Βιωματικό Σεμινάριο με θέμα: «η αυτοεκτίμηση μαθητών και εκπαιδευτικών». Δραστηριότητα: Θεωρητικές επισημάνσεις 1

Σχολικό έτος 2006-07
Συμμετέχοντες: 79 εκπαιδευτικοί (4 ομάδες)
Συντονιστής: Κωνσταντίνος Κιουρτσής
Διάρκεια 5 ώρες.
Λίγα λόγια για τη λειτουργία της μαθητικής ομάδας εργασίας (πχ αγωγής υγείας) θα βρείτε στη διαδικτυακή θέση https://blogs.sch.gr/kkiourtsis/?p=6338

Δραστηριότητα : Θεωρητικές επισημάνσεις 1

• Οι δύο βασικές συνιστώσες της έννοιας το εαυτού είναι η αυτοαντίληψη και η αυτοεκτίμηση.
• Η αυτοαντίληψη είναι η γνωστική πλευρά της έννοιας του εαυτού και αντιπροσωπεύει μια περιγραφή ή μια πεποίθηση του ατόμου για τον εαυτό του.
• Η αυτοεκτίμηση αντιπροσωπεύει τη συναισθηματική πλευρά του εαυτού και αναφέρεται στη σφαιρική εικόνα που έχει κάποιος για την αξία του ως ατόμου. Είναι η ικανότητα του ατόμου να δίνει αξία στον εαυτό του και να τον μεταχειρίζεται με αξιοπρέπεια, με αγάπη, με αλήθεια.
• Θεωρητικές προσεγγίσεις και εμπειρικά δεδομένα δείχνουν ότι η έννοια της αυτοεκτίμησης του εφήβου συσχετίζεται με τις απόψεις των ατόμων εκείνων που ο έφηβος θεωρεί ως «σημαντικούς άλλους», ωθούμενος από την ανάγκη της επιβεβαίωσής του σε επιμέρους τομείς της ζωής του.
• Τελικά, αν ο εαυτός, είναι το εντυπωσιακότερο έργο τέχνης που συνεχώς δημιουργούν οι άνθρωποι από τη γέννησή τους, τότε η αυτοεκτίμηση αποτελεί το κέντρο αυτής της ύπαρξης.
• Από τον εκτεταμένο προβληματισμό που έχει αναπτυχθεί για την ποιότητα της παιδαγωγικής σχέσης και τις επιπτώσεις της, θα αναφερθεί μια θεμελιώδης παραδοχή που τεκμηριώνεται και εμπειρικά με ποικίλες έρευνες: ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεται ο μαθητής τη σχέση του με τον εκπαιδευτικό, ασκεί σημαντικές επιδράσεις τόσο στην ποιότητα της σχέσης όσο και στην αυτοεικόνα ή την ανάπτυξη της ταυτότητάς του.
• H υψηλότερη μορφή μάθησης εμφανίζεται όταν ο εκπαιδευτικός αγαπά και δέχεται τους μαθητές πλήρως, οπότε και αυτοί αισθάνονται ασφαλείς να συναντήσουν τις νέες προκλήσεις της ζωής τους. Σε αυτό το πλαίσιο η μάθηση νοείται ως αποτέλεσμα αμοιβαιότητας μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή και όχι ως αποτέλεσμα μονόδρομης επιβολής συμπεριφορών και πράξεων.
• Ανάγκη ανάπτυξης της αυτοεκτίμησης έχουν όλοι οι μαθητές, περισσότερο όμως εκείνοι που εμφανίζουν αδυναμίες που συνδέονται με προσωπικά χαρακτηριστικά και καταστάσεις, ή με το οικογενειακό τους περιβάλλον.
• Το σχολείο και οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται σε αυτό, πρέπει να συζητήσουν τη συμβολή τους στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών. Να διδάξουν στους μαθητές τις έννοιες της αυτοαξιολόγησης και αυτεπίγνωσης για να αναγνωρίζουν τα ισχυρά και τα αδύνατα σημεία τους και να βλέπουν τον εαυτό τους μέσα από ένα θετικό και ρεαλιστικό πρίσμα, αποφεύγοντας έτσι τη συνηθισμένη παγίδα της υπεροψίας αλλά και την ταπεινωτική κατάσταση της αυτολύπησης.
• Όταν θα έχουν υψηλή αυτοεκτίμηση, δηλαδή καλές σχέσεις με τον εαυτό τους, θα είναι πιο ευτυχείς, ενώ με χαμηλή αυτοεκτίμηση θα νιώθουν απομονωμένοι και θα είναι ευάλωτοι στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.
• Οι εκπαιδευτικοί για να συμβάλουν στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης των μαθητών, θα πρέπει να εκπαιδευτούν ώστε να είναι ικανοί:
  1. να αναγνωρίζουν και να επιβραβεύουν τους μαθητές για τα επιτεύγματά τους.
  2. να παροτρύνουν τους μαθητές στο να θέτουν επιτεύξιμους στόχους.
  3. να καλλιεργούν στη σχολική αίθουσα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης και να αποτρέπουν τη δημιουργία κλίματος ανταγωνισμού.
  4. να μεριμνούν ώστε ο κάθε μαθητής είναι αποδεκτός ως πρόσωπο, ακόμη κι όταν σφάλει.
  5. να δημιουργούν για όλους τους μαθητές ευκαιρίες να βιώσουν την επιτυχία και την αναγνώριση.