Άρθρα κατηγορίας "ενότητα παράδοση και μοντερνισμός"

ενδεικτικές σημειώσεις για την αξιολόγηση στην ενότητα παράδοση και μοντερνισμός

Για τους μαθητές μου στο τμήμα Α3 (όσους θέλουν να ασχοληθούν το Πάσχα) αλλά βέβαια και για τους υπολοίπους μαθητές της Α΄τάξης.

Τελειώνοντας και αυτήν την ενότητα στη λογοτεχνία, μπορείτε να δείτε πως περίπου θα αξιολογηθείτε στο τέλος της χρονιάς.

Στο υλικό που παρατίθεται θα βρείτε  αντιπροσωπευτικά κείμενα,  ενταγμένα στους άξονες της αξιολόγησης , όπως αυτοί καθορίστηκαν από το

πρόγραμμα σπουδών και τις οδηγίες αξιολόγησης.

Δείτε εδώ:

Σας θυμίζω ότι πολύ κατατοπιστικά είναι και τα ακόλουθα:

[slideboom id=460973&w=425&h=370]

[slideboom id=470364&w=425&h=370]

[slideboom id=492446&w=425&h=370]
[slideboom id=532386&w=425&h=370]

Ετικέτες:

Από την παράδοση στον μοντερνισμό

Πρώτη επαφή με  τα λογοτεχνικά ρεύματα και Έλληνες ποιητές που τα εκφράζουν

Διαβάστε τις παρακάτω ποιητικές δημιουργίες και κατατάξτε χρονικά τα κείμενα.  Στη συνέχεια και με βάση την χρονική κατάταξη προσπαθήστε να τα εντάξετε στα αντίστοιχα λογοτεχνικά ρεύμα (ρομαντισμός, παρνασσισμός, συμβολισμός, υπερρεαλισμός, νεοκλασικισμός κλπ), με βάση τον παρακάτω πίνακα:

1810

1820

1830

1840

1850

1860

1870

1880

1890

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1960

1970 κ.ε

Νεοκλασικισμός

ρομαντισμός

παρνασσισμός

αισθητισμός

συμβολισμός

μοντερνισμός

υπερρεαλισμός

μεταμοντερνισμός

 Κωστής Παλαμάς     “Της Αθηνάς ανάγλυφο”

Πῶς ἀκούμπησες ἄπραγα τὸ δόρυ;palamas
Τὴ φοβερή σου περικεφαλαία
βαριὰ πῶς γέρνεις πρὸς τὸ στῆθος, Κόρη;
Ποιὸς πόνος τόσο εἶναι τρανός, ὦ Ἰδέα,
γιὰ νὰ σὲ φτάση! Ὀχτροὶ κεραυνοφόροι
δὲν εἶναι γιὰ δικά σου τρόπαια νέα;
Δὲν ὁδηγεῖ στὸ Βράχο σου τὴν πλώρη
τοῦ καραβιοῦ σου πλέον πομπὴ ἀθηναῖα;
Σὲ ταφόπετρα βλέπω νὰ τὴν ἔχη
καρφωμένη μία πίκρα τὴν Παλλάδα.
Ὤ! κάτι μέγα, ἀπίστευτο θὰ τρέχη …
Χαμένη κλαῖς τὴν ἱερή σου πόλη
ἢ νεκρὴ μέσ᾿ στὸ μνῆμα καὶ τὴν ὅλη
τοῦ τότε καὶ τοῦ τώρα, ὠιμένα! Ἑλλάδα;

 

Αχιλλεύς Παράσχος 

Την θέλω ασθενή εγώ την φίλην μου, ταχείαν·
ωχράν την θέλω και λευκήν ως νεκρικήν σινδόνην·
με είκοσι φθινόπωρα, με άνοιξιν καμμίαν,
μ’ ολίγον σώμα ―άνεμον σχεδόν―, ολίγην κόνιν.
Την θέλω επιθάνατον μ’ αθανασίας μύρον,
κόρην και φάσμα, σάβανον αντί εσθήτος σύρον

 

Ανδρέας Εμπειρίκος
Στο φως της πανηγυρικής αυτής ημέρας
(απόσπασμα)

Στο φως της πανηγυρικήςκατάλογοςΣΤΟ αυτής ημέρας
Φρουροί ασάλευτοι προσμένουν διαταγές
Και αν μερικοί συμπολιτεύονται με τους ολέθρους
Και άλλοι κοιτάζουν τ’άλογα στα δόντια
Μάχεται τους ολέθρους ο αιγίπαν
Κι ενώ κροτούν επίμονα τα τύμπανα
Γύφτοι χαλκεύουν το μέλλον των καιρών.

Και το μεγάλο πανηγύρι αρχίζει.

Συν γυναιξί και τέκνοις
Οι κάτοικοι των πόλεων ξεχύνονται στα ξέφωτα
Γιατί τα τύμπανα αντηχούν στα ηλιακά των πλέγματα
Και οι κραδασμοί μέσ’ απ’ τη γη ξεχύνονται
Σπάργωσιν φέρνοντας στα σώματα και τις ψυχές.

“ΓΑΛΗΝΗ ” Δ.Σολωμού  (ακούστε το)
Δεν ακούεται ουτ’ ένα κύμα
εις την έρμη ακρογιαλιά·
λες και η θάλασσα κοιμάται
μες της γης την αγκαλιά

“Tα κεριά”   Κων. Καβάφη (αναζητείστε στο Σπουδαστήριο του Νέου Ελληνισμού την ηχογραφημένη ανάγνωση)

Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας
σα μια σειρά κεράκια αναμένα —
χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια.

Η περασμένες μέρες πίσω μένουν,
μια θλιβερή γραμμή κεριών σβυσμένων·
τα πιο κοντά βγάζουν καπνόν ακόμη,
κρύα κεριά, λυωμένα, και κυρτά.

Δεν θέλω να τα βλέπω· με λυπεί η μορφή των,
και με λυπεί το πρώτο φως των να θυμούμαι.
Εμπρός κυττάζω τ’ αναμένα μου κεριά.

Δεν θέλω να γυρίσω να μη διω και φρίξω

τι γρήγορα που η σκοτεινή γραμμή μακραίνει,
τι γρήγορα που τα σβυστά κεριά πληθαίνουν.

Γ.Σεφέρης :η ζωή και το έργο του

Ακούγεται μουσική Δ. Μούτση σε ποίηση του Σεφέρη:” πες τη το μ΄ένα γιουκαλίλι”
[slideboom id=532386&w=425&h=370]
Με αρχή την ποίηση του Γ. Σεφέρη θα σταθούμε στους σημαντικότερους ποιητές που εντάσσονται στη “γενιά του 30” ολοκληρώνοντας τη διδασκαλία της ενότητας “Παράδοση και μοντερνισμός”

“Επί Ασπαλάθων” του Γ.Σεφέρη

Αφού γνωρίσαμε τη ζωή και το έργο του Γ.Σεφέρη θα προσεγγίσουμε στη συνέχεια, με φύλλα εργασίας,                 τo ποίημα “Επί Ασπαλάθων” του Γ. Σεφέρη. Η γνώση του ιστορικού πλαισίου είναι απαραίτητη για την κατανόηση της ποιητικής δημιουργίας. Γι’ αυτό θυμηθείτε, μέσα από την παρακολούθηση του video ,όσα συζητήσαμε στην τάξη για τη χούντα των συνταγματαρχών.


ακούγεται μουσική του Δ.Σαββόπουλου:Δημοσθένους λέξις
Τα φύλλα εργασίας θα τα βρειτε εδώ:

δοκιμάζοντας την υπερρεαλιστική γραφή

Καφενεία και κομήτες ύστερα από τα μεσάνυχτα Εγγονόπουλος Nίκος

οι ταξιδιώτες ήρθαν κι έφυγαν
κεκηρυγμένοι εχθροί της ίδιας λησμονιάς και του ίδιου πάθους
υλοτόμοι πάντα του ίδιου πόθου
και μπροστά τους ν’ απλώνωνται όσο παίρνει το μάτι κι η καρδιά
τα ίδια μαύρα κουρελιασμένα σύννεφα
να μπλέχουν στα κατάρτια τους
να σκουριάζουνε τις άγκυρές τους
ναν τους σφυράν κρυφά μέσα στ’ αυτί με τη μπουρού
την ίδια οδύνη

μικρογραφία της δουλειάς μας

λες ένα κίτρινο χρυσό
λαμπερό
να βάψη αυτό το μαύρο αισχρό και θλιβερό τοπίο
που το τρυπούν σκληρά
τα νυσταγμένα φώτα των ηλεκτρικών λαμπτήρων

τα νυσταγμένα φώτα μιας αξιοδάκρυτης ―ιδανικής― πορνείας
και της ψωριάρικιας γκαμήλας το νυσταλέο «che vuoi?»

λες;

 

Άσκηση:

Παίξτε το παιχνίδι των ερωτοαπαντήσεων (διαλέξτε λέξεις από το ποίημα του Εγγονόπουλου) και φτιάξτε το δικό σας υπερρεαλιστικό ποίημα

Δείτε τις δημιουργίες μας κάνοντας κλικ πάνω στην εικόνα ………………..……….

 


 

 

“Οι Μοιραίοι 2012”

“Οι Μοιραίοι 2012 ” της Αρετής Βασιλείου (μαθήτριας του Α1 του σχολείου μας)


“Στο βαγόνι του τρένου κάθεται μια κυρία και ένας ηλικιωμένος άντρας. Καλοντυμένη αυτή καθόταν σκεφτική απέναντι από τον ηλικιωμένο κύριο, κοιτώντας από το παράθυρο στο δρόμο που άφηναν πίσω. Έριχνε και κλεφτές ματιές στον κύριο.Ήταν ένας περίεργος άνθρωπος με μακριά γένια και σγουρά μαλλιά. Φορούσε καπέλο και στρογγυλά γυαλιά, ενώ τα ρούχα του ήταν πολύ μεγάλα για το μικροσκοπικό σώμα του.

 

“Εεε  σιγά………άλλος ένας αποτυχημένος ζωγράφος”  σκέφτηκε.

 

Ο άντρας πάλι δεν έδειχνε και πολύ ενδιαφέρον για την κυρία.Είχε κάνει τη διαπίστωσή του, όταν μπήκε στο τρένο, παρατηρώντας το ύφος της όταν κάθησε απέναντί της:  “ευκατάστατη” που έχει τα προβλήματά της λυμένα και δεν σκέφτεται κανέναν άλλο εκτός από τον εαυτό της.

 

Έτσι προτιμούσαν να μη μιλήσουν, βυθίστηκε ο καθένας στις σκέψεις τους.

 

Στάση. Το τρένο σταματάει. Μπαίνει μέσα ένας νεαρός με το σάκο του και κάθεται δίπλα στον άντρα.

 

– “Γειά σας” είπε δειλά.

 

–  “Καλησπέρα…..” απάντησε διστακτικά η γυναίκα μετά το κοφτό “γεια” του κυρίου.

 

Ο νέος δεν είπε τίποτε άλλο. Κάθισε σε μιαν άκρη, άνοιξε ένα βιβλίο και άρχισε να διαβάζει. Απόλυτη ησυχία. Τα βλέμματα δεν συναντήθηκαν. Η κυρία χωρίς να αντέχει άλλο τη σιωπή, κουράστηκε να βλέπει και το νεαρό να γυρίζει μια μια τις σελίδες, θέλησε να ανοίξει κουβέντα.Αλλά ένιωσε παγερό το βλέμμα του κυρίου. Έτσι παρέμειναν σιωπηλοί , βυθισμένοι στα προβλήματά τους, με την εικόνα που είχε σχηματίσει ο ένας για τον άλλο, μόνοι.

 

Στην πραγματικότητα λοιπόν η κυρία ήταν η πρώην γυναίκα ενός υπουργού. Όταν βγήκε στο φως το σκάνδαλο που εμπλέκονταν ο άντρας της αποφάσισε να διακόψει το γάμος της. Ξαφνικά ένιωσε ένα τίποτε. Η ζωή της ήταν η ζωή του άντρα της.Τα όνειρά της ήταν συνδεδεμένα με τις δυνατότητες που αυτός είχε. Ποτέ δεν είχε δουλέψει στη ζωή της. Ο γιός της στην Αγγλία για σπουδές. Το μόνο που τον ένιαξε ήταν μήπως διακόψει τις διακοπές του που τόσο τις είχε ανάγκη.!!!Έτσι όσο κοιτούσε το νέο απέναντι με το βιβλίο, τόσο της θύμιζε το γιό της και τόσο γινόταν όλο και πιο ενοχλητική η παρουσία του.Και γύριζε τώρα στο πατρικό της, τι κατάντια!!!

 

Ο άντρας από την άλλη ήταν ένας δάσκαλος συνταξιούχος. Η γυναίκα του τον παράτησε μη αντέχοντας τη μιζέρια, του άφησε και τα δυο παιδιά και τράβηξε να ζήσει μια καλύτερη ζωή με τον Βαγγέλη, τον μεγαλέμπορα.  Τα παιδιά ήταν μεγάλα, τον ξέχασαν γρήγορα, έκαναν και δική τους οικογένεια βλέπεις. Η σύνταξή του ελάχιστη, δεν έφτανε να πληρώσει το δάνειο για το αυτοκίνητο που πήρε. Η τράπεζα του κατέσχεσε το σπίτι. Όσο σκεφτόταν τη γυναίκα του, λοιπόν, που έμοιαζε με την κυρία που κάθονταν απέναντί του, δεν έβρισκε απάντηση αν θα ήταν καλύτερα να την είχε μαζί του. Πως θάταν τάχα η ζωή του;

 

Ο νέος πάλι σπούδασε στο πανεπιστήμιο, ζήτησε δουλειά ξανά και ξανά σχετική με τις σπουδές του. Τίποτε. Ζήτησε δουλειά ξανά και ξανά, άσχετη με τις σπουδές του. Τίποτε. Γυρνούσε τώρα στο σπίτι του και κοιτώντας τους δύο απέναντί του θύμωνε για τη ζωή που του είχαν χτίσει οι άλλοι, οι μεγάλοι.  “Ευτυχώς, σκεφτόταν, οι γονείς μου ποτέ δεν ήταν σαν κι’ αυτούς” .

Τρεις άνθρωποι διαφορετικοί. Κανείς δε μίλησε………”




οι μαθητές δημιουργούν εικονική απόδοση και στίχους εμπνευσμένους από το ποίημα “Οι Μοιραίοι” του Κ. Βάρναλη

μεσ' την υπόγεια την ταβέρνα Γιώργος και Βασίλης Κατσέλης

(μαθητές του Α1     του σχολείου μας)

………………………


 

Μεσ’ του καπηλιού την ομορφιά

βρίσκει ο τσακωμός τη συντροφιά

και μπλέκεται με τους ανθρώπους

σαν παλιούς καλούς αρχόντους.


Με τη συντροφιά του Διονύσου

ο άνθρωπος νιώθει εξίσου

και με τη βοήθεια του κρασιού

έρχεται η αφορμή του τσακωμού


ο συμβολισμός (ποίηση) στην Ευρώπη και την Ελλάδα

[slideboom id=492446&w=425&h=370]

από την παράδοση στο μοντερνισμό (επανάληψη)

Στον εννοιολογικό χάρτη θα βρείτε συγκεντρωμένα και ομαδοποιημένα όσα μελετήσαμε στην τάξη και στο εργαστήριο που αφορούν την ποίηση στην Ελλάδα μέχρι το 1930. (Πατώντας στην εικόνα μεγεθύνετε το σημείο που σας ενδιαφέρει.)

Δείτε επίσης και τα λογοτεχνικά ρεύματα σε χρονογραμμή:

Kώστας Καρυωτάκης “Είμαστε κάτι….”

Με αφορμή το ποίημα του Κώστα Καρυωτάκη “Είμαστε κάτι……” θα ολοκληρώσουμε τον πρώτο κύκλο της ενότητας “Παράδοση και Μοντερνισμός”,  θα επιχειρήσουμε και εμείς να δώσουμε “έναν ορισμό της ποίησης” και θα μελετήσουμε το ρεύμα του συμβολισμού έτσι όπως εκφράστηκε από τους Έλληνες ποιητές μέχρι το 1930

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση