Ο πόλεμος του ΄40 , τα δεινά του οποίου έζησε και η χώρα μας, αποτέλεσε ένα κομμάτι ευρύτερου πολέμου, του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου . Οι αιτίες του ανάγονται, όπως και στην περίπτωση του προηγούμενου, του Α’ Παγκοσμίου, στη διαπάλη των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών να διανείμουν, το καθένα προς όφελός του, τον πλούτο της εγγύς τους περιφέρειας και των αποικιών. Η ταπείνωση, άλλωστε, και οι δυσβάσταχτες “επανορθώσεις” που επιβλήθηκαν στη Γερμανία με τη λήξη του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου από τους Άγγλους και τους Γάλλους ,εξέθρεψαν τη φασιστική ιδεολογία και επιτάχυναν τις εξελίξεις προς το Β’ Παγκόσμιο.
Ο “πόλεμος αστραπή” -όπως χαρακτηρίστηκαν οι συνεχόμενες χιτλερικές νίκες που ακολούθησαν- κατέληξε στην κατάληψη του μεγαλύτερου μέρους της Ευρώπης από τους Γερμανούς, ενώ η επίθεση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης επισφράγισε τα σχέδια του Χίτλερ για μια ενιαία ναζιστική Ευρώπη. Όπου επικράτησαν οι Γερμανοί, οι χώρες της Ευρώπης γνώρισαν τη “Νέα Τάξη”, που σήμαινε την πολιτική υποταγή των κατακτημένων κρατών στη Γερμανία, τη στέρηση κάθε ελευθερίας, την οικονομική λεηλασία, την καταδίωξη και εξόντωση των απανταχού στην Ευρώπη Εβραίων και άλλων “ανεπιθύμητων” πληθυσμιακών ομάδων, όπως των Τσιγγάνων.
Ενώ στη Γερμανία μεσουρανεί το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ, ο Μπρεχτ, Γερμανός ποιητής, δραματουργός και σκηνοθέτης, όντας εξόριστος ανάμεσα στο 1935-1939, γράφει το βιβλίο « Τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ», στο οποίο παρουσιάζονται σκηνές από την καθημερινή ζωή της χώρας. Το έργο αποτελείται από 24 μονόπρακτα. Όταν το έγραφε , δεν είχε ακόμη αποκαλυφθεί όλη η φρίκη της ναζιστικής εξουσίας. Ήταν όμως αισθητή στη βαριά ατμόσφαιρα της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής, στην προετοιμασία της τρομοκρατίας με την κατασκευασμένη εκ των άνω διαστροφή της γλώσσας, με την καταπίεση, τη δυσπιστία, την υποκρισία, που κάποτε στάθηκαν πιο καταλυτικές και από την ίδια την ωμή βία. Ο Μπρεχτ μας δείχνει με διαύγεια που φτάνει ως τη φρίκη, πως « πολύ πριν φανούν από πάνω μας τα βομβαρδιστικά, οι γερμανικές πόλεις δεν ήταν κατοικήσιμες».
Ο « Σπιούνος » είναι ένα από αυτά τα 24 μονόπρακτα. Ανοίγει με έναν πρόλογο που προτάσσεται του θεατρικού κειμένου. Είναι το σχόλιο του ποιητή για την εξευτελιστική θέση των δασκάλων στην εκπαίδευση της ναζιστικής Γερμανίας και για την τραγική θέση του πατέρα μέσα στη γερμανική οικογένεια. Μαθητές κατάσκοποι, γνώση άσκοπη, παιδιά που οδηγούν το δήμιο μέσα στο σπίτι τους και κατηγορούν τον πατέρα για εσχάτη προδοσία .
Παρακολουθεί την περιπέτεια του ανθρώπου μέσα στον κόσμο του ζόφου και του εφιάλτη, όταν φοβάται το συνάνθρωπο , το φίλου του , το λόγο και τη σιωπή του, το παιδί, τον εαυτό του. Οι ήρωες χωρίς να χάνουν την προσωπική τους ευθύνη, που δεν επιτρέπει σε κανέναν να είναι αθώος, είναι περισσότερο φορείς μιας συλλογικής συμπεριφοράς, κάτω από τη μόνιμη σκιά του φόβου.
Σελίδες: 1 2
Αφήστε μια απάντηση