Του Γιώργου Σταματόπουλου

Εφημερίδα των Συντακτών 11-5-2014

Αναμενόμενα ήσαν, λίγο ώς πολύ, τα αποτελέσματα δημοσκόπησης της ισπανικής εφημερίδας «El Pais» για τους νέους που αναδημοσίευσε χθες η «Εφ.Συν». Εχουν, όμως, ενδιαφέρον: «Ούτε επαναστάτες ούτε συμβιβασμένοι. Δεν ονειρεύονται έναν νέο Μάη του ’68. Πιστεύουν στο σύστημα, αλλά προσδοκούν σε αλλαγή του». Αντιφατικά όλα αυτά, αλλά έτσι είναι, με τάση βεβαίως προς τη συντήρηση, θεωρούν δηλαδή ότι αν αντιμετωπιστούν οι ανεπάρκειες και τα ελαττώματα του οικονομικού συστήματος, όλα θα διορθωθούν. Ρήξη με το σύστημα; Ποια ρήξη; Συναίνεση και ομόνοια (και ας τους πίνει το αίμα αυτό το σύστημα, των ίδιων και των γονιών τους…). Ναι μεν μέμφονται τις κλασικές πολιτικές δυνάμεις που τους οδήγησαν στο χάος της ανεργίας, την ίδια ώρα, δε, δίνουν σ’ αυτές τις δυνάμεις τον πρώτο λόγο (ψήφο) για να διαμορφώσουν το μέλλον τους. «Πιάσ’ τ’ αυγό και κούρευ’ το«. Η κινηματική δράση είναι έξω από την όποια ιδεολογία ή προσδοκία τους, παρ’ ότι πλημμύρισαν απ’ αυτούς οι πλατείες της Ισπανίας τον Μάη του 2011 και ενεφύσησαν και σ’ άλλες χώρες την αύρα, τον άνεμο μάλλον, της αμφισβήτησης.

Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης δεν αποτελούν παράδοξο, εντούτοις. Στις μαζικές μαθητικές και φοιτητικές κινητοποιήσεις στη Γαλλία τον Δεκέμβρη του 1986, οι παλιοί αγωνιστές του 1968, βλέποντάς τες, κατέληγαν από τότε στα ίδια συμπεράσματα. Αντίκριζαν μεν ένα πιο μαζικό και πιο νεανικό κίνημα και από εκείνο ακόμη του Μάη του ’68, «αλλά το κίνημα αυτό δεν ήταν καθόλου ανατρεπτικό. Οι μαθητές και οι φοιτητές του 1986 δεν ήθελαν να ανατρέψουν την κοινωνία, αλλά να ενταχθούν σ’ αυτήν. Δεν τα έβαζαν με τη Γαλλική Δημοκρατία, απαιτούσαν απλώς να σέβεται περισσότερο τις ίδιες τις αρχές της: την ισότητα ευκαιριών, την απαγόρευση αποκλεισμών και των διακρίσεων υπέρ των πλουσίων» (Ανρί Βεμπέρ, «Πρέπει να απαλλαγούμε από την κληρονομία του Μάη του ’68;», εκδόσεις Ηλίβατον, 2014). Ιδού μικρή ακόμη αποστροφή: «Από το κίνημα του Μάη του ’68, το κίνημα του Χειμώνα του 1986 [σ.σ. έχει σημασία ο αναριθμητισμός των δύο τελευταίων ψηφίων] διατηρούσε μόνο το δημοκρατικό και ηδονιστικό του πνεύμα. Το επαναστατικό πνεύμα το αγνοούσε. Και αυτό, επειδή το εθνικό και διεθνές περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε διέφερε ριζικά από εκείνο των golden sixties».

Καθώς φαίνεται, ο εγωπαθής ναρκισσισμός των νέων (ανταγωνισμός, ατομικισμός) δεν ενδιαφέρεται για τις σκληρές, κραυγαλέες κοινωνικές ανισότητες· είναι αδιάφορος! Φταίνε οι συνθήκες που αλλάζουν; Φταίει ο ολοκληρωτισμός του πολιτικού συστήματος; Φταίει η κούραση των γονιών και των δασκάλων; Το μάταιον μήπως της εξέγερσης; Αλλοι θα απαντήσουν σ’ αυτά τα ερωτήματα, που, προφανώς, είναι λίγα και ενδεικτικά. Παραμένει ως μείζον ότι τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης ταιριάζουν γάντι και στη χώρα μας, πολλώ δε μάλλον στις μεσευρωπαϊκές, στις δυτικές εν γένει. Να προβληματιστούν οι ιθύνοντες δεν είναι πιθανό, ίσα ίσα που βολεύονται. Μπορούν όμως να σκύψουν πάνω από το πρόβλημα εκπαιδευτικοί, διανοούμενοι, καλλιτέχνες και τα κόμματα της Αριστεράς, εάν υπάρχουν βεβαίως σήμερα τέτοια κόμματα… Τέλος πάντων, όσες πολιτικές δυνάμεις προσδοκούν να καταλάβουν την εξουσία και τους είναι απαραίτητοι οι νέοι άνθρωποι, οι νέοι επιστήμονες.

Πάντως, χωρίς τους νέους δίπλα μας, είμαστε καταδικασμένοι· νεκροί.

 

gstamatopoulos@efsyn.gr