Στο σεμινάριο για την πρόληψη της χρήσης ουσιών με τίτλο: «από την Ιθάκη του Καβάφη στην Ιθάκη του ΚΕΘΕΑ», που διοργάνωσε η Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης Πέλλας το Δεκέμβριο του 2012, δήλωσαν συμμετοχή 104 εκπαιδευτικοί οι οποίοι κατανεμήθηκαν σε 5 ομάδες των 20 περίπου μελών. Η διάρκεια του σεμιναρίου ήταν 5 διδακτικές ώρες . Ήμουν ο μοναδικός συντονιστής όλων των ομάδων σε όλη τη διάρκεια λειτουργίας τους.
Γενικά, στα σεμινάρια για ομάδες εκπαιδευτικών που συντονίζω, χρησιμοποιώ συχνά την τεχνική «μελέτη περίπτωσης», η οποία εμπεριέχει στοιχεία από την πραγματική καθημερινότητα, αλλά με αλλαγμένα τα προσωπικά στοιχεία των «ηρώων».
Παρακάτω παραθέτω την περίπτωση της Μαίρης, 15 ετών, στην οποία εργάστηκαν οι 5 υπο-ομάδες των 20 συμμετεχόντων εκπαιδευτικών. Η εργασία των υπο-ομάδων ήταν να βοηθήσουν τη Μαίρη, να ανακοινώσει στην οικογένειά της την απόφαση της συμμετοχής της στη ροκ συναυλία, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, εξασφαλίζοντας και καλή επικοινωνία και την ικανοποίηση της επιθυμίας της.
Τα μέλη των 5 υπο-ομάδων είχαν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν το αποτέλεσμα της εργασίας τους με παίξιμο ρόλων, μέσω γραπτού περιγραφικού κειμένου, ή μέσω σεναρίου.
Μαίρη, 15
Η Μαίρη, 15 ετών, μαθήτρια Α΄ Λυκείου της Έδεσσας, μόλις σχόλασε και επιστρέφει στο σπίτι. Την βαραίνουν οι σκέψεις της. Θα πρέπει να ανακοινώσει αυτές τις μέρες στους γονείς της, την απόφαση που πήρανε στην παρέα, να παρακολουθήσουν το επόμενο Σάββατο ένα αντιρατσιστικό φεστιβάλ ροκ μουσικής που θα δοθεί στον υπαίθριο χώρο του ΑΠΘ. Το φεστιβάλ αρχίζει στις 11:00 το βράδυ και προβλέπεται να λήξει τα χαράματα. Η Μαίρη περιμένει αυτή τη νύχτα με λαχτάρα, αλλά αισθάνεται μεγάλο βάρος επειδή δεν ξέρει πώς να το ανακοινώσει στους γονείς της.
Ο πατέρας συνήθως της κάνει τα χατίρια και μάλλον θα συμφωνήσει. Η μητέρα όμως και ο μεγαλύτερος αδελφός της αποκλείεται να την καταλάβουν. Μητέρα και αδελφός έχουν συνωμοτήσει εναντίον της. Ο αδελφός μάλιστα τον τελευταίο καιρό εκδηλώνεται πολύ αρνητικά για το φίλο της τον Λάκη. Δεν έχει βρει στον Λάκη ούτε ένα καλό. Τελευταία τον κατηγόρησε ότι πίνει σκληρά ποτά και ύποπτα χαπάκια.
Το σχέδιο που συμφωνήσανε στην παρέα για τη νύχτα αυτή είναι το παρακάτω:
5:00 μμ, με τρένο προς Θεσσαλονίκη.
7:00 μμ, στην Αριστοτέλους για καφέ.
9:00 μμ, στο Πανεπιστήμιο για αναγνωριστικές βόλτες.
11:00 μμ και μέχρι τα χαράματα στη συναυλία.
Αν η συναυλία τελειώσει πριν ξημερώσει, ένα ψεύτικο ύπνο σε παγκάκια ή στο γκαζόν. Με το ξημέρωμα, πίσω στην Έδεσσα. Όλα είναι σχεδιασμένα τέλεια. Πώς θα το πάρουν όμως οι γονείς της Μαίρης; Πρώτη φορά θα τους ζητήσει κάτι τέτοιο.
Σημείωση: Τα προϊόντα της εργασίας των ομάδων τα συγκέντρωσα, τα κωδικοποιώ και τα αναλύω. Όταν ολοκληρωθεί η όλη η διαδικασία, θα ανακοινώσω τα αποτελέσματα στο παρόν blog.
Γενικές πληροφορίες για την εκπαιδευτική πορεία του Κωνσταντίνου Κιουρτσή:
Με τις ιδιότητες του εκπαιδευτή ενηλίκων (Med, 2007), του υπευθύνου Αγωγής Υγείας (1996-2012), του επιμορφωτή σε προγράμματα των ΠΙ/ΟΕΠΕΚ/ΑΠΘ, του υπεύθυνου Σχολής Γονέων (2003-2008), του ειδικού συμβούλου πρόληψης των εξαρτήσεων (ICRC, 2004-2013), του εκπαιδευτή σε προγράμματα εκπαίδευσης εκπαιδευτών της ΓΓΔΒΜ (2007-2013) και του ΕΚΔΔΑ (2011-2013) και του ειδικού συνεργάτη των Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων (ΣΣΝ), βρίσκομαι συχνά στην τιμητική θέση του συντονιστή ομάδας μάθησης/συμβουλευτικής ενηλίκων. Οι ομάδες κάθε φορά αριθμούν από 12 έως 20 μέλη. Οι βασικές θεωρίες μάθησης είναι ανθρωπιστικών προσεγγίσεων (Carl Rogers, Jack Mezirow, Alan Rogers, Peter Jarvis κά), οι τεχνικές είναι ενεργητικής συμμετοχής και βιωματικού χαρακτήρα (προσομοίωση, μελέτη περίπτωσης, ομαδική εργασία, συζήτηση/διαμεσολάβηση, παιχνίδι ρόλων κά) και τα εργαλεία είναι απλά, σχεδόν ανύπαρκτα, ώστε να μην αποπροσανατολίζουν τον συμμετέχοντα. Για τη λειτουργία της σκέψης χρησιμοποιείται συχνά μια παραλλαγή της τεχνικής των έξι καπέλων της σκέψης (Edward de Bono) και για τα θέματα που αφορούν στα συναισθήματα, η κύρια πηγή πληροφοριών είναι το σύγγραμμα του Daniel Goleman «συναισθηματική νοημοσύνη». Η συνολική μου εμπειρία από το 1996 έχει ξεπεράσει τις 2000 διδακτικές ώρες. Αυτές τις μέρες (Μάιος-Ιούνιος 2013) μετέχω ως εθελοντής επιμορφωτής σε διήμερο πρόγραμμα Συμβουλευτικής του ΣΣΝ Πέλλας (υπεύθυνος ο Αθανάσιος Μπαζούκης) διάρκειας 10 ωρών ανά ομάδα και τίτλο: «διερευνώντας τη βία στο σχολείο». Δήλωσαν συμμετοχή 130 εκπαιδευτικοί, και κατανεμήθηκαν σε έξι ομάδες