Στη σημερινή συνάντηση θα δούμε ένα τραγούδι παραδοσιακό από την Πελοπόννησο με θέμα το ρόλο της γυναίκας στην Ελληνική Επανάσταση.

 

Το τραγούδι που θα δούμε συναντιέται σε διάφορες εκδοχές, εμείς θα μάθουμε δύο από αυτές. Μιλάει για την ιστορία μιας γυναίκας που ντύθηκε με αντρικά ρούχα, μεταμφιέστηκε για να πολεμήσει τους Τούρκους με τους υπόλοιπους κλέφτες στα βουνά. Η παράδοση αναφέρει όντως ότι πρόσωπα τέτοιου είδους όντως υπήρξαν στην Ελληνική Επανάσταση.

Ας δούμε τις δύο εκδοχές.

ΑΡΚΑΔΙΑΝΗ (Παραδοσιακό κλέφτικο)- Πελοπόννησος

Εκδοχή α’

Ποιος είδε, γεια σ’ Αρκαδιανή, ποιος είδε την Αρκαδιανή;

Αρκαδιανή καημένη, στα κλέφτικα ντυμένη.

Δώδεκα, γεια σ’ Αρκαδιανή, δώδεκα χρόνους έκανε

Αρκαδιανή καημένη,  η κόρη με τους κλέφτες,

κανείς δεν τηνε, γεια σ’ Αρκαδιανή, κανείς δεν τηνε γνώρισε

Αρκαδιανή καημένη, πως ήταν κορασίδα.

 

Και μια Λα-, γεια σ’ Αρκαδιανή, και μια Λαμπρή μια Κυριακή,

Αρκαδιανή καημένη, μια ’πίσημην ημέρα

βγήκαν οι, γεια σ’ Αρκαδιανή, βγήκαν οι κλέφτες στο χορό

Αρκαδιανή καημένη, να ρίξουν το λιθάρι.

Το ρίχνουν, γεια σ’ Αρκαδιανή, το ρίχνουν τα κλεφτόπουλα

Αρκαδιανή καημένη, το παν σαράντα χνάρια.

Το ρίχνει , γεια σ’ Αρκαδιανή, το ρίχνει κι η Αρκαδιανή

Αρκαδιανή καημένη, το πάει σαρανταπέντε.

Κι από το σεί-, γεια σ’ Αρκαδιανή, κι από το σείσμα το πολύ

Αρκαδιανή καημένη, κι από το λύγισμά της

Εκόπη , γεια σ’ Αρκαδιανή, εκόπη τ’ αργυρό κουμπί

Αρκαδιανή καημένη, κι εφάνη κάτι εφάνη.

 

Ηχογράφηση:

 

 

Εκδοχή β’.

Ποιος είδε ψά  –  μωρ’  αρκαδιανή  –  Ποιος είδε ψά – ψάρι στή στεριά και θάλασσα σπαρμένη – αρκαδιανή καημένη Εγώ είδα ψά –   μωρ’  αρκαδιανή  –  Εγώ είδα ψά – ψάρι στή στεριά και θάλασσα σπαρμένη   –  αρκαδιανή καημένη  – Εγώ ειδα τη –   μωρ’  αρκαδιανή  –     Εγώ ειδα τη – την Αρκαδιανή στα κλεφτικα ντυμένη   –  αρκαδιανή καημένη  – Δώδεκα χρό  –   μωρ’  αρκαδιανή  –      Δώδεκα χρό  –  χρόνους έκανε η κόρη  με τους κλέφτες   – – αρκαδιανή καημένη  – Και μιαν αυγή –   μωρ’  αρκαδιανή  –      Και μιαν αυγή – και μια Κυριακή μια ‘πισημούλα μέρα   –  αρκαδιανή καημένη  –  είχαν οι κλέ –  μωρ’  αρκαδιανή     –       Είχαν οι κλέ – κλέφτες σύναξη να ρίξουν το λιθάρι   –  αρκαδιανή καημένη  –  Κι  η  κόρη το –   μωρ’  αρκαδιανή     –      Κι η κόρη το – το  πρωτόριξε στους κλέφτες το λιθάρι   –  αρκαδιανή καημένη  – Απ το πολύ –   μωρ’  αρκαδιανή  –  Απ το πολύ – μωρ’ το τίναγμα κι  απ  το πολύ το ζόρι   –  αρκαδιανή καημένη  – ‘Κόπη τ’ αση –   μωρ’  αρκαδιανή    –    ‘Κόπη τ’ αση – τ’ ασημόκουμπο κι’ εφάνηκ’  ο  σταυρός της   –   αρκαδιανή καημένη  – Τότε την κα  –   μωρ’  αρκαδιανή  –      Τότε την κα – καταλάβανε πως ήτανε κορίτσι   –  αρκαδιανή καημένη  –

Ηχογράφηση:

Κατά την παράδοση Αρκαδιανή  ονομαζόταν η Διαμάντω Μπουχανά ή Κόντου, κόρη του  κλεφτοκαπετάνιου Μπουχανά και αδελφή του οπλαρχηγού Κώστα Μπουχανά από το χωριό Τριπύλα. Κατάγεται από την Κυπαρισσία (νομος Μεσσηνίας), ή από την επαρχία Αρκαδιάς, δηλαδή από την Τριφυλία, και όχι η καταγόμενη από την Αρκαδία ή το νομό Αρκαδίας. (Πηγή πληροφορίας εδώ)

 

Η χαρακτηριστική εικόνα του μαθήματος είναι του Ευγένιου Ντελακρουά, του φιλέλληνα ζωγράφου. Τίτλος του έργου: Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου. (1826)