Είναι μια εικόνα πραγματικά συνηθισμένη:ένας έφηβος με το κινητό του στο χέρι.Πόσες σκέψεις περνούν από το μυαλό του τη στιγμή που πληκτρολογεί;Προλαβαίνει άραγε να φιλτράρει με τη λογική του ό,τι βλέπει στην οθόνη της συσκευής του;Είναι χαρούμενος που η οπτική του κόσμου του περιορίζεται στο μέγεθος μιας συσκευής;Αυτούς τους προβληματισμούς εκφράζει με τους παρακάτω στίχους η Σταυρούλα Κοψαχείλη, μαθήτρια της Β’ Γυμνασίου:

Οθόνη κινητού

Ξημέρωνε,

η μαύρη λύπη τ’ουρανού,

ξημέρωνε,

σε καταγάλανη ανατολή

με σχέδια τρελά από αισιοδοξία.

Κάθομαι

μπροστά στην οθόνη του κινητού μου

αντί να χαρώ τα σύννεφα,

τα χρώματα,

τα ποιήματα,

τα υπέροχα.

Χάνομαι

-χάνεσαι-

σε μια οθόνη κινητού.

Ας διαβάσουμε ποιες συνέπειες μπορεί να έχει η υπερβολική χρήση του κινητού κι ας δούμε με ποιους τρόπους μπορούμε να τις αποφύγουμε (άρθρο από την ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Τα Νέα):

Ζούμε στην εποχή που τα κινητά είναι η προέκταση του χεριού μας. Τα πάντα τρέχουν γύρω από τα social media, τα μηνύματα και τις ατέλειωτες ώρες στα τηλέφωνα. Σήμερα, τα παιδιά ήδη από πολύ μικρά ξέρουν τα πάντα για τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, τις λειτουργίες ενός κινητού τηλεφώνου και οτιδήποτε νεότερο προκύπτει για τα smartphones. Έτσι κι οι έφηβοι γίνονται οι νέοι ειδήμονες των κινητών, ενώ πολλές φορές ξεφεύγουν και η χρήση τους γίνεται αλόγιστη.

Μια συζήτηση περί της χρήσης των κινητών τηλεφώνων μπορεί να ακουστεί κοινότυπη στο παιδί σας, αλλά κρίνεται απαραίτητη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως εκτός από τις τεχνολογικά αναπτυγμένες λειτουργίες που μπορούν και μας προσφέρουν, κατά κύριο λόγο τα χρησιμοποιούμε όλοι για πρακτικούς λόγους. Δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να είμαστε έξω και να τελείωσε η μπαταρία του κινητού μας, με αποτέλεσμα να μη μπορούμε να επικοινωνήσουμε με κανέναν. Αυτό είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που θα ξεκαθαρίσετε σε έναν έφηβο που αρχίζει να κάνει τις πρώτες εξόδους μόνος του. Το κινητό του πρέπει να είναι πάντα φορτισμένο, προκειμένου η επικοινωνία μαζί του να είναι εφικτή ανά πάσα στιγμή.

Η φωτεινότητα και η ραδιενέργεια του κινητού επηρεάζουν τον ανθρώπινο οργανισμό, ακόμη κι αν δε το συνειδητοποιούμε άμεσα. Ωστόσο, η χρήση του είναι πλέον αδύνατο να «κοπεί» μαχαίρι, γι’ αυτό οι συμβουλές σας θα αποδειχθούν σωτήριες. Συζητήστε μαζί με τον έφηβο σχετικά με τις ώρες που ενδείκνυται να αφήσει το κινητό στην άκρη. Τέτοιες ώρες για παράδειγμα είναι οι βραδινές και συγκεκριμένα πριν τον ύπνο. Οι διαταραχές στον ύπνο εξαιτίας των κινητών τηλεφώνων είναι πολύ συχνές. Επιστήμονες λένε πως τουλάχιστον δύο ώρες πριν πέσουμε για ύπνο δεν πρέπει να ερχόμαστε σε επαφή με ακτινοβολία και οθόνες, άρα η χρήση της τηλεόρασης και του κινητού τηλεφώνου κρίνετε ακατάλληλη.

Σχεδόν η πλειοψηφία των εφήβων και όχι μόνο, έχουν συνέχεια το κινητό στο χέρι. Ακόμη κι όταν βρίσκονται σε μια μεγάλη παρέα κάπου έξω για διασκέδαση, την περισσότερη ώρα την περνούν κοιτάζοντας μια οθόνη, αντί να συνομιλούν και περνούν ποιοτικό χρόνο μεταξύ τους. Εξηγήστε στα παιδιά σας πως όταν βρίσκονται με παρέα, δεν είναι σωστό να έχουν το κινητό στο χέρι. Μια καλή προσπάθεια να ανατρέψετε αυτή την κακή συνήθεια είναι να ξεκινήσετε να ελαττώνετε το φαινόμενο ήδη από το σπίτι. Εάν δείτε το παιδί σας να περνάει την ώρα του στο κινητό τηλέφωνο κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης, ζητήστε του ευγενικά να το αφήσει στην άκρη και εξηγήστε του πως όταν συναναστρεφόμαστε με κόσμο οφείλουμε να αποδίδουμε τη δέουσα προσοχή στους συνομιλητές μας.

Όταν παρατηρήσετε πως το παιδί σας περνά υπερβολικά πολλές ώρες στο κινητό του τηλέφωνο, τότε ως γονείς οφείλετε να παρέμβετε. Η προσήλωση σε μια οθόνη μπορεί να το αποκόψει από τον πραγματικό κόσμο και τις ανθρώπινες σχέσεις. Παροτρύνετε το να βγει έξω και να συναντηθεί με τους φίλους του, κάνοντας μια βόλτα ή κάποια άσκηση με παρέα. Προσπαθήστε να αποτρέψετε το παιδί σας από το να δημιουργήσει μια εμμονική σχέση με το κινητό του τηλέφωνο και ωθήστε το σε δημιουργικές δραστηριότητες που θα το βοηθήσουν να εκτονωθεί.

Κινητό και διαδίκτυο συνθέτουν ένα αχτύπητο δίδυμο που όσο διασκεδαστικό κι αν μας φαίνεται, δεν παύει να έχει μικρές ύπουλες παγίδες. Η ασφάλεια στο διαδίκτυο ξεκινά από το μην μοιράζεται ο έφηβος προσωπικά του στοιχεία όπως το όνομα, η διεύθυνση, η ημερομηνία γέννησης. Συμβουλέψτε τον να έχει ιδιωτικό προφίλ στα social media, κι όχι δημόσιο ώστε να αποφεύγει φιλίες και επαφές με άτομα που δε γνωρίζει προσωπικά.

Οι αγορές μέσω των κινητών τηλεφώνων είναι ένα ακόμη κομμάτι που πρέπει να συζητήσετε με τον έφηβο. Ο κόσμος της τεχνολογίας είναι στενά συνδεδεμένος και με τις διαφημίσεις. Οι δελεαστικές διαφημίσεις που απλώνονται στη μικρή οθόνη του κινητού μπορεί να παρακινήσουν τον έφηβο να κάνει μια αγορά. Συμφωνείστε πως δε θα ξεκινήσουν καμία αγορά προτού ζητήσουν τη γνώμη σας, εξηγώντας τους τυχόν κινδύνους που μπορεί να κρύβει μια τέτοια κίνηση.

Τα κινητά τηλέφωνα και το διαδίκτυο έχουν τρυπώσει για τα καλά στη ρουτίνα μας, η ισορροπημένη και ορθή χρήση είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να μαθαίνουμε στα παιδιά μας σήμερα, κι ειδικά στους εφήβους που προσπαθούν να κάνουν τη δική τους επανάσταση.