Περιγραφή

διεθνής βιβλιογραφία εστιάζεται στη διασαφήνιση της έννοιας της ντροπαλότητας σε επίπεδο θεωρητικό, στους πιθανούς αι­τιολογικούς παράγοντες εμφάνισής της αλλά και στις ακραίες μορ­φές της, όπως η κοινωνική φοβία.

Η ντροπαλότητα στο χώρο του σχολείου, ως αντικείμενο, έχει αρ­χίσει να διερευνάται συστηματικά τα τελευταία κυρίως χρόνια. Αυτό ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι η ντροπαλότητα δε δυσχεραίνει τη λειτουργία της τάξης, όπως για παράδειγμα η επιθετική συμπεριφορά (βλ π.χ. Coplan & Arbeau, 2008). Ωστόσο, παρότι τα ντροπαλά παι­διά ίσως να μην τραβούν πολύ την προσοχή, είναι πια ξεκάθαρο ότι έχουν ανάγκη να «τα προσέξουμε». Άλλωστε η ντροπαλότητα φαίνε­ται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχοκοινωνική προσαρμογή των παιδιών, καθώς ενέχει τον κίνδυνο κοινωνικοσυναισθηματικών δυσκολιών αφενός, και της κακής σχολικής επίδοσης και των δυ­σλειτουργικών σχέσεων με τους άλλους (συμμαθητές και ενηλίκους) αφετέρου (Rubin, Coplan & Bowker, υπο δημοσίευση).

Σε αντίθεση λοιπόν με τα επιθετικά ή τα ιδιαίτερα δραστήρια παιδιά που συχνά τρομοκρατούν τους συμμαθητές τους, τα ντροπαλά παιδιά γίνονται τα ίδια θύματα της ίδιας τους της συμπεριφοράς (Coplan & Arbeau, 2008). Στο βαθμό μάλιστα που η ντροπαλότητα φαίνεται να έχει εξε­λικτική πορεία (Rubin, Coplan & Bowker, υπό δημοσίευση) και να επηρεάζει διαχρονικά (Coplan & Arbeau, 2008) την αυτοαντίληψη του προσώπου αλλά και τον τρόπο που το αντιλαμβάνονται οι άλλοι άνθρωποι, είναι σημαντικό να διερευνήσουμε τις διαστάσεις του φαινομένου αυτού.

Στη βιβλιογραφία, η έννοια της ντροπαλότητας προσεγγίζεται συ­νήθως και μέσα από συναφείς έννοιες, όπως παιδιά με κοινωνικές ανα­στολές, κοινωνική απόσυρση ή απλώς δειλά παιδιά. Στο βιβλίο αυτό, θα επιχειρήσουμε να διακρίνουμε τη ντροπαλότητα από τις έννοιες αυ­τές, ώστε να την οριοθετήσουμε καλύτερα και να την επεξεργα­στούμε πιο αποτελεσματικά.

Μάνος Κόνσολας & Ελένη Νικολάου, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα, 2009