Στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου (“περιήγηση” στο μουσειακό χώρο)…
“Όποιος ξεχνά την ιστορία του είναι υποχρεωμένος να την ξαναζήσει”…
Το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς ήταν ένα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ναζιστικής Γερμανίας. Βρίσκεται περίπου 60 km δυτικά της Κρακοβίας (Πολωνία), κοντά στην κωμόπολη Όσβιετσιμ (γερμ. Auschwitz). Από το 1979 ανήκει στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και σήμερα λειτουργεί ως μουσειακός χώρος.
Ο Χάινριχ Χίμλερ διέταξε τον Ιούνιο του 1940 να χτιστεί στο Άουσβιτς (διάλεξε αυτό το μέρος λόγω της θέσης -βρισκόταν κοντά στη βιομηχανική περιοχή της Σιλεσίας) το μεγαλύτερο συγκρότημα στρατοπέδων της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας. Η συνολική του έκταση ανερχόταν στα 40 km². Αποτελούνταν από τρία κύρια και 39 δευτερεύοντα στρατόπεδα. Τα τρία κύρια στρατόπεδα ήταν:
Άουσβιτς Ι, το αρχικό στρατόπεδο συγκέντρωσης και το διοικητικό κέντρο ολόκληρου του συγκροτήματος.
Άουσβιτς ΙΙ Μπίρκεναου, στρατόπεδο εξόντωσης.
Άουσβιτς ΙΙΙ (Μόνοβιτς) στρατόπεδο εργασίας.
Φτάνοντας τις καλούσαν και τις έβλεπαν οι γιατροί κάποιοι από τους οποίους φορούσαν στολή των Ες Ες. Υπήρχαν ήδη οι λίστες για το ποιες γυναίκες θα πήγαιναν στους ανάλογους γιατρούς για πειράματα σύμφωνα με τον καθηγητή.
«Ο γιατρός ήθελε νέες, παντρεμένες γυναίκες» ανέφεραν οι σχετικές μαρτυρίες για τον διαβόητο ναζί γιατρό Κάρλ Κλάουμπεργκ. Στο μεγαλύτερο δωμάτιο βρισκόταν το ιατρείο του με την επιγραφή «Ακτίνες Χ» και δεξιά το σκοτεινό θάλαμο. «Ήταν βασικός δράστης παρόλο που ήρθε ως εξωτερικός συνεργάτης. Στις δεκαετίες του ‘20 με ‘30 είχε συμβάλει σε έρευνα ορμονών για τεχνητή προγεστερόνη και συνθετικά οιστρογόνα» ανέφερε ο καθηγητής σε εκδήλωση του Goethe Institut προσθέτοντας ότι «ο Κλάουμπεργκ υπέβαλε τις γυναίκες στο αντίθετο πείραμα από αυτό που έκανε προπολεμικά, αντί να τις βοηθήσει να τεκνοποιήσουν, πειραματιζόταν με τη στείρωση τους».
«Στην πρώτη φάση γινόταν έγχυση στη μήτρα σκιαγραφικής ουσίας και στη δεύτερη μια καυστική ουσία που αποσκοπούσε στο κόλλημα σαλπίγγων, ακολουθούσε παρακολούθηση νέες ακτινογραφίες και έλεγχος για να διαπιστώσει εάν μακροπρόθεσμα είχε αποτέλεσμα η στείρωση. Τα θύματα υπέφεραν από φρικτούς πόνους, περιέγραφαν την ουσία ως καυτό ασβέστη, λίγες μπόρεσαν μετά την απελευθέρωση τους να κάνουν παιδιά».
Άλλοι ναζί γιατροί, όπως ο Χόρστ Σούμαν «βομβάρδιζε» κυριολεκτικά με ακτινοβολία και χωρίς όρια τα θύματά του προκαλώντας εγκαύματα, ενώ ο Χέλμουτ Βίρτ που ασχολούνταν με τη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας χρησιμοποιούσε για τις βιοψίες έναν άλλο κρατούμενο Εβραίο γιατρό, τον Μαξιμίλιαν Σάμουελ, που ήλπιζε βοηθώντας ότι θα έσωζε την επίσης αιχμάλωτη κόρη του από το θάνατο. Σε έξι γυναίκες όμως δεν περιορίστηκε σε αυτό αλλά τις υπέβαλε σε αφαίρεση της μιας σάλπιγγας. «Ο Σάμουελ έλεγε στις κρατούμενες ότι θα έγραφε βιβλίο με τον Βίρτ μόλις τελείωνε η έρευνά του. Όταν έγινε αυτό εξαφανίστηκε. Λίγους μήνες μετά εκτελέστηκε μαζί με άλλα εννιά άτομα στην εσωτερική αυλή μεταξύ του Μπλοκ 10 και του Μπλοκ 11», είπε και σχολίασε ότι «από αυτά τα περισσότερα πειράματα ήταν μόνο εγκλήματα χωρίς κάποια ουσία από ιατρικής άποψης». (Απόσπασμα από άρθρο του tvxs)
Όσοι Έλληνες Εβραίοι από τα άλλα κρεματόρια και το γειτονικό Kanada παρακολουθούσαν τα γεγονότα, ανήμποροι να αντιδράσουν, θυμούνται πως μέσα στους κρότους και τα ουρλιαχτά ακούγονταν ο ελληνικός Εθνικός Ύμνος.
Μπορεί η εξέγερση εκείνη να απέτυχε- αν και ποτέ δεν διαλευκάνθηκε από ποιον προδόθηκε- αλλά, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει μαρτυρία του διασωθέντα Μαρσέλ Νατζαρή: “Έστω και διά ολίγα λεπτά ευρέθησαν ελεύθεροι”.
[Απόσπασμα από το βιβλίο της Φωτεινής Τομαή, προϊσταμένης της Υπηρεσίας Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του Υπουργείου Εξωτερικών, “Ελληνες στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου”, εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, 2009]
Πολιτικοί κρατούμενοι (κόκκινο τρίγωνο): Στην πλειονότητά τους ήταν Πολωνοί που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια ενεργειών καταστολής ή λόγω της συμμετοχής τους σε αντιστασιακά κινήματα.
Αθίγγανοι και κοινωνικά απροσάρμοστοι (μαύρο τρίγωνο): Περίπου 23.000 Αθίγγανοι βρήκαν το θάνατο εκεί, η πλειονότητά τους μέσω αποτέφρωσης. Επίσης, υπήρχε ένας μικρός αριθμός πορνών.
Αιχμάλωτοι πολέμου: Αφορά κυρίως σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου. Περίπου 15.000 άτομα εκτοπίστηκαν εκεί και όλοι τους σχεδόν εξοντώθηκαν.
Άλλες εθνικές ομάδες: Υπολογίζεται ότι πάνω από 10.000 κρατούμενοι προέρχονταν από διάφορες άλλες εθνικές ομάδες, Τσέχοι, Γάλλοι, Γερμανοί, Σλοβένοι, κ.α.
Σωφρονιστικοί κρατούμενοι (σημάδι “EH” (Erziehungshäftling)): Υπολογίζεται ότι υπήρχαν περίπου 11.000 κρατούμενοι εξαιτίας διαφόρων παραπτωμάτων.
Ποινικοί κρατούμενοι (πράσινο τρίγωνο): Αυτή η κατηγορία περιλάμβανε λίγες εκατοντάδες κρατουμένων.
Μάρτυρες του Ιεχωβά (μωβ τρίγωνο): Φυλακίζονταν λόγω της συμπεριφοράς και της στάσης τους, που ήταν αποτέλεσμα των θρησκευτικών πεποιθήσεών τους. Υπήρχαν τουλάχιστον 138 καταγεγραμμένοι Μάρτυρες του Ιεχωβά. Υπήρχαν επίσης 249 κρατούμενοι που είχαν καταχωρηθεί σε άλλες κατηγορίες, αν και ήταν γνωστό ότι ήταν Μάρτυρες του Ιεχωβά.
Ομοφυλόφιλοι (ροζ τρίγωνο): Τουλάχιστον μερικές δεκάδες ομοφυλόφιλων φυλακίστηκαν και καταγράφηκαν σε αυτή την κατηγορία.
Τα θύματα πέθαιναν κατά δεκάδες στους θαλάμους αερίων, που έμοιαζαν από έξω με ντουζιέρες, και μετά καίγονταν σε φούρνους που είχαν κατασκευαστεί για αυτόν ακριβώς τον σκοπό.
Κυλιόμενα φορεία βρίσκονταν έξω από τους φούρνους για την ταχύτερη μεταφορά των πτωμάτων.
Τα παιδιά που ήταν πολύ μικρά για να χρησιμοποιηθούν στα προγράμματα καταναγκαστικής εργασίας σκοτώνονταν αμέσως μόλις έφταναν στο Άουσβιτς.
Περίπου 39 χιλ. αρνητικά φωτογραφίας των νεοεισερχόμενων κρατουμένων τα οποία τραβήχτηκαν από τα στελέχη του στρατοπέδου πριν την εισαγωγή των τατουάζ με αριθμούς ως αναγωνριστικά σημάδια.
Περίπου 200 φωτογραφίες τραβηγμένες από τα SS στο Μπίρκεναου κατά την απέλαση των Εβραίων από την Ουγγαρία το 1944. Μερικές φωτογραφίες τραβηγμένες παράνομα από τα μέλη του Sonderkommando στην περιοχή των θαλάμων αερίου στο Μπίρκενάου. Περίπου 500 φωτογραφίες των οικοδομημάτων και του εδάφους του Άουσβιτς τραβηγμένες από SS κατά την διάρκεια της λειτουργίας του στρατοπέδου. Σχεδόν 2.500 οικογενειακές φωτογραφίες που τις έφεραν τα πρόσωπα που απελάθηκαν στο Άουσβιτς. Μερικές δεκάδες αεροφωτογραφίες τραβηγμένες από αμερικανούς πιλότους το 1944 και φωτογραφίες τραβηγμένες μετά την απελευθέρωση από τους εργαζόμενους στο μουσείο και από άλλους.
48 βιβλία θανάτων που περιέχουν περίπου 70.000 πιστοποιητικά θανάτων των θυμάτων του Άουσβιτς και 248 τόμοι ντοκουμέντων της κεντρικής οικονομικής διοίκησης των ενόπλων SS και της Αστυνομίας του Άουσβιτς που περιέχουν τεχνικές τεκμηριώσεις και σχέδια της κατασκευής, υποδομής και επέκτασης του στρατοπέδου.
64 τόμοι ντοκουμέντων του Iνστιτούτου Υγιεινής των SS, 16 τόμοι προσωπικών φακέλων των φυλακισμένων…
800.000 καρέ μικροφίλμ με ντοκουμέντα από το στρατόπεδο.
Πάνω από 2.000 ηχογραφήσεις με αναφορές και αναμνήσεις των πρώην κρατουμένων κ.λπ.
Ρούντολφ Ες, Φρίντριχ Χαρτγιενστάιν, Γιόζεφ Κράμερ, Ρίχαρντ Μπαιρ.
- Ο Δρ Γιόζεφ Μένγκελε έκανε κυρίως μελέτες και απάνθρωπα πειράματα πάνω σε δίδυμους και νάνους. Για συγκριτικές αναλύσεις π.χ. των εσωτερικών οργάνων διδύμων τους σκότωνε με ενέσεις φαινόλης.
- Ο Καθηγητής Δρ Καρλ Κλάουμπεργκ πραγματοποίησε, αγνοώντας κάθε ανθρώπινη αξιοπρέπεια των θυμάτων του, πειράματα στείρωσης σε γυναίκες κρατούμενες του Άουσβιτς.
Ο Ρούντολφ Ες απαγχονίστηκε το 1947 μπροστά στην είσοδο του κρεματορίου του Άουσβιτς Ι, στο σημείο που φαίνεται στην φωτογραφία…
Ο Χαρτγιενστάιν καταδικάστηκε σε θάνατο. Πέθανε το 1954 φυλακισμένος στο Παρίσι. Ο Κράμερ εκτελέστηκε το 1945. Ο Μπαιρ πέθανε σε φυλακή της Φρανκφούρτης το 1963, λίγο πριν την έναρξη της δίκης του.
Κάποιοι σήμερα -θαυμαστές των ναζί- με θρασύτητα και παραχαράσσοντας την ιστορία, προσπαθούν να πείσουν ότι τα παραπάνω δεν συνέβησαν ποτέ… Ευτυχώς, μνημεία, όπως το στρατόπεδο του Άουσβιτς, στέκουν εκεί για να τους διαψεύδουν… “Δυστυχώς” γι΄ αυτούς, τα αρχεία του ίδιου του ναζιστικού καθεστώτος -αναφέραμε μερικά αποδεικτικά στοιχεία παραπάνω που περιγράψαμε τις Συλλογές του στρατοπέδου- που οι αρμόδιοι τα κρατούσαν με απόλυτη σχολαστικότητα (π.χ. έγγραφα, ημερολόγια, φωτογραφικό υλικό κ.λπ.) διασώζονται, ώστε να αποδεικνύουν τα αντίθετα από όσα ισχυρίζονται… Για να μην αναφέρουμε τις μαρτυρίες των επιζώντων…
Είναι λυπηρό βέβαια, το ότι αυτοί που ήταν “πίσω” και “δίπλα” στη ναζιστική μηχανή, που πλούτισαν από την λειτουργία της και από τα φρικτά εγκλήματά της, (δηλ. τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και οι πολιτικοί που τους εξ-υπηρετούν με το “αζημίωτο”, φυσικά), είναι οι ίδιοι που σήμερα καταδικάζουν τους λαούς σε φτώχεια, ανεργία, πολέμους και θάνατο…
Η ιστοσελίδα του Μουσείου επιτρέπει να γνωρίσει κανείς την ιστορία και να έχει πρόσβαση στα αρχεία με τα ονόματα των 100 χιλ. κρατουμένων που εξοντώθηκαν στο Άουσβιτς: http://en.auschwitz.org/m/
Φωτογραφίες: Άκης Παπαχρήστου και Αντιγόνη Κριπαροπούλου
