kantonopou’s blog

Ομιλία στη μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης της Πανσόφου

Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

Αρχιερατικού Επιτρόπου Καμπανίας

Στο βιβλίο της Γενέσεως, αγαπητοί μου αδελφοί, που είναι το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής, διαβάζουμε πως για τη δημιουργία του ανθρώπου, αποφασίζει ο Πανάγαθος Τριαδικός Θεός μας, να δημιουργήσει τον άνθρωπο σύμφωνα με τη δική Του εικόνα και σύμφωνα με τη δική Του ομοίωση.

Οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας, μας εξηγούν πως το κατ’ εικόνα Θεού, σημαίνει πως δημιουργήθηκε ο άνθρωπος ελεύθερος να εξουσιάζει τον εαυτό του, να κυριαρχεί στον εαυτό του, να έχει δηλαδή το αυτεξούσιο. Επίσης μας εξηγούν και τί να σημαίνει το καθ’ ομοίωσιν. Το καθ’ ομοίωσιν δηλώνει τον προορισμό του ανθρώπου, που είναι η πλήρης ένωσή του με το Θεό.

Αρσενικό και θηλυκό τους δημιούργησε και τους ευλόγησε ο Θεός και τους είπε: «Αυξάνεστε και πληθύνεστε και γεμίστε τη γη …» (Γεν. Α 27-28).

Έτσι λοιπόν δημιούργησε το πρώτο ζεύγος των ανθρώπων που έγινε η αρχή για τη σημερινή πολυπληθή ανθρωπότητα.

Εκατομμύρια άνθρωποι σε αυτή τη γη πλασμένοι όλοι με το χαρακτηριστικό της εικόνας του Θεού, αλλά και με τον αιώνιο προορισμό της ένωσής τους με το Θεό, συνυπάρχουν με τις ίδιες ανάγκες, ψυχικές και σωματικές, αυξάνοντας και πληθύνοντας ολοένα και περισσότερο τα πρόσωπα της ενιαίας ανθρώπινης φύσης, σύμφωνα με την εντολή του Θεού.

Όμως από το πρώτο κιόλας ζεύγος των ανθρώπων παρουσιάζεται ένα πρόβλημα που έχει την αρχή του στο αυτεξούσιο του ανθρώπου. Ο άνθρωπος παρεξηγεί την εσωτερική αυτή δύναμη που του χάρισε ο δημιουργός του Θεός, την ελευθερία. Αποτέλεσμα η εμφάνιση της αμαρτίας. Κάποιοι βέβαια έσπευσαν να πουν: Και λοιπόν! Ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει και με την αμαρτία!!!

Πράγματι ο άνθρωπος που θα επιθυμήσει, θα νιώσει την εσωτερική ανάγκη να έλθει σε ένωση με το δημιουργό του Θεό, θα πρέπει να αγωνιστεί. Θα πρέπει να πολεμήσει την αμαρτία και όχι μόνο αυτή αλλά και αυτόν που τη γέννησε, τον πονηρό διάβολο, που την προσφέρει στον άνθρωπο με τέτοιον τρόπο πάντοτε, ώστε δύσκολα ο άνθρωπος τη διακρίνει.

Βέβαια, εδώ θα πρέπει να πούμε πως δίχως τη βοήθεια του Θεού, ο άνθρωπος όσο και αν προσπαθήσει δε θα μπορέσει να φτάσει σε ύψη αγιότητας, ώστε να ενωθεί με το Θεό.

Για να φτάσει λοιπόν ο άνθρωπος στον προορισμό του χρειάζονται δύο πράγματα. Η προσπάθεια από μέρους του ανθρώπου και η Θεία Χάρη που θα σώσει τον άνθρωπο. Δηλαδή μια συνεργασία Θεού και ανθρώπου.

Η αγία μας Εκκλησία διατηρεί στη μνήμη των μελών της πάντοτε τον αιώνιο προορισμό της ομοίωσης του ανθρώπου με το Θεό, της ένωσης του ανθρώπου με την κοινωνία της αγίας Τριάδος.

Ακούγεται πολύ συχνά να λέγεται πως προορισμός του ανθρώπου είναι να κάνει οικογένεια, να τη φροντίσει κ.λ.π. Όμως, μήπως λησμονήσαμε τον αιώνιο προορισμό μας που είναι η ομοίωση Θεού; Όλα θα πρέπει να τα βλέπουμε σαν χριστιανοί με την προοπτική της μέλλουσας κατάστασης στη βασιλεία του Θεού.

Ναι. Ο Θεός όρισε στους ανθρώπους να κάνουν οικογένεια. Και σε άλλες περιπτώσεις, στις μοναχικές κλήσεις, ευλόγησε την παρθενία. Σε όσους δηλαδή θέλησαν να ζήσουν σαν άγγελοι χωρίς σαρκικές μίξεις. Και σε άλλες περιπτώσεις ευλόγησε το γάμο δυο ανθρώπων, χωρίς όμως να τους δώσει απογόνους. Σε όλες τις περιπτώσεις έχουμε ανθρώπους που όμως η ζωή τους είναι διαφορετική. Έχουν κάποιους προορισμούς σε αυτή τη ζωή που είναι διαφορετικοί, όμως ο αιώνιος προορισμός όλων είναι να γίνουν ένα με το Θεό. Είναι μοναδικός και κοινός προορισμός.

Ένας ιερός σκοπός που ενώνει όλους τους ανθρώπους άσχετα με το φύλο τους, άσχετα με τη φυλή τους, άσχετα με το χρώμα τους, άσχετα με την κοινωνική τους κατάσταση, άσχετα με τα έθιμα τους, άσχετα με τον τρόπο ζωής τους και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς.

Στη ζωή των αγίων μας βλέπουμε να κατέχει την πρώτη θέση η φροντίδα και η προσπάθεια για το «καθ’ ομοίωσιν» για τη θέωση δηλαδή της ανθρώπινης προσωπικότητας. Γι αυτό και η πνευματική μας μητέρα, η Ορθόδοξη Εκκλησία, προβάλλει καθημερινά πρότυπα ανθρώπων με διαφορετική κοινωνική θέση, ώστε να μπει καλά στο μυαλό μας, πως η θέωση του ανθρώπου δεν είναι για κάποια κάστα ανθρώπων π.χ. κληρικούς ή μοναχούς ή βασιλείς ή άρχοντες ή νέους ή γέροντες ή άνδρες ή γυναίκες αλλά για όποιον άνθρωπο θελήσει ελεύθερα και αγωνιστεί κατάλληλα, τον καλό αγώνα της αρετής.

Σήμερα που η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη της Αγίας Αικατερίνης, όλοι μας ήλθαμε στο ναό να τιμήσουμε τη κατά Χριστόν ζωή και το μαρτύριο της Αγίας. Είναι καλό να έρχεται κανείς κοντά στη ζωή των αγίων του Θεού γιατί εμπνέεται, παίρνει θάρρος, δύναμη και κουράγιο. Σε λίγα στοιχεία μόνο από τη ζωή της Αγίας Αικατερίνης θα ήθελα να σταθούμε, ώστε να μας βοηθήσουν περισσότερο να κατανοήσουμε τί σημαίνει χριστιανός και αν επηρεάζει αυτή η ιδιότητα τη ζωή μας.

Η Αγία Αικατερίνη ήταν αριστοκρατικής καταγωγής, πλούσια ασφαλώς, μορφωμένη, νέα και όμορφη. Είχε δηλαδή όλα τα στοιχεία εκείνα που είναι αξιοζήλευτα σε τούτο τον κόσμο. Όμως όλα αυτά που θεωρεί σημαντικά ο κόσμος, για τον αληθινό χριστιανό είναι περιττά. Περιττό είναι κάθετί που δεν εξυπηρετεί το μεγάλο σκοπό του χριστιανού, την αγιότητα, την ένωσή του με το Θεό όπως είπαμε. Και κάθε τι που είναι περιττό ο χριστιανός το κάνει πέρα, δεν το θέλει, το απομακρύνει από τη ζωή του, κρατάει τις αιώνιες αξίες που ο Θεός του έχει χαρίσει, αγάπη, καλοσύνη, ευαισθησίες και τα όμοια. Αυτά του είναι χρήσιμα και αυτά κρατάει. Έτσι ανταποκρίθηκε η Αγία μας στους πειρασμούς αυτής της ζωής. Τους έκανε πέρα για να κρατήσει σταθερά την ψυχή της προσκολλημένη στο όραμα του αιώνιου προορισμού.

Αργότερα έρχεται σε ένα μεγαλύτερο δίλημμα. Τώρα δεν έχει να διαλέξει ανάμεσα σε πλούτο και λιτότητα, ούτε ανάμεσα σε μόρφωση και ταπείνωση. Τώρα καλείται να διαλέξει ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο. Αυτή είναι η ελευθερία της ειδωλολατρίας. Δεν προσκυνάς. Θα πεθάνεις. Εδώ χρειάζεται ψυχική δύναμη. Αυτή τη δύναμη γνώριζε πολύ καλά η αγία από που θα την αντλήσει. Είχε μπροστά της την πηγή της δυνάμεως, το νυμφίο Χριστό που το γνώρισε και τον ερωτεύτηκε. Με προσευχή προς τον ύψιστο Θεό ζητά αυτή τη δύναμη. Και ο Θεός που σαν στοργικός Πατέρας ακούει τις παρακλήσεις των παιδιών του, της δίνει δύναμη ψυχική να ομολογήσει την πίστη της μέχρι θανάτου. Αποδείχτηκε γυναίκα ανδρεία. Και επαληθεύεται η παροιμία του σοφού Σολομώντος, που λέει πως μια τέτοια γυναίκα είναι πολυτιμότερη από μαργαριτάρια.

Αυτόν τον πολύτιμο Θησαυρό έχει στην κατοχή του ο Κύριός μας, αλλά τον έχουμε και εμείς, η Εκκλησία του. Διότι μέσα στη Θεία λατρεία που μετέχουμε, παύει να ισχύει ο τόπος και ο χρόνος που ζούμε, ο Θεός μεταμορφώνει την Εκκλησία μας σε βασιλεία του, σε Παράδεισο χαράς και γαλήνης, όπου οι ζώντες αγωνιστές χριστιανοί μέσα στην ψυχή τους ενώνονται με τους αγίους και χαίρονται την παρουσία του Θεού.

Στην προς Εβραίους επιστολή της Καινής Διαθήκης ακούμε τον απόστολο να μας παρουσιάζει την εξαιρετική τιμή που έχει η Εκκλησία του Χριστού. Εκεί γράφεται: «Εσείς (τα γνήσια παιδιά του Θεού) προσήλθατε στην πόλη του ζωντανού Θεού, στην επουράνια Ιερουσαλήμ, σε μυριάδες αγγέλους, σε πανηγύρι και σε σύναξη των πρωτότοκων υιών του Θεού, που τα ονόματά τους έχουν καταγραφεί στους ουρανούς. Προσήλθατε στο Θεό, που είναι κριτής των πάντων και σε πνεύματα ανθρώπων δικαίων, που έχουν φτάσει στην τελείωση και στον Ιησού που είναι ο μεσίτης της καινούριας διαθήκης».

Πράγματι έχουμε τη δυνατότητα σαν μέλη της Εκκλησίας να μετέχουμε στο πανηγύρι των παιδιών του Θεού, που τα ονόματά τους έχουν γραφεί στους ουρανούς, και δεν είναι άλλοι από τους αγίους της Εκκλησίας μας, όπως η αγία Αικατερίνη που σήμερα τιμούμε.

Αυτό είναι το μεγαλείο που ζούμε στη θεία λατρεία, όμως κάποια στιγμή η θεία λατρεία τελειώνει και όλοι μας επιστρέφουμε στον κόσμο της αμαρτίας και της απάτης. Σαν εφόδιο σε αυτή την επιστροφή θα πρέπει να έχουμε στο νου μας πως αν αγαπήσουμε την αγιότητα και πολεμήσουμε το κακό και την αμαρτία που μας περιβάλλει τότε θα αξιωθούμε και μεις να συγκαταλεχθούμε αιωνίως με τον Κύριο μας.

Είδαμε πως η αγάπη της Αγίας Αικατερίνης προς τον ουράνιο νυμφίο Ιησού Χριστό της έδωσε δύναμη να ξεπεράσει την απάτη αυτού του κόσμου και να οδηγηθεί στη χαρά του Παραδείσου.

Είδαμε πως η κατάκτηση του Παραδείσου είναι εφικτή και σε γυναίκα, διότι ο Θεός έπλασε κατ’ εικόνα Του και καθ’ ομοίωσιν και τον άνδρα και τη γυναίκα.

Είδαμε πως όταν ο άνθρωπος πιστέψει στην πέρα του τάφου ζωή δεν υπολογίζει τις χαρές αυτού του κόσμου που περνούν και χάνονται αλλά φροντίζει για τις αιώνιες χαρές.

Αδελφοί μου αγαπητοί, η μνήμη της Αγίας Αικατερίνης ας γίνει σταθμός στην πορεία της πνευματικής μας ζωής. Ας αναλογιστούμε το κέρδος του αγώνα για την αρετή και την αγιότητα. Ας κάνουμε έλεγχο στον εσωτερικό μας κόσμο, να δούμε είναι όπως πρέπει, ή χρειαζόμαστε διόρθωση; Είναι ευκαιρία τώρα που βρισκόμαστε σε περίοδο προετοιμασίας για τη μεγάλη γιορτή των Χριστουγέννων να καθαρίσουμε την ψυχή μας από όλα τα κακά στοιχεία που έχουμε με το μυστήριο της ιεράς εξομολογήσεως.

Όλα αυτά βέβαια αν πραγματικά ποθούμε την ένωσή μας με το Θεό και αν θέλουμε να εκπληρώσουμε τον αιώνιο προορισμό μας.

Πιστεύω πως όλοι μας το θέλουμε και γι αυτό βρισκόμαστε αυτήν την ώρα εδώ.

Ο καλός Θεός εύχομαι να χαρίσει τη χαρά του Παραδείσου σε σας και στους οικείους σας. Αμήν.

http://www.egolpion.com/agia_aikaterini.el.aspx