ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ / ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

ΑΡΓΥΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

 

ΟΜΗΡΟΥ    ΙΛΙΑΔΑ  Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  –  ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

 

Αξιοποίηση του διαδικτύου για να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις

Ερωτήσεις

  1. Ποιες είναι οι διαφορές Ιλιάδας και Οδύσσειας;
  2. Ποια είναι η υπόθεση της Ιλιάδας;
  3. Πόσες ραψωδίες έχουν η Ιλιάδα και η Οδύσσεια;
  4. Ποιοι είναι οι τεχνικοί τρόποι που χρησιμοποιεί ο ποιητής για την επίτευξη των στόχων του και αποτελούν γνωρίσματα της προφορικής ποίησης;
  5. Ποια είναι η κοινωνική οργάνωση όπως παρουσιάζεται στα ομηρικά έπη.
  6. Από ποια ελληνική πόλη κατάγεται ο Όμηρος;
  7. Στον ιστότοπο https://www.lifo.gr/articles/archaeology_articles/148667 βρίσκονται κάποια αγγεία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Εντοπίστε αυτές τις φωτογραφίες που έχουν σχέση με την υπόθεση της Ιλιάδας.

 

 

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

  1. Ιλιάδα και Οδύσσεια: αναλογίες και διαφορές

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/epos/page_008.html

Καίρια ερωτήματα που αφορούν τις σχέσεις των δύο επών (λ.χ., ποιο από τα δύο έπη προηγείται και ποιο ακολουθεί; ανήκουν η Ιλιάδα και η Οδύσσεια στον ίδιο ή σε διαφορετικό ποιητή; οι ομοιότητες στη γλώσσα και στα παράλληλα θέματα είναι προϊόντα απευθείας μίμησης του ενός έπους από το άλλο ή θα πρέπει να αναχθούν στην προφορική παράδοση;) δύσκολα μπορούν να απαντηθούν με βέβαιο και κατηγορηματικό τρόπο. Παρ’ όλα αυτά, με βάση χαρακτηριστικές ενδείξεις, μερικές από τις οποίες σχολιάζονται στη συνέχεια, γίνεται δεκτό σήμερα από πολλούς ομηριστές ότι η Οδύσσεια είναι μεταγενέστερη, που σημαίνει ότι προϋποθέτει την Ιλιάδα, συχνά τη «μιμείται» και σκόπιμα τη συναγωνίζεται. Μια τέτοια σχέση προϋποθέτει ότι τα δύο έπη παρουσιάζουν προφανείς αναλογίες αλλά και χαρακτηριστικές διαφορές.

Στην κάπως άνιση έκταση των δύο επών – η Ιλιάδα αποτελείται από 15.693 και η Οδύσσεια από 12.110 στίχους- αντιστοιχεί το διαφορετικό θεματικό τους περιβάλλον. Η Ιλιάδα είναι κυρίως πολεμικό και δραματικό ποίημα, ενώ η Οδύσσεια, δίχως να αποκλείει τα πολεμικά επεισόδια, όπως είναι η «Μνηστηροφονία», παραμένει κατά βάση μεταπολεμικό έπος, του νόστου και της επανένωσης με τους οικείους. Στη συμπληρωματικού τύπου αυτή αντίθεση υπεισέρχονται άλλες ειδικότερες. Στην Ιλιάδα δεσπόζει η προβολή της αγριότητας της μάχης και των συνεπειών της, ενώ, παρά το συμφιλιωτικό της επιλογικό μέρος ανάμεσα στον Αχιλλέα και στον Πρίαμο, πάνω από τα κεφάλια των ηρώων αιωρούνται η απειλή του θανάτου και η άλωση της Τροίας. Ο μύθος της Οδύσσειας εξελίσσεται πιο αισιόδοξα: η αναρχία και η αταξία, που κυριαρχούν στην Ιθάκη κατά το διάστημα της απουσίας του Οδυσσέα, τερματίζονται με τον νόστο του πρωταγωνιστή της, ο οποίος τιμωρεί τους μνηστήρες της Πηνελόπης και αναγνωρίζεται από τον γιο, τη γυναίκα και τον γέροντα πατέρα του. Η συμφιλίωση που επιβάλλεται από τους θεούς ανάμεσα στον Οδυσσέα, στους συμμάχους του και στους συγγενείς των εξοντωμένων μνηστήρων στο τέλος της Οδύσσειας είναι ασφαλώς πιο αισιόδοξη από ό,τι η μάλλον πένθιμη της Ιλιάδας. Τέλος, ο επιλογικός ορίζοντας και των δύο επών παραμένει ανοιχτός: στην Ιλιάδα εκκρεμεί η συνέχιση του πολέμου με τα δραματικά του παρεπόμενα, ενώ στην Οδύσσεια ο αναγνωρισμός του Οδυσσέα από την Πηνελόπη σκιάζεται από τις νέες περιπέτειες που περιμένουν τον σύζυγο από μια δεύτερη αποδημία.

Και στα δύο έπη, εκτός από τις ισχυρές, παθολογικές και άνισες, σχέσεις ανάμεσα σε συμπολεμιστές και εταίρους, τονίζεται το σύνθετο πλέγμα των στενών οικογενειακών δεσμών (Πηλέας-Θέτιδα και Αχιλλέας· Πρίαμος-Εκάβη και Έκτορας-Ανδρομάχη-Αστυάναξ· Λαέρτης-Αντίκλεια και Πηνελόπη-Οδυσσέας-Τηλέμαχος). Ο επιτονισμός αυτός, κυρίως στην Οδύσσεια, επιτυγχάνεται με την αντιπαράθεση ανάμεσα σε έμπιστα ζεύγη (Οδυσσέας-Πηνελόπη), σε παρασυζυγικά (Ελένη-Πάρης), σε άπιστα (Αγαμέμνονας-Κλυταιμνήστρα) ή κάπως ψυχρά (Μενέλαος-Ελένη). Ο πόλεμος στην Ιλιάδα διαλύει κοινωνικές, φιλικές, οικογενειακές και συζυγικές σχέσεις – η συμφιλίωση ανάμεσα στον Αχιλλέα και στον Πρίαμο είναι ασφαλώς λαμπρή εξαίρεση -, ενώ στην Οδύσσεια ο νόστος, παρά την απώλεια των εταίρων, τις εδραιώνει.

Οι σχέσεις ανάμεσα σε φίλους και εχθρούς, στον άντρα και στη γυναίκα, στους επώνυμους ήρωες και στο ανώνυμο πλήθος στο πολεμικό σκηνικό της Ιλιάδας είναι περιορισμένες και δεδομένες. Στην Οδύσσεια αντίθετα οι σχέσεις μεταξύ των θνητών διευρύνονται με την αναβαθμισμένη εκπροσώπηση των γυναικών, των απλών ανθρώπων και των δούλων. Σκηνές της καθημερινής ζωής αφθονούν στην Οδύσσεια, ενώ στην Ιλιάδα μετατοπίζονται στον χώρο της παρομοίωσης. Το πολιτικό στοιχείο αναδεικνύεται περισσότερο στην Οδύσσεια από ό,τι στην Ιλιάδα, όπου το μένος του πολεμιστή αποκλείει κατά κανόνα τη διαπραγμάτευση. Η ορθή κρίση και η συμβουλή στο πλαίσιο της συνέλευσης, και θεσμοί, όπως η φιλοξενία, συντηρούνται επίσης στην Ιλιάδα, έρχονται ωστόσο σε δεύτερη μοίρα.

Ανάλογα προβάλλονται και οι διαφορετικές αξίες που στηρίζουν την ιδεολογία των δύο επών. Το θέμα της τιμής του Αχιλλέα στην Ιλιάδα αντιπαραβάλλεται στον αγώνα που δίνει ο Οδυσσέας για την υπεράσπιση της ιδιοκτησίας του στην Οδύσσεια. Η κατάκτηση του κλέους (φήμης και δόξας) αφορά και στους δύο βασικούς πρωταγωνιστές των επών. Όμως, ενώ για τον ιλιαδικό πολεμιστή το κλέος συνδέεται με τον θάνατό του στο πεδίο της μάχης και τη στέρηση του νόστου, στην Οδύσσεια το κλέος του πρωταγωνιστή της προϋποθέτει την έξοδο από τον θάνατο – χαρακτηριστικό παράδειγμα η «Νέκυια» – και εδραιώνεται με την επιστροφή στην πατρίδα του.

Στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια οι βασικοί πρωταγωνιστές της, ο Αχιλλέας και ο Οδυσσέας, αποσύρονται στην αρχή, για διαφορετικούς βέβαια λόγους, από το προσκήνιο της αφηγηματικής δράσης, επιτρέποντας έτσι σε άλλους ήρωες (στον Αγαμέμνονα, στον Διομήδη, στον Πάτροκλο στην Ιλιάδα· στον Τηλέμαχο στην Οδύσσεια) να τους υποκαταστήσουν, όχι όμως και με αποτελεσματικό τρόπο. Η απουσία των δύο ηρώων από τα αφηγηματικά δρώμενα προκαλεί αναπόφευκτα βάσανα και οδύνη στους συμπολεμιστές και στην οικογένειά τους. Καθυστερημένα Αχιλλέας και Οδυσσέας, έχοντας απαρνηθεί ο πρώτος άδοξη ζωή και νόστο, ο δεύτερος τη φυλακισμένη αθανασία που του υπόσχεται η Καλυψώ, επιστρέφουν τελικά στο προσκήνιο της δράσης και εκδικούνται τους μισητούς εχθρούς τους: τον Έκτορα ο Αχιλλέας· τους μνηστήρες ο Οδυσσέας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα δύο κεντρικά φονικά επεισόδια εμφανίζονται στην εικοστή δεύτερη ραψωδία της Ιλιάδας και της Οδύσσειας.

Ανάμεσα ωστόσο στους δύο ήρωες υπάρχουν χαρακτηριστικές διαφορές: ο Αχιλλέας είναι πιο αυθόρμητος, ευθύς στα λόγια και ήρωας της βίας, του πάθους και της πράξης. Ο Οδυσσέας είναι πιο επιφυλακτικός και ικανός ρήτορας, ήρωας κατεξοχήν της πανουργίας και του δόλου. Το ήθος και των δύο αντιστοιχεί στη διαφορετική θεματολογία και ιδεολογία των δύο επών: στη βία της ιλιαδικής ανοικτής μάχης, όπου η τιμή του πολεμιστή επιβάλλει την αντιμετώπιση του αντιπάλου σώμα με σώμα, αντιβάλλονται η εφαρμογή της οδυσσειακής ενέδρας, η χρήση του αντιηρωικού τόξου από τον Οδυσσέα στη μνηστηροφονία, τα πλανερά λόγια ή και το ψέμα. Από τον τραγικό κόσμο της Ιλιάδας περνάμε στον κατεξοχήν ειρωνικό της Οδύσσειας, όπου η εξέλιξη της δράσης, μέσω κυρίως των πρωτεϊκών μεταμορφώσεων του πρωταγωνιστή της, στηρίζεται στην αντίθεση ανάμεσα στην άγνοια και στη γνώση, στην αποκάλυψη και στην απόκρυψη, στον λόγο και στην πράξη.

Χαρακτηριστική είναι επίσης και στα δύο έπη η παρουσία και εμπλοκή των θεών και δαιμόνων στον χώρο των θνητών. Γενικά, ο κόσμος των αθανάτων Ολυμπίων στα δύο έπη αντιπαρατίθεται έντονα προς τον κόσμο των θνητών. Για παράδειγμα, οι έριδες για τους πρώτους παίρνουν τις διαστάσεις της παρωδίας και του κωμικού, ενώ για τους δεύτερους έχουν τραγικές συνέπειες. Στην Ιλιάδα οι θεοί παρουσιάζονται πιο συχνά με τα ελαττώματα των ηρώων – για παράδειγμα ερίζουν εξαιτίας τους – μοιρασμένοι στα αντίπαλα στρατόπεδα, παρεμβαίνουν περισσότερο και πιο συχνά στον χώρο των θνητών και συμβάλλουν, καθοριστικά και με ύπουλο τρόπο, στον θάνατο συμπαθητικών ηρώων (του Πατρόκλου και του Έκτορα). Αντίθετα στην Οδύσσεια οι θεοί εμπλέκονται λιγότερο και αραιότερα στην αφηγηματική δράση – κατεξοχήν ο Δίας και η Αθηνά, και σποραδικά ο Ερμής – και επεμβαίνουν κυρίως όταν πρόκειται να αποκαταστήσουν τη δικαιοσύνη στον χώρο των θνητών. Καταδικάζουν την αλαζονεία του Αιγίσθου και των μνηστήρων και επιβάλλουν το δίκιο, μαζί με το αίσιο τέλος του οδυσσειακού έπους, μέσω της παρέμβασης της θεάς Αθηνάς. Αν και στο οδυσσειακό έπος ο Ποσειδώνας, εχθρός του Οδυσσέα, καθυστερεί τον νόστο του, η γενικότερη, πιο εξελιγμένη, ηθική και θεοδικία που παρουσιάζει η Οδύσσεια έναντι της Ιλιάδας, αποδίδεται στον μεταγενέστερο χρόνο της σύνθεσής της.

Γενικότερα, η Οδύσσεια φαντάζει σε πολλά της σημεία ἐπίλογος της Ιλιάδας (Λογγίνος, 1ος αι. μ.Χ., Περί Ύψους 9.12). Ο θάνατος του Αχιλλέα, ο δούρειος ίππος και η άλωση της Τροίας, η επιστροφή της Ελένης, η δολοφονία του Αγαμέμνονα, τα βάσανα και οι περιπλανήσεις του νόστου των Αχαιών εμφανίζονται, έμμεσα ή άμεσα, στην Οδύσσεια, ώστε δύσκολα θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι το οδυσσειακό έπος, αν και δεν αναφέρεται ρητά σε επεισόδια του ιλιαδικού, το αγνοεί πλήρως.

Ως προς τον τρόπο με τον οποίο συντάσσεται το αφηγηματικό υλικό στα δύο έπη, ο Αριστοτέλης στην Ποιητική του (23.2) αναφέρει: «Έτσι, και τα ποιήματά του [ενν. ο Όμηρος] το ένα, την Ιλιάδα, το σύνθεσε απλό και γεμάτο παθήματα, και την Οδύσσεια, τη σύνθεσε περίπλοκη (γεμάτη αναγνωρίσεις από την αρχή έως το τέλος) και με χαρακτήρες.» (μτφρ. Σ. Δρομάζος) Εξειδικεύοντας κάπως την «απλή» σύνθεση, θα λέγαμε ότι η σύνταξη της αφηγηματικής δράσης της Ιλιάδας, δίχως να στερείται τη συμμετρία στη σύνθεση (που εξασφαλίζεται με παραλληλισμούς και αντιθέσεις), είναι γραμμική και προοδευτική: αρχίζει με τη σύγκρουση Αχιλλέα και Αγαμέμνονα, εξελίσσεται με τον θάνατο του Πατρόκλου, κορυφώνεται με την εξόντωση του Έκτορα και κατευθύνεται, στον χώρο πλέον του μεταϊλιαδικού μύθου, προς τον θάνατο του Αχιλλέα και την άλωση της Τροίας. Έναντι της κάπως απλούστερης δομής της Ιλιάδας η αντίστοιχη της Οδύσσειας αποδεικνύεται πράγματι συνθετότερη και πολύπλοκη. Ο ευρύτερος χώρος μέσα στον οποίο εκτυλίσσεται η αφηγηματική δράση του οδυσσειακού έπους επιτρέπει την απότομη εναλλαγή των σκηνών και τη συχνότερη μετατόπιση των αφηγηματικών δρωμένων στον χώρο και στον χρόνο. Κυρίαρχο αφηγηματικό τέχνασμα οι «Απόλογοι» του Οδυσσέα, στο πλαίσιο των οποίων το έπος απλώνεται στον κόσμο του παραμυθιού. Εδώ τα γεγονότα μπορεί να φαίνονται «λιγότερο πιθανά» από ό,τι οι ηρωικές μάχες της Ιλιάδας, υψώνονται ωστόσο στη σφαίρα της αφηγηματικής τέχνης και, γενικότερα, της καλλιτεχνικής φαντασίας. Στην Ιλιάδα οι διεξοδικές πρωτοπρόσωπες διηγήσεις ηρώων είναι περιορισμένες και λειτουργούν συχνά ως μυθολογικά παραδείγματα που αποσκοπούν στην παραίνεση ενός ήρωα για να δράσει.

Γενικότερα, η Οδύσσεια μας δίνει μια πιο παραστατική, έναντι της Ιλιάδας, εικόνα για την αφηγηματική τέχνη και την ποίηση ειδικότερα. Αν και στα δύο έπη οι Μούσες είναι που υποστηρίζουν το έργο του αφηγητή στη διήγηση, η Οδύσσεια παρουσιάζει όχι μόνο τον βασικό της πρωταγωνιστή ως δεξιοτέχνη αφηγητή, αλλά διαθέτει επώνυμους και δεξιοτέχνες αοιδούς, τον Φήμιο στην Ιθάκη και τον Δημόδοκο στη Σχερία, με ιδεατούς ακροατές τους απόκοσμους Φαίακες. Η αφηγηματική δράση στην Ιλιάδα είναι καθοριστικά ριζωμένη στην πραγματικότητα του πολέμου και στο αναπότρεπτο του θανάτου. Στην Οδύσσεια αντίθετα οι ήρωες βρίσκουν συχνά την ευκαιρία να μετατρέπουν τα βάσανα της ζωής τους σε ιστορίες που τέρπουν και θέλγουν. Και τα δύο ωστόσο έπη εδραιώθηκαν στην ελληνική και στην παγκόσμια λογοτεχνία όχι τόσο εξαιτίας των αναλογιών και των διαφορών που παρουσιάζουν μεταξύ τους, αλλά επειδή έθεσαν με καίριο τρόπο κρίσιμα προβλήματα του ανθρώπου, τα οποία προσπάθησαν να κατανοήσουν και να εξηγήσουν.

Λ. Πόλκας

 

  1. Μύθος και πλοκή στην Ιλιάδα

Ο μύθος (αρχική σημασία της λέξης: «λόγος που προκύπτει από τη σύνταξη επιμέρους λέξεων») στην προκειμένη περίπτωση συστήνει τη βασική υπόθεση των ομηρικών επών· η οποία όμως δεν επινοήθηκε από τον ποιητή, αλλά ήταν δεδομένη και σε μεγάλο βαθμό υποχρεωτική, τόσο στα κύρια επεισόδιά της όσο και στα πρωταγωνιστικά πρόσωπα. Στην Ιλιάδα, παραδείγματος χάριν, η άλωση της Τροίας θεωρείται αναπόφευκτη, μολονότι δεν πραγματοποιείται στο εσωτερικό του έπους. Ως αιτία εξάλλου της σύγκρουσης μεταξύ Αχαιών και Τρώων προβάλλεται η γνωστή ήδη αρπαγή της Ελένης από τον Πάρη. Υποχρεωτικός επίσης θεωρείται και ο μελλοντικός, πρόωρος θάνατος του Αχιλλέα, αποτυπωμένος μάλιστα στο συνοδευτικό επίθετο του ήρωα ὠκύμορος, που πάει να πει «αυτός που η μοίρα του γράφει να πεθάνει γρήγορα». Περιέργως και το άλλο τυπικό επίθετο του Αχιλλέα έχει πρώτο του συνθετικό τη λέξη ὠκύς· ο ήρωας χαρακτηρίζεται ὠκύπους, που σημαίνει «γρήγορος στα πόδια, στο τρέξιμο». Θα μπορούσε κάποιος, συνδυάζοντας τα δύο σύνθετα επίθετα, να πει πως ο ήρωας ήταν προορισμένος, τρέχοντας γρήγορα στους αγώνες και στη μάχη, γρήγορα να φτάσει και στον θάνατο.

Σε πρώτη ματιά η υπόθεση της Ιλιάδας είναι περιθωριακή, σε σύγκριση με το σύνολο του τρωικού μύθου. Στον δέκατο χρόνο του πολέμου ξεσπά ανάμεσα στον Αχιλλέα και στον Αγαμέμνονα σφοδρή φιλονικία, επειδή ο Αγαμέμνονας επιμένει να του πάρει τη Βρισηίδα, έπαθλο από προηγούμενη νικηφόρα μάχη στα περίχωρα της Τροίας, σε αντικατάσταση της Χρυσηίδας, την οποία ο στρατάρχης των Αχαιών υποχρεώνεται να επιστρέψει στον ιερέα πατέρα της. Έτσι προκύπτει ο θυμός, η μῆνις, του Αχιλλέα, που θα τον κρατήσει μακριά από τη μάχη δεκαεπτά ολόκληρες ραψωδίες. Στο μεταξύ, η μητέρα του ήρωα, η Θέτιδα, έχει εξασφαλίσει από τον Δία την υπόσχεση ότι, για να τιμήσει τον προσβεβλημένο γιο της, θα οδηγήσει τους Αχαιούς στο χείλος της ήττας, ώστε να αναγκαστούν να ζητήσουν από τον Αχιλλέα την επιστροφή του στο πεδίο της μάχης. Τελικά ο θυμωμένος ήρωας επιστρέφει στον πόλεμο, μόνο όταν σκοτώνεται ο αγαπημένος του σύντροφος Πάτροκλος από τον Έκτορα, για να εκδικηθεί τον φόνο του φίλου του. Στη φονική μανία του εξοντώνει και διασύρει βάναυσα τον Έκτορα, αφού έχει εξαναγκάσει όσους Τρώες γλίτωσαν τον αφανισμό να αποσυρθούν μέσα στο κάστρο. Μετά, θρηνώντας σπαρακτικά για τον χαμό του Πατρόκλου, ετοιμάζει την πυρά που θα αποτεφρώσει τον νεκρό και προκηρύσσει επιτάφιους αγώνες προς τιμή του. Ο εξακολουθητικός όμως διασυρμός του νεκρού Έκτορα από τον Αχιλλέα προκαλεί την οργή και τον ἔλεον των θεών, οι οποίοι, με τη συνδρομή του Ερμή και της Θέτιδας, πετυχαίνουν να παραδώσει ο Αχιλλέας το σώμα του Έκτορα στον πατέρα του Πρίαμο. Συμφωνώντας μαζί του να γίνει ανακωχή έντεκα ημερών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η έντιμη ταφή του γιου του. Έτσι τελειώνει, σάμπως να κόβεται απότομα, η αφήγηση της Ιλιάδας.

Δ. Ν. Μαρωνίτης

 

 

Tεχνικοί τρόποι

 

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/552/3629,15580/

Οι τεχνικοί τρόποι που χρησιμοποιεί ο Όμηρος  για την επίτευξη των στόχων του αποτελούν γνωρίσματα της προφορικής ποίησης και είναι:

α. Προοικονομία, όταν δηλαδή προετοιμάζονται οι σκηνές που θα ακολουθήσουν και προειδοποιείται ο ακροατής γι’ αυτά που θα γίνουν· προβάλλεται έτσι το περιεχόμενο σε αδιάσπαστη ενότητα.  

β. Επιβράδυνση, όταν ο ποιητής παρεμβάλλει κάποια διήγηση, σε καίρια σημεία των επών, αποσπώντας έτσι την προσοχή του ακροατή από το κύριο θέμα και αυξάνοντας την ένταση και την αγωνία του.

γ. Παρομοίωση (περισσότερες από 200 φορές συνολικά και στα 2 έπη), όταν συγκρίνεται ή παραβάλλεται ένα πρόσωπο ή πράγμα με κάτι άλλο. Ο ποιητής αντλεί το υλικό του από την πλούσια φύση και την κοινωνική ζωή, εκφράζοντας έτσι την αγάπη του και για τα δύο. Η λειτουργικότητα της παρομοίωσης είναι πολλαπλή: στολίζει και ενισχύει τη διήγηση, διασπώντας τη μονοτονία, ανακόπτει πρόσκαιρα τη δράση και ενδυναμώνει κατάλληλα την ψυχική διάθεση των ακροατών με τους συναισθηματικούς τόνους που τη διατρέχουν. Παράλληλα, η ειρηνική ζωή είναι παρούσα στην ατμόσφαιρα του πολέμου.

δ. Ειρωνεία, όταν τα πρόσωπα του έργου αγνοούν την αλήθεια, που τη γνωρίζει ο αναγνώστης/ακροατής. O ομιλητής, δηλαδή, ή ο ακροατής δεν ξέρει την αλήθεια, ενώ το ακροατήριο τη γνωρίζει. O Oδυσσέας, π.χ., κλαίει ξυπνώντας (ν 200), γιατί πιστεύει ότι οι Φαίακες δεν τον αποβίβασαν στην Iθάκη.

ε. Η συχνή επανάληψη ορισμένων τυπικών στίχων ή τυπικών λέξεων (τεχνική των λογοτύπων), που πλαισιώνουν τους λόγους, συνοδεύουν το όνομα των ηρώων και παρέχουν στην αφήγηση χαρακτήρα επίσημο. H επανάληψη έχει μεγάλη σημασία τόσο για την απομνημόνευση όσο και ως τεκμήριο ενσωμάτωσης λαϊκών ποιητικών τύπων.

στ. Η σταθερή χρήση κάποιων «κοσμητικών» επιθέτων, που συνοδεύουν ένα όνομα θεού, ήρωα αλλά και ομάδα προσώπων, π.χ. «Αθηνά γαλανόφθαλμη» (γλαυκῶπις), «Τηλέμαχος φρόνιμος» (πεπνυμένος), «Αχαιοί μεγαλόψυχοι» (μεγάθυμοι). Τα επίθετα αυτά, έκφραση της πλαστικότητας της ελληνικής γλώσσας, είναι κατά κανόνα σύνθετα και εντυπωσιάζουν με την έκταση και την αξία του νοήματός τους. Η ποικιλία των επιθέτων καθιστά ανάγλυφες τις διαφορές ανάμεσα στα πρόσωπα.

Η εναλλαγή στην έκφραση και η ποικιλία στην τεχνική χαρακτηρίζουν την τέχνη του Ομήρου και εικονογραφούν την ιδιαιτερότητα του ομηρικού ύφους, που συνδυάζει την προφορική λαϊκή παράδοση και την πρωτοτυπία της ατομικής ποιητικής δημιουργίας.

 

 

 

 

 

Και η καθιερωμένη μας βόλτα στο διαδίκτυο

EΠIKH ΠOIHΣH

  • Το έπος (= λόγος, από το ρήμα ἔπω = λέγω), ως αφηγηματικό ποίημα, διηγείται αξιομνημόνευτες πράξεις (= κλέα) ανθρώπων και θεών, όπως γεγονότα του παρελθόντος (ηρωικό έπος), και στη συνέχεια εξελίσσεται, αποκτώντας περιεχόμενο διδακτικό, φιλοσοφικό (διδακτικό έπος)· έχει τις ρίζες του βαθιά στην παράδοση των ελληνικών φύλων, την κοινωνική και πολιτική τους οργάνωση, τις καθημερινές ενασχολήσεις, τη θρησκεία, τους μύθους και τους θρύλους τους.

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/552/3629,15579/

 

 

  • Εισαγωγή στην Ιλιάδα

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/OMHROS%20ODYSSEIA/Odysseia/Eisagogi_sto_epos.htm

 

 

  • Hρωικό έπος / Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας (Α, Β, Γ Γυμνασίου) 

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/552/3629,15580/

 

 

Η συνδυασμένη ερμηνεία των γραπτών πηγών και των αρχαιολογικών δεδομένων υποδεικνύει τις στενές σχέσεις του μυκηναϊκού πολιτισμού με τον κόσμο της Αρχαιότητας, κυρίως με τον κόσμο των ομηρικών επών.

 Παρά τη χρονική διάσταση μεταξύ της Ύστερης Χαλκοκρατίας και της συγγραφής των επών, φαίνεται ότι οι μορφές του υλικού πολιτισμού, το κοινωνικό πλαίσιο και ο πολιτικός χάρτης που παραδίδoνται στον Όμηρο, ταιριάζουν καλύτερα στη Μυκηναϊκή εποχή, όπου η Ιλιάδα αντικατοπτρίζει την εποχή της ακμής του μυκηναϊκού πολιτισμού, ενώ η Οδύσσεια το διάστημα της φθοράς του. Έτσι, σήμερα εικάζεται ότι τα γεγονότα, τα πρόσωπα και οι καταστάσεις που πέρασαν μέσω του προφορικού λόγου στα ομηρικά έπη και στις μυθολογικές παραδόσεις της Αρχαιότητας δεν είναι παρά οι αναμνήσεις του μυκηναϊκού παρελθόντος.

 

 

Στην ενότητα    «Ομηρική Τροία – Το στρατόπεδο των Αχαιών:» 

http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/DSGYM- B108/HTML/troia/main.html  θα μπορέσεις:

α) Να παρακολουθήσεις απεικονίσεις του στρατοπέδου των Αχαιών, αλλά και της πόλης της Τροίας και να θυμηθείς τους ήρωες των Αχαιών και των Τρώων.

β) Να συμπληρώσεις τις γνώσεις σου για την ομηρική Τροία και να συγκρίνεις την πόλη των Τρώων με την πόλη των Μυκηνών.

γ) Να διερευνήσεις τον τρόπο κατασκευής των τειχών της Τροίας και άλλων διάσημων τειχών, αλλά και να μάθεις τα δομικά μέρη των κάστρων.

δ) Να γνωρίσεις λιγότερο γνωστές πτυχές της ζωής και της προσωπικότητας της γυναίκας εκείνης, που προκάλεσε τον Τρωικό πόλεμο: της ωραίας Ελένης.

 

 

  • Μύθος και πλοκή στην Ιλιάδα

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/epos/page_010.html?prev=true

 

 

  • Φανταστική απεικόνιση της μυθικής Τροίας

http://eng.travelogues.gr/item.php?view=48205

 

 

  • Τα 10 σημαντικότερα αγγεία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου 

https://www.lifo.gr/articles/archaeology_articles/148667

ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ   Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ   ΕΛΕΝΗ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ    –  ΠΡΟΛΟΓΟΣ  / ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ   

ΑΡΓΥΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ  –  ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

 

ΑΡΧΑΙΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ   Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΛΕΝΗ ΕΥΡΙΠΙΔΗ

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ    –  ΠΡΟΛΟΓΟΣ  / ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

 

 

Αξιοποίηση του διαδικτύου: Δείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες

 

  • ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ  –  ΠΡΟΛΟΓΟΣ

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C112/347/2318,8865/

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C112/347/2318,8866/

 

 

  • Ο ΙΕΡΟΣ ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΚΕΣΙΑΣ

http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-7509

Ιστοσελίδα με θέμα τον ιερό θεσμό της ικεσίας. Αξιοποιώντας προτεινόμενα αποσπάσματα των ομηρικών επών και της δραματικής ποίησης καθώς και αναπαραστάσεις σκηνών ικεσίας σε αγγεία αρχαιοελληνικής τέχνης, οι μαθητές και μαθήτριες μπορούν να κατανοήσουν τόσο το συγκεκριμένο τυπικό που ακολουθούνταν από τους ικέτες όσο και τη γενικότερη σημασία του θεσμού της ικεσίας για τους αρχαίους Έλληνες. Για περαιτέρω εμβάθυνση στο συγκεκριμένο θέμα προτείνεται η μελέτη ενός κεφαλαίου με τίτλο «Αἰδώς και ἔλεος» από το ψηφιακό εγχειρίδιο «Αρχαϊκή Επική Ποίηση: Από την Ιλιάδα στην Οδύσσεια».

 

 

  • ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ

http://eng.travelogues.gr/item.php?view=51380

Πρόκειται για την απεικόνιση του χώρου του αρχαίου θεάτρου, στην Επίδαυρο, το 1867.

 

 

  • ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΩΔΩΝΗΣ

http://eng.travelogues.gr/item.php?view=49373

Πρόκειται για αρχιτεκτονικό σχέδιο του αρχαίου θεάτρου της Δωδώνης, η φωτογραφία του οποίου έχει δημοσιευθεί σε σύγγραμμα περιηγητών του 1830. 

 

 

  • ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΛΑΡΙΣΑΣ

https://earth.google.com/web/@39.64020589,22.41566554,82.291295a,266.66439952d,35y,71.73119974h,44.99666488t,0r/data=CmsaaRJjCiUweDEzNTg4ODkwYzVjNzFlZTE6MHhhZGVmZWY1ZjM3MGFmNzczGQi7cgf70UNAIRF-8yxSajZAKijOkc-Bz4fOsc6vzr8gzpjOrc6xz4TPgc6_IM6bzqzPgc65z4POsc-CGAEgAQ

 

 

  • ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΝΥΣΟΥ

https://earth.google.com/web/@37.9703658,23.7278553,92.47154683a,811.76753486d,35y,0h,45t,0r/data=CmcaZRJfCiUweDE0YTFiZDE3NTgzNTYxZDU6MHgxY2RkODZjZmIxN2UxNWNjGRQUUPI0_EJAIWO4lblUujdAKiTOmM6tzrHPhM-Bzr8gz4TOv8-FIM6UzrnOv869z43Pg86_z4UYAiABKAI

 

 

  • ΘΕΑΤΡΟ – ΩΔΕΙΟ ΗΡΩΔΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ

https://earth.google.com/web/search/%ce%97%cf%81%cf%8e%ce%b4%ce%bf%cf%85+%ce%91%cf%84%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d,+%ce%91%ce%b8%ce%ae%ce%bd%ce%b1/@37.9712556,23.7246768,130.07599257a,75.35571796d,35y,127.29077556h,30.62003686t,0r/data=Co8BGmUSXwolMHgxNGExYmQxNzU4MzU2MWQ1OjB4MWNkZDg2Y2ZiMTdlMTVjYxkUFFDyNPxCQCFjuJW5VLo3QCokzpjOrc6xz4TPgc6_IM-Ezr_PhSDOlM65zr_Ovc-Nz4POv8-FGAEgASImCiQJGDbbMm_8QkAR26tg2wX8QkAZxhkydkS6N0Ah4JeY9025N0A

 

 

  • ΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΚΑΙ ΜΑΣΚΕΣ – ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟ COMMEDIA DELL’ ARTE (ΠΑΖΛ)

http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-11323

 

 

  • Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας  –   ΕΛΕΝΗ

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/mythology/lexicon/atreides/page_014.html

 

 

  • Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας  –  ΜΕΝΕΛΑΟΣ

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/mythology/lexicon/atreides/page_013.html#toc002

 

 

  • Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας  –  ΠΡΙΑΜΟΣ

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/mythology/lexicon/priamides/page_001.html

 

 

  • Τραγωδία και σατυρικό δράμα ως το τέλος του 5ου π.Χ. αιώνα

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/grammatologia/page_047.html

 

 

  • ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ – Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/ELENI/eleni.htm

 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

 [Η σημασία του προλόγου στην «άλλη Ελένη» του Ευριπίδη]

Μετά την καταστροφή των Ελλήνων στη Σικελία και κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, ο Ευριπίδης παρουσίασε, το 412 π.Χ., την Ελένη. «Σαν να ήθελε να διηγηθεί ένα παραμύθι», λέει η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, «σαν να ήθελε να παρηγορήσει και να ελαφρύνει την κακή διάθεση των συμπολιτών του, αλλά και να πει όσα πίστευε για τη ματαιότητα του πολέμου. Η ελαφρότητα που χαρακτηρίζει το έργο είναι σαν ένας πέπλος που σκεπάζει τα βάθη των φιλοσοφικών στοχασμών του Ευριπίδη. Πιστεύω ότι η Ελένη είναι αφορμή για βαθύτερη αναζήτηση, για σύνεση. Είναι ένα έργο που ασχολείται με την ταυτότητα της ύπαρξης».

Κανένας, ίσως, πρόλογος τραγωδίας δεν είναι τόσο αναγκαίος όσο στην Ελένη, αφού επί σκηνής παρουσιάζεται το άλλο πρόσωπο της ηρωίδας: δεν είναι η Ωραία Ελένη της καταστροφής, είναι μια Ελένη τελείως αθώα, η οποία δεν πήγε ποτέ στην Τροία, η οποία ήταν θύμα των θεών και όργανο στα χέρια του Δία, μια Ελένη της οποίας το ομοίωμα έγινε η αφορμή πολέμου, ενώ εκείνη βρισκόταν στην Αίγυπτο. Και ενώ δεν έχει συνείδηση του χρόνου που πέρασε, μαθαίνει όσα συνέβησαν στα 17 χρόνια που μεσολάβησαν. Πληροφορείται τα δεινά και ακόμη ότι ο Μενέλαος είναι, πιθανώς, νεκρός. Τότε εκείνος θα φθάσει ναυαγός για να γίνει η μεταξύ τους αναγνώριση και μετά, με το τέχνασμα που θα επινοήσει η Ελένη και με τη βοήθεια της Θεονόης, της αδελφής του Θεοκλύμενου (γιου του βασιλιά Πρωτέα), θα μπορέσουν να φύγουν από την Αίγυπτο. «Η επιλογή της Αιγύπτου έχει πολλαπλή σημασία: παραπέμπει σε μια ονειρική αυταπάτη, από όπου ξεκινά και η παράστασή μας».

Έργο που δεν κατατάσσεται ούτε στις κωμωδίες ούτε στις τραγωδίες, η Ελένη κινείται ανάμεσα στα δύο («τραγικοκωμωδία»), ενώ εγκαινιάζει και μια καινούργια κατηγορία έργων, όπως το οικογενειακό δράμα, τη Νέα Κωμωδία, τις ερωτικές μυθιστορίες και την αλεξανδρινή ποίηση. «Θα έλεγα ότι είναι ένα έργο ρομαντικό και συναισθηματικό», ενώ θεωρεί πιο εύστοχο χαρακτηρισμό αυτόν του μελετητή G. Zuntz: «Η Ελένη είναι ένας αιθέριος χορός στο τέλος της αβύσσου».

Χιλιοτραγουδισμένη, η Ελένη αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και λατρείας, ενώ η καταγωγή και οι ιδιότητές της χάνονται μέσα στον χρόνο και στον μύθο. Προτού υπάρξει ως ηρωίδα στον Όμηρο, λατρευόταν ως θεά της βλάστησης, της γονιμότητας και του γάμου, ακόμη και του φωτός. Ο Ευριπίδης εμπνεύσθηκε από τον Στησίχορο –(ο οποίος πρέπει και θεωρείται και ο επινοητής του ειδώλου της) αλλά και από τον Ηρόδοτο. Ποιήματα τής έγραψαν ο Αλκαίος, ο Ίβυκος, η Σαπφώ, ο Αλκμάνας, ο Βακχυλίδης, ο Πίνδαρος. Την Ελένη τη συναντούμε ακόμη στον Αισχύλο και στον Σοφοκλή. Αλλά και στον Γκαίτε, στον Ζιροντού, στον Κλοντέλ και φυσικά στον Σικελιανό, στον Ρίτσο, στον Αρη Δικταίο, στον Παλαμά, στον Ελύτη, στον Σεφέρη.

[πηγή: συνέντευξη Κ. Καραμπέτη, «Η άλλη Ελένη», Εφημερίδα  ΤΟ ΒΗΜΑ 4 – 8 – 1996

 

 

[Η λειτουργία του β΄ μέρους του προλόγου]

Και στην Ελένη ο ποιητής χρησιμοποιεί ένα σχετικά εκτενή δεύτερο πρόλογο, για να διευρύνει με τις πληροφορίες που περιέχονται σ’ αυτόν το οπτικό πεδίο των θεατών και πέρα από την περιοχή της σκηνής…

Αναμφίβολα η Ελένη μάς πληροφορεί ως ένα σημείο για την προϊστορία της δράσης, ωστόσο όμως δεν είναι σε θέση να μας κατατοπίσει πλήρως για όλα τα γεγονότα που έχουν προηγηθεί και που είναι απαραίτητα για την κατανόηση του δράματος, αφού από τότε που έχει απομονωθεί από τον ελληνικό κόσμο έχουν περάσει είκοσι περίπου χρόνια. Είναι λοιπόν φανερό πως δεν μπορεί να πάει το μάτι μας πολύ μακριά πέρα από το χώρο της σκηνής, ύστερα από τις πληροφορίες που δίνει η Ελένη, και είναι ανάγκη κάποιος άλλος να μας ενημερώσει για όσα έγιναν από τότε που έφυγε από την Ελλάδα, τόσο στον ελληνικό όσο και στον τρωικό κόσμο…

Τώρα που τα μαθαίνει αυτά, η Ελένη περιέρχεται σε πολύ τραγική κατάσταση, γιατί συνειδητοποιεί πως χωρίς να έχει κάνει τίποτε από εκείνα που της καταμαρτυρούν, αφού η ίδια δεν πήγε ποτέ στην Τροία, ωστόσο είναι αναίτιος – παναίτιος για όλα και έχει αποκτήσει την πιο άσκημη φήμη…Δικαιολογείται η εμφάνιση στη σκηνή ενός προσώπου, του Τεύκρου, το οποίο γνωρίζει όλα τα φοβερά γεγονότα που έγιναν στον ελληνικό και τον τρωικό χώρο…

Ακόμα, αυτό το πρόσωπο έπρεπε να είναι πολύ κατάλληλο γι’ αυτή την αποστολή και, κυρίως, έπρεπε να αποτελεί ένα εντυπωσιακό παράδειγμα ανθρώπου, πάνω στον οποίο σωρεύτηκαν τα δεινά του πολέμου, από τα οποία μάλιστα ακόμα υποφέρει. Γιατί μόνο έτσι μπορεί να είναι ένας αλάθητος πληροφοριοδότης για τις συμφορές που δημιούργησε η Ελένη και, με το μίσος που εκδηλώνει εναντίον της, ένας αξιόπιστος μάρτυρας του απέραντου μίσους που αισθανόταν η Ελλάδα –αλλά κι η Τροία– γι’ αυτήν…Εξοικονομείται η συνέχιση της δράσης και ευνοείται η τραγική ανάπτυξη του θέματος με τα τρομακτικά νέα που φέρνει ο Τεύκρος, γιατί χάρη σ’ αυτά περιπλέκεται η υπόθεση και δημιουργούνται σοβαρές αμφιβολίες για την αλήθεια της υπόσχεσης που έδωσε ο Ερμής στην Ελένη και αξεπέραστα ερωτηματικά για τη σωτηρία του Μενέλαου. Η τραγικότητα των επόμενων σκηνών, ο θρήνος της Ελένης και του Xορού, η ρητορική διαμαρτυρία της ηρωίδας και η προσφυγή της στη μαντεία της Θεονόης, καθώς και οι δυσκολίες της αναγνώρισής της από το Μενέλαο θεμελιώνονται, όλα, στην προλογική σκηνή που εμφανίζεται ο Τεύκρος.

[πηγή: Διασκευή από Δ. Θ. Σακαλής, «Ο Ρόλος του Τεύκρου στην Ελένη του Ευριπίδη», Δωδώνη Θ΄, 1980 (παρατίθεται στο Δραματική Ποίηση, Ευριπίδη Ελένη, Γ΄ Γυμνασίου, μτφ. Τ. Ρούσος, Βιβλίο του Εκπαιδευτικού, Αθήνα: ΟΕΔΒ 2006]

 

 

Rαψωδία Σ 478-616 Ο Ήφαιστος κατασκευάζει την πανοπλία του Αχιλλέα – Περιλήψεις των ραψωδιών Τ,Υ,Φ.

ΙΛΙΑΔΑ                                                                                                           ΑΡΓΥΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 

 

Ραψωδία Σ 478-616

Ο Ήφαιστος κατασκευάζει την πανοπλία του Αχιλλέα

 

ΨΗΦΙΑΚΟ ΒΙΒΛΙΟ: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/208/1458,4859/

 

1η ΩΡΑ

 

ΚΥΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ:

  • Επίσκεψη στο εργαστήριο του Ήφαιστου
  • Η κατασκευή μιας πανοπλίας και τα όπλα που την απαρτίζουν
  • Μια ασπίδα έργο τέχνης

 

 

ΣΤΟΧΟΙ

  • Η αφηγηματική ικανότητα του ποιητή και ιδιαίτερα η περιγραφή ενός αμυντικού όπλου που είναι ταυτόχρονα και έργο τέχνης, της ασπίδας του Αχιλλέα.
  • Ο τεχνικός όρος «έκφραση» και ο λειτουργικός ρόλος της στην περιγραφή (Η περιγραφή ενός έργου των εικαστικών τεχνών (πραγματικού ή φανταστικού) είναι γνωστή με τον όρο «έκφραση». Φανταστική «έκφραση» είναι, π.χ., η περιγραφή της περόνης του Οδυσσέα στην Οδύσσεια (τ 243-247).
  • .Ο ποιητής, παρουσιάζοντας πάνω στην ασπίδα τις καθημερινές ασχολίες των ανθρώπων, από επικός ποιητής γίνεται ζωγράφος και μεταπλάθει ένα καθαρά πολεμικό έπος σε ύμνο της ζωής, της οποίας ο πόλεμος είναι απλά μια πτυχή.
  • Η θεολογία της Ιλιάδας (θεοί ανθρώπινοι, θεοί και εργασία κτλ.) και η σχέση θεών και Μοίρας: τα θεϊκά όπλα δεν θα σώσουν τον Αχιλλέα από το θάνατο.
  • Ο πολιτισμός του ομηρικού κόσμου (σκηνές της καθημερινής ζωής πάνω στην ασπίδα), το υψηλό επίπεδο του υλικού πολιτισμού της εποχής, η ανάπτυξη της τέχνης, της τεχνικής, της μεταλλουργίας κτλ.
  • Οι αοιδοί, το έργο τους και η κοινωνική τους θέση μέσα από τις ειρηνικές σκηνές της ασπίδας.

 

ΟΔΗΓΙΕΣ

  • Διαβάζουμε  τη ραψωδία Σ (478-616) 
  • Διαβάστε επίσης και τα παράλληλα κείμενα.
  • Στο ψηφιακό βιβλίο θα βρείτε πολλούς υπερσυνδέσμους (και στις εργασίες – ασκήσεις)  που αν τους πατήσετε θα βρεθείτε σε έναν μαγευτικό ψηφιακό κόσμου που δε θα θέλετε να βγείτε. Εμφανίζονται  επίσης τα σχόλια του συγγραφέα του βιβλίου σας.

 

Ενδιαφέρουσα είναι η επίσκεψη στους  ιστότοπους:

 

 

2η ΩΡΑ

  • Διαβάστε τις περιλήψεις των ραψωδιών Τ,Υ,Φ.
  • Και αυτά πριν δούμε τη σύγκρουση Αχιλλέα – Έκτορα. Ποιος άραγε θα νικήσει;

ΨΗΦΙΑΚΟ ΒΙΒΛΙΟ: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/208/1459,4860/

Άνοιγμα μενού
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων