«ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ»

Γράφει η Δντρια του Δημοτικού σχολείου Λουμπουμπάσι – Λ.Δ. Κονγκό, κα Παναγιώτα Κουμπαρούδη

Έθιμα που διατηρούνται στα βάθη των αιώνων, από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα. Συνήθειες δεμένες άρρηκτα με τόπους, κοινότητες, αλλά και γιορτές. Παραδόσεις της Ελλάδας που ο Έλληνας τις διατηρεί σε όποιον τόπο κι αν βρίσκεται.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι μαθητές του σχολείου μας καλωσόρισαν το ερχομό της άνοιξης, πρώτη του Μάρτη με τα κάλαντα της χελιδόνας.

Το έθιμο αυτό μας έρχεται από τα βάθη των αιώνων. Είναι συνέχεια από τα χελιδονίσματα των αρχαίων Ελλήνων, από τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς της 1ης Μαρτίου. Οι Ρωμαίοι το 153 π.Χ. όρισαν ως Πρωτοχρονιά την 1η Ιανουαρίου, κι ενώ πήγαν εκεί και τα κάλαντα, παρέμειναν και στην παλιά πρωτοχρονιά τους, την 1η Μαρτίου. Όταν εμφανίστηκε ὁ Χριστιανισμός, προστέθηκαν στου στίχους και αναφορές με χριστιανικό περιεχόμενο, όπως για το Πάσχα. Το έθιμο πέρασε στους Βυζαντινούς χρόνους, διασώθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας όπως στη Μακεδονία, τη Θράκη, τα Δωδεκάνησα κ.ά.,  τα παιδιά ηλικίας 7-12 ετών κάθε πρώτη του Μάρτη γιορτάζουν το τέλος του Χειμώνα και τον ερχομό της Άνοιξης και

των χελιδονιών. Τραγουδώντας τα χελιδονίσματα, πηγαίνουν στα σπίτια κρατώντας ένα ξύλινο ομοίωμα χελιδονιού λέγοντας τα κάλαντα του Μάρτη. Οι νοικοκυρές δίνουν κεράσματα ή χρήματα στα παιδιά και αυτά δίνουν μάρτες  ,κλωστή σε κόκκινο και άσπρο χρώμα, ως δώρο για τα μικρά παιδιά του σπιτιού.

Αυτές τις κλωστές τις έδεναν τα κορίτσια στο χέρι ή στο λαιμό. Πίστευαν ότι θα τα προστάτευαν από το μαύρισμα του Μάρτη κι έτσι θα ήταν όμορφα το Πάσχα με τα καινούργια φορέματα. Τις φορούσαν 40 μέρες και μετά, άλλα κορίτσια τις κρεμούσαν στους φράχτες για να τις πάρουν τα χελιδόνια και να φτιάξουν τις φωλιές τους κι άλλα τις έβαζαν κάτω από μια πέτρα για να δουν μετά από λίγες μέρες, ανάλογα με τα ευρήματα κάτω από την πέτρα, αν θα παντρεύονταν στο χωριό ή στην πόλη.

Οι μαθητές της Γ΄ και Δ΄ τάξης, κατασκεύασαν από γκοφρέ ροζ χαρτί λουλουδάκια τα οποία στόλισαν σε κλαδιά δημιουργώντας κλαδιά αμυγδαλιάς. Στη συνέχεια κατασκεύασαν χελιδόνια τα τοποθέτησαν στα κλαδιά, κρέμασαν σε αυτά τις χρωματιστές κλωστές (κόκκινο-άσπρο) μάρτιδες. Επίσης κατασκεύασαν στεφάνια με λουλουδάκια, τα φόρεσαν και με πολύ κέφι και χαρά τραγούδησαν τα κάλαντα της χελιδόνας σε όλες τις βαθμίδες του σχολείου μας.

Τα κάλαντα που τραγουδούν τα παιδιά είναι από την περιοχή των Σερρών.

Χελιδόνα έρχεται από Μαύρη Θάλασσα ,

Θάλασσα μας πέρασε , έκατσε και λάλησε

Λάλησε τα γράμματα που μαθαίνουν τα παιδιά,

Τα παιδιά του δάσκαλού.

Δάσκαλος μας έστειλε, να μας δός ,τι πέντε αυγά

Κίαν δεν έχτι πέντε αυγά δός, τι μας την κλωσσαριά

Να γεννά και να κλωσσά  και να σέρνει τα πουλιά.

Μάρτης μας ήρθε , καλώς μας ήρθε

Έξω ψύλλοι και κοργιοί, μέσα γεια και χαρά

Και μεθαύριο Πασχαλιά, με τα κόκκινα τα αυγά.

Τσάκατα και μάκατα ( σπάστε τα και φάτε τα ).

 

Υπεύθυνη εκπαιδευτικός Γ και Δ τάξης

Κουμπαρούδη Παναγιώτα