ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η Γιορτή των νεκρών

Dia de los Muertos

Η Dia de los Muertos ή Dia de muertos είναι μια γιορτή που νοηματοδοτεί την ανάγκη του ανθρώπου να συμφιλιωθεί με τον θάνατο και το βέβαιο τέλος, μέσα από μια σειρά τελετουργικών ενεργειών. Γιορτάζεται όχι μόνο στο Μεξικό, αλλά με μικρές παραλλαγές σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική και το όνομά της σημαίνει «ημέρα των νεκρών» -αν και πρόκειται για ένα εορταστικό διήμερο. Η 1η Νοεμβρίου αποτελεί εθνική αργία για το Μεξικό, και συχνά αναφέρεται και ως Dia de los Inocentes ή Dia de los Angelitos, δηλαδή ημέρα των αθώων ή ημέρα των αγγέλων, γιατί είναι αφιερωμένη στα νεκρά παιδιά και βρέφη. Η επόμενη ημέρα από την άλλη, είναι αφιερωμένη στους ενήλικες εκλιπόντες. Σ’ αυτό το εορταστικό διήμερο συμμετέχουν κυρίως άνθρωποι που έχουν χάσει κάποιον αγαπημένο τους και πηγαίνουν στα νεκροταφεία για να προσευχηθούν για την ψυχή του, αλλά και όσοι ακόμα το επιθυμούν, λαμβάνοντας μέρος σε μουσικά φεστιβάλ, παρελάσεις και εορταστικές εκδηλώσεις.

Η καταγωγή και η εξέλιξη της Dia de los Muertos

Οι ρίζες του φαινομένου χάνονται στο μακρινό μυστικιστικό παρελθόν και τις τελετουργίες των Αζτέκων, που στη διάρκεια του ένατου μήνα του ημερολογίου τους (αντιστοιχεί στον δικό μας Αύγουστο) τιμούσαν τη θεά τους Mictecacihuatl, την κυρία των νεκρών που σήμερα αναφέρεται και ως Catrina. Η Mictecacihuatl, σύμφωνα με τη μυθολογία τους, ήταν η βασίλισσα του κάτω κόσμου που κυβερνούσε τους νεκρούς μαζί με τον σύζυγό της, τον θεό Mictlantecuhtli. Πριν τον αποικισμό των Ισπανών, οι γηγενείς προκολομβιανοί πληθυσμοί φαίνεται πως γιόρταζαν τον θάνατο και τη ζωή στις αρχές του καλοκαιριού. Στη συνέχεια, όμως, η γιορτή δέχτηκε την επιρροή του καθολικισμού και σταδιακά μεταφέρθηκε στις δύο πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου. Ωστόσο, μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα η ημέρα των νεκρών γιορταζόταν μόνο στο νότιο Μεξικό, διότι το μεγαλύτερο μέρος του λαού την απέρριπτε θεωρώντας ότι μεταφέρει παγανιστικές αντιλήψεις και συνήθειες του παρελθόντος. Στη σημερινή εποχή όμως η γιορτή είναι συνυφασμένη με την κοινωνική ζωή των κατοίκων της Λατινικής Αμερικής και είναι κοινώς αποδεκτή ως η ημέρα που τιμώνται οι νεκροί και παράλληλα γιορτάζεται το μεγαλείο της ζωής.

Η κοινωνική και ψυχολογική διάσταση της ημέρας των νεκρών

Σύγχρονοι μελετητές του λαογραφικού αυτού φαινομένου τονίζουν πως δεν πρόκειται για ένα λατινοαμερικάνικο Halloween με εορταστικές μεταμφιέσεις, φάρσες και κεράσματα, αλλά ούτε και για μια καταθλιπτική γιορτή αφιερωμένη στον θάνατο. Πρόκειται περισσότερο για ένα έθιμο που είναι συνυφασμένο με τις έννοιες της απώλειας, της αποδοχής της, αλλά και της κάθαρσης. Εμπεριέχει, βέβαια, έντονα το στοιχείο του υπερφυσικού, του μη πραγματικού, μιας και οι άνθρωποι μέσα από μια σειρά τελετουργιών διεκδικούν την προσοχή των νεκρών τους. Ωστόσο, η εορταστική διάθεση, τα ζωηρά χρώματα που υπάρχουν στον διάκοσμο που χρησιμοποιείται (λουλούδια, γιρλάντες, ενδυμασίες, φαγητά), καθώς και η μουσική υποδηλώνουν περισσότερο την ανάγκη των ανθρώπων να γιορτάσουν τη ζωή και όχι να πενθήσουν ή να εξευμενίσουν τον θάνατο.

Περιγραφή της γιορτής

Οι προετοιμασίες γίνονται καθόλη τη διάρκεια του έτους, όπως ακριβώς γίνεται για τις ετοιμασίες μιας εθνικής γιορτής ή ενός τοπικού καρναβαλιού. Την παραμονή, δηλαδή την 31η  Οκτωβρίου δημιουργούνται μικροί βωμοί για να προσκληθούν να επιστρέψουν στη γη οι άγγελοι, δηλαδή οι ψυχές των νεαρών εκλιπόντων, ενώ αντίστοιχα την 1η Νοεμβρίου γίνεται, με αντίστοιχους βωμούς, επίκληση προς τις ψυχές των ενήλικων εκλιπόντων. Οι βωμοί στήνονται έξω από τα σπίτια, τα δημόσια κτίρια, τα σχολεία, ή δίπλα στους τάφους. Διακοσμούνται με κατιφέδες που στο Μεξικό τους αποκαλούν Flor de Muerto, (λουλούδι του νεκρού), γλυκά ψωμιά με βάση το αυγό που λέγονται pan de muerto (ψωμί του νεκρού), μικρά ποιήματα που αναφέρονται στις ιστορίες της ζωής των εκλιπόντων και λέγονται calaveras και ποικίλα γλυκίσματα και αναθήματα. Στις 2 Νοεμβρίου οι οικογένειες που πενθούν, επισκέπτονται τα νεκροταφεία για να διακοσμήσουν τους τάφους και να αποθέσουν και άλλα γλυκά, φρούτα, ξηρούς καρπούς και αγαπημένα αντικείμενα των νεκρών όπως παιχνίδια, κοσμήματα ή ποτά. Συχνά διηγούνται ιστορίες και ανέκδοτα που αφορούν την κοινή ζωή τους μ’ εκείνους που έχασαν. Πιστεύουν πως έτσι, όχι μόνο τους τιμούν, αλλά και τους ενθαρρύνουν να τους επισκεφτούν και να ακούσουν όσα έχουν να τους μεταφέρουν. Ταυτόχρονα, σε όλη την πόλη ή το χωριό πραγματοποιούνται μουσικές φιέστες, ενώ ο περιβάλλων διάκοσμος περιλαμβάνει εκτός από λουλούδια, γιρλάντες, χάρτινα σχέδια, πολύχρωμους ή ασπρόμαυρους σκελετούς, κρανία από ζάχαρη και μακάβριες ενδυμασίες. Οι συμμετέχοντες φορούν πάνω στα ρούχα τους κοχύλια ή όστρακα ώστε όταν χορεύουν, να δημιουργούν θόρυβο για να προσελκύσουν τους νεκρούς στον κόσμο των ζωντανών. Στο τέλος της γιορτής, οι παρευρισκόμενοι καταναλώνουν τα γλυκά και τα φαγητά, διότι πιστεύουν πως οι τροφές έχουν επιτελέσει τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν, να θρέψουν δηλαδή τους νεκρούς με την πνευματική ουσία των προσφορών τους.

Πηγές

Day of the Dead – Wikipedia, τελευταία ανάκτηση 8.10.2017

Link of the video:https://www.youtube.com/watch?v=oqJ_8QQwtig

Dia de los Muertos – National Geographic Society διαθέσιμο στο https://www.nationalgeographic.org/media/dia-de-los-muertos/ τελευταία ανάκτηση 7.10.2017

What is Dia de los Muertos? Here are facts to know about Day of the Dead. Διαθέσιμο στο https://www.dallasnews.com/life/life/2016/10/28/10-things-know-dia-de-los-muertos, τελευταία ανάκτηση 6.10.2017

Επιμέλεια: Λαγογένης Παναγιώτης, Παπαδοπούλου Ελισσάβετ, Παυλίδης Κωνσταντίνος, Τελλίδου Νικολέτα,  , Χατιασβίλι Ηλιάνα

Γιορτές του κόσμου 

Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΩΝ

Η Ημέρα των Ευχαριστιών  είναι μια ετήσια παραδοσιακή γιορτή που γίνεται στη Βόρεια Αμερική και ανήκει στην κατηγορία των φεστιβάλ της σοδειάς. Ανάλογα φεστιβάλ διοργάνωναν πολλοί αγροτικοί πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο. Σε αυτή τη γιορτή το κύριο γεύμα τους είναι η γαλοπούλα και διάφορα άλλα συνοδευτικά όπως ρύζι ή πατάτες και ντύνονται με καλά και επίσημα ρούχα. Με τη γιορτή των ευχαριστιών απονέμονται ευχαριστίες προς το Δημιουργό για τα αγαθά που αποκόμισε ο καθένας στο τέλος της σοδειάς. Η πρώτη γιορτή των ευχαριστιών εορτάστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα σε περιοχές του σημερινού Καναδά. Από τις αρχές του 17ου αιώνα ο γιορτασμός άρχισε να γίνεται και σε περιοχές των σημερινών ΗΠΑ. Γενικά, η καθιέρωση της Γιορτής ξεκίνησε από τους πρώτους Ευρωπαίους αποίκους. Οι απαρχές της ανάγονται στις γιορτές που διοργάνωναν οι πρώτοι άποικοι μόλις έφταναν στη νέα ήπειρο, ως ευχαριστήριο προς το Δημιουργό για την ασφαλή άφιξή τους.

ΚΑΝΑΔΑΣ

Η γιορτή

Στον Καναδά η Ημέρα των Ευχαριστιών εορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Δευτέρα του Οκτωβρίου. Η γιορτή αυτή έχει άμεση συνάφεια με τις αγγλικές και ευρωπαϊκές γιορτές της σοδειάς, κατά τις οποίες διακοσμούσαν τις εκκλησίες με φύλλα καλαμποκιού, καλαμπόκια, καρπούς και άλλα αγροτικά προϊόντα. Την Κυριακή των Ευχαριστιών τραγουδούσαν αγροτικούς ύμνους και τραγούδια και ζωγράφιζαν σχετικά θέματα παίρνοντας ιστορίες από τη Βίβλο, που σχετίζονταν με την εβραϊκή αγροτική γιορτή .Καθώς στον Καναδά η γιορτή έχει καθιερωθεί να εορτάζεται Δευτέρα, οι Καναδοί διοργανώνουν το γεύμα των Ευχαριστιών όποια μέρα από το τριήμερο μπορούν.

Ιστορικό

Οι απαρχές της Ημέρας των Ευχαριστιών στον Καναδά θεωρείται πως οφείλονται στον εξερευνητή Μάρτιν Φρόμπισερ, ο οποίος προσπαθούσε να ανακαλύψει ένα βόρειο πέρασμα προς τα ανατολικά. Το 1578 διοργάνωσε στην επαρχία μια τυπική τελετή ευχαριστίας για την επιβίωσή του από ένα μακρύ ταξίδι. Την ίδια περίοδο Γάλλοι άποικοι, διοργάνωσαν επίσης μια γιορτή ευχαριστιών για την ασφαλή άφιξή τους στο Νέο Κόσμο. Στη γιορτή αυτή καθιέρωσαν να μοιράζονται το φαγητό τους με τους αυτόχθονες γείτονές τους. Έπειτα  από το 1879 η Ημέρα των Ευχαριστιών άρχισε να εορτάζεται κάθε χρόνο. Όμως, η ημερομηνία δεν ήταν σταθερή. Επίσης, κάθε χρόνο άλλαζε το θέμα του εορτασμού ανάλογα με τι θεωρείτε ως σημαντικότερο για να γίνει η γιορτή. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Ημέρα των Ευχαριστιών άρχισε να γιορτάζεται μαζί με την Ημέρα των Βετεράνων Πολεμιστών μια Δευτέρα του Νοεμβρίου. Όμως, από το 1931 οι δύο εορτασμοί έγιναν ξεχωριστοί και η Ημέρα των Ευχαριστιών μεταφέρθηκε τη δεύτερη Δευτέρα του Οκτωβρίου.

ΠΗΓΗ

https://el.wikipedia.org/wiki/Ημέρα_των_Ευχαριστιών

Επιμέλεια: Αλεξανδρή Δήμητρα, Γεσθημανή Πεχλιβανίδου, Σιούτη Μαρία, , Γεωργία Τάχου, Χατζηκιοσέ Ειρήνη

Γιορτές του κόσμου 

Χαλοουίν  (Halloween)

Γιορτάζεται πάντα την νύχτα της 31ης Οκτωβρίου Γιορτάζεται κυρίως στις ΗΠΑ και στον Καναδά, ενώ πάρτι γίνονται και σε πολλές χώρες της Ευρώπης -μέχρι και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια , κατά την οποία τα μικρά παιδιά μεταμφιέζονται, κατά κανόνα σε κάτι «τρομαχτικό» και επισκέπτονται σπίτια μαζεύοντας πολλά γλυκά, ενέργεια γνωστή ως «trick or treat» («φάρσα ή κέρασμα»). Η γιορτή αυτή συγχέεται με τις Ελληνικές Απόκριες, όμως διαφοροποιείται κατά πολύ από αυτές καθώς το Χάλοουιν έχει περισσότερο μυστικιστική χροιά. Αποτελεί εξέλιξη της αρχαίας Κελτικής γιορτή Samhain, του θεού του Κάτω Κόσμου. Στη σημερινή της μορφή η γιορτή δεν ασχολείται πια με τα φαντάσματα και τα κακά πνεύματα, αλλά περισσότερο με διασκέδαση, γιορταστικές μεταμφιέσεις και γλυκίσματα.

Για τους Κέλτες η μέρα αυτή σημάδευε το τέλος της συγκομιδής και την αρχή του χειμώνα, και ταυτόχρονα η αλλαγή της εποχής ήταν και μια γέφυρα ανάμεσα στον πάνω κόσμο και στον κόσμο των νεκρών. Με την πάροδο των αιώνων η γιορτή πήρε αρχικά Χριστιανικό χρώμα και στη συνέχεια μετασχηματίστηκε από μιά σκοτεινή παγανιστική τελετή σε μέρα χαράς και μεταμφιέσεων, με εύθυμες παρελάσεις και κεράσματα γλυκών σε παιδιά και ενήλικες. Η ρίζα της λέξης αυτής προέρχεται από το All-hallow-even και δηλώνει την παραμονή (eve) της γιορτής των Αγίων Πάντων (All Hallows Day – All Saints Day). Το Χάλοουιν (Halloween) συνδέεται με την υπερφυσική δραστηριότητα. Πολλές πολιτιστικές παραδόσεις θεωρούν την ημέρα αυτή ως μία από τις ελάχιστες μέρες που μπορεί να επιτευχθεί επαφή με τον κόσμο των πνευμάτων καθώς και ότι είναι η μέρα που η μαγεία, και γενικότερα οποιαδήποτε δραστηριότητα που έχει να κάνει με το υπερφυσικό, είναι στο ζενίθ.

Σήμα κατατεθέν επίσης της γιορτής αυτής είναι τα φαναράκια φτιαγμένα από πραγματικές κολοκύθες πάνω στις οποίες υπάρχουν χαραγμένα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, άλλοτε πιο αστεία και άλλοτε πιο τρομαχτικά. Το έθιμο της κολοκύθας έχει ρίζες από έναν παλιό Ιρλανδικό μύθο, αυτόν του τσιγκούνη και πειραχτήρι Τζακ. Σύμφωνα λοιπόν με τον μύθο ο Τζακ είχε καλέσει τον διάβολο να πιούνε ένα ποτό μαζί. Όμως ο Τζακ δεν ήθελε να πληρώσει για το ποτό του και έτσι έπεισε τον διάβολο να μεταμορφωθεί σε ένα νόμισμα ώστε να μπορέσουν να πληρώσουν για τα ποτά τους. Μεταμορφώθηκε λοιπόν ο διάβολος σε νόμισμα αλλά ο Τζακ αντί να πληρώσει τον έβαλε στην τσέπη του, δίπλα σε ένα σταυρό και έτσι ο διάβολος δεν μπορούσε να πάρει την κανονική του μορφή. Ύστερα από πολλά παρακάλια όμως, ο Τζακ αποφάσισε να τον ελευθερώσει αρκεί να του έδινε την υπόσχεση ότι ο διάβολος δεν επρόκειτο να τον ενοχλήσει για ένα χρόνο και ούτε θα διεκδικούσε την ψυχή του όταν πέθαινε. Έτσι πέρασε ο χρόνος και ο διάβολος ξαναεμφανίστητε την ώρα που ο Τζακ προσπαθούσε να κόψει ένα φρούτο από κάποιο δέντρο. Ζήτησε λοιπόν από τον διάβολο να ανέβει στο δέντρο και να του κόψει ένα φρούτο. Ο διάβολος ανέβηκε και ο Τζακ γρήγορα γρήγορα σκάλισε ένα σταυρό στον κορμό του δέντρου. Ο διάβολος λοιπόν ήταν παγιδευμένος. Δεν μπορούσε να κατέβει. Γι’ αυτό παρακάλεσε τον Τζακ να τον ελευθερώσει και του υποσχέθηκε ότι δεν θα τον ενοχλήσει για δέκα ολόκληρα χρόνια. Έτσι ο Τζακ τον ελευθέρωσε.

Πέρασαν αρκετά χρόνια και ο Τζακ πέθανε. Πήγε στον παράδεισο όμως ο Θεός δεν τον δέχτηκε καθώς ο Τζακ ήταν έναν άνθρωπος μίζερος και κακός. Έτσι τον έστειλε στην κόλαση. Όμως ούτε ο διάβολος τον ήθελε και του θύμισε την υπόσχεση που του είχε δώσει παλιότερα. Είπε λοιπόν στον Τζακ να φύγει. Όμως ο Τζακ τον ρωτάει: «Πως θα φύγω; Έξω έχει σκοτεινιά». Και ο διάολος πήρε ένα αναμμένο κάρβουνο και του το έδωσε να πορευθεί μέσα στην νύχτα. Ο Τζακ τότε έβγαλε ένα ραπάνι (που πάντα κουβαλούσε μαζί του καθώς ένα από τα πιο αγαπημένα του φαγητά), το χάραξε και έβαλε μέσα το κάρβουνο. Από τότε περιπλανιέται στον κόσμο μην μπορώντας να βρει κάποιο μέρος να αναπαύσει την ψυχή του.

Έτσι κάθε Χάλογουιν, οι Ιρλανδοί σκάλιζαν ραπάνια, πατάτες, κολοκύθες, βάζανε μέσα ένα κερί και τα τοποθετούσαν κοντά σε παράθυρα έτσι ώστε να κρατάνε μακριά τα κακά τα πνεύματα και κυρίως το πνεύμα του τσιγγούνη και πειραχτήρι Τζακ.

Ακολουθεί βίντεο απο το History channel στο οποίο περιγράφεται η ιστορία του Halloween

Επιμέλεια:  Γιάννης Κατσαβός, Κωσταντίνος  Μερτζάνης, Ραφαήλ  Μοσχίδης,  Γιάννης  Χατζηβασιλειάδης,