kantonopou’s blog

ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

Λόγος Εγκωμιαστικός εις το Γενέθλιον του Προδρόμου

Συγγραφέας: kantonopou στις 23 Ιουνίου, 2010

genesion.jpgΕκφωνηθείς υπό του Αρχιμ. Νεκταρίου Ντόβα τήν 24η Ιουνίου 2001 εις τόν Ιερό Ναό Αναλήψεως του Χριστού Βόλου

“Καί σύ, παιδίον, προφήτης υψίστου κληθήση, προπορεύση γάρ πρό προσώπου Κυρίου, ετοιμάσαι οδούς αυτού” (Λουκ. 1, 76)

Τόν Βαπτιστή Ιωάννη, τόν πρόδρομο του Σωτήρος, τόν πρό ηλίου φωστήρα, τόν μέγα καί τελευταίο των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, τόν εν γεννητοις γυναικών μείζονα, τόν κήρυκα της μετανοίας τιμούμε σήμερα,

Μακαριώτατε Πάπα και Πατριάρχα της μεγάλης πόλεως Αλεξανδρείας καί πάσης Αφρικής κ.κ. Πέτρε,

Σεβασμιώτατε ποιμενάρχα της Θεοσώστου Μητροπόλεως ταύτης κ.κ. Ιγνάτιε, Σεπτή των ιεραρχών χορεία,

Τίμιον πρεσβυτέριον,

Χριστού διακονία,

αγαπητοί αδελφοί Χριστιανοί,

καί πανηγυρίζουμε τήν εκ της στείρας Ελισάβετ θαυματουργό γέννησή του. Καί δέν θά ήταν υπερβολή, εάν λέγαμε ότι μέσα στούς λόγους αυτούς πού εκφώνησε ο πατέρας του Ζαχαρίας, συνοψίζονται όλος ο βίος καί όλη η δράση του Ιωάννου του Προδρόμου, η σχέση του μέ τόν Χριστό καί η θέση του ως συνδετικού κρίκου ανάμεσα στόν κόσμο καί τόν Κύριο, όχι μόνον τότε, αλλά διαχρονικά, μέχρι καί σήμερα. Οι προφήτες τόν ονόμασαν άγγελο καί όχι άνθρωπο, λυχνία του Επουρανίου φωτός, αστέρα εωθινό, διότι προπορεύθηκε του ηλίου της δικαιοσύνης, αλλά καί φωνή του Λόγου του Θεου. Γιατί είναι καί παραμένει Πρόδρομος του Χριστού, οδοδείκτης πνευματικός πού δείχνει τόν ερχόμενο Σωτήρα Χριστό, όχι μόνον τότε αλλά μέχρι καί σήμερα, σέ κάθε άνθρωπο πού επιθυμει νά προσεγγίσει τόν Θεάνθρωπο Κύριο καί νά γίνει μέτοχος των μυστηρίων της σωτηρίας.

Προφήτης καί Πρόδρομος ο Ιωάννης, είναι αυτός γιά τόν οποιο είπε ο προφήτης Ησαΐας: “φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ευθύνατε τήν οδόν Κυρίου” ( Ιω. 1, 23). Καί αναχώρησε στήν έρημο, καί έκαμε πρωτος αυτός τήν ζωή του ευθεία μέσα από τήν νηστεία καί τήν άσκηση, δείχνοντας στούς Ιουδαίους τόν δρόμο της μετανοίας, της συγγνώμης, της καταλλαγής μέ τόν Θεό καί τόν πλησίον. Τό κήρυγμά του καί η ζωή του, δέν ακολουθεί τά συστήματα των γραμματέων καί των φαρισσαίων έρχεται νά προσφέρει τήν αληθινή ζωή κοντά στόν Θεό, μέσω της μετανοίας, πού υπαγορεύει τήν συνέπεια λόγων καί έργων.

Προετοίμασε μέ τόν τρόπο αυτό τόν λαό, ώστε να γνωρίσει τόν ερχομό του Κυρίου καί νά αποδεχθει τούς λόγους Του. Μέ τό βάπτισμα επίσης στά ύδατα του Ιορδάνη, προετοιμάζει τόν κόσμο γιά τό “εν Πνεύματι Αγίω καί πυρί” (Ματθ. 3, 11) Βάπτισμα του Χριστού.

Καί είναι τόσο σημαντική η μαρτυρία του Ιωάννη, όσο καί των άλλων προφητών της Παλαιάς Διαθήκης αλλά καί τόσο ξεχωριστή, διότι είναι ταυτόχρονη της ελεύσεως του Χριστου. Αν μόνος ο Ιησούς έλεγε γιά τόν εαυτό Του ότι είναι ο Υιός καί Λόγος του Θεου, πιθανώς δέν θά Τόν πίστευε ο λαός. Γιατί τό νά πει κανείς κάτι τόσο σπουδαιο γιά τόν εαυτό του, κάνει ύποπτη τήν μαρτυρία του καί έχει ως αποτέλεσμα νά προδιατίθενται αρνητικά οι ακροατές. Έτσι λοιπόν μαρτυρεί περί της Θεότητος του Ιησού Χριστού ο Βαπτιστής Ιωάννης, πρόσωπο τόσο προσφιλές αλλά καί σεβαστό από τόν λαό, του οποίου ο λόγος έχει κύρος καί πραγματοποιείται. Ο ‘Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος τονίζει πώς “ώσπερ γάρ ο Χριστός, ει μή τήν του δούλου μορφήν έλαβεν, ουκ αν ευπρόσδεκτος γέγονεν, ούτως ει μή τη του δούλου φωνή τάς ακοάς των ομοδούλων προεγύμνασεν, ουκ αν οι γε πολλοί των Ιουδαίων τόν λόγον εδέξαντο” ( Ομιλία ΙΓ΄ εις τό Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, ΕΠΕ 13, σ. 146).

Ο Ιωάννης γίνεται Πρόδρομος του κυρήγματος του Χριστού. Μέ τήν γνωστή του ρήση, “Μετανοείτε, ήγγικε γάρ η βασιλεία των ουρανών” (Ματθ. 3, 2), δέν παύει νά προτρέπει σέ μετάνοια ειλικρινή αλλά καί σ΄ αυτούς πού τόν ρωτούν, δείχνει μέ τίς διδαχές του τόν δρόμο της αγάπης πρός τόν πλησίον, της ελεημοσύνης καί της δικαιοσύνης (Λουκ. 3, 10-14). Καί οταν αργότερα ο Ιησούς αρχίζει τό δικό Του κήρυγμα, τούς ίδιους λόγους χρησιμοποιει: “Μετανοείτε, ήγγικε γάρ η βασιλεία των ουρανών” (Ματθ. 4, 17).

Αλλά καί μέ τήν μετέπειτα στάση του, μέ τήν ζωή του, μέ τόν μαρτυρικό του θάνατο, ο Ιωάννης γίνεται Πρόδρομος της Εκκλησίας, της εν Χριστώ ζωής καί πολιτείας. Ως άλλος απόστολος, ευαγγελίζεται τόν “οπίσω αυτού ερχόμενον” Ιησού Χριστό. Δέν δέχεται γιά τόν εαυτό του τιμή καί αξία πάνω από αυτό πού πράγματι είναι, κήρυκας δηλαδή της αληθείας, πού διακηρύσσει Βασιλεία Ουράνιο, αναγγέλλει τόν ερχομό του Χριστού καί Τόν φανερώνει στούς ανθρώπους. Μαζεύει γύρω του τόν λαό καί τόν κατευθύνει πρός τήν πηγή της ζωης καί της αθανασίας, επιτελώντας έργο αποστολικό, πρίν από τήν δράση των αποστόλων.

Ως άλλος Ομολογητής, ελέγχει μετά παρρησίας τήν αμαρτία του Ηρώδη, που συζεί παρανόμως μέ τήν γυναίκα του αδελφού του καυτηριάζει τήν παρανομία, δέν αποδέχεται τήν υποκρισία, κηρύττει τήν οδό της μετανοίας.

Ως άλλος Μάρτυρας, φυλακίζεται γιά τήν τόσο θαρραλέα στάση του, καί υπομένει τόν μαρτυρικό θάνατο, υπερασπιζόμενος τήν αλήθεια καί τό θέλημα του Θεού.

Ως άλλος Αναχωρητής, εγκαταλείπει τόν κόσμο καί τούς θορύβους του, κατοικεί στήν έρημο, κακοπαθεί γιά τόν Χριστό, νηστεύει, ζει ασκητικά καί μέσα από τήν άσκηση καί τήν καλλιέργεια των αρετών γίνεται ο λύχνος του νοητού Φωτός, πόλος έλξεως των ανθρώπων καί οδηγός τους πρός τόν νοητό Ήλιο, τόν Κύριο Ιησού Χριστό.

Στό πρόσωπό του συγκεντρώνει όλα εκείνα τά χαρακτηριστικά της ζωής του χριστιανού, καί έτι περισσότερο του μοναχού, όπως παρατηρεί ο ‘Αγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: “ταις ερήμοις ενδιήτατο τόν αεί χρόνον, άσκευον, απεριμέριμνον, απραγμάτευτον βίον ανύων, λύπης άμοιρον, παθών αγενών αμέθεκτον, ηδονής της χαμαιζήλου καί προσύλου ταύτης καί περί σώμα καί τάς σωματικάς αισθήσεις μόνας συναινούσης ανώτερον Θεώ μόνω ζων, Θεόν μόνον ορών, Θεόν τρυφήν οικείαν ποιούμενος” ( Ομιλία Μ΄, ΕΠΕ 10, σ. 520).

“…προπορεύση γάρ πρό προσώπου Κυρίου, ετοιμάσαι οδούς αυτού.” Δέν θά ήταν λοιπόν υπερβολή, νά πούμε ότι ο Ιωάννης ετοίμασε όχι μόνον τάς οδούς του Κυρίου, αλλά καί όλων των πιστευσάντων σ΄ Αυτόν, των ακροατών Του, των μαθητών Του, των πιστών χριστιανών όλων των εποχών, των Μαρτύρων, των Ομολογητών, των Αναχωρητών, των Εγκρατευτών.

Αλλά καί σήμερα, πού οι κοινωνίες των ανθρώπων διέρχονται κρίση, πού καταρρέουν οι θεσμοί, πού από τούς πολλούς αθετούνται οι αξίες του Ευαγγελίου καί αυτός ο λόγος του Θεού, ο Πρόδρομος Ιωάννης στέκει ψηλά, αστήρ νοητός, λύχνος της Χάριτος, καί μας φωτίζει, καί μας δείχνει τάς “ευθείας τρίβους”, τούς δρόμους του Χριστού καί της σωτηρίας.

Στόν καταναλωτισμό καί τήν πολυτέλεια, έρχεται νά αντιτάξει τήν λιτότητα, τήν άσκηση καί τήν εγκράτεια. Στήν σύγχρονη προβολή, ανοχή καί επιβράβευση της αμαρτίας από τούς πνευματικά άγευστους ανθρώπους, έρχεται νά μας αντιπροτείνει τήν οδό της μετανοίας καί της αρετής, τήν εν Χριστώ ζωή, τήν αποκοπή από τά γήινα καί εφήμερα, ενώ δέν παύει νά μας υπενθυμίζει τό πύρινο βάπτισμα, κατά τήν φοβερή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.Στήν εποχή του ψεύδους, της υποκρισίας καί του εγωκεντρισμού, προβάλλει τό παράδειγμα της αληθείας, της ανυπόκριτης ζωης, της ταπεινώσεως καί της αυτοθυσίας.Στήν εποχή, κατά τήν οποία οι άνθρωποι στρέφονται όλο και περισσότερο στήν αμαρτία καί σκοτίζουν τόν έσω άνθρωπο, έρχεται καί πάλι νά μας προσφέρει τόν φωτισμό του Πνεύματος καί νά μας πει: “ιδε ο αμνός του Θεού, ο αίρων τήν αμαρτίαν του κόσμου” ( Ιω. 1, 29). Καί είναι αλήθεια, ότι σήμερα οι άνθρωποι, ζαλισμένοι από τίς σειρήνες του κόσμου, έχουν χάσει τόν προσανατολισμό τους, κι έχουν ανάγκη από κάποιον πού θά τούς δείξει καί πάλι τόν δρόμο.

Ο Ιωάννης είναι ο τελευταίος Προφήτης της παρουσίας του Χριστού αυτός πού μέ τό χέρι του εβάπτισε τόν Λυτρωτή του κόσμου καί μέ τό δάκτυλό του τόν κατέδειξε στον λαό. Μέ αυτό τελειώνει καί η αποστολή των προφητών, πού ήταν νά προαναγγείλλουν, μέσα στό σκοτάδι της αποστασίας από τόν Θεό, τήν έλευση του νοητού φωτός, του Κυρίου Ιησού Χριστού.

Έκτοτε έχει παρέλθει η εποχή του σκότους, ζούμε στήν εποχή της Χάριτος, του φωτός, της Αναστάσεως. Δέν έχουμε πλέον ανάγκη της παρουσίας των παλαιών προφητών, γιατί μας δίνεται η ευκαιρία νά ατενίζουμε τό Θεϊκό φως, μέσα από τά Μυστήρια της Εκκλησίας.

Οι άνθρωποι της Παλαιάς Διαθήκης ζητούσαν σημεία γιά νά πιστέψουν, χρειάζονταν τίς προφητείες, για νά μπορέσουν νά επιβιώσουν πνευματικά μέσα στό σκοτάδι της αποστασίας καί γιά νά μή χάσουν τήν ελπίδα τους γιά τήν σωτήριο επέμβαση του Θεού.

Καί σήμερα οι άνθρωποι ζητούν συχνά σημεία, θαύματα γιά νά πιστέψουν, καί δυστυχώς, όταν δέν δουν αυτό πού περιμένουν, περνούν στήν αντίπερα όχθη, στήν απιστία, στήν απομάκρυνση από τόν Θεό. Ξεχνούμε οτι ζούμε πλέον μέσα στήν Χάρη του Θεού, καί μεγαλύτερο σημείο δέν υπάρχει, από τήν ενανθρώπηση, τήν σταυρική θυσία καί τήν Ανάσταση του Χριστού.

Σημείο θαυμαστό γιά κάθε χριστιανό, αποτελεί η Χάρη του Θεού, η παρουσία του Αγίου Πνεύματος μέσα στήν Εκκλησία, η κοινωνία μέ τόν Θεό μέσα από τήν μυστηριακή ζωή καί τήν καλλιέργεια της αγάπης πρός τόν πλησίον. Μέσα λοιπόν στήν Εκκλησία διαζώζεται η προφητική φωνή, ο λόγος του Θεού, η αλήθεια του Ευαγγελίου, η αποκάλυψη της Βασιλείας του Θεού, τό σημείον του Σταυρού καί η προσδοκία της Αναστάσεως.

“…προπορεύση γάρ πρό προσώπου Κυρίου, ετοιμάσαι οδούς αυτού.” Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, Μακαριώτατε, Σεβασμιώτατοι, αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί κληρικοί καί λαϊκοί, ετοίμασε, όπως είδαμε, ολες τίς οδούς του Κυρίου: τήν έλευσή Του, τήν αποδοχή του κηρύγματός Του από τόν λαό, τό κήρυγμα των αποστόλων, τήν παρρησία των Ομολογητών, τήν αυτοθυσία των Μαρτύρων, τήν άσκηση των Μοναχών, καί, μέ έναν λόγο, κάθε πτυχή της ζωής της Εκκλησίας, των ανθρώπων πού πιστεύουν στόν Θεό καί στόν Κύριο Ιησού Χριστό, πού έχουν θέσει “τόν λύχνον επί τήν λυχνίαν” καί εφαρμόζουν αληθινά τόν λόγο του Ευαγγελίου.

Αυτός ετοίμασε σήμερα καί τήν δική Σας οδό, Μακαριώτατε, αφού έγινε αφορμή στήν εορτή των Γεννεθλίων του νά σας έχουμε ανάμεσά μας, υψηλόν επισκέπτη, αφορμή χαράς πνευματικής γιά τήν Ιερά Μητρόπολή μας αλλά καί ευλογίας Πατριαρχικής γιά τόν λαό αυτής της ευλογημένης καί αγιοτόκου γης. Παρακαλούμε Θερμά τήν σεπτή Μακαριότητά Σας, νά εύχεται γιά όλους εμάς, τούς πιστούς χριστιανούς της Δημητριάδος, ώστε η Χάρη του Παναγίου Πνεύματος νά μας σκέπει καί νά μας φωτίζει, καί ο σήμερα τιμώμενος ‘Αγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος καί Βαπτιστής του Χριστού, νά ετοιμάζει στίς καρδιές μας τίς οδούς του Κυρίου: τήν οδό της μετανοίας, τήν οδό της καταλλαγής μέ τόν Θεό καί τόν πλησίον, τήν οδό της αγάπης, τήν οδό του Φωτός, της Αληθείας καί της Ζωής! Αμήν.

Πηγή:http://www.imd.gr/html/gr/section02/orthodoxy/interesting/30.htm

Αφήστε μια απάντηση