Μελέτη και Επιτυχία στις Εξετάσεις

Η θετική και εποικοδομητική αντιμετώπιση της μελέτης μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας. Η μελέτη μπορεί να γίνει μια ευχάριστη διαδικασία, στην οποία θα εμπλεκόμαστε ενεργά και παραγωγικά.

Μου είναι πραγματικά δύσκολο να σκεφτώ μια άλλη εργασία, την οποία θα κάνουμε για τόσα πολλά χρόνια και για την οποία να μην έχουμε μάθει κάποιες μεθόδους ή τεχνικές, ώστε να την κάνουμε σωστά και αποτελεσματικά.

Όλοι οι μαθητές καλούνται στο σχολείο να πάρουν όσο το δυνατό περισσότερες γνώσεις για τα διάφορα μαθήματα που τους διδάσκουμε. Η κετεύθυνση δηλαδή είναι από τα μαθήματα προς τον μαθητή. Η προσπάθεια που θα πρέπει να γίνει σήμερα είναι να ξεφύγουμε από τον παραδοσιακό και παθητικό αυτό τρόπο και να εφαρμόσουμε μαθητοκεντρικές μεθόδους. Θα πρέπει όλα να έχουν σαν αφετηρία τον ίδιο τον μαθητή και όχι από τα έξω προς τον μαθητή. Ο μαθητής θα πρέπει να εξοπλιστεί με τα απαραίτητα εργαλεία τα οποία θα τον βοηθήσουν να αντιμετωπίση τη μελέτη και το σχολείο θετικά και δημιουργικά.ΑΝ ο μαθητής γνωρίζει κάποιες τεχνικές για τη μελέτη και τις εξετάσεις, τότε σίγουρα θα αντιμετωπίζει τη μάθηση με σιγουριά και αυτοπεποίθηση. Οι πιο πολλοί μαθητές πελαγοδρομούν χωρίς κατεύθυνση και πυξίδα και χωρίς να γνωρίζουν κάποιες μεθόδους που θα τους βοηθήσουν να μελετούν μεθοδικά και συστηματικά. Η προετοιμασία για τις εξετάσεις και τα διαγωνίσματα γίνεται τυχαία και πολλές φορές χωρίς προγραμματισμό. Σαν συνέπεια αυτού έχουμε όλα τα καταστροφικά αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε.

Θα δώσω πιο κάτω σε συντομία, πέντε βασικά στάδια τα οποία μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές να μελετούν μεθοδικά και να έχουν έτσι άριστα αποτελέσματα.

Τη μέθοδο για πρακτικούς σκοπούς θα την ονομάσουμε, Προ.Επι.Με.Σημ.Επα. (Προεπι, Μεσημεπα.)

Προ-(Προετοιμασία) Η προετοιμασία είναι η πρώτη φάση που σκοπό έχει να προετοιμάση το έδαφος για τη λεπτομερή μελέτη. Μπορούμε να χωρίσουμε το πρώτο αυτό στάδια στα ακόλουθα:

(α) Πρόχειρο ξεφύλλισμα.

(β) Καθορισμός χρόνου για μελέτη.

(γ) Καθορισμός της ποσότητας που θα μελετήσουμε.

Δ) Προϋπάρχουσες γνώσεις για το θέμα μας.

Επι-(Επισκόπηση) Στη φάση αυτή εξετάζουμε το κείμενό μας περιληπτικά. Βλέπουμε δηλαδή τις επικεφαλίδες, τις περιλήψεις, τους υπότιτλους, τα υπογραμμισμένα σημεία, τις γραφικές παραστάσεις και την αρχή κάθε παραγράφου.

Με-(Μελέτη) Στο τρίτο στάδιο γίνετε η μελέτη του κειμένου σε βάθος. Είναι στο στάδιο αυτό που βρίσκουμε τις βασικές ιδέες και τις σημαντικές λεπτομέρειες, που αναφέρονται στα βασικά σημεία. Να μην ξεχνάμε ότι καθώς διαβάζουμε, κρίνουμε τα όσα αναφέρονται στο κείμενο και τα συγκρίνουμε με τα όσα εμείς γνωρίζουμε για το θέμα.(Ενεργός μελέτη)

Σημ-(Σημειώσεις) Στη φάση αυτή κρατάμε τις σημειώσεις μας για τα σημαντικά στοιχεία που έχουμε βρει. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις σημειώσεις που έχουμε δημιουργήσει ή τις υπογραμμίσεις, που έχουμε κάνει στο βιβλίο. Οι σημειώσεις θα πρέπει να είναι σύντομες, περιεκτικές και να τονίζουν τα σημεία στα οποία θέλουμε να δώσουμε έμφαση.

Επα-(Επαναλήψεις) Το τελευταίο στάδιο, αλλά ίσως και το πιο σημαντικό. Με τις επαναλήψεις κρατάμε τη μνήμη μας σε εγρήγορση και τη βοηθάμε, ώστε να βελτιώνεται συνεχώς. Μόλις τελειώσετε μια περίοδο μελέτης και κάνετε ένα μικρό διάλειμμα για πέντε περίπου λεπτά, μην παραλείπετε να κάνετε μια σύντομη επανάληψη αυτών που μόλις έχετε μελετήση.

      Προετοιμασία για τις εξετάσεις

 

Η σωστή προετοιμασία για τις εξετάσεις είναι επίσης ένα απαραίτητο συστατικό της επιτυχίας για ένα μαθητή ή μαθήτρια. Θα μπορούσαμε να χωρίσουμε τα στοιχεία που συνθέτουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση των εξετάσεων σε δυο μέρη:

(α) Το ψυχολογικό μέρος.

(β) Σωστή στρατηγική.

Στο ψυχολογικό μέρος θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την αποφυγή του άγχους και των ανησυχιών που σας διακατέχουν. Η θετική αντίκριση των εξετάσεων είναι ένα ακόμη στοιχείο που σας βοηθά να αποφύγετε το άγχος.

Η σωστή στρατηγική και προγραμματισμός είναι απαραίτητα στοιχεία σε μια εξέταση. Το πότε θα γίνουν οι επαναλήψειςκαι πόσο θα διαρκέσουν θα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά ώστε να έχετε τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Ένα άλλο στοιχείο είναι η ενεργός εμπλοκή σας στη μελέτη. Με την ενεργό εμπλοκή σας στη μελέτη, αποφεύγετε άλλες ενοχλητικές σκέψεις, που πιθανό να έχετε καθώς μελετάτε. Συγκεντρώνετε έτσι την προσοχή σας σε αυτό που κάνετε την κάθε δεδομένη στιγμή. Αυξάνετε ταυτόχρονα σε μεγάλο βαθμό την ποσότητα των πληροφοριών που μπορείτε να θυμάστε.

Θα δώσω στο σημείο αυτό τα στοιχεία από μια έρευνα που έχει γίνει από τη Βρετανική Ένωση ήχου και Εικόνας, σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος θυμάται:

(α) Το 10% αυτών που διαβάζει.

(β) Το 20% αυτών που ακούει.

(γ) Το 30% αυτών που βλέπει.

Δ) Το 50% αυτών που ακούει και βλέπει.

(ε) Το 80% αυτών που λέει και

(ζ) Το 90% αυτών που λέει και κάνει ταυτόχρονα.

Από τον πιο πάνω πίνακα γίνεται φανερό ότι με την ενεργό εμπλοκή μας στη μελέτη αυξάνουμε σημαντικά τις πληροφορίες που μπορούμε να θυμόμαστε.

Τι θα πρέπει να κάνουμε την προηγούμενη ημέρα των εξετάσεων καθώς και τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθούμε κατά τη διάρκεια των εξετάσεων, είναι αναγκαίο να εξεταστούν, ανάλογα με τις ιδιορυθμίες και ανάγκες του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Μπορούμε όμως να έχουμε στο μυαλό μας κάποιες βασικές κατευθυντήριες γραμμές. Θα αναφερθώ εδώ σε δυο βασικά σημειά.

(i) Προσεκτική εξέταση όλων των ερωτήσεων

Αυτό που θα πρέπει να κάνετε είναι να διαβάσετε προσεκτικά όλες τις ερωτήσεις και τις οδηγείες. Δε θα χρειαστεί φυσικά να ξοδεύσετε πολύ χρόνο στις οδηγίες, ιδιαίτεραΑΝ είναι οι ίδιες με προηγούμενα θέματα. Να δώσετε έμφαση:

(α) Στο χρόνο που έχετε διαθέσιμο για το γραπτό.

(β) Τον αριθμό των ερωτήσεων που θα πρέπει να απαντήσετε και

(γ) Αν υπάρχουν και πόσες υποχρεωτικές ερωτήσεις.

Το επόμενο στάδιο είναι η προσεκτική μελέτη της κάθε ερώτησης ξεχωριστά και η κατανόηση για το τι ακριβώς σας ζητά.

Ένα βασικό και συνηθισμένο σφάλμα που κάνουν πολλοί μαθητές είναι να παρερμηνεύουν την ερώτηση στην προσπάθειά τους να τη φέρουν στα μέτρα τους. Δηλαδή κατανοούν την ερώτηση σύμφωνα με το τι θα εύχονταν να ρωτούσε. Για να το αποφύγετε αυτό, δώστε έμφαση και υπογραμίζετε τα ρήματα, τα οποία σας λένε τι ακριβως θα πρέπει να αναφέρετε στην απάντησή σας.

(ii) Κατανομή του χρόνου

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης η αξιοποίηση του χρόνου μας καθώς και η κατανομή του χρόνου σε κάθε ερώτηση, είναι βασικά στοιχεία για την επιτυχία και θα πρέπει να εξεταστούν σε βάθος και με κάθε λεπτομέρεια. Θα αναφέρω σαν παράδειγμα την περίπτωση που ένας μαθητής έχει αρχίσει μια ερώτηση και δεν έχει τον χρόνο για να την ολοκληρώσει. Το ερώτημα είναι, να την αφήση και να προχωρήσει στην άλλη ερώτηση, με την ελπίδα ότι θα έχει χρόνο αργότερα ή να συνεχίσει τώρα; Αυτό που θα πρέπει να κάνει, είναι να συμπληρώσει την απάντησή του σε συντομία, δίνοντας τα βασικά στοιχεία που θέλει να αναφέρει.

Τίποτα δεν θα πρέπει να αφήνουμε στην τύχη και θα πρέπει να είμαστε σωστά προγραμματισμένοι, αν θέλουμε να φέρουμε άριστα αποτελέσματα στις εξετάσεις μας.

Απόσπασμα από το βιβλίο,

Οδηγός Μελέτης & Επιτυχίας στις Εξετάσεις

Θεόδωρος Φ. Ηλία