kantonopou’s blog

ΕΡΩΤΗΣΗ: «Πού ήταν όμως ο τάφος; Κανένας δεν τον ήξερε ώς το 326 και τότε μόνο χάρη στην επέμβαση και φώτιση του Αγίου Πνεύματος, “ανακαλύφθηκε”. Εννοείται ότι οι αρχαιολόγοι και σήμερα δεν ξέρουν σε ποιο μέρος ακριβώς ήταν ο τάφος του γιατί οι χριστιανικές μαρτυρίες ήταν αόριστες» (Γ. Κορδάτου, Ιησούς Χριστός και Χριστιανισμός, εκδ. Μπουκουμάνης, τ. α?, σ. 365-366).

  ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο Γολγοθάς δεν ήταν βουνό αλλά ούτε και λόφος. Ήταν ένα βραχώδες μέρος, ελαφρά υπερυψωμένο, έξω από τα τείχη των αρχών του 1^ου αιώνα, που χρησιμοποιούνταν είτε ως λατομείο είτε ως νεκροταφείο. Το 135 μ.Χ. ο Αδριανός νικά τους επαναστατημένους Ιουδαίους και διατάσσει να απομακρυνθούν από την Ιερουσαλήμ, την οποία, αφού κατέστρεψε, ξαναέχτισε ως εθνική πόλη με το όνομα Αιλία. Οι Εβραίοι διώχθηκαν αλλά ήρθαν οι εξ εθνών Χριστιανοί ή παρέμειναν οι εξ εθνών Χριστιανοί που ζούσαν προ του 135 στην Ιερουσαλήμ. Ο Ευσέβιος γράφει «Φυσικά παρομοίως η εκεί Εκκλησία απετελέσθη από μέλη εξ Εθνικών» (Εκκλ. Ιστ., 4, 7, 1, 4).         Από την άλλη μεριά ο Ισπανός αρχαιολόγος F. Diez εξετάζοντας τα ευρήματα στο Γολγοθά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η λατρεία των Χριστιανών της Ιερουσαλήμ στον τόπο εκείνο αρχίζει ήδη από τον 1^ο μ.Χ. αιώνα. Οι Χριστιανοί της Ιερουσαλήμ ήξεραν, βέβαια, εξαρχής πού είχε σταυρωθεί και ταφεί ο Χριστός. Και άρχισαν να θεωρούν τον τόπο αυτό ιερό. Όταν διώχτηκαν όλοι οι Εβραίοι, και μαζί τους οι εξ Εβραίων Χριστιανοί, έμειναν οι εξ εθνών Χριστιανοί, οπότε δεν ξεχάστηκε η ανάμνηση της τοποθεσίας του Πανάγιου Τάφου. Δεν ήταν κάτι το απρόσμενο η εύρεσή του το 326.         Ο Αδριανός όμως, μετά το 135, ξαναχτίζοντας την Ιερουσαλήμ ως Αιλία, μπάζωσε για διάφορους λόγους την περιοχή κι έχτισε εκεί ναό της Αφροδίτης. Ο Ευσέβιος αφηγείται: «μετέφεραν χώμα από τον έξω χώρο και εκάλυψαν όλον τον τόπον, έπειτα δε ανυψώσαντες την επιφάνειαν και στρώσαντες αυτήν με λίθους κατέκρυψαν το θείον σπήλαιον κάτω από άφθονο χώμα (…) οικοδομήσαντες σκοτεινόν κρυψώνα δια τον ακόλαστον δαίμονα της Αφροδίτης και κατόπιν προσφέροντες εκεί μιαράς θυσίας εις βεβήλους και ανοσίους βωμούς» (Εις τον βίον Κωνσταντίνου, 3, 26, 2-3). Οι εξ εθνών Χριστιανοί της Ιερουσαλήμ συνέχισαν να γνωρίζουν, βέβαια, πού βρισκόταν ο Πανάγιος Τάφος, αλλά δεν μπορούσαν (αφού ήταν από πάνω του χτισμένος ο ναός της Αφροδίτης) να πηγαίνουν εκεί, εφόσον είχε σκεπαστεί με χώματα και είχε ανυψωθεί το επίπεδο του εδάφους. Δεν είναι όμως αποδεκτό ότι έπαψαν να υπάρχουν Χριστιανοί οι οποίοι θα γνώριζαν και θα μεταβίβαζαν από γενιά σε γενιά τη γνώση για την (ακριβή ή στο περίπου) τοποθεσία.

         Κατά το 325 ο επίσκοπος Ιεροσολύμων πρότεινε στον Μεγάλο Κωνσταντίνο να χτιστεί ναός της Ανάστασης στο Γολγοθά, στη θέση του ναού της Αφροδίτης. Ο Κωνσταντίνος «έκρινεν ότι πρέπει να καταστήση μεγαλοπρεπήν και σεβαστόν εις όλους τον μακαριστότατον τόπον της σωτηρίου αναστάσεως εις Ιεροσόλυμα. Αμέσως λοιπόν παρήγγειλε να κατασκευασθή ευκτήριος οίκος» (Εις τον βίον Κωνσταντίνου, 3, 25). Απ? ό,τι φαίνεται, ο Κωνσταντίνος δεν έσκαβε για να βρει τον Πανάγιο Τάφο, αν και θα είχε πληροφορηθεί ότι κάτω απ? το «ναό» της Αφροδίτης υπήρχε αυτός. Άρχισαν να απομακρύνουν τα χώματα και: «Μόλις δε μετά την σειράν των επιχώσεων εφάνη εις το βάθος το αρχικόν έδαφος, τότε παρά πάσαν ελπίδα παρουσιάσθη το σεπτόν και πανάγιον μαρτύριον της σωτηρίου αναστάσεως» (Εις τον βίον Κωνσταντίνου, 3, 28). Δεν είναι λοιπόν καθόλου απίθανο το ότι βρέθηκε ο Πανάγιος Τάφος.

  Πηγή http://www.ierosolymitissa.org/arxaiopliksia.htm