Εσείς διδάσκετε στα παιδιά σας πως να χρησιμοποιούν σωστά το ψαλίδι; Παρόλο που μπορεί να φαίνεται εύκολο σε εμάς τους ενήλικες, το κόψιμο με το ψαλίδι είναι δύσκολο για πολλά παιδιά προσχολικής ηλικίας και χρειάζεται πολλή εξάσκηση.
Αλλά γιατί η χρήση του ψαλιδιού είναι τόσο σημαντική;
Το άνοιγμα και το κλείσιμο του ψαλιδιού βοηθάει τα παιδιά να αναπτύξουν εκείνους τους μικρούς μύες των χεριών τους, οι οποίοι είναι ευρέως γνωστοί και ως δεξιότητες λεπτής κινητικότητας. Αυτοί οι μύες είναι απαραίτητοι για το κράτημα του μολυβιού ή των μαρκαδόρων, αλλά και για το πιάσιμο και το χειρισμό διαφόρων αντικειμένων.
Επιπλέον, το κόψιμο με το ψαλίδι βοηθάει στην ανάπτυξη του συντονισμού ματιού και χεριού, καθώς τα παιδιά κρατούν το χαρτί με το ένα χέρι και κόβουν με το άλλο, ενώ παράλληλα ακολουθούν την κίνηση του ψαλιδιού με τα μάτια τους.
Μία ακόμη σημαντική δεξιότητα που αναπτύσσεται κατά τη χρήση του ψαλιδιού είναι ο αμφίπλευρος συντονισμός. Ο αμφίπλευρος συντονισμός περιλαμβάνει την ταυτόχρονη χρήση και των δύο πλευρών του σώματος, καθώς το κάθε χέρι επιτελεί διαφορετικό έργο. Για παράδειγμα, για να κόψει ένα τετράγωνο, το παιδί θα πρέπει με το ένα χέρι να κρατάει το χαρτί και να το γυρίζει, ενώ το με το άλλο χέρι θα πρέπει όχι μόνο να ανοίγει και να κλείνει το ψαλίδι αλλά και να ακολουθεί τη γραμμή. Ποιο εύκολο να το λες παρά να το κάνεις!
Σωστό κράτημα του ψαλιδιού
Για να διδάξουμε στους μαθητές μας να κρατούν σωστά το ψαλίδι, ξεκινάμε δείχνοντας τους το σήμα του “like” (ο αντίχειρας προς τα πάνω). Τους εξηγούμε ότι όταν χρησιμοποιούν το ψαλίδι θα πρέπει πάντα να κάνουν αυτό το σήμα και ο αντίχειράς τους να κοιτάει προς τον ουρανό.
Για μεγαλύτερη επιτυχία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα οπτικό σημάδι σαν υπενθύμιση του τρόπου με τον οποίο πρέπει να κρατούν το ψαλίδι. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έναν ανεξίτηλο μαρκαδόρο για να σχεδιάσουμε ματάκια ή να τυλίξουμε μια πολύχρωμη ταινία στο πάνω μέρος της τρύπας του ψαλιδιού που μπαίνει ο αντίχειρας, ώστε τα παιδιά να ξέρουν που να τοποθετήσουν τον αντίχειρά τους.
Η σειρά με την οποία εισάγουμε τις δεξιότητες κοπής στα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι η εξής:
- Σχίσιμο
- Τυχαίο ψαλίδισμα
- Ψαλίδισμα στις άκρες
- Κόψιμο ευθείας γραμμής
- Κόψιμο γραμμών ζιγκ ζαγκ
- Κόψιμο καμπύλης γραμμής (κύκλος, κύμα, καρδιά)
- Κόψιμο γωνιών (τετράγωνο και ορθογώνιο)
Αν οι μαθητές μας δυσκολεύονται μπορούν να κάνουν εξάσκηση κόβοντας πλαστελίνη. Επίσης, για τα πολύ μικρά παιδιά υπάρχουν και τα ψαλίδια με ασφάλεια τα οποία κάνουν ευκολότερο το άνοιξε-κλείσε του ψαλιδιού.
Πριν να δώσουμε τα ψαλίδια στους μαθητές καλό θα ήταν να τους προετοιμάσουμε παρέχοντας τους κάποιες δραστηριότητες που θα τους βοηθήσουν να εξασκήσουν την ταυτόχρονη χρήση και των δύο χεριών.
Μερικές δραστηριότητες είναι:
- σκίσιμο χαρτιού
- χρήση πλάστη για το άπλωμα της πλαστελίνης
- πέρασμα χαντρών σε κορδόνια
- πέρασμα κορδονιών σε τρύπες
Κόβοντας με ασφάλεια
Η χρήση του ψαλιδιού από μικρά παιδιά μπορεί να φοβίζει ακόμη και τον πιο έμπειρο εκπαιδευτικό. Ποιος δεν έχει βιώσει ή ακούσει ιστορίες για νήπια που έχουν κόψει τα μαλλιά τους με το ψαλίδι; Γι’ αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντικό να θέσουμε από την πρώτη στιγμή ξεκάθαρους κανόνες και προσδοκίες ώστε να μην κινδυνέψει κανείς.
Ακολουθούν μερικοί δοκιμασμένοι κανόνες:
- Εισάγουμε τα ψαλίδια στην τάξη αφού πρώτα οι μαθητές έχουν εξοικειωθεί με τους κανόνες και τις ρουτίνες του σχολείου. Αυτό γίνεται συνήθως αφού έχουν περάσει τουλάχιστον οι 3 πρώτες εβδομάδες του σχολικού έτους.
- Είμαστε ξεκάθαροι για το τι επιτρέπεται οι μαθητές να κόψουν με το ψαλίδι και για το τι δεν επιτρέπεται.
- Εξηγούμε ότι το ψαλίδι χρησιμοποιείται μόνο εφόσον καθόμαστε στην καρέκλα.
- Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι όταν μεταφέρουμε ένα ψαλίδι το κρατάμε με τις λεπίδες να κοιτούν προς το πάτωμα.
Καλή επιτυχία!
