Ταξίδι στη σχολική τάξη

Γογονάκη Μαρία

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (1772-1847), Βιογραφικό σημείωμα, βιβλιογραφία, εργογραφία

Πηγή: Λογοτεχνικό Ημερολόγιο των εκδόσεων Γαβριηλίδη 

Ο Αθανάσιος Χριστόπουλος γεννήθηκε στην Καστοριά. Γιος κληρικού πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, όπου είχε καταφύγει η οικογένειά του λόγω οικονομικών δυσχερειών. Μαθήτευσε στο Λύκειο Βουκουρεστίου με δάσκαλο τον Νεόφυτο Καυσοκαλυβίτη, ο οποίος άσκησε μεγάλη επίδραση στις γλωσσικές και φιλοσοφικές απόψεις του Χριστόπουλου. Σπούδασε ιατρική, φιλοσοφία, ξένες γλώσσες και λατινικά στη Βούδα και το 1794 έφυγε για την Πάντοβα, όπου, αν και ξεκίνησε με σπουδές ιατρικής, κατέληξε να αφοσιωθεί στα νομικά. Το 1797 επέστρεψε στο Βουκουρέστι, γνώρισε τον Λάμπρο Φωτιάδη και μπήκε στον κύκλο του Καταρτζή. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως οικοδιδάσκαλος στην Αυλή του ηγεμόνα Μουρούζη και απέκτησε τον τίτλο του καμινάρη. Ακολούθησε ένα διάστημα παραμονής στην Πόλη. Μετά το 1812 πέρασε στην Αυλή του ηγεμόνα της Βλαχίας Ιωάννη Καρατζά και ανακηρύχτηκε άρχων μέγας λογοθέτης. Με ανάθεση του Καρατζά ο Χριστόπουλος συνέγραψε το Ιδιωτικό Δίκαιο από κοινού με τον αδερφό του Κυριάκο, και έγινε νομικός σύμβουλος του Καρατζά. Μετά την ανάκληση του τελευταίου από την ηγεμονία το 1820 ο Χριστόπουλος έφυγε για την Τρανσυλβανία, όπου συνέχισε τη συγγραφική του δραστηριότητα. Ταξίδεψε στα Επτάνησα ως απεσταλμένος της Φιλικής Εταιρίας και έμεινε δύο μήνες στη Ζάκυνθο, υπήρξε μέλος της επαναστατικής επιτροπής στις Ηγεμονίες και σύμβουλος του Αλέξανδρου Υψηλάντη. Μετά την επανάσταση προσπάθησε να εγκατασταθεί στον απελευθερωμένο ελλαδικό χώρο, αναγκάστηκε ωστόσο, κυρίως λόγω του αντιφαναριωτικού πνεύματος που κυριαρχούσε, να φύγει το 1836 ξανά για την Τρανσυλβανία. Πέθανε το Γενάρη του 1847 στο Βουκουρέστι. Το συγγραφικό έργο του Χριστόπουλου περιλαμβάνει μια Γραμματική της αιολοδωρικής διαλέκτου (1805), όπου υποστήριξε τη γλωσσική θεωρία του Καταρτζή και υπεραμύνθηκε της ‘λαλουμένης’ γλώσσας, το τετράπρακτο ιστορικό δράμα Αχιλλεύς, που παραστάθηκε στην Αυλή του Μουρούζη με τον τίτλο Ο θάνατος του Πατρόκλου και αποτελεί πρωτόλειο έργο με σαφείς επιδράσεις από τον Διαφωτισμό και τις ιδέες περί αναβίωσης των αρχαιοελληνικών προτύπων, τα Λυρικά, συλλογή βακχικών και ερωτικών (σύμφωνα με δικούς του χαρακτηρισμούς) ποιημάτων, στα οποία συνυπάρχουν η αισιοδοξία και η μελαγχολία, ο ύμνος του έρωτα και η ηθική της ζωής και της ύπαρξης με το στοιχείο του εφήμερου του βίου. Ο Χριστόπουλος μπόλιασε την φαναριώτικη ποίηση με στοιχεία της γαλλικής ποίησης του 18ου αιώνα και της ιταλικής ανακρεόντειας τάσης και τα έργα του γνώρισαν μεγάλη επιτυχία στην εποχή τους. Ο Λίνος Πολίτης στην Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας χαρακτηρίζει τον Χριστόπουλο πρόδρομο του Σολωμού στα πρώτα του βήματα, ως προς τη γλώσσα και τη στιχουργική. Πρέπει να επισημανθεί τέλος η συγγραφή μεταφράσεων, αρχαιολογικών μελετών, πολιτικών σκέψεων και κριτικών δοκιμίων και γενικότερα η πνευματική πολυπραγμοσύνη του.1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Αθανάσιου Χριστόπουλου βλ. Βαλέτας Γ.Μ., «Χριστόπουλος Αθανάσιος», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια24. Αθήνα, Πυρσός, 1934, του ίδιου, «Χριστόπουλος Αθανάσιος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνική Λογοτεχνίας12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Ταμπάκη Άννα, «Χριστόπουλος Αθανάσιος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9β. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία• Αρσένης Ι., «Πάνθεον Ελλήνων Ποιητών· Α.Σούτσος, Α.Χριστόπουλος», ΜέντωρΑ’, 1979.
• Βαλέτας Γ.Μ., «Χριστόπουλος Αθανάσιος», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια24. Αθήνα, Πυρσός, 1934.
• Βαλέτας Γ., «Χριστόπουλος Αθανάσιος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
• Βρανούσης Λ., Οι πρόδρομοι. Αθήνα, Αετός, 1956 (στη σειρά Βασική Βιβλιοθήκη).
• Γραμματάς Θόδωρος, Δύο αντικοραϊκά κείμενα· Τα ‘Κορακιστικά’ του Ιακ.Ρίζου Νερουλού και το ‘ Όνειρο’ του Αθ.Χριστόπουλου. Ιωάννινα, ανάτυπο από τον ΙΒ΄ τόμο της Δωδώνης, Επιστημονικής Επετηρίδας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 1983.
• Καμπάνης ΄Αριστος, «Ο Χριστόπουλος και η νέα μας γλώσσα», Πρωία, 5/7/1931.
• Μελάς Σπύρος, «Αθανάσιος Χριστόπουλος», Νεοελληνική Λογοτεχνία, σ.105-114. Αθήνα, Φέξης, 1962.
• Μενάρδος Σ., «Ρήγας, Βηλαράς, Χριστόπουλος», Διαλέξεις περί ελλήνων ποιητών του ΙΘ’ αιώνοςΒ’. Αθήνα, τυπ. Π.Δ.Σακελλαρίου, 1916.
• Μέξας Μ.Β., «Χριστόπουλος Αθανάσιος», Μεγάλη Ελληνική ΕγκυκλοπαίδειαΔ’. Αθήνα, Πυρσός, 1934. (όπου και εκτενής βιβλιογραφία του προηγούμενου αιώνα και των αρχών του εικοστού για τον Χριστόπουλο).
• Μιχαλόπουλος Φ., «Αθ.Χριστόπουλος», Η Καθημερινή, 13/3/1939.
• Ραγκαβής Κλέων, «Ελληνικαί Βιογραφίαι: Αθανάσιος Χριστόπουλος», Πανδώρα12, 15/6/1861, αρ.270, σ.135-140.
• Ραγκαβής Κλέων, «Περί Αθανασίου Χριστοπούλου», Φιλίστωρ, 1861.
• Ταμπάκη Άννα, «Χριστόπουλος Αθανάσιος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9β΄. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1990.
• Τσαντσάνογλου Ελένη (επιμ.), Αθανασίου Χριστόπουλου · Τα Λυρικά. Αθήνα, ΝΕΒ, 1970.
• Χατζηλύσανδρος Αθηνόδωρος Ευρ., «Κλασικαί επιδράσεις επί τον Αθανάσιον Χριστόπουλον», Νέα Εστία59, ετ.Λ΄, 15/6/1956, αρ.695, σ.836-844.
• Camariano Nestor, Christopoulos · sa vie, son ouvre litteraire et ses raports avec la culture goumaine, Θεσσαλονίκη, 1981.
• Rotolo V., «A. Christopoulos · Theoria e prassi della lingua litteraria neogreca», Studii Neoellenici, (Παλέρμο), 1975.
Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)• Γραμματική της Αιολοδωρικής. Βιέννη, 1805. (μαζί και το ιστορικό δράμα Αχιλλεύς)
• Τα Λυρικά.Βιέννη, τυπ. Σνείρερ, 1811. α΄ επανεκδ. Κέρκυρα, 1814.
• Τα Άπαντα. Θεσσαλονίκη, 1931. (λείπουν η πρώτη Γραμματική και τα Πολιτικά παράλληλα).
• Αχιλλεύς· Ιστορικό δράμα. Βιέννη, 1805 (στην έκδοση της Γραμματικής της Αιολοδωρικής).
• Νομοθεσία. Βιέννη, 1818.
• Πολιτικά Παράλληλα. Παρίσι, 1833.
• Ελληνικά αρχαιολογήματα. Αθήνα, 1833. (περιέχονται τα κατάλοιπα Ελλήνων όνομα και γένος, Γράμματα, Γλώσσα παλαιά και νέα, οι μεταφράσεις του και η Στοιχείωση της σκεπτικής φιλοσοφίας).
• Leguirea Caragea. Βουκουρέστι,1855.
• Ποιήματα και βιογραφία Αθανασίου Χριστόπουλου του Νέου Ανακρέοντος. Αθήνα, 1903 (επιμέλεια – εισαγωγή Σπυρίδωνος δε Βιάζη).
• Άπαντα · επιμ. Γ. Βελέτας. Αθήνα, 1969.

Πηγή : http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=585

 

/ //–>

// //–>

// //–>

// //–>



Δεν υπάρχουν σχόλια

Χωρίς σχόλια ακόμα.

RSS κανάλι για τα σχόλια του άρθρου.