Θέμα 1
Α. Κείμενο
Ἐπειδὴ τοίνυν ἐποιήσατο τὴν εἰρήνην ἡ πόλις, ἐνταῦθα πάλιν σκέψασθε τί ἡμῶν ἑκάτερος προείλετο πράττειν· καὶ γὰρ ἐκ τούτων εἴσεσθε τίς ἦν ὁ Φιλίππῳ περί την εἰρήνην συναγωνιζόμενος, καὶ τίς ὁ πράττων ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τὸ τῇ πόλει συμφέρον ζητῶν. Ἐγὼ μὲν τοίνυν ἔγραψα βουλεύων ἀποπλεῖν τὴν ταχίστην τοὺς πρέσβεις ἐπὶ τοὺς τόπους ἐν οἷς ἂν ὄντα Φίλιππον πυνθάνωνται, καὶ τοὺς ὅρκους ἀπολαμβάνειν· οὗτοι δ’ οὐδὲ γράψαντος ἐμοῦ ταῦτα ποιεῖν ἠθέλησαν. Τί δὲ τοῦτ’ ἠδύνατο, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι; Ἐγὼ διδάξω. Φιλίππῳ μὲν ἦν συμφέρον ὡς πλεῖστον τὸν μεταξὺ χρόνον γενέσθαι τῶν ὅρκων, ὑμῖν δ’ ὡς ἐλάχιστον. Διὰ τί; Ὃτι ὑμεῖς μὲν, οὐκ ἀφ’ ἧς ὠμόσαθ’ ἡμέρας μόνον, ἀλλ’ ἀφ’ ἧς ἠλπίσατε τὴν εἰρήνην ἔσεσθαι, πάσας ἐξελύσατε τὰς παρασκευὰς τὰς τοῦ πολέμου.
Δημοσθένους Περί του Στεφάνου 25-26
Β. Παρατηρήσεις
– σκοπέω-ῶ & σκοπέομαι-οῦμαι: (και τα δύο έχουν την ίδια σημασία και σύνταξη) ἐσκόπουν & ἐσκοπούμην, σκέψομαι, ἐσκεψάμην, ἒσκεμμαι, ἐσκέμμην, ἐσκέψομαι.
– ἑκάτερος: ο καθένας από τους δύο // ἓκαστος: ο καθένας από τους πολλούς [επιμεριστικές αντωνυμίες]
– προαιροῦμαι + τελ. απρφ.= προτιμώ
– συναγωνίζομαί τινι= συνεργάζομαι με κάποιον, αγωνίζομαι με κάποιον
– ἀπολαμβάνω= παίρνω από κάποιον, παίρνω πίσω, ξαναπαίρνω, αποκλείω, σταματώ
– ὄμνυμι & ὀμνύω, ὢμνυν & ὢμνυον, ὀμοῦμαι, ὢμοσα, ὀμώμοκα, ὠμωμόκειν // ὂμνυμαι, ὠμνύμην, ὀμοσθήσομαι, ὠμοσάμην, ὠμόσθην & ὠμόθην [από τον παρακ. μόνο οι τύποι: ὀμώμο(σ)ται / ὀμώμονται και η μτχ. ὀμωμοσμένος].
————————————————–
– Η γενική από αντωνυμίες και κυρίως από ουδέτερα αντωνυμιών είναι συνήθως διαιρετική, όπως στο κείμενο η γενική ἡμῶν από την αντωνυμία ἑκάτερος.
– Από τα ρήματα που δηλώνουν γνώση και άγνοια, όπως οἶδα, γιγνώσκω, ἀγνοῶ κ.λπ. μπορεί να εξαρτάται πλάγια ερωτηματική πρόταση ως αντικείμενό τους, αν είναι προσωπικά και ως υποκείμενό τους, αν είναι απρόσωπα.
– Οι μετοχές των ρημάτων και στην περίπτωση που ουσιαστικοποιηθούν, δε χάνουν τις ρηματικές τους ιδιότητες και γι΄ αυτό δέχονται υποκείμενα, αντικείμενα και γενικά κάθε προσδιορισμό, όπως και τα ρήματα από τα οποία προέρχονται [συμφέρον= ουδέτερο μτχ,συντάσσεται με αντικείμενο (: τῇ πόλει) και όχι με δοτική αντικειμενική].
– Το αοριστολογικό ἂν (:ἂν πυνθάνωνται), δηλώνει αοριστία, δηλαδή κάτι το μη συγκεκριμένο ή το μη καθοριστικό. Συντάσσεται με υποτακτική στις χρονικές, αναφορικές, πλάγιες ερωτηματικές και τελικές (όταν εισάγονται με τους συνδέσμους ὃπως και ὡς) και βρίσκεται πάντα μεταξύ της λέξης που εισάγει την πρόταση και της υποτακτικής.
– ὡς (πλεῖστον): ως επιτατικό μόριο κυρίως με επίθετα ή επιρρήματα υπερθετικού βαθμού μεταφράζεται με τη φράση όσο το δυνατό.
Γ. Ασκήσεις
1. Να μεταφράσετε στη νέα ελληνική το παραπάνω κείμενο
2. Να μεταφέρετε όλες τις αντωνυμίες του κειμένου στον άλλο αριθμό από αυτόν που βρίσκονται, στο ίδιο γένος και στην ίδια πτώση.
3. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των ακόλουθων ρηματικών τύπων: σκέψασθε, εἲσεσθε, πυνθάνωνται, ἀπολαμβάνειν.
4. προείλετο, γενέσθαι: να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση στο β΄ ενικό πρόσωπο, στο χρόνο και τη φωνή που βρίσκονται.
