Ιούλ 24 2012

Το μεγάλο ταξίδι του Φρανθίσκο Γκόγια

Αυτό που ακολουθεί είναι ένα, χμμμ,  μεγάλο κείμενο. Θα μπορούσα με λίγα λόγια να σας πω τι λέει οποτε να γλιτώσετε τον κόπο και το χρόνο της ανάγνωσής του. Στο εύλογο ερώτημα γιατί μπήκα στον κόπο να γράψω ένα τόσο μεγάλο κείμενο, ενώ μπορούσα να πω αυτά που ήθελα με κάποιο μικρότερο, η απάντηση είναι απλή. “Ετσι. Για κανέναν από τους προφανείς λόγους που μπορεί κανείς να φανταστεί.  Για αυτό και σας λέω με δυο λόγια το τέλος του.

Το project, σχέδιο εργασίας γιατί πρέπει να το λέμε και στη γλώσσα μας, “Συνάντηση με το Γκόγια στο Τελλόγλειο” είναι ένα από αυτά που θα βραβευτούν στο “Θεσμό  αριστείας και  ανάδειξης καλών πρακτικών στην Α/θμια και Β/θμια εκπ/ση” που θέσπισε το 2010 το Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων, Πολιτισμού & Αθλητισμού.

Τώρα αν υπάρχει κάποιος που θα θελήσει να διαβάσει και το υπόλοιπο κείμενο:
Καλώς ορίσατε, ελπίζω να μην απογοητευτείτε”.
Αν πάλι μετά από την επόμενη τελεία αλλάξετε σελίδα: “Ευχαριστώ σας που περάσατε. Να ξανάρθετε, τιμή μας”.

Ακόμη εδώ; (χαμόγελο) Ωραία. Ας αρχίσουμε λοιπόν.

(Εσωτερικός χώρος, άδειος, ένα αχνό πράσινο φως στο βάθος. Οι τοίχοι έχουν πίνακες ζωγραφικής ή κάτι που μοιάζει με πίνακα -μόνο αν πλησιάσει κανείς κοντά καταλαβαίνει. Τρεις φιγούρες περπατούν στο χώρο.  Ακούγεται φωνή και μια απαλή μουσική γεμίζει το χώρο).

– Mου επιτρέπεις να σε λέω Φρανθίσκο πια; Νομίζω ότι γνωριζόμαστε αρκετά μετά από τόσα χρόνια. Θυμάσαι την πρώτη μας συνάντηση; Το βιβλίο που μας είχε δώσει η ιστορικός στην Γ΄Γυμνασίου με το μουσείο του Πράδο για να βρούμε πίνακες και να ετοιμάσουμε εργασία. Τότε με είχε κερδίσει η Γυμνή Μάγια.

Η γυμνή Μάγια
Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη

 Στην Εθνική Πινακοθήκη στην Αθήνα, και την έκθεση “Από το Θεοτοκόπουλο στο Σεζάν”, μετά από χρόνια, παρέα με δυο … περίεργους μικρούς, ανακάλυψαν αυτοί πρώτοι και εγώ μετά το μικρό σου Δον Μανουέλ και μ’ αυτόν στολίσαμε το παιδικό δωμάτιο κι όλο μου λέγαν “θα έχει εμάς παρέα που είναι μόνος του”.

Don Manuel of Altamira
Μητροπολιτικό Μουσείο, Νέα Υόρκη

 Τελευταία είχα περάσει αρκετές φορές από τον πιο συγκλονιστικό σου πίνακα και έβλεπα  το χρόνο που ανελέητα καταβροχθίζει τα πάντα στο πέρασμά του.

Ο Κρόνος καταβροχθίζει το γιο του
Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη

Σε καθοριστικά σημεια της ζωής μου οι συναντήσεις μας. Ξέρεις ότι το έργο του καλλιτεχνη από τη στιγμή που δημοσιοποιείται, παύει να είναι δικό του, γίνεται κομμάτι του συλλογικού ασυνείδητου, ο θεατής το συνδέει με τις μνήμες του, με στιγμές που για έναν περίεργο λόγο (αλλά φαντάζομαι όχι ανεξήγητο για τη νευροφυσιολογία του εγκεφάλου) εντυπώνονται τόσο βαθιά που ενώ κάποια σημαντικά τα ξεχνάει, αυτές οι χρονικές στιγμές που βλέπει ένα έργο τέχνης χαράζονται στη μνήμη του και αποτελούν το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο ζωγράφο, το έργο και τον ίδιο.
Φέτος ποιος να μου το λεγε όταν πρωτοέμαθα για την έκθεση των χαρακτικών σου στο Τελλόγλειο ότι θ ακολουθούσε ένα ακόμα μεγαλύτερο ταξίδι.

Τι αδεξιότητα από μέρους μου, σας σύστησα; Από δω ο Τάσος, μα ήδη γνωριστήκατε, συνοδοιπόρος με 18 μικρούς μαζί του από το 17, οι δικοί μου αυτή τη φορά 19 από το 1. Είναι όλα τους παιδιά μας, τα φέραμε να σε γνωρίσουν κι αυτά. Σε βλέπω να απορείς πώς θα τους δείξουμε τα έργα σου. Προσπαθούσαμε να δημιουργήσουμε συνδέσεις στο μυαλό μας. Σκηνές έρχονταν αποσπασματικά, άσχετες η μία από την άλλη. Είχαμε κομμάτια ενός παζλ στα χέρια μας, μα δεν υπήρχε ολοκληρωμένη εικόνα για να ξέρουμε πού και πώς θα τα τοποθετήσουμε. Κι αρχίσαμε σιγά σιγα να δημιουργούμε μόνοι μας την εικόνα και να συμπληρώνουμε.

wiki (εισαγωγή)
Διαλέξαμε μερικά από τα έργα σου. Κάποια ήταν δύσκολα για παιδιά. Όλα όμως υπέροχα, σημερινά! Ποιος θα το λεγε ότι πέρασαν κιόλας 200 χρόνια από πάνω τους. Η μία σκέψη οδηγούσε στην άλλη και σιγά σιγά η εικόνα σχηματίστηκε μπροστά στα μάτια μας. Να μοιραστούν σε ομάδες. Να τους βάλουμε μέσα στα έργα. Να τους δώσουμε τη δύναμη να αποφασίσουν, να μη σε θεωρούν ξένο, απόμακρο, να σε συμπαθήσουν, να γίνεις φίλος τους, να θελήσουν να παίξουν μαζί σου, να σε αγγίξουν, να σε θαυμάσουν, να διαφωνήσουν. Να εντυπωσιαστούν από την προσωπικότητά σου.
wiki (σελίδα ομάδας)

Δυσκολη η περιοδος που δημιουργησες τα χαρακτικά, όχι μόνο για σένα μια και η κώφωση σε είχε αποκόψει από τους δικούς σου μα και για ολάκερη την Ευρώπη. Ηθική κατάρρευση, πτώση αξιών και θεσμών, κρίση, διαφθορά και πολιτικές ανακαταξάξεις που σηματοδότησαν ένα νέο γίγνεσθαι. Κι ανάμεσα στην ελπίδα για κάτι νέο που είχε φέρει ο άνεμος της Γαλλικής Επανάστασης, τα Καπρίτσια και οι πίνακες για τη βασιλική οικογένεια και τους ευγενείς, η “2α κ 3η Μαΐου” και τα “Μαύρα” έργα σου.

Σαν να τα καθοδηγούσε ένας μαέστρος, όλα τα κομμάτια μπήκαν στη θέση τους. Οι μικροί μας έδειξαν ενδιαφέρον, έγινες ο αγαπημένος τους. Σε γνώρισαν και γέμισαν και αυτοί με αποτυπώματα στιγμών που θα θυμούνται για πολλά χρόνια. Σε πρωτοσυνάντησαν στην οθόνη ενός υπολογιστή, έψαξαν και έγραψαν για σένα και τα έργα σου έγιναν δικά τους γιατί δημιούργησαν ιδιαίτερο δέσιμο μαζί τους.

Έντονη και η συναισθηματική φόρτιση όταν είδαν από κοντά  τα έργα σου και δεν φοβήθηκαν να σχολιάσουν γιατί πλέον σε γνώριζαν και σε ένιωθαν οικείο τους, δεν σκέφτονταν το “πρέπει”, ένιωθαν ελεύθερα να εκφραστούν. Το ότι για πρώτη φορά γνωρίζονταν δεν απασχόλησε κανέναν. Πέρα από μια στιγμιαία αμηχανία όλα κύλησαν σαν να ήταν γνωστοί από παλιά.

Και πάνω που λέγαμε ότι τελειώσαμε αποφασίσαμε να στείλουμε το wiki σου μέσα σε γυάλινα μπουκάλια να ταξιδέψει στον κόσμο των συνεδρίων. Έτσι τα παιδιά πήραν την πρώτη γεύση από τον κόσμο των μεγάλων και εμείς κρυφογελούσαμε βλέποντας κι εσένα και αυτά να κυκλοφορείτε σε έναν κόσμο τόσο διαφορετικό από αυτόν που ξέρατε.
4ο Μαθητικό Προσυνέδριο Πληροφορικής. Μας φαίνονταν τόσο λιλιπούτειοι μέσα στα μεγάλα καθίσματα, στη μεγάλη αίθουσα. Πόση ανακούφιση φώτισε τα προσωπάκια τους όταν τελείωσαν την ανακοίνωση.

4ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής. Εκεί πια όλα είχαν αλλάξει, είχαν άνεση και αέρα, μια βεβαιότητα εντυπωσιακή και λαμπερά χαμόγελα. Έδειχναν και σίγουρα το διασκέδαζαν, τόσο μικρά μα με πόση σοβαρότητα στο βήμα περιέγραψαν τη δουλειά τους.

Εκεί αρχινάει το δικό μας ταξίδι. Σαν να μην ήθελες να χωρίσουν ακόμη οι δρόμοι μας. Χωρέσαμε κι εμείς μαζί σου στα μπουκάλια και ταξιδεύουμε πια σε πελάγη και ωκεανούς.

Ήδη τον Ιούνιο πήγαμε στην Ημερίδα από το Μάθηση 2.0 και απέσπασες Eιδική Μνεία Ενδιαφέροντος.

 Το Σεπτέμβριο στις 15 έρχεται η Ημερίδα του Πανελληνίου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση με θέμα “Ερευνητικές εργασίες (project) στο Λύκειο με όχημα το θέατρο”

και στις 20 & 21 Οκτωβρίου το 9ο Συνέδριο ΕΕΕΠ-ΔΤΠΕ (Πληροφορικής).

Και χθες ανακοινώθηκαν τα  έργα που θα βραβευθούν  στο “Θεσμό  αριστείας και  ανάδειξης καλών πρακτικών στην Α/θμια και Β/θμια εκπ/ση” και όλοι εμείς που  συναντηθήκαμε μαζί σου  είδαμε το wiki σου “Συνάντηση με το Γκόγιαστο Τελλόγλειο” στον κατάλογο των υπο βράβευση εργασιών.

Σε βλέπω χαμογελάς. Όλα ξεκίνησαν από μια ….συνάντηση και το πλοίο ταξιδεύει (που έλεγε και ο Φεντερίκο), το ταξιδι όμως στην πραγματικότητα είναι  άλλο και μόλις άρχισε…
Δε μας νοιάζει πια η Ιθάκη, δεν είναι το φτάσιμο εκεί ο προορισμός μας. Δεν υπάρχει Ιθάκη, μας πήρε καιρό να το καταλάβουμε, μα έτσι είναι.
Είμαστε μέσα στο πλοίο του ιπτάμενου Ολλανδού.
Το ταξίδι είμαστε εμείς με οδηγό…ένα πουκάμισο αδειανο.
Δεν τελειώσαμε οι δυο μας.
Είναι βέβαιο ότι θα ξανασυναντηθούμε με το ελεύθερο και γεμάτο φαντασία πνεύμα σου, Φρανθίσκο…

(Το φως χαμηλώνει και οι φιγούρες μένουν ακίνητες. Η μουσική συνεχίζει να παίζει μέχρι να ξεκινησει η επόμενη Πραξη.)

22 απαντήσεις μέχρι τώρα




22 σχόλια προς “Το μεγάλο ταξίδι του Φρανθίσκο Γκόγια”

  1.   QwfwqNστο 24 Ιούλ 2012 στις 10:19 μμ

    Ευτυχώς που μπήκατε στον κόπο να γράψετε ένα τόσο μεγάλο κείμενο -και λίγο ήταν…

  2.   elenelliστο 01 Αυγ 2012 στις 2:16 πμ

    Συγχαρητήρια!!!! Μπράβο σας!!! Άργησα να το δω, αλλά κάλλιο άργα..
    Το αξίζετε να βραβευτείτε!
    Εκπληκτική δουλειά!!!
    Άξιο παράδειγμα συνεργασίας, επικοινωνίας, ψηφιακής μάθησης και ευαισθητοποίησης για την τέχνη!

  3.   ΕΛΕΝΗ ΜΠΟΥΣΙΑστο 10 Σεπ 2012 στις 3:08 μμ

    @QwfwqN  @elenelli και ο Τάσος Παπάς και εγώ σας ευχαριστούμε πολύ για τα καλά σας λόγια. Άργησα κι εγώ να ξανανοίξω αυτό το “τετράδιο”, εδώ στο sch, αλλά τελικά βρεθήκαμε!
    Από σήμερα ξεκινάμε δυναμικά και με πολλά όνειρα παρόλα τα σημάδια των καιρών. Η απογοήτευση δεν έχει θέση στη δική μας πραγματικότητα.
    Να είστε καλά. Καλή δύναμη!

RSS Σχόλιων

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *