Ο Σεπτέμβριος, ή Σεπτέμβρης, ή Σταυρίτες (ποντιακά), είναι ο ένατος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και πρώτος μήνας του Φθινοπώρου. Έχει 30 ημέρες. Στο τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου ξεκινάει επίσημα και το Φθινόπωρο. Τυπικά η εποχή αλλάζει στο τέλος του μήνα στις 22 Σεπτεμβρίου, οπότε συμβαίνει η φθινοπωρινή ισημερία, δηλαδή την ημερομηνία αυτή έχουμε ίση διάρκεια μέρας και νύχτας.

Ο Σεπτέμβριος ήταν ο 7ος μήνας του Ρωμαϊκού ημερολογίου. Ο μήνας αυτός, όπως και οι υπόλοιποι που ακολουθούν ως το τέλος του χρόνου, παίρνει το όνομά του από το λατινικό αριθμητικό septem, που σημαίνει επτά. Από τις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. ο Σεπτέμβριος καθιερώθηκε ως η αρχή του εκκλησιαστικού αλλά και του πολιτικού έτους, επειδή η 1η Σεπτεμβρίου συνέπιπτε με την αρχή της ινδικτιώνος. Την 1η Σεπτεμβρίου οι Ρωμαίοι την ονόμαζαν indictio (= ινδικτιώνα). Η λέξη αποδόθηκε στα ελληνικά με τον όρο επινέμησις και σημαίνει κατανομή των φόρων. Ακόμη και σήμερα η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία εξακολουθεί να εορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου ως αρχή της ινδίκτου. Η λέξη ινδικτιών σήμαινε κατ’ αρχήν τον προσδιορισμό του ετήσιου ποσού που έπρεπε να καταβάλλουν οι Ρωμαίοι πολίτες ως φόρο. Τελικά παγιώθηκε ως το δημοφιλέστερο σύστημα χρονολόγησης για τους Βυζαντινούς, και η 1η Σεπτεμβρίου ως η αρχή του έτους. Σε ορισμένες περιοχές της χώρας μας η 31η Αυγούστου ονομάζεται «κλειδοχρονιά» επειδή «κλειδώνει» (τελειώνει) ο προηγούμενος χρόνος, ενώ η 1η Σεπτεμβρίου ονομάζεται «αρχιχρονιά».

Ο Σεπτέμβριος έχει κι άλλες ονομασίες, όπως «Σταυριάτης» ή «Σταυρίτης» λόγω της μεγάλης γιορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στις 14 του μήνα. Η ημέρα της γιορτής αυτής σε πολλά μέρη αποτελεί χρονικό σταθμό στις τοπικές αγροτικές και ποιμενικές εργασίες και λαμβάνεται ως η αρχή ή το τέρμα για τις σχετικές συμβάσεις. Σταθμό αποτελούσε παλαιότερα και για τους ναυτικούς, οι οποίοι τότε σταματούσαν τα μακρινά ταξίδια με ιστιοφόρα, όπως συμβούλευε η παροιμία: “Του Σταυρού, σταύρωνε και δένε”.  Στις εκκλησίες μοιράζεται βασιλικός, εκκλησιαστική συνήθεια που πηγάζει από την παράδοση ότι στο μέρος όπου βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός είχε φυτρώσει το αρωματικό αυτό φυτό, που για το λόγο αυτό λέγεται και σταυρολούλουδο. Με το βασιλικό από την εκκλησία και με αγιασμό της ημέρας ετοιμάζεται το νέο προζύμι για όλη τη χρονιά. Κυρίως, όμως, ο Σεπτέμβριος είναι γνωστός με την ονομασία «Τρυγομηνάς» ή «Τρυγητής».

Είναι ο μήνας που σημαίνει για μικρούς και μεγάλους το τέλος της ξενοιασιάς και των καλοκαιρινών διακοπών. Χιλιάδες μαθητές επιστρέφουν στα σχολεία για την νέα σχολική χρονιά.

Το αγιολόγιο του μήνα περιλαμβάνει στις 2 τον ΄Αγιο Μάμα, στις 8 τη θεομητορική γιορτή της γέννησης της Θεοτόκου, την επόμενη μέρα, στις 9, τιμώνται οι γονείς της Παναγιάς μας, ο Ιωακείμ και η Άννα. Στις 14 εορτάζεται η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, στις 16 η Αγία Ευφημία, στις 17 η Σοφία, Πίστη, Αγάπη, Ελπίδα, στις 20 ο Άγιος Ευστάθιος, στις 24 η Αγία Θέκλα, στις 25 η Αγία Ευφροσύνη.

                            Παροιμίες για τον Σεπτέμβριο:

• Τον Τρυγητή τ’ αμπελουργού πάνε χαλάλι οι κόποι.

• Αν ίσως βρέξει ο Τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο.

• Του Σταυρού σταύρωνε και δένε.

• Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν.

• Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα.

• Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.

  Ποιήματα:

«Τραγούδι του τρυγητού» – Κώστας Κρυστάλλης

«Αμπέλι μου πλατύφυλλο
και καλοκλαδεμένο,
δέσε σταφύλια κόκκινα,
να μπω να σε τρυγήσω,
να κάμω αθάνατο κρασί,
μοσχοβολιά γιομάτο».

Τρυγητής
Μέσα στ’ αμπέλια
χαρές και γέλια
έφτασε πάλι ο Τρυγητής
και στα ζεμπίλια
σωρούς σταφύλια
βάζει ο κεφάτος δουλευτής.

Το τσιριτρό – Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Σε μια ρώγα από σταφύλι
έπεσαν οχτώ σπουργίτες
και τρωγόπιναν οι φίλοι.
Τσίρι-τίρι, τσιρι-τρο.
Τσιριτρί, τσίρι-τρο!
Εχτυπούσανε τις μύτες
και κουνούσαν τις ουρές
κι είχαν γέλια και χαρές.
Τσίρι-τίρι, τσίρι-τρο,
Τσιριτρί, τσιρι-τρό!

Ψιχαλίζει – Ιωσ. Κυπριανός

Ψιχαλίζει, ψιχαλίζει
στη μικρή μας την αυλή…
Το φθινόπωρο αρχίζει,
τ” αγαπώ πολύ πολύ.
Το “χω μέσα στην καρδιά μου
και πετάω απ” τη χαρά
να μαζεύω στην ποδιά μου
φύλλα κίτρινα, ξερά.

( http://aromalefkadas.gr/%CF%83%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%AD%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CF%83%CE%BF%CE%BB%CE%B4%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85/ )

Τραγούδι για το Σεπτέμβρη :   

Σεπτέμβρης 

Απ’ τον πατέρα Φθινόπωρο
και τη μαμά βροχή
γεννήθηκε πρώτο παιδί

Σεπτέμβρης τ’ όνομα του
κι ήρθε σαν δροσιά
απ’ τ’ ουρανού την αγκαλιά

Μαζί του ήρθε του τρύγου η χαρά
σταφύλια κόκκινα γλυκά και ζουμερά
Μύρισε ο μούστος έτρεξε κρασί
ο Διόνυσος και οι νύμφες του
χορέψανε τρελά ως την αυγή

Φίλους είχε μονάχα δύο
τα γκρίζα σύννεφα
και τον άνεμο

Μαζί του ήρθε του τρύγου η χαρά.

(http://www.paidika.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1069&Itemid=411)

Διάφορες Δραστηριότητες !

(http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2013/08/blog-post_9154.html)

ΚΑΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ !!!!!!!