…για το Μάθημα των Θρησκευτικών

Κήρυγμα γιὰ τὴν παραβολὴ τοῦ πλουσίου καὶ τοῦ φτωχοῦ Λαζάρου, ποὺ ἐκφωνήθηκε στὸν Ἱ.Ν. Ἁγ. Παντελεήμονος Χαλανδρίου τὴν 1/11/2009

Aγαπητοὶ ἀδελφοί, ἀκούσαμε σήμερα στὸ Εὐαγ- γέλιο τὴν παραβολὴ γιὰ τὸν πλούσιο καὶ τὸν φτωχὸ Λάζαρο. Σ’ αὐτὴ τὴν παραβολή, ὅπως ὅλοι ἔχουμε προσέξει, οἱ δύο κόσμοι –ὁ τωρινὸς καὶ ὁ ἄλλος κόσμος, ἡ αἰώνια ζωή– περιγράφονται σὰν μία ἑνιαία πραγματικότητα. Παρατηροῦμε δηλαδὴ πὼς ὅ,τι ἀρχίζει στὸν ἕνα κόσμο, συνεχίζεται στὸν ἄλλον. Ὅ,τι κρύ- βεται σ’ αὐτὸ τὸν κόσμο καὶ δὲ φαίνεται καλά, ἀποκαλύ- πτεται στὸν ἄλλο κόσμο. Ὅ,τι σ’ αὐτὸ τὸν κόσμο μπορεῖ νὰ ἀλλάξει, στὸν ἄλλο κόσμο εἶναι παγιωμένο, ἀμετακίνητο, σταθερό, ἀναλλοίωτο. Βλέπει κανεὶς δηλαδὴ ὅτι εἶναι οἱ δύο πλευρὲς ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ πράγμα- τος. Θά ’λεγε κανεὶς πὼς ἀνοίγουμε μία παρένθε- ση καὶ ἀρχίζει ὁ ἕνας κό- σμος καὶ κλείνοντας τὴν παρένθεση ἔχει τελειώσει καὶ ὁ ἄλλος κόσμος. Καὶ ἀνάμεσα στὶς δύο παρεν- θέσεις βρίσκεται τὸ ἴδιο καὶ τὸ αὐτὸ πράγμα. Ἔτσι περιγράφει ὁ Χριστὸς τὸν κόσμο τὸν τωρινὸ καὶ τὸν κόσμο τὸν μελλοντικό. Αὐτὸ πιστεύει ἡ Ἐκκλη- σία μας. Ἐμεῖς οἱ χρι- στιανοὶ δὲν ξεχωρίζουμε τοὺς δύο κόσμους, τοὺς βλέπουμε καὶ τοὺς δύο παρόντες στὸ τώρα. Καὶ τώρα ἐδῶ ποὺ μαζευτήκαμε στὴ θεία λειτουργία, συμμετέχουμε στὸν ἄλλο κόσμο, καὶ μόλις βγοῦμε ἀπὸ τὴ θεία λειτουργία θὰ βρεθοῦμε στὸν κόσμο τὸν τωρινό. Ἕνας κόσμος ὑπάρχει. Ἔτσι μᾶς ἔδειξε ὁ Χριστός. Καὶ σὲ ὅλη τὴν παραβολὴ αὐτὸ ἀκριβῶς φαίνεται. Βλέπετε πὼς ὅταν πάει στὸν ἄλλον κόσμο ὁ πλούσιος, ἐκεῖ βλέπει τὸν Λάζαρο ἀπὸ μακριά. Τὸν γνώριζε ἀπὸ τὸν τωρινὸ κόσμο. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸν ἀποκαλεῖ μὲ τὸ ὄνομά του. Τὸν ἤξερε ποιός ἦταν. Αὐτὸ ὅμως ποὺ δὲν ἤξερε ἦταν σὲ ποιά κατάσταση βρισκό- ταν ὁ Λάζαρος καὶ σὲ ποιά κατάσταση βρισκόταν ὁ ἴδιος. Ἐκεῖ ὅμως, στὸν ἄλλον κόσμο, τὰ συνειδητοποίησε καὶ τὰ δύο. Μιλώντας δὲ μὲ τὸν Ἀβραὰμ καὶ στὴν προσπάθειά του νὰ ἔρθει σὲ ἐπικοινωνία μὲ τὸν Λάζαρο, ἐκεῖνος τοῦ εἶπε ὅτι «μεταξύ μας ὑπάρχει μεγάλο χάσμα κι οὔτε ἐμεῖς μποροῦμε νὰ τὸ περάσουμε οὔτε ἐσὺ μπορεῖς νὰ ἔρθεις σὲ μᾶς». Ἕνα μεγάλο βάραθρο ὑπάρχει ἀνάμεσά μας καὶ δὲ μποροῦμε νὰ συναντηθοῦμε. Τὸ βάραθρο ὑπῆρχε στὸν τωρινὸ κόσμο, ὁ ἕνας ζοῦσε πάρα πολὺ διαφορετικὰ ἀπὸ τὸν ἄλλον, ἂς γνωρίζονταν καὶ ἂς ἦταν πάρα πολὺ κοντά, ἀλλὰ δὲν φαινόταν. Στὸν ἄλλο κόσμο φάνηκε. Αὐτὴ ἦταν ἡ διαφορά. Γιατί, ὅπως θυμάστε, ὁ Χριστός, περιγράφοντας πῶς ζοῦσε ὁ ἕνας καὶ πῶς ὁ ἄλλος, περιέγραψε ἕνα χάσμα φοβερὸ ποὺ τοὺς χώριζε. Ὁ ἕνας ντυνόταν καλά, εἶχε κάθε μέρα λαμπρὸ τραπέζι καὶ ζοῦσε εὐχάριστα, «εὐφραινόμενος καθ’ ἡμέ- ραν λαμπρῶς». Καὶ ὁ ἄλλος ἦταν γυμνός, γεμάτος πλη- γές, χωρὶς ἀνθρώπους, οἱ σκύλοι τοῦ ἔκαναν παρέα καὶ τοῦ ἔγλειφαν τὶς πληγές, χωρὶς φαγητό, προσπαθώντας νὰ χορτάσει ἀπὸ τὰ ψίχου- λα ποὺ ἔπεφταν ἀπὸ τὸ σπίτι τοῦ πλουσίου καὶ μέσα σὲ μεγάλη ὀδύνη, σὲ πόνο ἀφόρητο. Τὸ χάσμα ἦταν τεράστιο. Αὐτὸ τὸ βάραθρο λοιπὸν συνειδητοποι- ώντας το ὁ πλούσιος, ζητάει νὰ ξεπεραστεῖ. Καὶ προτείνει μία λύση. Λέει: «Ἂς πάει ὁ Λάζα- ρος στὸν κόσμο, στὸ σπίτι τοῦ πατέρα του καὶ ὅταν θὰ τὸν δοῦν ζω- ντανό, θὰ καταλάβουν καὶ θὰ ἀλλάξουν ζωὴ τὰ πέντε ἀδέλφια μου». Ὁ Ἀβραὰμ ὅμως προτείνει ἄλλη λύση γιὰ τὸ ξεπέ- ρασμα αὐτοῦ τοῦ βαρά- θρου. Λέει ὅτι «ἔχουν ἐκεῖ τὸν Μωυσῆ καὶ τοὺς προφῆτες, ἔχουν τὰ λόγια τους, ἔχουν τὴ Βίβλο, τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ. Ἐὰν τηρήσουν τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ, τότε θὰ ἀλλάξουν ζωή. Ἂν τὸν διαβάσουν, τότε θὰ προσανατολιστοῦν σὲ ἄλλον τρόπο, θὰ ζήσουν διαφο- ρετικὰ ἀπὸ ὅ,τι ζοῦσες ἐσύ. Ὅποιον κι ἂν δοῦν ἀναστημένο δὲ θὰ πειστοῦν». Δύο προτάσεις λοιπὸν γιὰ νὰ ξεπεραστεῖ τὸ βάραθρο. Ἡ μία προβλέπει αὐτόματη λύση. Νὰ γίνει τὸ μεγαλύτερο θαῦμα. Καὶ ἡ ἄλλη λύση, αὐτὴ ποὺ πρότεινε ὁ Ἀβραὰμ καὶ προτείνει σὲ ὅλους ὁ Χριστός, ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ. Βλέπετε ὅτι ὁ πλούσιος δὲν τὴν ἤξερε αὐτὴ τὴ λύση, δὲν εἶχε περάσει ποτὲ ἀπὸ τὸ μυαλό του. Παρότι ζοῦσε μέσα σὲ μιὰ κοινωνία ποὺ εἶχε τὸ νόμο τοῦ Μωυσῆ πάνω ἀπὸ ὅλα, σὰν ὁδηγὸ καὶ πυξίδα τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων. Ἀλλὰ ὁ πλούσιος αὐτὸ δὲν τὸ εἶχε σκεφτεῖ. Γιατὶ ἂν τὸ εἶχε σκεφτεῖ, θὰ ἔβλεπε ὅτι ὁ νόμος ἔχει τρεῖς περιπτώσεις. Μπορεῖ καταρχὴν νὰ γίνει πράξη. Αὐτὸ ποὺ λέει αὐτὸ καὶ νὰ γίνει. Ἡ δεύτερη περίπτωση εἶναι ὅτι μπορεῖ νὰ ξε- περαστεῖ. Ὅπως μᾶς τὸ ἔδειξε ὁ Χριστός. Νὰ τηρηθεῖ δη- Τὸ βάραθρο Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Ἀντωνίου Πινακούλα Ἡ παραβολὴ τοῦ πλουσίου καὶ τοῦ φτωχοῦ Λαζάρου Ἱ. Μονὴ Ἁγίου Νικολάου Ἀναπαυσᾶ (λεπτομέρεια) Ἀ39 λαδὴ ἔτσι ὁ νόμος, ὄχι μόνο μὲ ἀκρίβεια ἀλλὰ καὶ πέρα ἀπ’ αὐτήν. Δηλαδή, ἔλεγε ὁ νόμος τοῦ Μωυσῆ ὅτι πρέπει ὁ καθένας νὰ δίνει τὸ 10 τοῖς ἑκατὸ τῶν εἰσοδημάτων του στοὺς φτωχούς. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ὅμως ποὺ δίνουν τὸ 20 τοῖς ἑκατό, τὸ 30 τοῖς ἑκατό, τὸ 50 τοῖς ἑκατὸ ἢ κι ἀκόμα περισσότερο. Καὶ μία ἐπιπλέον περίπτωση. Ἐὰν γνωρίζου- με τὸ νόμο, ἐνδέχεται νὰ τὸν παραβιάζουμε. Ἀλλὰ ὅμως ἐν γνώσει μας. Κι ὅταν συμβαίνει αὐτό, συνειδητοποιοῦμε τὴν κατάστασή μας. Ξέρουμε ὅτι δὲν τηροῦμε τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἐν προκειμένῳ ὁ πλούσιος θὰ ἤξερε ὅτι δὲν ἔδω- σε τὸ 10 τοῖς ἑκατό, δὲν βοήθησε τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, δὲν βοήθησε τὸν Λάζαρο. Θὰ εἶχε αἰσθήματα ἐνοχῆς. Θὰ ἔνιωθε πολὺ ἄσχημα καὶ ἀμήχανα μπροστὰ στὸν κόσμο καὶ τοὺς ἀνθρώπους. Θὰ τὸν ἤλεγχε ἡ συνείδησή του. Ἀκόμα κι ἂν ὁ νόμος δὲν τηρεῖται, ἀλλὰ εἶναι γνωστός, ἐπιτελεῖ μέσα μας καταπληκτικὰ πράγματα. Μπορεῖ νὰ μᾶς ἀλλά- ξει καὶ νὰ μᾶς φέρει κοντὰ στὸν Θεό. Αὐτὸ ὅμως δὲν τὸ ἤξερε ὁ πλούσιος. Καὶ αὐτὸ τοῦ προτείνει ὁ Ἀβραάμ. «Ὁ νόμος μπορεῖ νὰ βοηθήσει, ὁ νόμος μπορεῖ νὰ βοηθήσει τοὺς ἀδελφούς σου». Κι ἔτσι ὁ πλούσιος, ἀγνοώντας καὶ τὶς τρεῖς περιπτώσεις τοῦ νόμου, κατάντησε ἀναίσθητος μπροστὰ στοὺς ἀνθρώπους. Μὲ ἄγονα αἰσθήματα, μὲ μιὰ καρδιὰ κλεισμένη. Καὶ φαίνεται αὐτὸ τὸ φοβερὸ πράγ- μα νὰ ἀποκαλύπτεται στὸν ἄλλον κόσμο καὶ νὰ γίνεται φωτιὰ ποὺ τὸν καίει συνεχῶς καὶ ἀδιαλείπτως. Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, βλέπουμε ὅμως στὸν πλούσιο κάποιες χα- ραμάδες μέσα ἀπὸ τὶς ὁποῖες γεννιοῦνται ἐλπί- δες. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ζοῦσε μὲ τὴν οἰκογένειά του. Μιὰ μεγάλη οἰκο- γένεια. Εἶχε ἀκόμα πέ- ντε ἀδέλφια. Γι’ αὐτοὺς νοιάζεται ἐκεῖ στὸν ἄλλον κόσμο. Ὅπως εἴπαμε, οἱ δύο κόσμοι εἶναι μία πραγματικό- τητα. Ἕνας εἶναι ὁ κό- σμος. Ὅταν τὸν φέρνει ὁ Χριστὸς νὰ θυμᾶται ἐκεῖ στὸν ἄλλον κόσμο τοὺς ἀδελφούς του, δείχνει καὶ γιατί ἐνδιαφερόταν καὶ στὸν ἐδῶ κόσμο. Καὶ σ’ αὐτὸ τὸν κόσμο ἐνδιαφερόταν γιὰ τοὺς στενοὺς συγγενεῖς του. Αὐτὸ ἀνοίγει μία χαραμάδα ἐλπίδας. Αὐτὸ τὸ ἐνδιαφέρον του γιὰ κάποιους ἄλλους, ἂς ἦταν αὐτοὶ τὰ ἀδέλφια του, ἂς εἶναι ὁ ἴδιος ὁ ἑαυτός του, γεννάει τὴν ἐρώτηση πρὸς τὸν Ἀβραάμ. Κι ὁ Ἀβραὰμ τοῦ δείχνει τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ ποὺ εἴπαμε τώρα ἔχει σχέση μὲ μᾶς. Ἐμεῖς γιὰ ποιόν ἐνδιαφερόμαστε; Νοιαζόμαστε γιὰ τὰ δικά μας μόνο πρό- σωπα, γιὰ τὰ μέλη τῆς οἰκογένειάς μας; Ἀπὸ κεῖ μποροῦμε νὰ καταλάβουμε τί πρέπει νὰ κάνουμε γιὰ νὰ μὴν πάθουμε σὰν τὸν πλούσιο. Ἀκόμα γιὰ μᾶς μποροῦμε νὰ παρατηρήσουμε καὶ κάτι ἄλλο. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ζεῖ «εὐφραινόμενος καθ’ ἡμέραν λαμπρῶς». Εἶναι καταναλωτὴς ἀγαθῶν, ὅπως θὰ λέγαμε σήμερα. Καταναλώνει συνεχῶς. Γι’ αὐτὸ ὁπωσδήποτε θὰ συσσώρευε περιουσία γιὰ νὰ εἶναι πλούσιος, νὰ ἔχει καὶ νὰ ξοδεύει. Τί σημαίνει αὐτὸ ὅμως; Σημαίνει ὅτι κάτι ἄλλο τοῦ λείπει. Ἀναζητεῖ συνεχῶς παρηγοριὰ στὰ πράγματα, στὴν καθημερινὴ καλοπέρασή του. Κι αὐτὸ δὲ σταματάει ποτέ. Δείχνει ἀκριβῶς ὅτι εἶναι σὲ ἀνάγκη. Βρίσκεται σὲ ἔλλει- ψη. Μήπως θά ’πρεπε νὰ χορτάσει τὸν ἑαυτό του μὲ ἄλλα πράγματα καὶ νὰ καλύψει τὴν ἔλλειψή του διαφορετικά; Βλέπετε, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὅτι ὁ πλούσιος, παρότι ζοῦσε δύο χιλιάδες χρόνια πρὶν ἀπὸ μᾶς, ζοῦσε σύμφωνα μὲ τὴ δική μας νοοτροπία. Σὲ πολλοὺς ἀπὸ μᾶς ὁ νόμος δὲν ὑπάρχει κἄν. Δὲν ξέρουμε ἂν ὑπάρχει. Δὲ γνωρίζουμε ὅτι τὸν παραβιάζουμε, δὲν γνωρίζουμε ὅτι ἐὰν τὸν ξέραμε, θὰ σκεπτόμασταν διαφορετικὰ τὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων καὶ τὴ δική μας. Ἐμεῖς, στὸν πολιτισμὸ ποὺ ζοῦμε, εἴμαστε κατα- ναλωτὲς ἀγαθῶν, μήπως θὰ πρέπει νὰ ξέρουμε τί κρύβεται πίσω ἀπ’ αὐτὴ τὴν κατανάλωση; Γιατί ἡ κατανάλωση γεν- νάει τὴ θρησκευτικὴ ἀδιαφορία τῶν καιρῶν μας; Μήπως πρέπει νὰ δοῦμε τὰ πράγματα διαφορετικά; Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, στὸ Γεροντικό –ἕνα βιβλίο ποὺ ἔχει ἐπεισόδια ἀπὸ τὴ ζωὴ τῶν ἀρχαίων ἀσκητῶν– διαβάζουμε τὸ ἑξῆς: Ὑπάρχει ἕνας ἀσκητής, ὁ Ἀγάθων, ποὺ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν κόπο του εἶχε προκόψει πνευματικά. Νὰ τί ἔλεγε στοὺς ἄλλους: «Ἐὰν μοῦ ἦταν δυνατὸ νὰ βρῶ ἕναν λεπρὸ καὶ νὰ τοῦ δώσω τὸ σῶμα μου καὶ νὰ πάρω τὸ δικό του, θὰ ἤμουν εὐτυχής». Ὁ Ἀγάθων ἔφτασε στὸ ἄλλο ἄκρο ἀπὸ κεῖ ποὺ ἦταν ὁ πλούσιος. Ἐὰν ὁ πλού- σιος δὲν μποροῦσε νὰ σκεφτεῖ νὰ δώσει κάτι σ’ αὐτὸν ποὺ κείτονταν μπροστὰ στὸ σπίτι του, ὁ Ἀγάθων ἤθελε νὰ δώσει ὅλη του τὴ ζωὴ καὶ τὸ ἴδιο τὸ σῶμα του. Κάτι ποὺ ἐμεῖς δὲν μπο- ροῦμε οὔτε νὰ τὸ σκε- φτοῦμε, οὔτε κἂν νὰ περάσει ἀπ’ τὸ μυαλό μας. Πῶς ἔφτασε ὅμως ἐκεῖ; Ἔφτασε τηρώντας τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ, ξεπερνώντας τον καὶ μοιάζοντας μὲ τὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Γιατὶ ὁ Χρι- στός, ὁ Θεός, ἦρθε στὸν κόσμο καὶ πῆρε τὸ δικό μας σῶμα, καὶ μάλιστα τὸ πονεμένο σῶμα, τὸ πληγωμένο, τὸ γεμάτο ἀνάγκες καὶ ἐλλείψεις. Καὶ τὸ πῆρε μέχρι τὸ σταυρό, ἐκεῖ πάνω ποὺ πέθανε. Πῆρε τὸ σῶμα τοῦ καθενὸς καὶ πιὸ πολὺ τὸ σῶμα τῶν ἀνθρώπων ποὺ πονᾶνε. Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἂς σκεφτοῦμε πάλι αὐτὰ ποὺ ἀκού- σαμε σήμερα. Ἂς βάλουμε στὸ μυαλό μας ὅτι δὲν ὑπάρ- χουν δύο κόσμοι, αὐτὸς κι ὁ ἄλλος. Μπροστὰ στὸν Θεὸ ὁ κόσμος εἶναι ἕνας καὶ ἑνιαῖος. Ὅ,τι ἀρχίζει ἐδῶ, τελειώνει ἐκεῖ σὲ μιὰ ὀργανικὴ συνέχεια. Ὅ,τι ἐδῶ δὲν φαίνεται, ἐκεῖ θὰ ἀποκαλυφθεῖ. Ὅ,τι ἐδῶ ἀλλάζει, ποὺ εἶναι ἡ μεγάλη μας ἐλπίδα, ἐκεῖ δὲν ἀλλάζει καὶ γίνεται βάραθρο ἀξεπέρα- στο. Εἴθε λοιπὸν αὐτὰ νὰ μποῦν μέσα μας γιὰ νὰ προσα- νατολίσουμε τὴ ζωή μας πρὸς τὰ ἐκεῖ ποὺ θέλει ὁ Χριστός. Ἀμήν!

Κάτω από : θεολογωντας, μνημη θανατου