Αρχική » ΖΩΦΟΡΟΙ

Αρχείο κατηγορίας ΖΩΦΟΡΟΙ

Μάρτιος 2024
Δ Τ Τ Π Π Σ Κ
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΖΩΦΟΡΟΥΣ

Φωτογραφίες από τους Ζωφόρους.

Το σχολείο από την Ανάληψη.
Σοκάκι στην απάνω γειτονιά
Το σπίτι της Βαγγελιώς και Κατερίνας Τσικαλάκη
Το σπίτι του Γιώργη Τσικαλάκη.
Η βρύση προς τον Άγιο Γεώργιο

Το σπίτι του Μανόλη Ταμιωλάκη.
Παρέα στην πάνω γειτονιά
Στου Ηρακλή
Δρύς στα Κεφάλια.
Η καπλοσκιά στου Αυγιώτη

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΟΥ

Ι. Ν. ΑΓΙΟΥ  ΙΩΑΝΝΟΥ

Πολιούχος εκκλησία του χωριού είναι  ο Άγιος Ιωάννης.   Ρυθμού Βασιλικής που βρίσκεται στην δυτική είσοδο του χωριού.Εδώ στις 29 κάθε Αυγούστου εορτάζεται η αποτομή της κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου.Οι χωριανοί την ημέρα αυτή νηστεύουν ακόμα και το λάδι. Το απόγευμα όμως με τη δύση του ήλιου ανοίγουν οι ξυλόφουρνοι με το μυρωδάτο ψητό και ακολουθεί το ξακουστό ,στην περιοχή, πανηγύρι του Άϊ – Γιαννιού. Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Ριγολόγου, είναι βασιλικού ρυθμού, κτισμένη κατά την Τουρκοκρατία πριν το 1800. Ονομάζεται έτσι γιατί, όπως πιστεύουν, αν δε νηστέψει κάποιος τη μέρα της γιορτής του Αγίου, στις 29 Αυγούστου, τον πιάνουν ρίγη και υψηλός πυρετός.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Άγιος Ιωάννης

Ι.Ν. ΑΓΙΟΥ  ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Ο παλαιότερος Ναός του χωριού από την εποχή της τουρκοκρατίας..
Ρυθμού βασιλικής ευρίσκεται
στο Βορειοδυτική πλευρά του χωριού.  Λέγεται ότι όταν οι Τούρκοι θέλησαν να κάψουν την εικόνα του Αγίου, η εικόνα δεν έπαθε απολύτως τίποτα. Στην ίδια εκκλησία, του προστάτη του χωριού, λέγεται ότι υπήρχε μια καμπάνα χρυσή, την οποία έκρυψαν οι κάτοικοι για να μην την ανακαλύψουν οι Τούρκοι και που δεν έχει βρεθεί ακόμη.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Άγιος Γεώργιος

Ι.Ν ΠΑΝΑΓΙΑΣ (ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ)

Σύγχρονος Ναός κατασκευασμένος με μπετόν  σε ρυθμό Βυζαντινό με τρούλο στα δυτικά του χωριού στην θέση Λιβάδια. Πριν λίγα χρόνια βρέθηκε το εικόνισμα της Παναγίας, στα ερείπια μιας πολύ παλιάς εκκλησίας και εκεί επάνω χτίστηκε η καινούρια. Γιορτάζει κατά την κοίμηση της θεοτόκου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Η Παναγία στα λιβάδια.


Ι. Ν. ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ

Η νεώτερη εκκλησία του χωριού. Ο ρυθμός της είναι Βυζαντινός με τρούλο.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Η Ανάληψη των ζωφόρων
Ιερός ναός Αναλήψεως.

Ι. Ν. ΑΓΙΟΥ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ & ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ  (Δίκλιτος)

Παλαιά βασιλική επ’ ονόματι του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλήτου και της Υπαπαντής.
Ευρίσκεται τρία χιλιόμετρα βόρεια του χωριού στην περιοχή «Περβόλα».Η εκκλησία αυτή βρίσκεται στα όρια των δύο χωριών Ζωφόρου και Θραψανού στην ενορία του οποίου ανήκει.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Άγιος Δημήτριος - Περβόλα


ΠΑΛΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

(περισσότερα…)

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΩΦΟΡΩΝ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Μετά τη σύμβαση της Χαλέπας  που αναγνώριζε ως αυτόνομη οντότητα την Κρήτη, αλλά και με την ψήφιση του νόμου περί παιδείας που προέβλεπε, υποχρεωτική εκπαίδευση σε όλα τα Κρητικόπουλα και σύσταση δημοτικών σχολείων ,όπου υπήρχαν 30 μαθητές ή 100 οικογένειες, ξεκίνησε η άνθιση της παιδείας στην Κρήτη. Πολλά ήταν τα χωριά που έκαναν τότε αίτηση για ίδυση σχολείου και που κατέβαλλαν μαραθώνιες προσπάθειες για την απόχτησή του. Τότε έκαναν και την δική τους αίτηση οι κάτοικοι των Ζωφόρων που μαζί με αυτούς του Σαμπά και των Αποστόλων ζήτησαν από τη Δημοτική Εφορία του Καστελλίου την ίδρυση αντίστοιχων σχολείων. Το 1882 φαίνεται ότι λειτουργεί σχολείο στους Αποστόλους ενώ στους Ζωφόρους ξεκινά η λειτουργία του έξι χρόνια αργότερα με πρώτο δάσκαλο κάποιον κ. Κ. Κατσιλάκη. Ο μισθός του τότε ήταν 250 γρόσια. Το 1890 δάσκαλος ήταν κάποιος κ. Παπαδάκης Μανώλης.Το σχολείο -σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων-  λειτουργεί ελλιπέστατα για την επομένη δεκαετία.

Το 1901 ο Πρίγκιπας της Κρητικής Πολιτείας Γεώργιος ορίζει με διάταγμα την ίδρυση σχολείων σε όλη την Κρήτη. Σύμφωνα λοιπόν με το Διάταγμα 103/67/3-9-1901 ιδρύεται το Δημ. Σχολείο Ζωφορων ως αδιαίρετον με 38 μαθητές και το 1903 με το Διάταγμα 41/42/28-7-1903 ως αδιαίρετον Γ/θμιον. Καταργήθηκε σύμφωνα πάλι με Διάταγμα 122/28/4-9-1905 και ξανά ιδρύεται ως Γ/θμιον Αρρένων στις 15-9-1908 με το Διάταγμα 102 και ως αδιαίρετον μικτόν 102/51/3-7-1911.

Προήχθηκε σε Διτάξιον μικτόν σύμφωνα με 250/4-12-1919 λόγω προσκολλήσεως εις αυτό των μαθητών του χωριού Σαμπά και υποβιβάστηκε σε Μονοτάξιον το 1924 σύμφωνα με το Διαταγμα 300.

ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟ

Το παρακάτω κείμενο είναι από το αρχείο του σχολείου.

Το Σχολείον μέχρι του σχολικού έτους 1916-1917 ελειτούργησεν εις διάφορας ιδιωτικάς ικίας όπως του Μιχαήλ Ταμιωλάκη, Νικολάου Τζαγκαράκη, Αντωνίου Χρονάκη, και Μιχαήλ Σταράκη. Το έτος 1915 επί κοινοτικών συμβούλων, Ταμιωλάκη Νικολάου, Καραπιδάκη Γεωργίου, Συριγωνάκη Ιωάννου και του σχολικού εφόρου Εμμανουήλ Καμπιτάκη εθεμελιώθει το παλαιόν διδακτήριον. Η ανέγερσις εγένετο δαπάνης της κοινότητας, με την συνδρομήν απάντων των κατοίκων του χωρίου, δια την συλλογήν και μεταφορά υλικών, λόγω ελλείψεως συγκοινωνίας εξ Ηρακλείου ή αλλαχού. Δια την ανέγερσιν  αυτού εδαπανήθησαν εκατό και πλέον χρυσά εικοσάδραχμα ήτοι άνω των 2000 δραχμών της εποχής εκείνης. Επερατώθη κατά το έτος 1917, ως μονοτάξιον λιθόκτιστον.



ΤΟ ΝΕΟ ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟ

Το 1950 η Σχολική εφορία, της οποίας μέλη ήταν ο Ταμιωλάκης Γεώργιος και ο Καλογεράκης Φώτης, προκήρυξε μειωδοτικό διαγωνισμό δια την ανέγερση του νέου Διδακτηρίου. Τον διαγωνισμό εκέρδισαν δύο εργολάβοι από την Βόνη ο Σπανάκης Ζαχαρίας και ο Εμμανουήλ Παπαδάκης. Οι εγασίες ξεκίνησαν κατά το σχολικό έτος 1951-52 και ολοκληρώθηκαν το 1957. Τα έξοδα καλύφτηκαν από τοπικούς πόρους, με χορηγήσεις από τη  κοινότητα και προσφορές των κατοίκων του χωριού μας. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν  ήταν κατά κύρια βάση οι πέτρες, ασβέστης , άμμος τσιμέντο αλλά και χώμα. Στην αρχή το οίκημα του διδακτηρίου ήταν χωρισμένο σε τρία μέρη :  η κυρίως αίθουσα 55 τετραγωνικών μέτρων περίπου, το γραφείο του δασκάλου 10 τ.μ. και μια μικρή βεράντα που αργότερα έγινε χολ 9 τ.μ. Την κεραμοσκεπή του κτηρίου κατασκευασε ο Εμμανουήλ Στρατάκης από τους Αποστόλους.  Το Κτήριο του νέου διδακτηρίου επισκευάστηκε αρκετές φορές στην ιστορική του διαδρομή κυρίως στα επιχρήσματα. Η αυλή του περιφράχτηκε  και δεντροφυτεύτηκε. Στην αρχή ήταν από χώμα και πέτρες, αυτό βέβαια δεν μας εμποδιζε καθόλου στα  παιχνίδια και στις δραστηριότητες που φτιάχναμε. Τα τελευταία χρόνια βέβαια ασφαλτοστρώθηκε και διαμορφώθηκε καλύτερα.

Στα δικά μου τα μαθητικά χρόνια το σχολείο λειτουργούσε ως μονοθέσιο. Ο Δασκαλος μας ο κ. Στέλιος Πατεράκης από τη Βόνη έκανε μάθημα σε όλες τις τάξεις. Τα θρανία ήταν χωρισμένα σε τρεις σειρές με δύο διάδρομους στην μέση.Η μέθοδος διδασκαλίας ήταν η μετωπική δασκαλοκεντρική. Η έδρα του δασκάλου ήταν σε διαφορετικό επίπεδο πάνω σε βάθρο δίπλα ακριβώς από την είσοδο της αίθουσας και αριστερά από τον Πίνακα. Για να φτάνουμε στον πίνακα και οι μικρότεροι μαθητές πατούσαμε πάνω σε άλλο βάθρο, λίγο χαμηλότερο από αυτό του κ. Πατεράκη. Όταν ο δασκαλος μας εβγαζε για μάθημα πιγαίναμε στην δεξιά μεριά του πίνακα και μας έβλεπαν οι συμαθητές μας και ο δάσκαλος. Κάθε χρόνο πρίν ξεκικήσουμε τα μαθήματα βάφαμε τον πίνακα. Χρησιμοποιούσαμε άσπρες κιμωλίες αλλά η χαρά μας πολλαπλασιάζονταν όταν γράφαμε με χρωματιστές. Στη βορινή πλευρά των τοίχων υπήρχαν χάρτες πολιτικοί, γεωφυσικοί και ιστορικοί. Στο βάθος, ανατολική πλευρά ,υπήρχε τότε ένα  ξύλινο πρόπλασμα τετραγωνικού μέτρου γεμάτο με άμμο. Μια μικρή ξύλινη ραφιέρα στην οποία τοποθετούσαμε τις καλιτεχνικές μας δημιουργίες, συνήθως από χαρτόνι και κούσκουρα. Ένα μεγάλο αριθμητήριο με εκατο μεγάλες χάντρες σε δέκα διαφορετικά χρώματα.Καθώς και ένας χάρτης με τους αριθμούς σε κλίμακα.  Στα πρώτα μαθητικά μου χρόνια υπήρχε ο θεσμός του καμπανάρη. Ένας μαθητής της έκτης, κάθε πρωί, πήγαινε και κτυπούσε την καμπάνα για να πάμε στο σχολείο.Το χειμώνα ο ίδιος μαθητής πήγαινε πρώτος στο σχολείο και άναβε την σόμπα πετρελαίου που βρίσκονταν σην μέση της αίθουσας. Οι καλύτερες θέσεις το χειμώνα ήταν αυτές κοντά στην σόμπα. Στην νότιο τοίχο  υπήρχαν τρία μεγάλα παράθυρα που άφηναν άπλετο φως να μπαίνει μέσα στην αίθουσα. Το πάτωμα ήταν καλυμένο με ασπρόμαυρα πλακάκια.

Πηγή : Σχολικές Μνήμες-  Φραγκιαδουλάκη Πελαγία.


ΖΩΦΟΡΟΙ – Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ

… ο τόπος που γεννήθηκα και μ΄ έχει αναθράψει,

καρδιά και νου παντοτινά , θαρρώ πως μου΄ χει κλέψει.


Ο Ναός της Αναλήψεως Ζωφόρων

Από το Ηράκλειο αν ακολουθήσουμε το δρόμο προς τα νοτιοανατολικά και περνώντας μπροστά από την Κνωσό, σε απόσταση περίπου 27 χιλιομέτρων θα φτάσουμε στο όμορφο χωριό των Ζωφόρων.

Χάνεται στο βάθος του χρόνου η αρχή του  πρώτου οικισμού που βρίσκονταν εδώ . Το πότε ακριβώς πρωτοκατοικήθηκαν οι Ζωφόροι δεν μας είναι γνωστό. Σίγουρα πάντως κατοικούνταν στην Υστερομινωική περίοδο και αποτελούσε τμήμα της χώρας των Αρκάδων.

Άνθρωποι από διαφορετικά μέρη, γείτονες στα σπίτια και στα χωράφια, ανακατεύτηκαν στον ίδιο χώρο με τις πολλές μνήμες και τα ίδια προβλήματα. Κόσμος προκομένος οι παλιοί,αλλά φτωχοί, με μεγάλες φαμίλιες. Καλοί πατριώτες και αγωνιστές.  Το δείξανε στους πολέμους, στην κατοχή και στην αντίσταση. Το φανερώνει το ηρώο στην βόρεια είσοδο του χωριού.. Γέμισαν την περιοχή μας σιγά σιγά με αμπέλια και ελιές. Σκάψιμο στην αρχή με τα χέρια ακόμα και στα ξένα αμπέλια, μια δυο ώρες δρόμο με τα πόδια, με το σκαπέτι στον ώμο, το καμπανί με την καστανιά στο χέρι… Κάμποσοι γίνανε μετανάστες, για καλύτερη τύχη, Αυστραλία , Αμερική…

Τα σπίτι φτωχικά μα όμορφα. Στις αυλές οι γλάστρες, βασιλικοί, βιγκόνιες, γαρυφαλιές, απ΄ όλα. Κι έπρεπε να κουβαλάνε το νερό από το Κάτω Πιγάδι, με τα σταμνιά στο ώμο. Μέσα καθαρά και περιποιημένα.Και δώστου ασβέστωμα μέσα κι έξω. Οι άντρες μετά τη δουλεία στα καφενεία. Οι γυναίκες στα κατώφλια, βελονάκια, καρικώματα και …κουβέντες. Τα παιδιά στα καλτερίμια και στους δρόμους με τα αξέχαστα παλιά παιχνίδια. Οι ζωφοριανοί δούλεψαν, πάλεψαν. Έκαναν καινούρια σπίτια, έπιασαν καινούριες δουλειές, άρχισαν να στέλνουν τα παιδιά στα γράμματα. μπήκαν οι πρώτοι στα Πανεπιστήμια γύρω στα 70.

Οι Ζωφόροι (κάτοικοι 341 το 2001) είναι χωριό στην επαρχία Πεδιάδας και έδρα ομώνυμου Δημοτικού διαμερίσματος (με μοναδικό οικισμό τους Ζωφόρους) του Δήμου Θραψανού, στο Νομό Ηρακλείου. Βρίσκεται σε πεδινή περιοχή  σε απόσταση 27 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά από το Ηράκλειο. Οι περισσότεροι Ζωφοριανοί δεν  κατοικούν στο χωριό τους αλλά στο Ηράκλειο, στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη,στην Αμερική, στην Αγγλία, στη Γερμανία,στη Γαλλία,στο Βέλγιο,και στην Αυστραλία. ¨Όσοι μένουν στο χωριό τους  ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία (παράγεται ελαιόλαδο, σταφίδα). Από πολιτιστική και λαογραφική άποψη ενδιαφέρον έχει το έθιμο του ραντίσματος των αμπελιών με αγιασμό την ημέρα του Αγίου Τρύφωνος (την 1η Φεβρουαρίου) . Στον οικισμό λειτουργούσε μονοτάξιο Δημοτικό Σχολείο έως το 2008. Τώρα όσα παιδιά πηγαίνουν στο Δημοτικό Σχολείο φοιτούν στο Δημοτικό του Θραψανού

Πολιούχος εκκλησία του χωριού είναι  ο Άγιος Ιωάννης. Εδώ στις 29 κάθε Αυγούστου εορτάζεται η αποτομή της κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου.Οι χωριανοί την ημέρα αυτή νηστεύουν ακόμα και το λάδι. Το απόγευμα όμως με τη δύση του ήλιου ανοίγουν οι ξυλόφουρνοι με το μυρωδάτο ψητό και ακολουθεί το ξακουστό ,στην περιοχή, πανηγύρι του Άϊ – Γιαννιού. Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Ριγολόγου, είναι βασιλικού ρυθμού, κτισμένη κατά την Τουρκοκρατία πριν το 1800. Ονομάζεται έτσι γιατί, όπως πιστεύουν, αν δε νηστέψει κάποιος τη μέρα της γιορτής του Αγίου, στις 29 Αυγούστου, τον πιάνουν ρίγη και υψηλός πυρετός.

Στο χωριό βρίσκεται επίσης η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, βυζαντινού ρυθμού. Παλιός ναός από την εποχή της τουρκοκρατίας. Λέγεται ότι όταν οι Τούρκοι θέλησαν να κάψουν την εικόνα του Αγίου, η εικόνα δεν έπαθε απολύτως τίποτα. Στην ίδια εκκλησία, του προστάτη του χωριού, λέγεται ότι υπήρχε μια καμπάνα χρυσή, την οποία έκρυψαν οι κάτοικοι για να μην την ανακαλύψουν οι Τούρκοι και που δεν έχει βρεθεί ακόμη.

Ενώ σύγχρονος ναός είναι αυτός της Αναλήψεως. Τέλος, στα δυτικά του χωριού υπάρχει και η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (εξωκλήσι). Πριν λίγα χρόνια βρέθηκε το εικόνισμα της Παναγίας, στα ερείπια μιας πολύ παλιάς εκκλησίας και εκεί επάνω χτίστηκε η καινούρια.


Δημοτικό Σχολείο Ζωφόρων


Ιστορικά στοιχεία


Το χωριό ήταν φέουδο του Ανδρέα Κορνάρου και το δώρισε στην ανιψιά του, κόρη του Βιτσέντζου Κορνάρου, ο οποίος πιστεύεται ότι έγραψε τον “Ερωτόκριτο”. Στην απογραφή του Καστροφύλακα οι Ζωφόροι αναφέρονται με την ονομασία Sofforus με 109 κατοίκους. . . Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας στο χωριό κατοικούσαν κυρίως Τούρκοι, στην περιοχή που σήμερα λέγεται Αρχοντικά. Γύρω από την περιοχή των Ζωφόρων πριν 500 χρόνια υπήρχαν έλη και στάσιμα νερά.

Η ονομασία του χωριού προέρχεται πιθανότατα από το “ζωή +φέρω” και υποδηλώνει ότι οι κάτοικοι του χωριού με το να κατοικήσουν εκεί το γέμισαν ζωή.

Στη διάρκεια της ναζιστικής επέλασης, στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί προσπάθησαν να βομβαρδίσουν από αέρος τον τόπο αυτό, όμως κατά θαυμαστό τρόπο ένα σύννεφο καπνού τους εμπόδισε και έτσι οι Ζωφόροι δε βομβαρδίστηκαν. Πολλές βόμβες όμως έπεσαν γύρω από το χωριό τα σημάδια των οποίων είναι εμφανή ακόμα και σήμερα. Κατά την κατοχή  οι Γερμανοί δεν έμεναν στο χωριό, έμεναν στο Καστέλλι και στον Θραψανό, απαρετήτως όμως δυο φορές την βδομάδα έκαναν έφοδο στο χωριό και έπαιρναν προμήθιες όπως λάδι,κότες, γουρούνια ακόμα και παξημάδια από τους φούρνους των Ζωφοριανών.

Το χωριό αποτελούσε κοινότητα της επαρχίας Πεδιάδας έως το 1998 που με το σχέδιο Καποδίστρια έγινε δημοτικό διαμέρισμα Δήμου Θραψανού. Βρίσκεται 27 χμ. νοτιοανατολικά του Ηρακλείου, σε πεδινή περιοχή. Σύμφωνα με την απογραφή του 1991 έχει 297 κατοίκους που ασχολούνται κυρίως με την ελαιοκαλλιέργεια και την αμπελοκαλλιέργεια.

Το όνομα του χωριού είναι σύνθετο από τις λέξεις ζωή και φέρω. Πιθανόν η ονομασία του να προέρχεται από τους πρώτους κατοίκους του που «έφεραν ζωή» στην περιοχή με τη δημιουργία του χωριού. Το χωριό αναφέρεται από τον «Καστροφύλακα» Sofforus με 109 κατοίκους.

Κατά την Τουρκοκρατία εδώ κατοικούσαν πολλοί Τούρκοι και λίγες χριστιανικές οικογένειες. Σε περιοχή γύρω στο χωριό που ονομάζεται Αρχοντικά υπήρχαν την εποχή εκείνη τα σπίτια των Τούρκων.

Φραγκόσυκα. Φωτο Γιάννης Τσικαλάκης

Οικία: Γιάννη Γ. Τσικαλάκη.

Οικία: Γιάννη Τσικαλάκη

Οικία:Γιάννη Σταράκη

….

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση