από αυτά επέζησαν μόνο τα 4.Πιο δεμένος ο Μανώλης ήταν με τον αδερφό του τον Γιωργή. Ζούσε ειρηνικά μαζί με την οικογένειά του και τα αδέρφια του. Ο πατέρας δούλευε στο χωράφι και έτσι συντηρούσε την οικογένειά του.

Ο Μανώλης Αξιώτης, μαζί με τα υπόλοιπα αδέρφια του, βοηθούσε τον πατέρα του στις γεωργικές δουλειές. Έτσι στερούνταν όλη την γλύκα των παιδικών του χρόνων. Ευτυχώς, ίσως, γι’ αυτόν καταφέρνει στα 16 του χρόνια να φτάσει στη Σμύρνη. Ένας καινούργιος Μανώλης, όπως μας λέει, πηγαίνει στη Σμύρνη για να βρει δουλειά.

Μόλις πρωτοπάει στη Σμύρνη, ενθουσιάζεται με τις ομορφιές της πόλης. Μετά πηγαίνει στον έμπορα, που θα δούλευε. Η δουλειά του όμως διήρκησε μόνο για λίγες ημέρες. Το αφεντικό έκανε πολλές αδικίες, που ο Μανώλης δεν τις άντεχε. Ο Μανώλης, στη συνέχεια, έκανε αρκετές άλλες δουλειές. Όμως, η καλύτερη γι’ αυτόν ήταν η δουλειά σε μία ταβέρνα, που είχε καλό μισθό και καλό φαγητό. 

Μέχρι τότε, η οικογένεια ζούσε μια ειρηνική και ήρεμη ζωή, ώσπου άρχισε ο Βαλκανικός πόλεμος, το 1912. Τα αγόρια της οικογένειας, αναγκάσθηκαν να πάνε στον πόλεμο, από διαταγή ενός Τούρκου. Ο Μιχάλης,   όμως, ο αδελφός του Μανώλη, κατάφερε να λιποταχτήσει. Πήγε τότε στην Ελλάδα και παρουσιάστηκε από μόνος του στον στρατό. Όλοι τον θαύμαζαν και τον είχαν ως το ιδανικό πρότυπο…

Με το κίνημα των Νεότουρκων, άρχισαν οι διωγμοί και οι φόνοι των χριστιανών. Παράλληλα με τους Νεότουρκους, υπήρχαν και κάποιοι ξένοι, κυρίως Γερμανοί, οι οποίοι έθεσαν σε κυκλοφορία ένα φυλλάδιο που έλεγε:«Αν πεινούμε και υποφέρουμε εμείς οι Τούρκοι, αιτία είναι οι γκιαούρηδες, που στα χέρια τους κρατάνε τον πλούτο μας και το εμπόριό μας… Σταμάτησε κάθε δοσοληψία μαζί τους». Έτσι οι Τούρκοι διαμαρτυρήθηκαν…

Το φθινόπωρο του 1914, ο τελάλης του Κιρκιτζέ, ο Κοσμάς, φώναζε λυπημένος, πως ο Σουλτάνος είναι στο πλευρό του Κάιζερ. Όλοι οι Οθωμανοί υπήκοοι, δηλαδή και οι Έλληνες χριστιανοί, από 22-40 ετών, έπρεπε να πάνε κι αυτοί στο μέτωπο, αφού τους διέταξε ο Σουλτάνος. Τους χριστιανούς τους χρησιμοποιούσαν για τις σκληρές δουλειές στα ΑμελέΤαμπουρού (Τάγματα Εργασίας). Οι Γερμανοί πίστευαν πως οι Έλληνες έπρεπε να «φύγουν»από τη μέση, γιατί τους εμπόδιζαν στα μελλοντικά τους σχέδια. Έτσι πάρα πολλοί Έλληνες της Μικράς Ασίας οδηγήθηκαν στα ΑμελέΤαμπουρού. Εκεί τους βασάνιζαν και ζούσαν μια πολύ φριχτή ζωή. Τους έβαλαν να δουλεύουν στους δρόμους και στις σιδηροδρομικές γραμμές. Όλοι προσπαθούσαν, εξαιτίας των φριχτών συνθηκών εργασίας, να λιποταχτήσουν… Μερικοί από αυτούς σκοτώθηκαν και οι υπόλοιποι συνέχιζαν την φριχτή ζωή. Ο Μανώλης ,όμως, τα κατάφερε και λιποτάκτησε από κει. Όταν έφτασε σε ένα κοντινό χωριό τον εντόπισαν και τον έβαλαν να δουλέψει σε έναν Τούρκο μεγαλοκτηματία. Αρχικά προσπάθησε να δραπετεύσει και από εκεί, αλλά δεν τα κατάφερε. Μετά  όμως από αρκετό καιρό, πέτυχε το στόχο του…

Τον Αύγουστο, του 1922, ο Μανώλης, βρίσκεται μαζί με τον Ελληνικό στρατό να πολεμά εναντίον των Τούρκων, στο ΑφιόνΚαραχισάρ και προσπαθεί να βρει κουράγιο. Μετά από άγριες και σκληρές μάχες, που κράτησαν ως τις 15 Αυγούστου του 1922, το ελληνικό μέτωπο του πολέμου έσπασε και έτσι όλα τα όνειρα των Ελλήνων  της Μ. Ασίας για την απελευθέρωσή τους από τους Τούρκους ανατρέπονται. Ο Ελληνικός στρατός υποχωρεί ηττημένος. Τις επόμενες μέρες  και νύχτες οι στρατιώτες περπατάνε συνέχεια, ώσπου ένα  πρωί, φτάνουν στον σταθμό, στη Σμύρνη, και βλέπουν όλους τους φαντάρους και τους Έλληνες κατοίκους  των  μικρασιατικών περιοχών, κατάκοπους και μισοπεθαμένους να είναι εκεί συγκεντρωμένοι και να βρίσκονται σε απόγνωση… Όλη αυτήν την εικόνα αντίκρισε μπροστά του, όταν έφτασε στη Σμύρνη και ο Μανώλης. Μόλις φτάνει,  ψάχνει τους δικούς του. Όλοι είναι απελπισμένοι…

Η καταστροφή όμως δεν σταματά εκεί. Όλοι οι άνδρες από 18-45 ετών, συλλαμβάνονται αιχμάλωτοι. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο Μανώλης. Όμως καταφέρνει και πάλι να δραπετεύσει και να φτάσει στο τέλος με πολύ κόπο, ελεύθερος, στη Σάμο.

Ο Μανώλης Αξιώτης, ήταν ένας άνθρωπος, που άφησε την καλοπέραση και την άνεση και θυσίασε όλη τη ζωή του για τους ανθρώπους,  για την πατρίδα!!!

 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Το μυθιστόρημα αυτό εντυπωσιάζει όλες τις ηλικίες με τον τρόπο που περιγράφονται τα γεγονότα από την συγγραφέα μας. Τα γεγονότα περιγράφονται με λεπτομέρεια και παραστατικότητα. Ο ζωντανός τρόπος περιγραφής κάνει τον αναγνώστη να θέλει όλο και περισσότερο να διαβάζει το βιβλίο για να φτάσει στο τέλος αυτής της ιστορίας.

Αναμφισβήτητα, τα ¨Ματωμένα Χώματα¨ της Διδώς Σωτηρίου είναι ένα εκρηκτικό και σκληρό βιβλίο, μέσα από το οποίο ξεπηδούν όλα τα βασανιστήρια και οι φρικαλεότητες, αλλά και η ελπίδα που δεν εγκατέλειψε ποτέ όλους εκείνους τους ανθρώπους που αγωνίστηκαν παρ’ όλες τις δύσκολες συνθήκες, κάτω από απίστευτα βασανιστικές καταστάσεις.Ζωντανεύουν πολλά επεισόδια από τον διωγμό των Ελλήνων απ’ την Μικρά Ασία. Οι περιπέτειες και οι δυσκολίες των Ελλήνων περιγράφονται έντονα.Η καταστροφή της Σμύρνης και όλων των ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας περιγράφονται με πολύ λεπτομερειακό τρόπο που γεμίζει με αγωνία τον αναγνώστη. Το περιεχόμενο του βιβλίου είναι λυπηρό, δεν αφήνει ευχάριστα συναισθήματα στους αναγνώστες αλλά στεναχώρια και συγκίνηση.

   Τα « Ματωμένα Χώματα»  είναι ένα υπέροχο βιβλίο, το οποίο οφείλουν όλοι να διαβάσουν ώστε να έχουν μια καθαρή εικόνα της γενναιότητας όλων αυτών των ανθρώπων, για να μάθουν οι νεότεροι και να μη λησμονούν οι μεγαλύτεροι όλα εκείνα τα στοιχεία που οδήγησαν στην προσφυγιά και στον ξεριζωμό ενός ολόκληρου λαού.

ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ:

• ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΕΛ 311-314
• Στο τέλος του βιβλίου όταν ο Μανώλης Αξιώτης καταφέρνει να φύγει από τη Σμύρνη εκφέρει αυτά τα λόγια με λύπη και παράπονο «Αντάρτη του ΚιόρΜεμέτ, χαιρέτα μου τη γη όπου μας γέννησε. Ας μην μας κρατάει κακία που την ποτίσαμε με αίμα. Ανάθεμα στους αίτιους!»

Η ΣΜΥΡΝΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Η ΣΜΥΡΝΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ