ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ « ΣΤΗΡΙΖΟΜΑΙ ΣΤΑ ΠΟΔΙΑ ΜΟΥ»
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ.
Άρθρο του Κουρκουλάκου Ηλία
Το πρόγραμμα « Στηρίζομαι στα Πόδια μου» είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που επιδιώκει την πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, αναπτύσσοντας τις ατομικές και κοινωνικές δεξιότητες των μαθητών. Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι να βοηθήσει τους μαθητές να αναλάβουν την ευθύνη της υγείας τους και της ζωής τους και πιο συγκεκριμένα να αναπτύξουν ικανότητες και δεξιότητες ώστε να μπορούν να αποφασίζουν συνειδητά και υπεύθυνα για το θέμα της χρήσης ουσιών ( νόμιμων και παράνομων).
Το υλικό αυτό είναι ένα βοήθημα το οποίο μπορεί να ενσωματωθεί σε ανάλογα σχολικά προγράμματα και να διαμορφωθεί σύμφωνα με τις ανάγκες του σχολείου.
Το υλικό χρησιμοποιήθηκε πιλοτικά στα Γυμνάσια ως τμήμα ενός γενικότερου προγράμματος πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών. Το πρόγραμμα επικεντρώθηκε:
Α). Στην ανάπτυξη ενός μοντέλου αποτελεσματικής παρέμβασης για την πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και την Αγωγή Υγείας μέσα στο χώρο του σχολείου, εμπλέκοντας όλο το προσωπικό του σχολείου.
Β). Στη δημιουργία κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού για μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Γ). Στην εκπαίδευση των καθηγητών που θα χρησιμοποιήσουν το υλικό.
ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ.
Τα προγράμματα πρωτογενούς πρόληψης έχουν ως στόχο να εμποδίσουν ή να καθυστερήσουν την έναρξη της χρήσης ουσιών καθώς και τη μετάβαση από τη δοκιμή στη συστηματική χρήση. Αντίθετα, η δευτερογενής και η τριτογενής πρόληψη στοχεύουν στο να βοηθήσουν τους συστηματικούς χρήστες να σταματήσουν τη χρήση εντελώς ή να αποφύγουν περαιτέρω προβλήματα που μπορεί να προκληθούν από τη χρήση ουσιών. Το συγκεκριμένο υλικό στοχεύει στην πρωτογενή πρόληψη.
Η διερεύνηση ορισμένων αιτιών που οδηγούν τα άτομα στη χρήση ουσιών δικαιολογεί την έμφαση που δίνεται από τα προγράμματα πρωτογενούς πρόληψης στην ενίσχυση των ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων.
Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Η χρήση ουσιών δεν μπορεί να αποδοθεί σε ένα και μοναδικό παράγοντα αλλά είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης της ουσίας, της προσωπικότητας του ατόμου και του περιβάλλοντος.
Συνεπώς, η πρόληψη της χρήσης ουσιών στοχεύει τόσο στη μείωση της προσφοράς μέσω της νομοθεσίας, της πολιτικής και του τελωνειακού ελέγχου, όσο και στη μείωση της ζήτησης μέσω της εκπαίδευσης και της ίδρυσης και ανάπτυξης στην τοπική κοινότητα θεραπευτικών κέντρων και συμβουλευτικών σταθμών. Η πολιτεία, οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, η οικογένεια και το σχολείο είναι συνυπεύθυνοι στα θέματα πρόληψης.
Το σχολείο, συνεπώς ,είναι ένας από τους φορείς που μετέχουν στη διαμόρφωση των στάσεων και συμπεριφορών σχετικά με τη χρήση ουσιών. Ο χώρος του σχολείου μπορεί να αποτελέσει έναν πολύ σημαντικό παράγοντα επιρροής των νέων ανθρώπων, ιδιαίτερα όταν εξασφαλίζεται η συνεργασία με την οικογένεια και την τοπική κοινότητα.
Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
« ΣΤΗΡΙΖΟΜΑΙ ΣΤΑ ΠΟΔΙΑ ΜΟΥ».
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στηρίζεται σε ένα σύνθετο μοντέλο το οποίο περιλαμβάνει την ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών να συνειδητοποιούν και να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους καθώς και τους παράγοντες που τους επηρεάζουν. Παρουσιάζονται διεξοδικά τρόποι με τους οποίους οι παραπάνω διαδικασίες συνδυάζονται έτσι ώστε οι μαθητές να μπορούν να ναπτύξουν ανάλογες δεξιότητες.
Το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό υλικό περιλαμβάνει επίσης πληροφορίες για τις εξαρτησιογόνες ουσίες ( νόμιμες και παράνομες) και χωρίζεται σε πέντε θεματικές ενότητες:
– Ταυτότητα και αυτοεκτίμηση
– Κατανόηση των επιρροών
– Αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα
– Συναισθήματα
– Λήψη αποφάσεων.
Η παρουσία του συντονιστή και της ομάδας βοηθά τόσο στο επίπεδο της επικοινωνίας όσο και της εφαρμογής. Από τη μέχρι τώρα εμπειρία προκύπτουν κάποιες ιδέες και διαδικασίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν :
– Να οριστούν τρόποι επικοινωνίας για την ενημέρωση του προσωπικού και των γονέων σχετικά με τις εξελίξεις του προγράμματος.
– Να συμφωνηθούν τα διαδικαστικά θέματα για την οργάνωση των συναντήσεων της ομάδας των μαθητών.
– Να διοργανώνονται συναντήσεις με τα μέλη του προσωπικού που εμπλέκονται στη Συμβουλευτική, ώστε να ακούγονται και οι δικές τους απόψεις και ανάγκες ( πηγές, εκπαίδευση) και να εξασφαλίζεται η υποστήριξή τους στη λήψη σχετικών αποφάσεων.
– Να υπάρχει σταθερή συνεργασία με τη Διεύθυνση.
Ένα πρόγραμμα Συμβουλευτικής και Αγωγής Υγείας μέσα σ’ ένα σχολείο μπορεί να αποκτήσει εξέχουσα σημασία, δημιουργώντας μια σχολική κοινότητα στην οποία το κάθε άτομο έχει την αίσθηση ότι ανήκει κάπου, και μέσα στην οποία οι « δύσκολοι» μαθητές μπορούν να δεχτούν βοήθεια και ενθάρρυνση στα όρια του δυνατού.
ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΚΟΣ ΗΛΙΑΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ