«Βυζάντιο» αποκαλείται το Χριστιανικό Κράτος του Μεσαιωνικού Ελληνισμού. Μιλώντας για βυζαντινούς χρόνους εννοούμε τη χρονική περίοδο 330 – 1453 μ.Χ. σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο και εκείνο της Λεκάνης της Μεσογείου, καθώς το Βυζάντιο υπήρξε ο κύριος εκπολιτιστικός παράγοντας Βορρά και Νότου, Ανατολής ακόμη και της Δύσης. Πρωταγωνιστής στην περίοδο αυτή είναι ο Ελληνισμός, που κατισχύει στο χώρο της Ανατολής και αποβάλλει με τον καιρό τη λατινική κληρονομιά.
Αναντίρρητα, η προσφορά του Βυζαντίου στον κόσμο είναι πολυδιάστατη, καλύπτει βασικούς τομείς της ζωής, της κρατικής οργάνωσης και της τέχνης και αναγνωρίζεται ως συνέχεια εκείνης του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του ελληνιστικού κόσμου. Το βυζαντινό Κράτος είναι κυρίως το πολιτικό επακόλουθο της επέκτασης του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία, Συρία και Αίγυπτο, που προκάλεσε η ίδρυση από τον Μ. Αλέξανδρο του Ελληνο – ανατολικού Κράτους, και της ανάμιξης του Ελληνισμού αυτού με το ανατολικό πνεύμα και τις ρωμαϊκές αντιλήψεις. Στο Βυζαντινό Κράτος, ο Ελληνισμός επηρεασμένος από το Χριστιανισμό και την Ανατολή πήρε άλλη μια φορά κρατική μορφή και συνέχισε ακόμα για μια χιλιετηρίδα να μεγαλουργεί.
Οι ρίζες βέβαια πάνε πολύ βαθύτερα, στην αρχαία Ελλάδα, της οποίας όχι μόνο κληρονόμος, αλλά και θεματοφύλακας υπήρξε το Βυζάντιο. Είναι γεγονός ότι το Βυζάντιο δεν κράτησε ζηλότυπα τον πολιτισμό για τον εαυτό του, αλλά το διέδωσε προς όλες τις γεωγραφικές κατευθύνσεις. Ακόμη και η ίδια η Ευρώπη χρωστάει στο Βυζάντιο πολλά.
Αυτούς τους δρόμους της δημιουργίας και της προσφοράς καλούμαστε να ανακαλύψουμε και να αξιολογήσουμε μέσα από ποικίλες μαθησιακές «διαδρομές». Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι, λοιπόν…