kantonopou’s blog

Αὐτό τό κείμενο ἔχει σκοπό νά δώσει ἐν συντομία μέσα ἀπό ἁπλή γραφίδα, κατά τό ἐφικτό, σέ ἁγιογραφικό πλαίσιο τή σημασία πού πρέπει νά κατέχει στήν ψυχή τοῦ κάθε χριστιανοῦ τό Σῶμα καί τό Αἷμα Τοῦ Κυρίου.

Τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας εἶναι ἂρρηκτα συνδεδεμένο μέ τή Θεία Λειτουργία.  Ἡ Θεία Εὐχαριστία σκοπό ἔχει νά θρέψει τήν ἀνθρώπινη ψυχή μέ τήν ἀθάνατη καί αἰώνια τροφή ὥστε νά τήν ὁδηγήσει στήν κατά χάρη θέωση. Στούς πρώτους αἰῶνες τοῦ Χριστιανισμοῦ ὅλα τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ἐτελοῦντο κατά τήν ὥρα τῆς Θείας Λειτουργίας καί ἦταν συνδεδεμένα μέ τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας.

Ἐάν τοποθετήσουμε ἱεραρχικά τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, θά λέγαμε πολύ εὔστοχα ὅτι ἡ Θεία Εὐχαριστία εἶναι τό πρῶτο καί ὕψιστο μυστήριο.  Εἶναι τό μυστήριο τῶν μυστηρίων.  Εἶναι τό αἰώνιο μυστήριο, τοῦ ὁποίου ἡ θέση στή λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας μαζί μέ τό μυστήριο τῆς βαπτίσεως, εἶναι μοναδική καί ἀσύγκριτη. Αὐτό συμβάλλει στήν αἰώνια σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου.  Αὐτό τό μέγα μυστήριο συνέστησε καί παρέδωσε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός κατά τό Μυστικό Δεῖπνο.  Τοῦτο ἔλαβε χώρα στό ὑπερῶο πρίν τά Ἅγια Πάθη.

Ἡ Ἐκκλησία διά μέσου τῶν αἰώνων συνεχίζει, καί θά συνεχίζει  μέχρι τῆς συντέλειας τῶν αἰώνων, νά τελεῖ τό μυστήριο τοῦτο ὡς πηγή ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ κόσμου καί ὡς κοινωνία τοῦ πανάχραντου Σώματος καί τοῦ πανασπίλου Αἵματος τοῦ Κυρίου.  Θά πράττει τοῦτο γιά νά μεταλαμβάνουμε οἱ πιστοί καί νά δεχόμαστε μέσα μας ὁλόσωμο τόν Ἴδιο τό Θεό καί Λυτρωτή μας.  Ἔτσι γινόμαστε μέτοχοι τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Οἱ ἱεροί συνοπτικοί Εὐαγγελιστές ἀναφέρουν στά ἱερά Εὐαγγέλια τή σύσταση τοῦ θειοτάτου αὐτοῦ μυστηρίου.  Ὁ Ματθαῖος στό κεφ. Κστ΄ 20-29, ὁ Μᾶρκος στό κεφ. ιδ΄ 17 – 25 καί ὁ Λουκᾶς στό κεφ. κβ΄ 14 – 20.  Ἄς διαβάσουμε τί μᾶς λέει ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος: «Ἐσθιόντων δέ αὐτῶν λαβών ὁ Ἰησοῦς τόν ἄρτον καί εὐχαριστήσας ἔκλασε καί ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς καί εἶπε· λάβετε, φάγετε· τοῦτό ἐστι τό σῶμά μου·  καί λαβών τό ποτήριον καί εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων· πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες·  τοῦτο γάρ ἐστι τό αἷμά μου τό τῆς καινῆς διαθήκης τό περί πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν.  λέγω δέ ὑμῖν ὅτι οὐ μή πίω ἀπ’ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης, ὅταν αὐτό πίνω μεθ’ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρός μου». (Ματθ. κστ΄ 26 – 29)

Ἀνάμνηση τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας ἔχουμε σέ κάθε Θεία Λειτουργία.  Ἀφοῦ προηγουμένως ὁ λειτουργός προσκομίσει τόν ἄρτο καί τόν οἶνο στήν Ἁγία Πρόθεση καί στή συνέχεια κατά τή Θεία Λειτουργία, στή Μεγάλη Εἴσοδο μεταφέρει τά Τίμια Δῶρα ἀπό τήν Πρόθεση στήν Ἁγία Τράπεζα.  Τότε ἀρχίζει ἡ Ἁγία Ἀναφορά καί ἱερουργεῖται τό μυστήριο.  Ὁ Κύριος, χρησιμοποίησε τό ψωμί καί τό κρασί κατά τό Μυστικό Δεῖπνο, ὅταν παρέδωσε τό ἱερό αὐτό μυστήριο τῆς σωτηρίας στούς Μαθητές Του καί διά μέσου τῶν Μαθητῶν στήν Ἐκκλησία.

Μετά τήν πλήρωση του συμβόλου τῆς πίστεως ἀκολουθεῖ ἡ Ἁγία Ἀναφορά  κατά τήν ὁποία ὁ διάκονος ἐκφωνεῖ:  «Στῶμεν καλῶς· στῶμεν μετά φόβου· πρόσχωμεν τῇ ἁγίᾳ ἀναφορᾷ ἐν εἰρήνῃ προσφέρειν». Στή συνέχεια ὁ λειτουργός Ἀρχιερεύς ἤ Ἱερεύς προσευχόμενος ζητᾶ ἀπό τό Θεό τήν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πάνω στά τίμια δῶρα, γιά νά μεταβληθεῖ ὁ ἄρτος σέ Σῶμα καί ὁ οἶνος σέ Αἷμα τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ Ἱερότερη στιγμή τῆς Θείας Λειτουργίας.  Προτοῦ φθάσει στή φοβερή αὐτή ὥρα, ὁ τελῶν τό μυστήριο ἀναφέρει τούς συστατικούς λόγους τοῦ Κυρίου, ὅταν γιά πρώτη φορά ὁ Κύριος ἱερούργησε καί παρέδωσε στούς Μαθητές Του τό μυστήριο τοῦτο: “Ἔδωκε τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ μαθηταῖς καί Ἀποστόλοις εἰπών· λάβετε, φάγετε, τοῦτό μού ἐστι τό σῶμα, τό ὑπέρ ὑμῶν κλώμενον, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν”. Καί γιά τό Ποτήριο·“Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τό Αἷμα μου, τό τῆς Καινῆς Διαθήκης, τό ὑπέρ ὑμῶν καί πολλῶν ἐκχυνόμενον, εἴς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν”. (ἀπό τή Θεία Λειτουργία)

Μετά τήν εὐχή, τήν ὁποία ὁ λειτουργός του μυστηρίου ἐκφωνεῖ: “Τά σά ἐκ τῶν σῶν Σοί προσφέροντες, κατά πάντα καί διά πάντα”.(ἀπό τή Θεία Λειτουργία) Ὁ ἱερουργός εὔχεται γονατιστός καί δεόμενος μέ βαθιά κατάνυξη πρός τόν Οὐράνιο Πατέρα καί λέει: “καί ποίησον τόν μέν Ἄρτον τοῦτον, τίμιον Σῶμα τοῦ Χριστοῦ σου· τό δέ ἐν τῷ Ποτηρίῳ τούτῳ, τίμιον Αἷμα τοῦ Χριστοῦ σου. Μεταβαλών τῷ Πνεύματί σου τῷ Ἁγίῳ”. (ἀπό τή Θεία Λειτουργία)

Τή στιγμή αὐτή κατέρχεται τό Πνεῦμα τό Ἅγιο καί μεταβάλλει τόν μέν ἄρτο σέ Σῶμα Χριστοῦ, τό δέ οἶνο, πού περιέχει τό Ποτήριο, σέ Αἷμα Χριστοῦ. Τότε ἔχουμε ὁλόσωμη καί αἰσθητή τήν παρουσία τοῦ Θεανθρώπου Σωτήρα μας, καί ὅσοι εἶναι ἕτοιμοι νά κοινωνήσουν θά προσκληθοῦν σέ λίγο νά μεταλάβουν, παίρνοντας μέσα τους ὄχι ἄρτο καί οἶνο, ἀλλά τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, καί τότε γίνονται κατά τήν πατερική διδασκαλία “σύσσωμοι, σύναιμοι, θεοφόροι καί Χριστοφόροι”.

Στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας δέ συντελεῖται μόνο ἡ μεταβολή τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, ἀλλά ὅλος ὁ βίος τοῦ Κυρίου καί ὅλο τό ἀπολυτρωτικό ἔργο Του ἀναπαρίσταται καί ἱερουργεῖται.  Δηλαδή ἡ Σάρκωση, ἡ Γέννηση, ἡ Σταύρωση, ἡ Ταφή, ἡ Ἀνάσταση, ἡ Ἀνάληψη καί ἡ ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ καί Πατρός καθέδρα Του, γιά νά πρεσβεύει γιά ὅλους ἐμᾶς.

Ἐάν κάθε Μυστήριο μεταδίδει τή θεία Χάρη στόν ἄνθρωπο καί τόν καθιστᾶ καρποφόρο δένδρο, πολύ περισσότερο συμβαίνει αὐτό μέ τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Οἱ καρποί πού λαμβάνουμε μέ τή συμμετοχή μας στή Θεία Εὐχαριστία εἶναι κυρίως  πνευματικοί.  Ὅπως χωρίς ψωμί καί νερό εἶναι ἀδύνατη ἡ συντήρηση τοῦ σώματος, ἔτσι καί χωρίς τήν Θεία Κοινωνία εἶναι ἀδύνατη ἡ συντήρηση τῆς ψυχῆς.  Μεταλαμβάνουμε «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον».  Ἁγιάζεται ἡ ψυχή καί τό σῶμα.

Ἐννοεῖται βέβαια, ὅτι ὁ Χριστιανός πρέπει νά προσέρχεται στό ἅγιο ποτήριο ἔπειτα ἀπό κατάλληλη ἑτοιμασία. Μιλώντας αὐστηρά, κανένας δέν εἶναι ἄξιος νά μεταλάβει τῶν ἀχράντων καί ζωοποιῶν φρικτῶν τοῦ Χριστοῦ μυστηρίων, ἀλλά μεταλαμβάνουμε γιατί αἰσθανόμαστε τήν ἀναξιότητά μας καί τήν ἀνάγκη γιά ἐσωτερική ἐνίσχυση.  Οἱ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μιλοῦν γιά συχνή προσέλευση στό Ἱερό τοῦτο μυστήριο, ἀλλά πάντοτε “μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης”.  Στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας μποροῦν νά προσέρχονται μόνο Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί κάθε ἡλικίας, ἀφοῦ ἔχει προηγηθεῖ τό μυστήριο τῆς Βαπτίσεως καί τοῦ Χρίσματος.

Ἡ συμμετοχή μας στό δεῖπνο πού τελεῖ ἡ Ἐκκλησία σέ κάθε Θεία Λειτουργία εἶναι ἀνανέωση τῆς ὑποσχέσεως πού ἔδωσε ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο γιά τή συμμετοχή τοῦ δεύτερου στό πανηγύρι τῆς Οὐράνιας Βασιλείας καί τῆς κατάταξης στούς φίλους τοῦ Χριστοῦ.  Ἀμήν.

Πηγές:

–     ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

–      ΕΠΙΤΟΜΟΣ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ Α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΚΔΟΣΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ 1955

–       ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ΙΙ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Ι. ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗ

–       ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΣΤΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Ν.Β. ΓΚΟΓΚΟΛ  1999

–   Η ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ ΩΣ ΚΕΝΤΡΟΝ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ  ΝΕΝΑΝΤ ΜΙΛΟΣΕΒΙΤΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π. ΠΟΥΡΝΑΡΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

(Κείμενο του Διακόνου Κωνσταντίνου Θεοχάρους) Ελληνορθόδοξη  Κοινότητα Απ. Βαρνάβα