«Το πιο γλυκό ψωμί»

• Παραμύθι: 1. Αόριστος ο χρόνος και ο τόπος, ανώνυμα πρόσωπα, 2. ο αφηγητής απευθύνεται στο ακροατήριο, 3. Στόχος να διδάξει, να συγκινήσει, 4. Προφορικότητα, αριθμός τρία , 5. Αντίθεση δύο κόσμων, 6. Αίσιο τέλος
• Χρόνος- τόπος: αόριστα
• Ενότητες:

1. «Κάποτε…περίμενε»: Το πρόβλημα του βασιλιά και  η αδυναμία επίλυσής του»
2. «Άκουσε…έτσι»: η δοκιμασία του βασιλιά και η γιατρειά του

• Πρόσωπα: α) βασιλιάς: (αρχικά) αδρανής, οκνηρός,, αδιάφορος, χωρίς στόχους, γκρινιάρης, παράξενος, αυστηρός, απειλητικός, (στη συνέχεια) : ήπιος, υπάκουος, εργατικός. Προξενεί συμπάθεια, οίκτο και τελικά θαυμασμό.

β) γέροντας: εργατικός, σοφός, μεθοδικός

• Στόχος παραμυθιού: να διδάξει, τονίζοντας  την αξία της εργασίας για την ψυχική υγεία και ισορροπία του ανθρώπου . Να συγκινήσει τον ακροατή, κινώντας τη συμπάθειά μας για το πρόσωπο του βασιλιά. Να ψυχαγωγήσει, παρουσιάζοντας το βασιλιά να ντύνεται φτωχικά και να κάνει χειρωνακτικές εργασίες.
• Γλώσσα: λεξιλόγιο απλό, λαϊκές εκφράσεις, παρατακτική σύνταξη, μικροπερίοδος λόγος,  κοφτός, λιτός, προφορικός λαϊκός λόγος. χρήση δραματικού ενεστώτα.
• Αφηγητής: τριτοπρόσωπος, αμέτοχος=ετεροδιηγητικός. Σε μερικά σημεία απευθύνεται στο ακροατήριό του( παιδί μου)
• Αφηγηματικοί τρόποι: Αφήγηση τριτοπρόσωπη,  διάλογοι (ζωντάνια, παραστατικότητα), περιγραφή.

Φύλλο εργασίας  1ο

1. Προσδιορίζεται ο χρόνος και ο τόπος του παραμυθιού; Ποιες λέξεις χρησιμοποιούνται;

 

2. Ποιο πρόβλημα αντιμετωπίζει ο βασιλιάς;

 

3. Ποιοι προσπαθούν να βοηθήσουν το βασιλιά; Τα καταφέρνουν;

 

4. Ποιος έρχεται στη συνέχεια να βοηθήσει το βασιλιά; Ποια οδηγία δίνει; Είναι σαφής ή μοιάζει με αίνιγμα;

 

5. Πώς ερμηνεύει την οδηγία ο βασιλιάς; Τι διατάζει;

 

6. Βρίσκει τη θεραπεία στο πρόβλημά του;

 

7. Για να θεραπευτεί τι αναγκάστηκε να κάνει;

 

Φύλλο εργασίας 2^ο

8. Στα παραμύθια συνήθως διακρίνουμε διάφορα στάδια-μοτίβα από τα οποία περνά ο ήρωας:

α) Στην αρχή παρουσιάζεται ένα πρόβλημα.

β) Στη συνέχεια κάποιοι προσπαθούν να το λύσουν, χωρίς όμως να τα καταφέρνουν.

γ) Μετά εμφανίζεται ένα άλλο πρόσωπο που δίνει κάποια συμβουλή.

δ) Στο τέλος ο ήρωας του παραμυθιού περνάει κάποιες δοκιμασίες, και καταφέρνει να λύσει το πρόβλημα.

Στο παραμύθι που διαβάσαμε, αν νομίζετε ότι ο ήρωας περνά από τα παραπάνω στάδια, τότε συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα:

 

 

Στάδια εξέλιξης του παραμυθιού
α) Πρόβλημα του ήρωα
β) Κάποιοι προσπαθούν να το λύσουν
γ) Εμφανίζεται ένα άλλο πρόσωπο
δ) Δοκιμασίες του ήρωα

 

Φύλλο εργασίας 3^ο

1. Να χαρακτηρίσετε το βασιλιά: α) όσο βρίσκεται στο παλάτι και β) όταν βρίσκεται  στην εξοχή με το γέρο.
2. Να χαρακτηρίσετε το γέρο. Εντοπίζετε κάποια κοινά στοιχεία μεταξύ των δύο ηρώων;

Φύλλο εργασίας 4^ο

1. Ποια είναι η γλώσσα του κειμένου;
2. Να εντοπίσετε τις λαϊκές λέξεις και φράσεις.
3. Σε τι πρόσωπο γίνεται η αφήγηση;
4. Τι είδους αφηγητή έχουμε; γιατί;
5. Ποιοι αφηγηματικοί τρόποι χρησιμοποιούνται στο παραμύθι; (αφήγηση, περιγραφή, διάλογος, σχόλιο)
6. Υπάρχουν στοιχεία προφορικότητας στο παραμύθι; Αν ναι, να τα εντοπίσετε.