Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

ΘΕΩΡΙΕΣ ΔΙΑΣΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Ο παιδαγωγός Φρίντριχ Φρέμπελ, πίστευε πως το παιχνίδι αποτελούσε ένα τρόπο μάθησης: οι ενήλικοι έπρεπε να παρέχουν εμπειρίες και υλικά που θα βοηθούσαν τα παιδιά να κατανοήσουν τον κόσμο, αλλά και τον εαυτό τους.

Παρόμοιες απόψεις διετύπωσε και η Μαρία Μοντεσόρι, η οποία ασχολήθηκε ιδιαίτερα με  την μάθηση και το μορφωτικό παιχνίδι.

Κατά την Μοντεσόρι, το παιχνίδι είναι ένα μέσο πειραματισμού, επίλυσης προβλημάτων και δημιουργίας.

Τα παιδιά απολαμβάνουν το παιχνίδι, επειδή τους παρέχει μια αίσθηση αυτάρκειας η οποία τονώνει την αυτοπεποίθηση τους.

Η Μοντεσόρι πίστευε ακράδαντα στις δομημένες εμπειρίες που βοηθούν τα παιδιά να διακρίνουν —χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις τους —ήχους, χρώματα και γεύσεις.

Πίστευε επίσης,  πως έπρεπε να παρέχεται στα παιδιά άφθονος χρόνος για να εξερευνήσουν το νερό, τη λάσπη, την άμμο, τα λουλούδια, μαθαίνοντας έτσι το φυσικό κόσμο.
Η Μοντεσόρι τόνισε επίσης πόσο σημαντικό είναι να παίρνουν οι ενήλικοι μηνύματα από τα παιδιά τους, παρακολουθώντας τα ενδιαφέροντα του παιδιού, την ώρα που εξερευνά και παίζει. Ταυτόχρονα, υποστήριζε πως είναι ανάγκη να εμπλέκονται και οι ενήλικες και ότι τους ανήκει ο σημαντικός ρόλος να διδάξουν στα παιδιά τον κόσμο που τα περιβάλλει, παρέχοντας εμπειρίες αρκετά ελκυστικές ώστε να συντηρούν το ενδιαφέρον του παιδιού, εστιάζοντας  σε ένα σημείο μάθησης κάθε φορά.

Ο Φρόυντ, είχε τις δικές του θεωρίες για το παιχνίδι. Συνέδεσε το παιχνίδι με την ψυχολογία του παιδιού.

Γι’ αυτόν, το παιχνίδι ήταν ένας τρόπος με τον οποίο το παιδί μπορούσε να εκφράσει τα συναισθήματα του, μαθαίνοντας ταυτόχρονα να αντιμετωπίζει φοβίες και φαντασιώσεις του υποσυνείδητου.

Το παιχνίδι είχε σχεδιαστεί για εκτονώνει και να ηρεμεί το παιδί, σε μια προσπάθεια να ελαττωθεί το αίσθημα της απειλής που βιώνουν τα παιδιά, σ’ έναν κόσμο τρομαχτικό και ανεξέλεγκτο. Παίζοντας, αισθάνονται ότι ελέγχουν απόλυτα το περιβάλλον τους. Παιχνίδια φαντασίας ιδιαίτερα, επιτρέπουν στο παιδί να μεταμορφώσει τον κόσμο σε κάτι λιγότερο τρομαχτικό, αφού αναπλάθει την πραγματικότητα με πιο αποδεκτή μορφή.

Μία από τις πληρέστερες θεωρίες για το παιχνίδι, προέρχεται από τον Ζαν Πιαζέ, ο οποίος πίστευε ότι το παιχνίδι συνδέεται άρρηκτα με την ανάπτυξη της νοημοσύνης του παιδιού.

Ο Πιαζέ πίστευε ακόμη πως τα παιχνίδια φαντασίας, με τα οποία καταγίνονται συνήθως παιδιά, δεν διαφέρουν από οποιοδήποτε άλλο παιχνίδι, παρά μονάχα στο σημείο ότι τα παιδιά δεν χρησιμοποιούν τα παιχνίδια αυτά για να μάθουν κάτι καινούριο, αλλά για να ασχοληθούν με κάτι που ήδη γνωρίζουν. Δεν μαθαίνουν να πίνουν από το ποτήρι, παρασταίνοντας ότι πίνουν από ένα άδειο ποτήρι – την ώρα που πάνω στο παιχνίδι τους, καμώνονται ότι πίνουν, εξασκούν μια ήδη γνωστή δεξιότητα, κερδίζοντας σιγουριά κι απολαμβάνοντας ικανοποίηση από την αίσθηση της κυριαρχίας.

Έτσι, όπως λέει ο Φρέμπελ, “το παιχνίδι δεν είναι κάτι κοινότοπο, αλλά μια πολύ σοβαρή και σημαντική ενασχόληση”. Παρ’ όλα αυτά, μόλο που οπωσδήποτε πρέπει να ασχολούμαστε πολύ σοβαρά με το παιχνίδι, οι ενήλικες  κινδυνεύουν να χάσουν το αληθινό νόημα αν επικεντρώσουν όλο το ενδιαφέρον τους στη σημασία και το σκοπό του παιχνιδιού. Καλύτερα να εστιάζουμε την προσοχή μας στη χαρά που προσφέρει: τα παιδιά παίζουν επειδή τους αρέσει το παιχνίδι.

Τα δώρα του froebel.