Κωσταριδάκη Καλλιόπη

8η Ενότητα

Ελεύθερος

ελευθεροποιός = αυτός που ελευθερώνει κάποιον

ελευθέρωσις = απελευθέρωση , απαλλαγή, λύτρωση / ακολασία

ελευθερωτής = αυτός που απελευθερώνει κάποιον , λυτρωτής.

ελευθεριάζω = συμπεριφέρομαι σαν ελεύθερος / ζω παραβαίνοντας ηθικούς νόμους και καθιερωμένες αντιλήψεις , ζω άσωτη ζωή.

ελευθεροστομία = ειλικρινής έκφραση , παρρησία (=θάρρος) / αυθάδεια

απελεύθερος = δούλος που του δόθηκε η ελευθερία του

απελευθέρωση = η απόδοση ελευθερίας στους υπόδουλους.

φιλελεύθερος = αυτός που αγαπά την ελευθερία / οπαδός του φιλελευθερισμού

φιλελευθερισμός =αφοσίωση σε ιδέες που μιλούν για ελευθερία κοινωνική , πολιτική και θρησκευτική.

ελευθεροτυπία = η ελεύθερη έκφραση μέσω του τύπου

ελευθερόφρων = αυτός που σκέπτεται ελεύθερα, που είναι απαλλαγμένος από προκαταλήψεις

φιλελευθεροποιώ = κάνω κάποιον πιο φιλελεύθερο από οικονομική ή κοινωνική άποψη

φιλελευθερισμός = οι ιδέες και οι αρχές με τις οποίες διακηρύσσεται η ελευθερία του ατόμου σε όλα τα επίπεδα (θρησκευτικό, οικονομικό, πολιτικό κτλ.)

Παραγωγή Ουσιαστικών από επίθετα

Δευτερόκλιτα επίθετα

Τα δευτερόκλιτα επίθετα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες

α. Τα τρικατάληκτα, αυτά δηλαδή που έχουν τρία γένη και κάθε γένος έχει τη δική του κατάληξη. π.χ.

καλός, ἡ καλή, τὸ καλόν / ὁ δίκαιος, ἡ δικαία, τὸ δίκαιον

Πότε όμως έχει το θηλυκό κατάληξη α και πότε η ;

Θυμόμαστε τον κανόνα με τον οποίο επιλέγαμε αν θα βάλουμε γενική -ης ή -ας και δοτική -η ή -α στα θηλυκά της α΄κλίσης μόνο που τώρα τον εφαρμόζουμε στο αρσενικό. Έτσι αν πριν την κατάληξη –ος του αρσενικού υπάρχει φωνήεν ή ρ τότε το θηλυκό θα έχει κατάληξη -α (μακρό) και θα κατεβαίνει μία θέση ο τόνος.

π.χ. ο πλούσιος – η πλουσία – το πλούσιον ενώ ο μικρός, η μικρά , το μικρόν!

– Το αρσενικό και το ουδέτερο γένος κλίνονται σύμφωνα με τη β′ κλίση των ουσιαστικών (κατάληξη -ος και -ον) , ενώ το θηλυκό κλίνεται σύμφωνα με την α′ κλίση των ουσιαστικών (κατάληξη -α και -η).

– Το θηλυκό των τρικατάληκτων δευτερόκλιτων επιθέτων στην ονομαστική, γενική και κλητική του πληθυντικού τονίζεται όπου και όπως το αρσενικό στις αντίστοιχες πτώσεις, π.χ. πλούσιαι, πλουσίων (αρσ.:πλούσιοι, πλουσίων).

β. Τα δικατάληκτα είναι αυτά στα οποία το αρσενικό και το  θηλυκό έχουν την ίδια κατάληξη και το ουδέτερο άλλη. π.χ. ὁ ἔνδοξος, ἡ ἔνδοξος, τὸ ἔνδοξον . Δικατάληκτα είναι τα περισσότερα σύνθετα επίθετα σε -ος!

Δείτε την κλίση τους!

Οι ασκησούλες μας

Λεξιλογίου

Αντιστοίχιση

Να βρείτε τα αντώνυμα

Γραμματικής

Ασκήσεις στα δευτερόκλιτα επίθετα