Πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης «Ληθαίος, το ποτάμι της πόλης μας»

Μονοήμερο πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που υλοποιείται στα Τρίκαλα και έχει θέμα τον ποταμό Ληθαίο, που αποτελεί στολίδι για την πόλη και σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της.

Στόχοι του προγράμματος:

Γενικός σκοπός: Με την υλοποίηση του προγράμματος επιδιώκεται οι μαθητές να συνειδητοποιήσουν το διαχρονικό ρόλο του ποταμού στη ζωή της πόλης, να εντοπίζουν τους παράγοντες που συνιστούν απειλή για το ευαίσθητο ποτάμιο οικοσύστημα, να διαμορφώσουν κώδικα περιβαλλοντικής συμπεριφοράς και να συμμετέχουν ενεργά με ολοκληρωμένες προτάσεις για τη διασφάλιση της οικολογικής ισορροπίας του.

Επιμέρους στόχοι:

  1. Να αποκτήσουν συνολική εικόνα του ποταμού από τις πηγές μέχρι τη συμβολή του με τον ποταμό Πηνειό.
  2. Να αναγνωρίζουν βασικά είδη πανίδας (πουλιά, ζώα, έντομα, ερπετά, αμφίβια) και χλωρίδας (δέντρα, θάμνοι, λουλούδια) που φυτρώνουν στις όχθες του ποταμού.
  • Να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα αλλά και την ευαισθησία του ποτάμιου οι­κοσυστήματος, να εντοπίσουν τις οικολογικές σχέσεις μεταξύ των ειδών που ζουν σε αυτό.
  1. Να αντιληφθούν τη διαχρονική σημασία του ποταμού για τη ζωή της πόλης και των χωριών που διασχίζει.
  2. Να επισημάνουν τους παράγοντες που συντελούν στη ρύπανση των νερών του ποταμού και τις επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της περιοχής.
  3. Να συμβάλουν με τις δικές τους προτάσεις στη βελτίωση της συνολικής εικόνας του ποταμού.

Φάσεις του Προγράμματος

Α. Αποστολή υποστηρικτικού, ενδεικτικού πακέτου υλικού, για εργασία και προετοιμασία των ενηλίκων αλλά και των μαθητών/τριών στην τάξη. Εφόσον ένα πρόγραμμα Π.Ε. δεν περιορίζεται μόνο στην ολιγόωρη επίσκεψη σε ένα Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, θεωρούμε απαραίτητη την αποστολή υλικού εισαγωγής και προετοιμασίας των εκπαιδευομένων για το συγκεκριμένο θέμα.

Β. Υποδοχή και ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του ΚΠΕ, γνωριμία με τα μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας, προσανατολισμός στο θέμα. Η παιδαγωγική ομάδα του ΚΠΕ υποδέχεται τους συμμετέχοντες στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Κέντρου, όπου μετά τις απαραίτητες συστάσεις, λαμβάνει χώρα παιχνίδι γνωριμίας και ανίχνευσης προϋπάρχουσας γνώσης. Μέσα από ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι γνώσεων αναδεικνύονται κάποιες εσφαλμένες αντιλήψεις των μαθητών για ορισμένα θέματα και προκύπτουν εποικοδομητικές συζητήσεις.

Γ. Εργασία στους χώρους του ΚΠΕ.

Εν συνεχεία, ακολουθεί στην αίθουσα του Κέντρου διαδραστική προβολή με συμμετοχή και ενδιάμεση εμπλοκή των εκπαιδευομένων συνολικής διάρκειας μίας ώρας, όπου αναλύεται και παρουσιάζεται το θεωρητικό τμήμα του προγράμματος. Αφού γίνει ο χωρισμός σε ομάδες, αναλαμβάνουν ενεργό συμμετοχή με ευχάριστες δραστηριότητες, όπως σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα, ακροστιχίδες,  ερωτήσεις σωστού – λάθους, συναρμολόγηση οχημάτων που κινούνται με τη δύναμη του νερού καθώς και παιχνίδι με αυτά. Έτσι αφομοιώνονται καλύτερα οι γνώσεις που αποκτήθηκαν από την θεωρητική διδασκαλία.

Δ. Εργασίες στο πεδίο.

Η περιβαλλοντική ομάδα συνοδευόμενη από μέλη του Κ.Π.Ε. μεταβαίνει σε συγκεκριμένο σημείο του ποταμού που προσφέρεται για δραστηριότητες με κριτήριο την υλοποίηση των στόχων που τέθηκαν και την εμπέδωση κι εφαρμογή των εννοιών που εισάχθηκαν κατά το θεωρητικό μέρος του προγράμματος. Κατά την διάρκεια της περιήγησης, για την περαιτέρω κατανόηση και εμβάθυνση, εκπονούνται βιωματικές δραστηριότητες από τα φύλλα εργασίας, με την ανάλογη υλικοτεχνική υποστήριξη. Οι εκπαιδευόμενοι συμμετέχουν ενεργά σε δραστηριότητες που είναι βιωματικού χαρακτήρα, διερευνητικές, επίλυσης προβλήματος, συλλογής δεδομένων και εξαγωγής συμπερασμάτων. διερεύνηση πεδίου με τις αισθήσεις, περιβαλλοντικές δράσεις (καταγραφή προβλημάτων, συνεπειών και πρόταση για λύσεις) και παρουσίαση αυτών από τα μέλη των ομάδων

Ε. Κατά την επιστροφή  στο ΚΠΕ, γίνεται αξιολόγηση του προγράμματος από τους επιμορφούμενους με χρήση ανώνυμων ερωτηματολογίων. Τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης λειτουργούν ως ανατροφοδότηση για τις δράσεις του Κ.Π.Ε..

Η συνολική διάρκεια του προγράμματος είναι έξι (6) διδακτικές ώρες.