Μεσογειακή Διατροφή

Η Παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή, ύστερα από μελέτες και στη χώρα μας και αλλού, έχει αποδειχτεί η πιο υγιεινή διατροφή. Η Μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από τις διατροφικές συνήθειες που βρέθηκε ότι είχαν οι κάτοικοι της Κρήτης και της Νότιας Ιταλίας στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Είναι ξακουστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες καθώς προφυλάσσει από εμφράγματα του μυοκαρδίου και από διάφορες μορφές καρκίνου, είναι φτωχή σε θερμίδες, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου κ.ά.

Ο τρόπος αυτός διατροφής κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια, καθώς πλήθος μελετών δείχνουν ότι οι κάτοικοι Μεσογειακών περιοχών ζουν περισσότερο, ενώ πολύ σπανιότερα σε σχέση με τους Αμερικανούς και τους Βορειο-ευρωπαίους πάσχουν από καρκίνο εντέρου και στήθους ή καρδιακές παθήσεις.

Το μενού είναι απλό και στηρίζεται στη λιτή διατροφή: χορταρικά, φρούτα, όσπρια, λαχανικά, αγνό τυρί, ζυμωτό μαύρο ψωμί, ωμό ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, λίγο σπιτικό κρασί και ψάρια!

Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής (η υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ακόρεστων λιπαρών), προστατεύουν εκτός των άλλων, και το δέρμα από τα σημάδια του χρόνου, δηλαδή τις ρυτίδες. Και σε συνδυασμό με καθημερινή σωματική άσκηση (π.χ. περπάτημα, χορός, κλπ) το Μεσογειακό διατροφικό μενού αποτελεί συνταγή για μακροζωία, υγεία και ομορφιά.

Τα χαρακτηριστικά της είναι τα εξής:

• Αφθονία τροφών φ υ τ ι κ ή ς προέλευσης, όπως φρούτα, λαχανικά, πατάτες, δημητριακά και όσπρια.
• Ε λ α ι ό λ α δ ο ως βασικό έλαιο, που αντικαθιστά όλα τα άλλα λίπη και έλαια όπως βούτυρο, μαργαρίνη κτλ.
• Καθημερινή λήψη μικρών ποσοτήτων γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως το τυρί και το γιαούρτι.
• Κατανάλωση ψ α ρ ι ο ύ και πουλερικών σε εβδομαδιαία βάση (όχι καθημερινή).
• Αυγά το πολύ μέχρι 4 την εβδομάδα (να σημειωθεί ότι στον αριθμό αυτόν περιλαμβάνονται και αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στο μαγείρεμα).
• Κατανάλωση ζάχαρης (που υπάρχει βέβαια στα γλυκά) σε εβδομαδιαία βάση (όχι καθημερινή).
• “Κόκκινο” κρέας (μοσχάρι, χοιρινό κτλ.) μόνο λίγες φορές το μήνα.
• Φυσική δραστηριότητα (περπάτημα, κίνηση γενικότερα) στο επίπεδο που συντηρεί την αίσθηση καθημερινής υγείας και ευεξίας.

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Για μια σωστή και υγιεινή διατροφή δεν αρκεί μόνο να προσέχουμε τι τρώμε αλλά και πώς, πόσο, κάθε πότε τρώμε.
Παρακάτω παραθέτουμε συμβουλές για τους κανόνες διατροφής που είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι αλλά ο σύγχρονος τρόπος ζωής δεν μας αφήνει συχνά να τους ακολουθήσουμε:

1. Τρώμε πάντοτε καθιστοί στο τραπέζι
2. Τρώμε πρωινό κάθε μέρα
3. Τρώμε σε ατμόσφαιρα ηρεμίας και συντροφικότητας
4. Τρώμε αργά. Δεν καταβροχθίζουμε τα γεύματά μας
5. Αποφεύγουμε να βλέπουμε τηλεόραση ταυτόχρονα με τα γεύματα
6. Αποφεύγουμε τα αεριούχα αναψυκτικά
7. Τρώμε “μεσογειακά”, δηλαδή προτιμάμε λαδερά φαγητά, λαχανικά, όσπρια, σούπες, ψωμί
8. Παίρνουμε κολατσιό στο σχολείο από το σπίτι ώστε να αποφεύγουμε τα “έτοιμα” παρασκευάσματα του κυλικείου
9. Τρώμε συχνά ψάρι
10. Τρώμε άφθονα φρέσκα λαχανικά, κυρίως εποχής
11. Τρώμε φρούτα, είναι σύμμαχοι της υγείας
12. Προτιμάμε το ψωμί ολικής άλεσης στα γεύματά μας
13. Πίνουμε πολύ νερό κάθε μέρα
14. Αποφεύγουμε τα οινοπνευματώδη ποτά
15. Αποφεύγουμε τη ζάχαρη και όλα τα προϊόντα που την περιέχουν
16. Προτιμάμε το ελαιόλαδο στα φαγητά μας, κατά προτίμηση ωμό

Η ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΤΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Α: Αγαπώ την υγιεινή διατροφή!

Β: Βάζω πολλά λαχανικά στο πιάτο μου.

Γ: Γαριδάκια και τσιπς δεν είναι καθόλου υγιεινά.

Δ: Δικαιούμαι υγιεινή τροφή!

Ε: Εκατοντάδες φρούτα και λαχανικά τρώω το χρόνο.

Ζ: Ζήτω η καλή διατροφή!

Η: Ημερήσια κατανάλωση φρούτων.

Θ: Θα τρώω πρόγευμα κάθε μέρα.

Ι: Ισορροπημένη διατροφή σημαίνει λίγο απ’ όλα.

Κ: Καλή διατροφή = Μακροζωία.

Λ: Λέω πάντα ΝΑΙ στην υγιεινή διατροφή.

Μ: Μήλα και άλλα φρούτα να τρώμε πολλά.

Ν: Νερό πρέπει να πίνουμε άφθονο.

Ξ: Ξεκινώ την ημέρα μου με σωστό πρόγευμα.

Ο: Όχι, λέω στα αναψυκτικά και ζαχαρωτά.

Π: Παχυσαρκία τέλος με υγιεινή διατροφή.

Ρ: Ρόδι και μάγκο, ο αγαπημένος μου χυμός.

Σ: Σωστή διατροφή, σωστή πορεία ζωής!

Τ: Τρέφομαι σωστά, ζω υγιεινά!

Υ: Υπόσχομαι να τρώω σωστά!

Φ: Φακές, φασόλια και πολλά όσπρια στο πιάτο σας!

Χ: Χαρουπόμελο  με αναρή νόστιμο  πολύ!

Ψ: Ψηφίζω υγιεινή διατροφή!

Ω:  Ώρ α για υγιεινή διατροφή.

Δέκα συμβουλές για καλή υγεία

1. Πρέπει να τρώμε κάθε μέρα πρωινό.
2. Δεν πρέπει να τρώμε πολλά γλυκά.
3. Πρέπει να πίνουμε αρκετό νερό.
4. Το βράδυ δεν πρέπει να τρώμε αργά.
5. Πρέπει να τρώμε απ’ όλες τις τροφές .
6. Δεν πρέπει να τρώμε πολλές τσίχλες και ζαχαρωτά.
7. Πρέπει να τρώμε συχνά φρούτα και λαχανικά.
8. Όχι στα γαριδάκια και στα έτοιμα φαγητά.
9. Πρέπει να πίνουμε φυσικούς χυμούς.
10. Πρέπει να γυμναζόμαστε συχνά.

Ερωτηματολόγιο

Είμαι  αγόρι    □              Είμαι  κορίτσι      □                  Είμαι …… χρονών

♦ οδηγώ  ποδήλατο  ;    ναι      □                     όχι     □

♦έχω τραυματιστεί  ;    ναι       □                    όχι     □

♦θα ανέβαινα  σε  μηχανή  χωρίς  κράνος  ;   ναι       □               όχι     □

♦θα  έμπαινα στο αυτοκίνητο χωρίς να φορέσω ζώνη ασφαλείας  ; ναι  □  όχι  □

♦παίζω  στο  δρόμο  κάνοντας  πατίνι  ή  skate  board  ; ναι     □            όχι     □

♦ οι  γονείς  μου  έχουν  εμπλακεί  σε  τροχαίο  ατύχημα ; ναι     □           όχι     □

♦ήμουν  κι  εγώ ;  ναι    □           όχι     □

♦πιστεύεις  ότι  θα  μπορούσε  να  προληφθεί  το  ατύχημα;  ναι     □    όχι  □

 Ο ΠΡΑΣΙΔΑΣ ΚΑΙ Η ΡΟΔΟΥΛΑ
Ήταν μια μέρα καλοκαιρινή .Ο Πρασίδας και η Ροδούλα  έψαχναν παρέα για να παίξουν μπάλα. Όμως οι φίλοι τους  έλλειπαν όλοι .Ο Πρασίδας   πρότεινε στη Ροδούλα  να παίξουν μπάλα στο πεζοδρόμιο.
– Α πα ,πα,πα.είπε η ροδούλα. Το πεζοδρόμιο  δεν είναι για παιχνίδι. Είναι   δρόμος για  πεζούς . Η μαμά λέει ότι τα παιδιά πρέπει να παίζουν  στα πάρκα για να μην κινδυνεύουν από τα αυτοκίνητα. Τέλος  πάντων ας πάμε στο πάρκο.
Ξεκίνησαν για το πάρκο. Όταν έφτασαν στη άκρη ενός πεζοδρομίου κοκάλωσαν  τρομαγμένα . Αυτοκίνητα   μεγάλα , μικρά , φορτηγά, λεωφορεία, μηχανές περνούσαν σαν βολίδες.
– Και τώρα Ροδούλα  ,πως θα περάσουμε το δρόμο, για πες μου εσύ, που είχες την ιδέα να πάμε στο πάρκο;
– Εγώ Πρασίδα δεν έχω περάσει ποτέ μόνη  αυτό το δρόμο.
– Ωραία λοιπόν, θα παίξουμε στο πεζοδρόμιο, είπε θυμωμένος  ο Πρασίδας.
– Αποκλείετε θα μου λιώσουν την μπάλα μου.
– Κι όμως υπάρχει λύση, ακούστηκε μια φωνή βραχνή και σοβαρή.

Τα παιδιά έψαξαν να βρουν ποιος μίλησε , όμως κανείς δεν υπήρχε γύρω. Μόνο  ένα φανάρι υπήρχε εκεί, που στο ένα του μάτι είχε ζωγραφισμένο ένα κόκκινο  ανθρωπάκι και σο άλλο ένα πράσινο ανθρωπάκι.
– Εγώ  βρήκα τη λύση! Είναι φως φανάρι, αναφώνησε ο Πρασίδας δείχνοντας τα δύο ανθρωπάκια στο ψηλό φανάρι .Όταν ανάβει το πράσινο περνάνε απέναντι  όσοι φοράνε κάτι πράσινο στα ρούχα τους, κι όταν ανάβει το κόκκινο, όσοι έχουν κάτι κόκκινο στα ρούχα τους.
– Κατάλαβα  Πρασίδα. Νομίζω ότι έχεις δίκιο κι όλα ταιριάζουν. Όταν έχει κόκκινο περνούν όσοι έχουν ιλαρά, οι πασχαλίτσες, οι ινδιάνοι, οι κοκκινοσκουφίτσες. Και όταν έχει πράσινο περνούν ας πούμε οι σαύρες, τα βατράχια και οι κυρίες που έχουν ψωνίσει μαρούλια από το μανάβη. Είσαι βέβαιος όμως Πρασίδα;
– Βεβαίως και είμαι και θα στο αποδείξω. Θα κάνουμε ένα πείραμα. Εσύ που φοράς πάντα κόκκινα, γιατί ταιριάζουν με τα μαλλιά σου, θα περάσεις όταν ανάψει το κόκκινο ενώ εγώ που το φοράω πάντα  το πράσινο καπέλο θα περάσω απέναντι όταν ανάψει το πράσινο.
– Αχ τι πάνε να κάνουν αυτά τα παιδιά. Μη ! Σταματήστε!!!

Ακούστηκε πάλι η ίδια βραχνή φωνή, τρομαγμένη αυτή τη φορά. Τα παιδιά έψαξαν γύρω και πάλι δεν φάνηκε κανείς.
– Πρασιδάκοοο, εγώ τι θα κάνωωωωω!
– Περίμενε να ανάψει το κόκκινοοοο!
– Άναψεεεε!
– Πέρνααα!
– Μη, μη Ροδούλα σταμάτα, η ίδια βραχνή φωνή φώναζε τώρα φοβισμένη.

Φρεναρίσματα, κόρνες ,κακό. Τα αυτοκίνητα παραλίγο  να την πατήσουν τη Ροδούλα. Ευτυχώς την τελευταία στιγμή γύρισε πίσω, πάνω στο πεζοδρόμιο. Μόλις  άναψε το πράσινο  ξαναγύρισε κι ο Πρασίδας πίσω.
– Τι μου έκανες βρε Πρασίδα. Εσύ που τα ξέρεις όλα! Κοίτα τι πήγα να πάθω.
– Συγνώμη Ροδούλα μου δεν το ήθελα.
– Τώρα τι κάνουμε;
– Στάσου εσύ εδώ, πάω εγώ να ρωτήσω το μανάβη και θα γυρίσω να σου πω.

Η Ροδούλα περίμενε μόνη της .
Ξαφνικά  ξανάκουσε τη βραχνή φωνή.
– Ε ψιτ  Ροδούλα.
Γύρισε ξαφνιασμένη αλλά δεν είδε κανέναν. Η φωνή ξανακούστηκε και το φανάρι της έκλεισε το μάτι.
– Γεια σου, Ροδούλα, το όνομά  μου είναι Φανούρης Φανουρόπουλος. Αυτό που κάνατε ήταν μια μεγάλη απερισκεψία. Είναι πολύ επικίνδυνο να κυκλοφορείτε στο δρόμο αν δεν γνωρίζετε τους κανόνες.
– Δηλαδή τι πρέπει να κάνουμε;
– Είναι απλό. Οι πεζοί δηλαδή  οι άνθρωποι  που περπατούν στο δρόμο, πρέπει πάντα να ψάχνουν να βρουν ένα φανάρι για να περάσουν απέναντι.  Περνάνε απέναντι οι άνθρωποι μόνο όταν είναι το πράσινο αναμμένο.
– Γι αυτό, λοιπόν, μπορούσε να περνά ο Πρασίδας.
Και όχι γιατί φορούσε πράσινα ρούχα. Μάλιστα τώρα εξηγούνται όλα. Πολύ σοβαρή η δουλειά σας κύριε Φανούρη.
– Ροδούλα, Ροδούλα, ήρθα. Τα έμαθα όλα.
– Άσε Πρασιδάκο μου, κι εγώ τα έμαθα όλα. Μου τα είπε τα φανάρι.
– Τι λες  καλέ Ροδούλα, μιλάνε τα φανάρια;
Βεβαίως  και τραγουδάνε κιόλας.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ – ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ – ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΥΠΕΡΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ)

   Πρόκειται για μία νευροαναπτυξιακή διαταραχή της οποίας τα αίτια είναι άγνωστα και συχνά. Εξαιτίας της τα παιδιά παραπέμπονται σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Τα χαρακτηριστικά της είναι τα εξής:

♦ ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ

• Το παιδί δεν ολοκληρώνει ό,τι αρχίζει.
• Δεν μπορεί να προσέξει.
• Μετακινείται η προσοχή του απ’ το ένα στο άλλο.
• Δεν προσηλώνεται σ’ ένα έργο.
• Δεν συγκεντρώνεται στη μελέτη, έχει χαμηλή μνημονική λειτουργία.

 ♦ ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

• Δεν σκέφτεται πριν κάνει κάτι.
• Αλλάζει συνεχώς δραστηριότητες.
• Δεν μπορεί να οργανώσει τις δραστηριότητές του.
• Δεν κρατά σειρά σε ομαδικά παιχνίδια και δράσεις.

  ♦ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

• Τρέχει πέρα δώθε.
• Σκαρφαλώνει.
• Δεν κάθεται στη θέση του χωρίς να κινείται συνέχεια ακόμα κι όταν του γίνονται παρατηρήσεις.
• Κινείται και στη διάρκεια του ύπνου.

   Μεγαλύτερη επικινδυνότητα εμφανίζουν τα παιδιά χωρίς υπερκινητικότητα με μόνο διαταραχή προσοχής γιατί αυτά εμφανίζουν γενικευμένες δυσκολίες σχολικής μάθησης, σχολική αποτυχία, χαμηλή αυτοαντίληψη, παραβατική συμπεριφορά. Μεγαλώνοντας η υπερκινητικότητα περιορίζεται αλλά οι διαταραχές προσοχής παραμένουν κι αποδίδονται στην εργαζόμενη μνήμη.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

   Η αξιολόγηση όλων αυτών των διαταραχών πρέπει να είναι προσεκτική, πολύπλευρη και πολυδύναμη. Με βάση αυτήν παίρνονται αποφάσεις για την αντιμετώπιση των δυσκολιών. Αυτές μπορεί να σχετίζονται με ιατρική παρακολούθηση, ψυχολογική αντιμετώπιση, φαρμακευτική αγωγή, συστηματική προσέγγιση με επίκεντρο το παιδί.

   Για την αξιολόγηση απαιτούνται έγκυρα και σταθμισμένα, αξιόπιστα εργαλεία που μετράν τη  μαθησιακή ικανότητα αλλά και τη νοημοσύνη και πρέπει να χορηγούνται από  εξειδικευμένους ειδικούς, οι οποίοι συμβάλλουν στην ανάπτυξη κατάλληλων προγραμμάτων παρέμβασης και αντιμετώπισης.

   Ενδεικτικά αναφέρονται  κάποια ανιχνευτικά και ψυχομετρικά κριτήρια επάρκειας:

• WISC, διεθνώς αναγνωρισμένο τεστ νοημοσύνης – ικανότητας.
• DTLA, κριτήριο μαθησιακής επάρκειας για παιδιά και εφήβους.
• ΛαΤω, κριτήριο γλωσσικής επάρκειας για παιδιά και εφήβους.
• Κριτήριο μαθηματικής επάρκειας για παιδιά και εφήβους.
• Τεστ επίδοσης.
• Τεστ προσωπικότητας.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

   Σύμφωνα με τον τελευταίο ορισμό του ΙΔΕΑ(2004),μαθησιακές δυσκολίες σημαίνει διαταραχή σε μία ή περισσότερες από τις βασικές ψυχολογικές διεργασίες που υπεισέρχονται στη χρήση λόγου προφορικού ή γραπτού.

   Η διαταραχή εκδηλώνεται ως ανεπαρκής ικανότητα στην πρόσληψη, στο συλλογισμό, στην ομιλία, στην ανάγνωση, στη γραφή, στην ορθογραφία ή στις μαθηματικές πράξεις. Ο όρος περιλαμβάνει περιπτώσεις όπως αντιληπτικές δυσλειτουργίες, εγκεφαλική βλάβη, ελάχιστη εγκεφαλική δυσλειτουργία, δυσλεξία και αναπτυξιακή αφασία. Ο όρος δεν περιλαμβάνει προβλήματα  μάθησης που είναι αποτέλεσμα οπτικών, ακουστικών ή κινητικών διαταραχών, νοητικής καθυστέρησης, συναισθηματικών διαταραχών ή περιβαλλοντικών, πολιτισμικών ή οικονομικών ανεπαρκών συνθηκών.

   Σύμφωνα με το National Joint Committee on Learning Disabilities,1987, οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς και οφείλονται σε δυσλειτουργία του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος.

   Καλό είναι όταν αναφερόμαστε στις Μαθησιακές Δυσκολίες να αποφεύγουμε τον όρο ειδικές που σημαίνει ιδιοπαθείς, άγνωστης δηλαδή αιτιολογίας.

   Συμπερασματικά ο όρος γενικές μαθησιακές δυσκολίες περιλαμβάνει όλες τις περιπτώσεις μαθητών με δυσκολίες ή με υποεπίδοση στη γλώσσα και στα μαθηματικά, μαθητές με ήπια νοητική ανεπάρκεια και αλλόγλωσσους μαθητές.

   Ο πιο κατάλληλος λοιπόν για να αντιμετωπίσει παιδαγωγικά ένα μαθητή με μαθησιακές δυσκολίες είναι ο δάσκαλος της ειδικής αγωγής με κατάλληλη κατάρτιση στο πλαίσιο της ένταξης  κι όχι ο δάσκαλος της τάξης καθώς η κρίση του μπορεί να μην είναι ακριβής γιατί σ’ αυτήν υπεισέρχονται και συνυπολογίζονται οι απόψεις και οι γνώσεις του, το Αναλυτικό Πρόγραμμα, οι μέθοδοι διδασκαλίας αλλά και τυχόν προκαταλήψεις.

   Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας ειδικός μπορεί να αναγνωρίσει ένα παιδί σε επικινδυνότητα για Μαθησιακές Δυσκολίες από την προσχολική ηλικία. Συμπτώματα που γίνονται εμφανή, πρώιμα σημάδια, αποτελούν τα εξής:

• Τα παιδιά μιλούν αργά, δεν έχουν κατανοητό λόγο δίχως προβλήματα άρθρωσης.
• Δυσκολεύονται να κουμπώνουν τα ρούχα τους ή να βάζουν σωστά τα παπούτσια τους.
• Δυσκολεύονται να μάθουν χρώματα και γράμματα, παρουσιάζουν αργό ρυθμό μάθησης.
• Επιβράδυνση στην οπτικο-κινητική και ακουστικο-φωνητική λειτουργία του λόγου.

   Για πάρα πολλά χρόνια υπάρχει σύγχυση και αντιγνωμίες που αφορούν στον ορισμό αλλά και στο πεδίο γενικότερα των Μαθησιακών Δυσκολιών. Η σύγχυση αυτή οφείλεται στην έλλειψη προσδιορισμού αιτιολογικών παραγόντων, στις διαφορετικές προσεγγίσεις των διαφόρων επιστημών, στις διαφορετικές απόψεις των νευροεπιστημών και στην εκάστοτε εκπαιδευτική πολιτική κάθε χώρας.