Λατινικά Γ’Λυκείου

Ανάλυση μετοχών σε προτάσεις στα κείμενα των Λατινικών

Ένας κατάλογος όλων των αποθετικών και ημιαποθετικών ρημάτων που βρίσκονται στο βιβλίο των Λατινικών της Γ΄Λυκείου!

ΡΗΜΑΤΑ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Δ΄ΚΛΙΣΗΣ

ΤΩΡΑ ΠΙΑ ΔΕ ΘΑ ΜΠΕΡΔΕΥΟΜΑΙ ΜΕ ΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Β΄ΚΑΙ Δ΄ΚΛΙΣΗΣ!

Β΄ ΟΡΟΣ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ

ΡΗΜΑΤΑ ΣΕ -IO   

filia και deus

Οι Γαλάτες, όταν ήταν αρχηγός ο Βρέννος, αφού κατατρόπωσαν τις λεγεώνες των Ρωμαίων κοντά στον Αλία ποταμό, κατέστρεψαν εντελώς την πόλη Ρώμη εκτός από το Καπιτώλιο, για το οποίο πήραν ως αντάλλαγμα ένα τεράστιο χρηματικό ποσό. Τότε ο Κάμιλλος, ο οποίος ήταν για πολύ καιρό στην εξορία κοντά στην Αρδέα, εξαιτίας της λείας από τους Βηίους, η οποία δεν είχε μοιραστεί ακριβοδίκαια, αν και απουσίαζε, εκλέχτηκε δικτάτορας. Αυτός ακολούθησε τους Γαλάτες, ενώ ήδη αποχωρούσαν. Αφού τους εξολόθρευσε πήρε πίσω όλο το χρυσάφι. Επειδή αυτό ζυγίστηκε  εκεί, έδωσε το όνομά του στην πολιτεία: δηλαδή ονομάζεται Πίσαυρο, επειδή εκεί ζυγίστηκε το χρυσάφι. Ύστερα από αυτή την πράξη επέστρεψε στην εξορία, από όπου όμως επέστρεψε αφού τον παρακάλεσαν.

Αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή

Αποτελείται από μια μετοχή και ένα ουσιαστικό και τα δύο σε πτώση αφαιρετική. Το ουσιαστικό είναι υποκείμενο της μετοχής, γι’αυτό συμφωνεί σε γένος, αριθμό και πτώση με τη μετοχή.

deletis legionibus

H αφαιρετική απόλυτη χρονική μετόχή χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: γνήσια αφαιρετική απόλυτη και νόθη αφαιρετική απόλυτη.

Γνήσια αφαιρετική απόλυτη ονομάζεται η μετοχή της οποίας το υποκείμενο δεν έχει καμία συντακτική ή λογική σχέση με τους κύριους όρους της πρότασης.

Στο κεφάλαιο 23 του βιβλίου μας υπάρχει το εξής παράδειγμα: fuerat Paetus in partibus eius et, occiso Scriboniano, Romam trahebatur. (= Ο Παίτος είχε πάει με το μέρος του και, αφού σκοτώθηκε ο Σκριβωνιανός, οδηγούνταν σιδεροδέσμιος στη Ρώμη). Το υποκείμενο της μετοχής είναι το ουσιαστικό Scriboniano και δεν έχει καμία σχέση με τους κύριους όρους της πρότασης στην οποία ανήκει.

Νόθη αφαιρετική απόλυτη μετοχή είναι η μετοχή της οποίας το υποκείμενό της είναι ίδιο με το υποκείμενο του ρήματος της πρότασης.

Στο κεφάλαιο 21 του βιβλίου μας υπάρχει το εξής παράδειγμα:Galli, deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam (= Οι Γαλάτες, αφού εξολόθρευσαν τις ρωμαϊκές λεγεώνες, κατέστρεψαν εντελώς την πόλη Ρώμη). Το υποκείμενο της μετοχής είναι το ουσιαστικό Galli και είναι ίδιο με το υποκείμενο του ρήματος της πρότασης.

Η αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή αναλύεται σε χρονική πρόταση με δύο τρόπους:

1) cum ιστορικός διηγηματικός + υποτακτική υπερσυντελίκου του ρήματος

deletis legionibus(αφού κατατροπώθηκαν οι  λεγεώνες)→cum delevissent legiones (όταν κατατρόπωσαν τις λεγεώνες).  Η αφαιρετική legionibus έγινε αιτιατική στην χρονική πρόταση γιατί είναι αντικείμενο. Όταν κατατρόπωσαν. Ποιοι; Αυτοί. Τι κατατρόπωσαν; Τις λεγεώνες (αντικείμενο)

2) postquam +οριστική παρακειμένου του ρήματος

deletis legionibus→Postquam deleverunt legiones

 ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!! Όταν η αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή είνα ΓΝΗΣΙΑ, τότε, κατά τη μετατροπή της σε ρήμα, το ρήμα θα είναι ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ. Όταν η αφαιρετική απόλυτη χρονική μετοχή είναι ΝΟΘΗ, τότε, κατά τη μετατροπή της σε ρήμα, το ρήμα θα είναι ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ.

 Ιδιόμορφη αφαιρετική απόλυτη

Αποτελείται από ένα κύριο όνομα και ένα ουσιαστικό που δηλώνει αξίωμα, ηλικία, επάγγελμα. Και τα δύο είναι σε αφαιρετική πτώση.

Brenno duce. Το Brenno είναι κύριο όνομα και το duce δηλώνει αξίωμα. Η ιδιόμορφη αφαιρετική απόλυτη έχει την εξής σύνταξη:το κύριο όνομα είναι υποκείμενο και το δεύτερο ουσιαστικό κατηγορηματικός προσδιορισμός. Brenno: υποκείμενο    duce: κατηγορ. προσδιορισμός

Η ιδιόμορφη αφαιρετική απόλυτη αναλύεται σε χρονική πρόταση με δύο τρόπους:

1) cum ιστορικός διηγηματικός+ υποτακτική παρατατικού του sum

Brenno duce→ Cum esset Brennus dux ( η αφαιρετική Brenno γίνεται υποκείμενο στην χρονική πρόταση, γι΄αυτό μπαίνει σε ονομαστική). Το duce γίνεται και αυτό ονομαστική, γιατί ως κατηγορηματικός προσδιορισμός πρέπει να είναι στην ίδια πτώση, γένος και αριθμό με το προσδιοριζόμενο ουσιαστικό.

2) cum καθαρά χρονικός+ οριστική παρατατικού του sum

Brenno duce→ Cum erat Brennus dux