Την Παρασκευή 8 Απριλίου 2022 η Β΄ Γυμνασίου επισκέφθηκε την έκθεση αρχαίας τεχνολογίας “Ο Αρχιμήδης και η εποχή του” που φιλοξενείται στον πολυχώρο Ergon Showground στο συγκρότημα Τσαλαπάτα στο Βόλο.
Ο Αρχιμήδης και η εποχή του αποτελεί μία μοναδική θεματική παρουσίαση της αρχαίας επιστήμης και τεχνολογίας στον Ελλαδικό χώρο αφιερωμένη στον μεγαλύτερο μαθηματικό, φυσικό, μηχανικό, αστρονόμο και εφευρέτη της αρχαιότητας αλλά και στην ευρύτερη αρχαιοελληνική τεχνολογία της εποχής του.
Το έργο του υπήρξε τεράστιο, τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά και η ερευνητική ματιά του κάλυψε πολλούς τομείς : γεωμετρία, υδραυλική, μηχανική, αρχιτεκτονική. Συνέδεσε το όνομά του με την γένεση της μηχανικής στην αρχαία Ελλάδα και με την λύση περίφημων μαθηματικών προβλημάτων, καθώς και με τις αμυντικές εφευρέσεις του που χρησιμοποιήθηκαν όταν οι Ρωμαίοι πολιορκούσαν την πατρίδα του τις Συρακούσες.
Το θαυμαστό πλανητάριο, το ακριβές υδραυλικό ωρολόγιο, το χερσαίο και θαλάσσιο οδόμετρο, το φοβερό ατμοτηλεβόλο, το γιγαντιαίο καταπέλτη, το γερανό τρισδιάστατης κίνησης, τον πανίσχυρο βαρούλκο,, τα εμπρηστικά κάτοπτρα, τον υδραυλικό κοχλία του Αρχιμήδη αλλά και ο μηχανισμός των Αντικυθήρων και η κούπα του Πυθαγόρα κ.α. είναι μερικά μόνα από τα εκθέματα είδαν οι μαθητές ενώ πολλά από τα εκθέματα είναι διαδραστικά.
Μετά από συζήτηση με τους μαθητές για το τι τους έκανε εντύπωση αποφάσισαν να κατασκευάσουν οι ίδιοι με απλά υλικά μία από τις αρχαίες εφευρέσεις. Μελέτησαν την αρχή λειτουργίας της “Κούπας του Πυθαγόρα”.
Θεωρείται εφεύρεση του Πυθαγόρα που ήθελε να διδάξει τους μαθητές του την αναγκαιότητα τήρησης του μέτρου στις ζωές τους.
Στην κεντρική στήλη της κούπας υπάρχει μία τρύπα η οποία επικοινωνεί με την τρύπα που υπάρχει στο κάτω μέρος της κούπας μέσω ενός σωλήνα. Το σχήμα του σωλήνα μπορούμε να το παρομοιάσουμε σαν ένα καλαμάκι το οποίο το έχουμε λυγίσει πάρα πολύ.
Όσο η κούπα γεμίζει με κρασί μέχρι το όριο (διακεκομμένη γραμμή) παράλληλα γεμίζει και ο σωλήνας που βρίσκεται εντός της στήλης. Το ύψος του κρασιού είναι το ίδιο λόγω της αρχής των συγκοινωνούντων δοχείων. Η πίεση στην ελεύθερη επιφάνεια του κρασιού είναι ίση με την ατμοσφαιρική πίεση (patm), όση είναι και η πίεση στην τρύπα του κάτω μέρους του ποτηριού. Όταν όμως το ύψος του ποτηριού περάσει την διακεκομμένη γραμμή, τότε γεμίζει με κρασί ο σωλήνας και υπάρχει διαρροή από το κάτω μέρος του ποτηριού μέχρι να αδειάσει όλο το ποτήρι.
Οι μαθητές Στεφανούλη Χριστιάννα και Στεφανούλης Κωνσταντίνος κατασκεύασαν μια σύγχρονη ‘κούπα του Πυθαγόρα” αποτελούμενη από: Πλαστικό ποτήρι με τρύπα στον πάτο του, καλαμάκι λυγισμένο μέσα στο ποτήρι του οποίου το ένα άκρο περνάει από την τρύπα και σιλικόνη για εξωτερική μόνωση της τρύπας στον πάτο του ποτηριού. Το νερό αδειάζει σαν να περνάει από σιφώνι μόνο όταν η στάθμη του νερού ξεπερνά το ανώτερο σημείο που βρίσκεται το λυγισμένο καλαμάκι.
πηγές:
Αρχική | Μουσείο Αρχιμήδη (archimedesmuseum.gr)
