ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2023-24
Διδακτικές ενότητες
Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ
Κεφάλαιο Β ́:
Η Εποχή του Χαλκού
1. Ο Κυκλαδικός πολιτισμός
2. Ο Μινωικός πολιτισμός
3. Η θρησκεία και η τέχνη των Μινωιτών
έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Ταυτότητα – Χώρος – Χρονικά όρια
Λόγοι – παράγοντες ανάπτυξης
Κέντρα μινωικού πολιτισμού
Ρόλος των ανακτόρων
Κοινωνική και πολιτική οργάνωση
Γραφή
Καταστροφή μινωικού πολιτισμού – Η παρουσία των Μυκηναίων στην Κνωσό
Θρησκεία
Τέχνη
- Ο Μυκηναϊκός κόσμος
5. Μυκηναϊκή θρησκεία και τέχνη
Διδασκαλία των ενοτήτων με έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Ταυτότητα – Χώρος – Χρονικά όρια
Λόγοι – παράγοντες ανάπτυξης
Κέντρα
Σχέση με Μινωικό πολιτισμό
Κοινωνική οργάνωση
Γραφή
Αίτια κατάρρευσης
Θρησκεία
Απλή αναφορά στα χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά δημιουργήματα
ΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
Κεφάλαιο Γ ́:
Ο ελληνικός κόσμος από το 1100 έως το 800 π.Χ.
1. Οι μεταβατικοί χρόνοι - Η πολιτισμική αναγέννηση
έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Δημιουργία ελληνικού αλφαβήτου
Γεωμετρική τέχνη
Κεφάλαιο Δ ́
Αρχαϊκή Εποχή (800-479 π.Χ.)
1. Αποικιακή εξάπλωση
έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Αίτια Β ́ Ελληνικού αποικισμού
Κριτήρια επιλογής τόπου εγκατάστασης
Συνέπειες αποικισμού.
2. Η πόλη-κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
Έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Συστατικά στοιχεία της πόλης-κράτους
Ρόλος της οπλιτικής φάλαγγας στη διαμόρφωση της έννοιας του πολίτη
Σειρά εξέλιξης πολιτευμάτων (απλή αναφορά/ διάγραμμα)
3. Η Σπάρτη
έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Οι κοινωνικές τάξεις,
Τα πολιτειακά όργανα
Η εκπαίδευση των Σπαρτιατών
4. Αθήνα: Από τη βασιλεία στην αριστοκρατία
5. Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Τα πολιτειακά όργανα του αθηναϊκού αριστοκρατικού πολιτεύματος
Τα κοινωνικά προβλήματα στην Αθήνα του 7ου αι. π.Χ. και η πορεία προς την
επίλυσή τους
Κυλώνειο άγος, νόμοι του Δράκοντα
Τα μέτρα του Σόλωνα: Σεισάχθεια και αλλαγές στο πολίτευμα
Η τυραννίδα του Πεισίστρατου
Οι μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη
6. Οι πανελλήνιοι δεσμοί
7. Πέρσες και Έλληνες: Δύο κόσμοι συγκρούονται
8. Η οριστική απομάκρυνση της περσικής επίθεσης
Έμφαση στα ακόλουθα
σημεία:
Αίτια,
Αφορμή
Φάσεις, κυριότερες μάχες, πρωταγωνιστές
Συνέπειες
9. Τα γράμματα
Απλή αναφορά στα νέα είδη του λόγου (διδακτικό έπος, λυρική ποίηση) και την
εμφάνιση του επιστημονικού λόγου από τους φυσικούς φιλόσοφους
10. Η Τέχνη
Έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Κάτοψη αρχαίου ελληνικού ναού
Οι δύο κύριοι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί (δωρικός, ιωνικός)
Η αρχαϊκή γλυπτική (κούροι, κόρες)
Οι δύο βασικοί ρυθμοί της αγγειογραφίας (μελανόμορφος, ερυθρόμορφος)
Κεφάλαιο Ε ́:
Η ηγεμονία της Αθήνας
1. Η συμμαχία της Δήλου – Η συμμαχία όργανο της αθηναϊκής ηγεμονίας
Διδασκαλία της ενότητας με έμφαση στα ακόλουθα σημεία
Σκοπός και τρόπος λειτουργίας της Συμμαχίας
Στοιχεία που δείχνουν τη μετατροπή της συμμαχίας σε όργανο της αθηναϊκής
δημοκρατίας
2. Το δημοκρατικό πολίτευμα σταθεροποιείται – Ο Περικλής και το δημοκρατικό
πολίτευμα
3. Η λειτουργία του πολιτεύματος – Οι λειτουργίες
έμφαση στα ακόλουθα σημεία :
Το πολιτικό πρόγραμμα του Περικλή
Τα πολιτειακά όργανα της αθηναϊκής δημοκρατίας και ο ρόλος του καθενός από
αυτά
Οι «λειτουργίες»: τι ήταν, ποιες ήταν και ποιος ο ρόλος τους στη λειτουργία του
κράτους
4. Η συγκρότηση της αθηναϊκής κοινωνίας – Η καθημερινή ζωή
5. Η διαδικασία της μόρφωσης – Ο Αθηναίος και η εργασία – Η Αθήνα γιορτάζει.
Έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Κοινωνικές ομάδες
Η αθηναϊκή οικογένεια
Η θέση των γυναικών
Διατροφή-ένδυση
Εκπαίδευση και δάσκαλοι
Επαγγελματικές δραστηριότητες Αθηναίων
Σημαντικότερες γιορτές
Κεφάλαιο Στ ́
Ηγεμονικοί ανταγωνισμοί και κάμψη των ελληνικών πόλεων (431-362 π.Χ.)
1. Τα αίτια και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου-Ο Αρχιδάμειος
πόλεμος
2. Η εκστρατεία στη Σικελία – Ο Δεκελεικός πόλεμος.
Έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Αίτια
Αφορμές
Φάσεις του πολέμου
Τελική έκβαση – Συνθήκη ειρήνης
Αποτελέσματα.
Κεφάλαιο Ζ ́
Η ανάπτυξη της Μακεδονίας
1. Το κράτος της Μακεδονίας
2. Το κράτος της Μακεδονίας επεκτείνεται
Έμφαση στα σημεία:
Η μάχη της Χαιρώνειας
Το Συνέδριο της Κορίνθου
3. Αλέξανδρος: Η κατάκτηση της Ανατολής
Έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Η πορεία του Αλέξανδρου-κυριότερες μάχες
Υποστηρικτικό υλικό:
– Χάρτης, ώστε να παρακολουθηθεί η πορεία του Αλέξανδρου και οι κυριότερες
συγκρούσεις με τους Πέρσες
Προτεινόμενη δραστηριότητα:
– Δραστηριότητα 1 του βιβλίου
4. Το έργο του Αλέξανδρου
Έμφαση στα ακόλουθα σημεία:
Η πολιτική του Αλέξανδρου για τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας του
Τα ενοποιητικά στοιχεία της οργάνωσης του κράτους του