ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

 

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ: Γερογιάννη Καλλιόπη

ΤΑΞΗ/ΤΜΗΜΑ:  Γ’ τάξη Δημοτικού

ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ:

ΕΝΟΤΗΤΑ: 9^Η

ΚΕΦΑΛΑΙΟ: 5^Ο  «Η τέχνη των Μινωιτών».

ΣΥΝΤΟΜΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ

• Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΧΩΡΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ(4) ΦΑΣΕΙΣ.
• ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 45 ΛΕΠΤΑ.

1. ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ: Έναυσμα ενδιαφέροντος των μαθητών. (1 λεπτό)

Κατά τη φάση αυτή παρουσιάζεται στους μαθητές μια εικόνα του ανακτόρου της Κνωσού, που έχει χαρακτηριστικές τοιχογραφίες στο εξωτερικό του. Ζητείται από τους μαθητές να πουν την παρατηρούν στην εικόνα και κυρίως στους τοίχους του ανακτόρου.

Στόχος των ανωτέρω είναι να κινητοποιηθεί το ενδιαφέρον των μαθητών για τη νέα διδακτική ενότητα που είναι «Η τέχνη των Μινωιτών».

 

2. ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΑΣΗ: Παρουσίαση βίντεο σχετικά με την τέχνη των Μινωιτών. (25 λεπτά)

1^ο μέρος: Στην φάση αυτή παρουσιάζεται στους μαθητές ένα  power point στο οποίο υπάρχουν τα διάφορα είδη τέχνης που είχαν αναπτύξει οι Μινωίτες. Παράλληλα συζητούνται αν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις μορφές, στα σχήματα που έδιναν στα διάφορα είδη τέχνης τους οι Μινωίτες καθώς και η χρησιμότητα των ειδών τέχνης στη ζωή των Μινωιτών.

 

2^ο μέρος: Στη συνέχεια μοιράζονται στους μαθητές που είναι χωρισμένοι σε έξι (6) ομάδες των τεσσάρων (4) ατόμων, πηγές ( βλ. παράρτημα, σελ. 5 – 8) που παρουσιάζουν τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού. Στόχος είναι να διαπιστώσουν οι μαθητές τις αντιφατικές απόψεις των αρχαιολόγων για τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού και να διαπιστώσουν ότι όλη αυτή η εφορία της Μινωικής Κρήτης, με την άνθηση της τέχνης σε διάφορα επίπεδα και τις εκδηλώσεις και παραστάσεις στη Μινωική ζωή κάποτε σταμάτησαν να υπάρχουν.

Οι πηγές επεξεργάζονται από τους μαθητές και στο τέλος της επεξεργασίας ο εκπρόσωπος που θα έχει ορίσει κάθε ομάδα παρουσιάζει τα αποτελέσματά του στην ολομέλεια της τάξης. Με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων οι μαθητές θα διαπιστώσουν ότι οι απόψεις των αρχαιολόγων είναι αντιφατικές σχετικά με τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού παρόλο που το σχολικό βιβλίο παρουσιάζει μόνο μια αιτία. Έτσι, θα διαπιστωθεί ότι το σχολικό εγχειρίδιο δεν πρέπει να είναι το μόνο εργαλείο που χρησιμοποιεί κάποιος όταν ασχολείται με την επιστήμη της ιστορίας.

 

3. ΤΡΙΤΗ ΦΑΣΗ: Παρουσίαση βίντεο με τα διάφορα είδη τέχνης των Μινωιτών. (10 λεπτά)

Στη συγκεκριμένη φάση παρουσιάζεται στους μαθητές ένα βίντεο που συνοψίζει τα είδη της τέχνης που είχαν αναπτύξει οι Μινωίτες και με τη βοήθεια ερωτο- αποκρίσεων οι μαθητές καλούνται να ξαναθυμηθούν τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού και τα είδη της τέχνης που ανέπτυξαν οι Μινωίτες.

 

4. ΤΕΤΑΡΤΗ ΦΑΣΗ: Αξιολόγηση των μαθητών (4 λεπτά)

• Η αξιολόγηση των μαθητών θα λαμβάνει χώρα σε όλη τη διάρκεια της διδασκαλίας και θα βασίζεται σε καίρια σημεία της, όπως στην ικανότητα των μαθητών να αντλήσουν στοιχεία από τις ιστορικές πηγές, να αιτιολογούν τις απόψεις τους και στην ικανότητα συνεργασίας μεταξύ των ομάδων των μαθητών.
• Τέλος, με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας θα μοιραστεί στους μαθητές φύλλο αξιολόγησης (βλ. παράρτημα, σελ. 9) με στόχο να ελεγχθούν τα αποτελέσματα της διδασκαλίας του κεφαλαίου «Η τέχνη των Μινωιτών».

 

  ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ: 

ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ

• Να γνωρίσουν οι μαθητές την τέχνη των Μινωιτών και τα αίτια της καταστροφής του μινωικού πολιτισμού.

ΕΙΔΙΚΟΙ  ΣΤΟΧΟΙ

ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:

• Να γνωρίσουν οι μαθητές στοιχεία από τη μινωική τέχνη (αγγειοπλαστική, ζωγραφική, χρυσοχοΐα).
• Να γνωρίσουν τα αίτια που οδήγησαν στην καταστροφή του μινωικού πολιτισμού.
• Να κατακτήσουν έννοιες σχετικές με την ενότητα: τέχνη, διακόσμηση, αγγεία, σφραγίδες, τοιχογραφίες).
• Να αντιληφθούν μέσα από την τέχνη , το χαρούμενο χαρακτήρα του μινωικού πολιτισμού.
• Να γνωρίσουν ότι για το ίδιο ιστορικό γεγονός μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές ή και αντικρουόμενες μεταξύ τους ιστορικές πηγές.

ΣΤΟΧΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ:

• Να αποκτήσουν οι μαθητές την ικανότητα να αντλούν ιστορικά στοιχεία μέσα από τις πηγές.

ΣΤΟΧΟΣ ΣΤΑΣΗΣ:

• Να καλλιεργηθεί στους μαθητές η στάση ότι το αφήγημα του βιβλίου δεν πρέπει να είναι το μοναδικό εγχειρίδιο που πρέπει να συμβουλεύονται, αλλά πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους και άλλες έγκυρες ιστορικές πηγές.
• Να θαυμάσουν την αρχιτεκτονική των ανακτόρων της Κνωσού και την τεχνική των τοιχογραφιών.

 

 

  ΜΟΡΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 

Οι μορφές διδασκαλίας που έχουν επιλεγεί για τη διδασκαλία της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας είναι η διαλογική και η διερευνητική.

Η διαλογική μορφή διδασκαλίας θα γίνει στις εξής φάσεις: στη φάση του προσανατολισμού παρουσιάζεται στους μαθητές μια εικόνα του ανακτόρου της Κνωσού, που έχει χαρακτηριστικές τοιχογραφίες στο εξωτερικό του. Ζητείται από τους μαθητές να πουν την παρατηρούν στην εικόνα και κυρίως σους τοίχους του ανακτόρου.

Στόχος των ανωτέρω είναι να κινητοποιηθεί το ενδιαφέρον των μαθητών για τη νέα διδακτική ενότητα που είναι «Η τέχνη των Μινωιτών».

Επίσης η διαλογική μορφή διδασκαλίας θα χρησιμοποιηθεί στη φάση της εισαγωγής στη νέα γνώση. Στην φάση αυτή παρουσιάζεται στους μαθητές ένα  power point στο οποίο υπάρχουν τα διάφορα είδη τέχνης που είχαν αναπτύξει οι Μινωίτες. Παράλληλα συζητούνται αν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις μορφές, στα σχήματα που έδιναν στα διάφορα είδη τέχνης τους οι Μινωίτες καθώς και η χρησιμότητα των ειδών τέχνης στη ζωή των Μινωιτών.

Η διερευνητική μορφή διδασκαλίας θα χρησιμοποιηθεί στο δεύτερο μέρος της εισαγωγής στη νέα γνώση.  Μοιράζονται στους μαθητές που είναι χωρισμένοι σε έξι (6) ομάδες των τεσσάρων (4) ατόμων, πηγές που παρουσιάζουν τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού. Στόχος είναι να διαπιστώσουν οι μαθητές τις αντιφατικές απόψεις των αρχαιολόγων για τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού και να διαπιστώσουν ότι όλη αυτή η εφορία της Μινωικής Κρήτης, με την άνθηση της τέχνης σε διάφορα επίπεδα και τις εκδηλώσεις και παραστάσεις στη Μινωική ζωή κάποτε σταμάτησαν να υπάρχουν.

Οι πηγές επεξεργάζονται από τους μαθητές και στο τέλος της επεξεργασίας ο εκπρόσωπος που θα έχει ορίσει κάθε ομάδα παρουσιάζει τα αποτελέσματά του στην ολομέλεια της τάξης. Με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων οι μαθητές θα διαπιστώσουν ότι οι απόψεις των αρχαιολόγων είναι αντιφατικές σχετικά με τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού παρόλο που το σχολικό βιβλίο παρουσιάζει μόνο μια αιτία. Έτσι, θα διαπιστωθεί ότι το σχολικό εγχειρίδιο δεν πρέπει να είναι το μόνο εργαλείο που χρησιμοποιεί κάποιος όταν ασχολείται με την επιστήμη της ιστορίας.

 

  ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Η μέθοδος  διδασκαλίας που έχει επιλεχθεί για το συγκεκριμένο προσχέδιο διδασκαλίας είναι η ομαδοσυνεργατική. Οι μαθητές θα δουλέψουν σε έξι (6) ομάδες των τεσσάρων (4) ατόμων η καθεμία, με σκοπό να επεξεργαστούν τις ιστορικές πηγές, που θα τους ανατεθούν, να συζητήσουν μέσα στις ομάδες τους για τα στοιχεία που εντόπισαν σε αυτές, να απαντήσουν στα εκάστοτε ερωτήματα κάθε φορά και τέλος να παρουσιάσουν τα αποτελέσματά τους στην ολομέλεια της τάξης.

Παράλληλα, χρησιμοποιείται και η μέθοδος των ερωτο- αποκρίσεων, όταν παρουσιάζεται στους μαθητές ένα  power point στο οποίο υπάρχουν τα διάφορα είδη τέχνης που είχαν αναπτύξει οι Μινωίτες και  συζητούνται αν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις μορφές, στα σχήματα που έδιναν στα διάφορα είδη τέχνης τους οι Μινωίτες καθώς και η χρησιμότητα των ειδών τέχνης στη ζωή των Μινωιτών.

  ΠΑΡΑΘΕΣΗ  –ΧΡΗΣΗ ΠΗΓΩΝ

• Ιστορικές πηγές σχετικά με τα αίτια της καταστροφής του μινωικού πολιτισμού.

• Φύλλο αυτοαξιολόγησης

• Παρουσίαση (power point)

  ΕΠΟΠΤΙΚΑ ΜΕΣΑ/ΥΛΙΚΑ

1. Ηλεκτρονικός Υπολογιστής
2. Βιντεοπροβολέας
3. Ηχεία
4. Φύλλα εργασίας
5. Φύλλο αυτοαξιολόγησης
6. Βίντεο
7. Πρόγραμμα power point

 

  ΕΝΤΑΞΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ

• Οι νέες τεχνολογίες θα χρησιμοποιηθούν στην πρώτη φάση της διδασκαλίας(έναυσμα ενδιαφέροντος των μαθητών), που θα παρουσιαστεί στους μαθητές μια εικόνα του ανακτόρου της Κνωσού, που έχει χαρακτηριστικές τοιχογραφίες στο εξωτερικό του.

 

• Επίσης, στο πρώτο μέρος της δεύτερης φάσης ( εισαγωγή στη νέα γνώση) παρουσιάζεται στους μαθητές ένα power point στο οποίο υπάρχουν τα διάφορα είδη τέχνης που είχαν αναπτύξει οι Μινωίτες. Παράλληλα συζητούνται αν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις μορφές, στα σχήματα που έδιναν στα διάφορα είδη τέχνης τους οι Μινωίτες καθώς και η χρησιμότητα των ειδών τέχνης στη ζωή των Μινωιτών.

 

• Τέλος στην τρίτη φάση ( εμπέδωση της νέας γνώσης) παρουσιάζεται στους μαθητές ένα βίντεο που συνοψίζει τα είδη της τέχνης που είχαν αναπτύξει οι Μινωίτες και με τη βοήθεια ερωτο- αποκρίσεων οι μαθητές καλούνται να ξαναθυμηθούν τα αίτια της καταστροφής του Μινωικού πολιτισμού.

 

 

  ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Η αξιολόγηση των μαθητών θα πραγματοποιηθεί με το παρακάτω φύλλο αξιολόγησης, που θα τους ζητηθεί να συμπληρώσουν το σταυρόλεξο, το οποίο περιλαμβάνει βασικά στοιχεία της ενότητας ‘ Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος προσπαθεί να σώσει την πρωτεύουσα’.

 

 

 

  ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΕΝΤΥΠΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Chisholm, J., Miles, L., & Reid. S. (2000).  Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας Ελλάδας (Ν.   Σακκά – Νικολακοπούλου, Μτφρ.).  Αθήνα: Άγκυρα.

Ματσαγγούρας, Η. (2008). Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας, Η σχολική τάξη, Χώρος – ομάδα – πειθαρχία – μέθοδος. Αθήνα: Γρηγόρη.

 

Γιαννόπουλος, Γ. (1997). Δοκίμια Θεωρίας και Διδακτικής της Ιστορίας. Αθήνα: Βιβλιογονία.

Κιοσσέ Χ. (1997, Σεπτέμβριος 14). Πώς εξαφανίστηκε ο μινωικός πολιτισμός, οι απόψεις των καθηγητών Σπύρου Ιακωβίδη και Χρίστου Ντούμα.  Το βήμα. Ανακτήθηκε 13 Απριλίου 2013, από http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=91123

Φαφούτη, Λ. ( 2012, Νοέμβριος 11).  Το Ελ Νίνιο «έψησε» τους Μινωίτες; Δεν τους διέλυσε το ηφαίστειο της Σαντορίνης, δεν τους νίκησαν οι Μυκηναίοι. Οι Μινωίτες μπήκαν στο στόχαστρο του Ελ Νίνιο και ηττήθηκαν από  τη ξηρασία, Το Βήμα. Ανακτήθηκε 13 Απριλίου 2013, από http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=91123

Βιβλίο μαθητή Γ’ τάξης: Μαϊστρέλλης, Σ., Καλύβη, Ε., & Μιχαήλ, Μ. Ιστορία Γ’ Δημοτικού. Από τη μυθολογία στην Ιστορία. Αθήνα: Ο. Ε. Δ. Β.

Τετράδιο εργασιών μαθητή Γ΄ τάξης: Μαϊστρέλλης, Σ., Καλύβη, Ε., & Μιχαήλ, Μ. Ιστορία Γ’ Δημοτικού. Από τη μυθολογία στην Ιστορία. Αθήνα: Ο. Ε. Δ. Β.

Βιβλίο δασκάλου Γ’ τάξης: Μαϊστρέλλης, Σ., Καλύβη, Ε., & Μιχαήλ, Μ. Ιστορία Γ’ Δημοτικού. Από τη μυθολογία στην Ιστορία. Αθήνα: Ο. Ε. Δ. Β.

 

 

 

 

 

 

 

 

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

∆ιαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών Ιστορίας. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2013, από http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSDIM-E105/%CE%94%CE%95%CE%A0%CE%A0%CE%A3-%CE%91%CE%A0%CE%A3/9deppsaps_Istorias.pdf.

Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2013, από http://www.fhw.gr/search/index.php?lang=gr&search=1&query=%E2%F5%E6%E1%ED%F4%E9%EF.

Η καταστροφή του μινωικού πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2013, από http://www.explorecrete.com/archaeology/GR-minoan-civilization-destruction.html

Βίντεο σχετικά με την τέχνη των Μινωιτών. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2013, από http://www.youtube.com/watch?v=Jr6tR8RMHLw

Ανιχνεύοντας τον μινωικό πολιτισμό. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2013, από http://www.hellinon.net/NeesSelides/Kriti/AnixnefsiPolitismou.htm

Η εποχή του Χαλκού. Μινωικός πολιτισμός. Η τέχνη των Μινωιτών. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2013, από http://www.slideshare.net/tsdrakiou/ss-13043422