ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ
Του Πρωτ. Γεωργίου Σούλου
«καιευθέωςεγένετουγιήςοάνθρωπος, καιήρετονκράβαττοναυτούκαιπεριεπάτει»
(Ιωάν. 5,9)
Μετά τη νίκη κατά του θανάτου, που μας παρουσίασε η Εκκλησία μέσα από τα Ιερά Ευαγγελικά αναγνώσματα των προηγούμενων Κυριακών, σήμερα, Κυριακή του Παραλύτου, δια της ιάσεως του Παραλυτικού, μας παρουσιάσει τη νίκη κατά της φθοράς του σώματος και της ψυχής.
Είναι γεγονός ότι η Ανάσταση του Χριστού, νίκησε τον θάνατο και τη φθορά, καθώς ψάλλουμε «θανάτω θάνατον πατήσας»,και ταυτόχρονα πρόσφερε στον άνθρωπο τη δυνατότητα της απαλλαγής του, από τη φθορά της ασθένειας, που του προξενεί η αμαρτία και έχει πλέον τη δυνατότητα της θεραπείας, από οποιοδήποτε νόσημα, όπως την είχαν και οι άνθρωποι, που προσέτρεχαν στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά, αλλά γινόταν υγιής, όποιος θα έμπαινε μέσα πρώτος,
όταν ο άγγελος ανακάτευε το νερό.
Στην κολυμβήθρα, όμως της Εκκλησίας του Αναστάντος Χριστού, μπορεί να θεραπευθεί ο καθένας, που θα μπει σε αυτήν και θα ζητήσει ή θα επικαλεσθεί τη βοήθεια του Θεού και τη χάρη του Αγίου Πνεύματος.
Ηκολυμβήθρα στη Βηθεσδά προτυπώνει την κολυμβήθρα του Αγίου Βαπτίσματος της Εκκλησίας, μέσα από την οποία διοχετεύεται «η Χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατρός και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος»,η οποία μετά την Ανάσταση του Χριστού, προσφέρεται, ως σωτηρία στον κάθε άνθρωπο, που με πίστη επικαλείται την εξάλειψη των ψυχικών και σωματικών αμαρτιών του, διότι η αμαρτία και οι συνέπειές της, καταργήθηκαν, δια του θανάτου και της Αναστάσεως του Χριστού. Αλλά η απαλλαγή του κάθε ανθρώπου, από τις αμαρτίες του, εξαρτάται από την προσωπική μετοχή του, στο αναστημένο σώμα του Χριστού.
Ηαμαρτία είναι, όντως, διατάραξη της ισορροπίας των σχέσεων του ανθρώπου με τον εαυτόν του. Είναι διατάραξη της ισορροπίας των σχέσεων με τον συνάνθρωπό του και κατ’ επέκταση, είναι διατάραξη της ισορροπίας των σχέσεων και με τον ίδιο τον Θεό. Αυτή η διατάραξη και δυσαρμονία εμφανίζεται στον ανθρώπινο βίο, ως φθορά και ασθένεια, με αποτέλεσμα το θάνατο.
Όμως, η Εκκλησία διδάσκει ότι ο θάνατος καταργήθηκε, δια της Αναστάσεως του Χριστού και ταυτόχρονα καταργήθηκε η μόνιμη συνέπεια της αμαρτίας, που ήταν θάνατος. Συνεπώς, διδάσκει η Εκκλησία, αποκαταστάθηκε η δυνατότητα της επιστροφής του ανθρώπου στην ελευθερία της προπτωτικής του ζωής, που ζούσε χωρίς πόνο και ασθένειες, δηλαδή, χωρίς αμαρτία.
Το πέρασμα του ανθρώπου από τη δουλεία στην ελευθερία, δια της Αναστάσεως του Χριστού, είναι το προσωπικό του «πάσχα». Πάσχα για τον άνθρωπο είναι το δώρο της θυσιαστικής Αγάπης του Θεού, προς αυτόν, δια να φθάσει«στην πληρότητα των δυνατοτήτων του υπάρχειν», δηλαδή στη λύτρωση και τη σωτηρία του, που είναι η ακεραιότητά της ύπαρξης του.
Απόδειξη αυτής της αποκατάστασης είναι η σωματική ίαση, του Παραλυτικού της Ευαγγελικής περικοπής, την οποία προσφέρει, ο ίδιος ο Κύριος, προ της Αναστάσεώς Του και μετά την Ανάστασή Του, την προσφέρουν οι Μαθητές Απόστολοι του Χριστού, οι οποίοι έλαβαν την εντολή, «πορευθέντεςμαθητεύσατεπάντα τα έθνη, βαπτίζοντεςαυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του ΑγίουΠνεύματος..,» (Ματθ. 28,19) και εκείνοι με τη σειρά τους, μετέδωσαν στους Επισκόπους και διαδόχους τους, δηλαδή στο Σώμα της Εκκλησίας.
Μετά την Ανάσταση του Χριστού φυσικός χώρος πραγμάτωσης της αποκατάστασης των συνεπειών της αμαρτίας, είναι ο θεσμός του Σώματος της Εκκλησίας, που «συγκροτεί» το Πανάγιο Πνεύμα, ως τόπο και τρόπο σωτηρίας, καθώς και μέσο θεραπείας της αμαρτίας και της εξ’ αυτής ασθένειας, μέσα από τη μυστηριακή πράξη και μετοχή του κάθε βαπτισμένου μέλους της.
Ηαποκατάσταση της αμαρτίας συντελείται στο γεγονός της προσφοράς του Μυστηρίου της «βρώσεως και πόσεως», στο Δείπνο, που τελεί σε κάθε ανάμνηση του Γεγονότος της Αναστάσεως, κατά τον λόγο του Χριστού, κατά την διάρκεια του «Μυστικού Δείπνου», που παρήγγειλε στους Μαθητές, όπως «τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν», εκεί δηλαδή που ψηλαφούμε την αναστημένη ζωή και βεβαιωνόμαστε δια την «Ενανθρώπιση και τη κένωση του Λόγου».
Εκεί που μεταποιείται ο θάνατος σε ανάσταση. Εκεί που οι δούλοι αποκτούν την ελευθερία τους και τη χαρά της κοινωνίας της ζωής, ως «κοινωνούμενη»ελευθερία και αγάπη. Εκεί που διδάσκεται η αυθυπέρβαση του «ατομοκεντρισμού».Εκεί που δίνεται η δυνατότητα στον άνθρωπο, να πραγματώσει την ύπαρξή του. Εκεί που βιώνεται το αυθεντικό νόημα της ελευθερίας, της προσφοράς και της αγάπης. Εκεί στο Σώμα της Εκκλησίας, που ως κεφαλή έχει τον Χριστό και μέλη του, όσους «εις Χριστόν»βαπτίσθηκαν και όσους τον Χριστόν ενδύθηκαν.
ΗΕκκλησία λειτουργεί, ως πρότυπο πνευματικό σχολείο, στο οποίο διδάσκει τα μέλη της, πώς να εξασφαλίσουμε την αθανασία και την αιωνία ζωή. Γιατί, ποιο όφελος έχουμε απ’ αυτήν τη ζωή, εάν, δεν κατορθώσουμε, να αποκτήσουμε την αιωνία αναστημένη ζωή; Αυτή τη ζωή που δώρισε ο «Νυμφίος»της Εκκλησίας, ως υπαρκτική δυνατότητα, εξαιτίας της «μανικής» αγάπης Του, δια τον άνθρωπο και για τον οποίο δέχτηκε τον Σταυρό και το θάνατο, αλλά «ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος». Διότι λέγει ο Απ. Παύλος «ουκ ην δυνατόν κρατείσθαι αυτόν υπ’ αυτού» (Πραξ.2,24) �
Όμως, για να αναστηθεί ο άνθρωπος, μετά του Χριστού και δια του Χριστού, πρέπει να συναποθάνει μετ’ Αυτού. Δηλαδή, πρέπει να ζήσει τη ζωή του Χριστού, ως ιδικήν του. Εάν το κατορθώσουμε αυτό, τότε την ημέρα της αναστάσεώς μας, θα μπορούμε, να πούμε μαζί με τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο: «Χθες συνεσταυρούμην Χριστώ, σήμερον συνδοξάζομαι. Χθες συνενεκρούμην, ζωοποιούμαι σήμερον. Χθες συνεθαπτόμην, σήμερον συνεγείρομαι».
Βρισκόμαστε στο μέσον της πασχαλινής αναστάσιμης περιόδου και η Ορθόδοξη Εκκλησία, δια των Αγίων Πατέρων, επιλέγει, ως Ευαγγελικό ανάγνωσμα, την περιγραφή ενός από τα πάρα πολλά θαύματα του Κυρίου μας. Επιλέγει το θαύμα της θεραπείας του Παραλυτικού. Γιατί άραγε σ’ αυτή την αναστάσιμη πασχαλινή περίοδο οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, δεν συνεχίζουν να αναφέρονται σε θέματα από την Ανάσταση του Χριστού, αλλά μας μεταφέρουν σε θαυματουργικές ενέργειες του Κυρίου και μάλιστα πριν την Ανάστασή Του; Διότι, αν υπάρχει ένα Ευαγγελικό θαύμα στο οποίο θα μπορούσαν, να συνοψισθούν όλα τα θαύματα της Καινής Διαθήκης, τότε το θαύμα αυτό, θα ήταν το Θαύμα της Ανάστασης του Χριστού. Διότι μόνον «εν τω φωτί της Αναστάσεως του Χριστού», αναδεικνύεται το πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού και το έργον Του.
Μόνον εν τη Αναστάσει του Χριστού λαμβάνουν την πλήρη εξήγησή τους όλα τα θαύματα του Χριστού, όλες οι αλήθειές Του, όλα τα ζωήρητα και ζωογόνα λόγιά Του, όλα τα γεγονότα της Καινής Διαθήκης, τα οποία είναι υπαρκτά και πραγματοποιήσιμα, για κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.
Διότι ο Ιησούς Χριστός, ο Αναστάς Θεάνθρωπος, είναι η μόνη Οντολογική υπαρκτική δύναμη, με την οποία δύναται ο άνθρωπος, εδώ, εις την γη, να νικήσει το θάνατον, να υπερβεί την αμαρτία και να καταργήσει τη δύναμη του σατανά, ώστε να καταστεί μακάριος και αθάνατος, καθώς και πολίτης της Αιώνιας Βασιλείας του Θεού και συμμέτοχος της Αγάπης του Χριστού.
Αρκεί βεβαίως να καλέσει τον Χριστό, για βοήθεια, όπως τον κάλεσε με επιμονή και αποφασιστικότητα ο σήμερον ιαθείς και σωθείς Παραλυτικός, ο οποίος τον περίμενε 38 ολόκληρα έτη έξω από τη κολυμβήθρα της Βηθεσδά και σήμερα η Εκκλησία πανηγυρίζει και γιορτάζει.
Αυτή την εορταστική και δοξαστική ατμόσφαιρα περιγράφει ο ποιητής και υμνωδός της Εκκλησίας, στον παρακάτω ύμνο. «Ο τη παλάμῃ τηαχράντῳ, πλαστουργήσας τον άνθρωπον, ήλθες εύσπλαγχνε, τους νοσούντας ιάσασθαι Χριστέ, τον Παράλυτον εν τη Προβατική κολυμβήθρα, δια του λόγου σου ανέστησας, Αιμορρόου δε τοάλγος εθεράπευσας, της Χαναναίας την παίδα ενοχλουμένην ελέησας, και την αίτησιν του Εκατοντάρχου ου παρείδες δια τούτο κράζομεν. Παντοδύναμε Κύριε, δόξα σοι».
Ούμνος αυτός μου δίνει την αφορμή, να μεταφέρω την άποψη, που εκφράζει σύγχρονος πεφωτισμένος διανοούμενος, ο οποίος λέγει ότι αυτό που ευαγγελίζεται η Εκκλησία, τελικά, δεν χωράει σε κηρύγματα και λόγους, αλλά γνωρίζεται και βιώνεται μόνο με την προσωπική μετοχή του καθενός μας, στη χαρά της εορτής. Διότι κάθε Γιορτή της Eκκλησίας είναι κάλεσμα στο «πάσχα». Είναι κάλεσμα στο πέρασμα του ανθρώπου, από την «ανέκκλητη θνητότητα»στην εορταστική αφθαρτότητα της Ανάστασης, στην οποία πέρασε ο «εν τη Προβατική κολυμβήθρα», σήμερον εορταζόμενος ιαθείς Παράλυτος.