Αρχεία για ‘Γενικά’


Καλή Πρωτοχρονιά !

Καλή Πρωτοχρονιά!

Γεια σου 2023

Καλώς να έρθεις 2024!

 

Κεραυνός σκότωσε 300 ταράνδους στη Νορβηγία

300 νεκροί τάρανδοι Νορβηγία

Το χειρότερο πρόσωπο της καταιγίδας είδαν τα αθώα ζώα σε ένα τεράστιο εθνικό πάρκο στη Νορβηγία. Όπως μας πληροφορεί το άρθρο του  National Geographic (κλικ) , πέρα από τους 300 ταράνδους σκοτώθηκαν  και 70 μοσχάρια.

Το πάρκο στο οποίο σημειώθηκε το περιστατικό είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Νορβηγίας και φιλοξενεί περίπου 10.000 με 11.000 άγριους  ταράνδους.

Πάντως πέρα από τον απίστευτα μεγάλο αριθμό των νεκρών ζώων , εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως η Νορβηγία είναι μια χώρα (όπως και οι υπόλοιπες κοντά στην αρκτική ζώνη) που δεν πλήττεται συχνά από κεραυνούς.

Από ότι φαίνεται όμως και εδώ τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν…

 

 

 

Πότε κλαίει, πότε γελάει…

Ένας από τους πιο δημοφιλείς μήνες στη λαϊκή μας παράδοση , είναι ο Μάρτιος.
Δεν είναι μόνο οι παροιμίες που προσπαθούν να μας ενημερώσουν για τον δύστροπο χαρακτήρα του, αλλά
και τα παραμύθια που με τη σειρά τους επιχειρούν να μας εξηγήσουν τους λόγους για τους οποίους ο Μάρτιος
είναι τόσο απρόβλεπτος και άστατος καιρικά.

martis

Ένα από τα πιο γνωστά λαϊκά παραμύθια που να αφορούν τον “πονηρό”,  Μάρτη είναι ” Η κατεργαριά του Μάρτη”.
Σας το παραθέτω:
Στα πολύ παλιά χρόνια ο Μάρτης ήταν ο πρώτος μήνας του έτους *. Μια κατεργαριά όμως που έκαμε σε βάρος των
άλλων μηνών που ήταν τα αδέλφια του στάθηκε αιτία για να του πάρει την πρωτοκαθεδρία ο Γενάρης.

«Μια φορά κι έναν καιρό αποφασίσανε οι δώδεκα μήνες να φτιάξουνε κρασί σε ένα βαρέλι ώστε να μπορούν να
πίνουν όποτε τους ερχόταν η όρεξη.
Έτσι λοιπόν είπε ο Μάρτης:
– Εγώ θα ρίξω πρώτος μούστο στο βαρέλι για να γίνει κρασί και ύστερα ρίχνετε κι εσείς.
– Καλά, ρίξε εσύ πρώτος του είπαν οι άλλοι.
Ετσι και έγινε. Έριξε πρώτα εκείνος στο βαρέλι το μούστο και ύστερα ακολούθησαν και οι άλλοι μήνες.
Όταν λοιπόν ζυμώθηκε ο μούστος και έγινε το κρασί, είπε πάλι ο Μάρτης.
– Εγώ που έριξα πρώτος το μούστο, πρώτος θ’ αρχίσω και να πίνω.
-Βέβαια, είπαν οι άλλοι, έτσι είναι το σωστό.

Έτσι λοιπόν τρύπησε το βαρέλι στο κάτω μέρος, και άρχισε να πίνει, ως που ήπιε όλο το κρασί και δεν άφησε
ούτε στάλα. Κατόπιν ήρθε η σειρά του Απρίλη να πάει να πιεί κρασί. Πηγαίνει και το βρίσκει άδειο. Θυμώνει,
το λέει στους άλλους.
Τ’ ακούνε εκείνοι θυμώνουνε και σκέφτωνται τι να κάνουν. Συμφωνούν όλοι λοιπόν να τον τιμωρήσει ο Γενάρης
που ήταν και ο μεγαλύτερος αδελφός.

Τον πιάνει λοιπόν ο Γενάρης και του τραβάει ένα γερό χέρι ξύλο.
Του αφαιρεί και το πρωτείο που είχε, να αρχίζει δηλαδή το έτος κάθε Μάρτη, και έγινε να αρχίζει το έτος
από το Γενάρη.
Από τότε όταν ο Μάρτης θυμάται το παιχνίδι που έκανε στα αδέλφια του και τους ήπιε όλο το κρασί,γελάει και ο καιρός ξαστερώνει. Όταν πάλι θυμάται το ξύλο που έφαγε κλαίει και βρέχει».

Ένα άλλο λαϊκό παραμύθι για τον “πεντάγνωμο” Μάρτη τον φέρνει γαμπρό να παντρεύεται μια γυναίκα που όμως
δεν είχε δει ποτέ…

Σημείωση * : Οι Ρωμαίοι όπως είναι γνωστό υπήρξαν μιλιταριστές και ο στρατός τους υπήρξε ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος για την εποχή του, όσο φυσικά βρισκόταν στην ακμή του. Έτσι, ο Θεός του πολέμου Άρης, με την ρωμαϊκή του φυσικά ονομασία Mars, απολάμβανε ιδιαίτερη λατρεία και τιμές από τους Ρωμαίους. Ο πρώτος μήνας του έτους λοιπόν, ονομάστηκε Martius για να τιμήσει τον Θεό.

Η γυναίκα του Μάρτη

Κάποτε οι μήνες αποφάσισαν να παντρευτούν. Ο καθένας βρήκε μια γυναίκα που του άρεσε και την παντρεύτηκε.
Ο Μάρτης δε φρόντισε το ζήτημα μόνος του και έβαλε προξενητάδες να του βρούνε μια γυναίκα. Εκείνοι του
φέρανε μια κοπέλα η οποία ήταν τυλιγμένη με ένα μαντίλι και του είπαν ότι είναι πολύ όμορφη.
Ευκολόπιστος όπως ήταν, την παντρεύτηκε.
Όταν όμως έμειναν μόνοι και έβγαλε το μαντίλι της, τι να δει; Δεν υπήρχε πιο άσχημη στον κόσμο!
Από τότε κάθε φορά που τη θυμόταν άστραφτε, βροντούσε, έβρεχε, έριχνε μπόρες, έκανε παγωνιές.
Μόνο όταν ξεχνιόταν μερικές φορές, ηρεμούσε, γαλήνευε κι έκανε καλό καιρό!

Στη Μεσσηνία, λόγου χάρη, λένε ότι η γυναίκα που παντρεύτηκε ο Μάρτης, από μπροστά ήταν πολύ άσχημη,
ενώ από πίσω ήταν πολύ όμορφη. Όταν ο Μάρτης τη βλέπει καταπρόσωπο κλαίει και ο καιρός χαλάει, όταν όμως
την κοιτάζει από τις πλάτες ευχαριστιέται και ο καιρός καλοσυνεύει.
Γι’ αυτό λέγεται και η παροιμία: «Ο Μάρτης πότε κλαίει και πότε γελάει».

Σε άλλες περιοχές η παράδοση θέλει το Μάρτη νε έχει δύο γυναίκες, τη μια πολύ όμορφη και φτωχή και την άλλη
πολύ άσχημη και πλούσια.

Ο Μάρτης κοιμάται στη μέση και όταν γυρίζει κατά την άσχημη, κατσουφιάζει και ο
καιρός χαλάει, όταν όμως γυρίζει κατά την όμορφη, χαίρεται και γελάει, και ο καιρός είναι καλός. ζεστός
με ήλιο.

Τις περισσότερες φορές όμως γυρίζει κατά την άσχημη επειδή αυτή είναι η πλούσια που τρέφει και
την φτωχή, την όμορφη.
Έτσι άλλωστε προτιμούν το Μάρτιο και οι χωρικοί, βροχερό, επειδή η σοδειά τους θα είναι καλύτερη.
Άλλωστε το βεβαιώνουν και αρκετές παροιμίες.

«Μάρτης έβρεχε, θεριστής χαιρότανε».

«Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει».

«Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές παρά Μάρτης στις αυλές».

«Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης παρά Μάρτης λιοπυριάρης».

«Μάρτης βροχερός θεριστής κουραστικός».

«Μάρτης κλαψής θεριστής χαρούμενος».

«Μάρτης πουκαμισάς δεν σου δίνει να μασάς».

«Σαν ρίξει ο Μάρτης μια βροχή κι Απριλης αλλη μία,
να δεις κουλούρες στρογγυλές και πίττες σαν αλώνι».

και η πασίγνωστη, που είναι παραλλαγή της προηγούμενης:

«Σαν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι Απρίλης άλλο ένα,
χαράς σ’ εκείνο το ζευγά πόχει πολλά σπαρμένα».

Η παράδοση της λιθωμένης γριάς
Τα απρόοπτα της βαρυχειμωνιάς που συνήθως επιφυλάσσουν οι τελευταίες ημέρες του Μάρτη, οι «μέρες της γριάς»
όπως λέγονται, θέλει να εξηγήσει η παράδοση της «λιθωμένης γριάς».

“Ητανε μια φορά μια γριά κι είχε κάτι κατσικάκια. Ο Μάρτης τότε είχε εικοσιοχτώ ημέρες και ο Φλεβάρης
τριανταμία.
Ήρθε λοιπόν εκείνη την εποχή ο Μάρτης κι επέρασε χωρίς να κάμει χειμώνα και η γριά από τη χαρά της που
βγήκανε πέρα καλά τα πράματα της, ξεγελάστηκε και είπε:

«Πρίτσι Μάρτη μου, στην πομπή σου. Μπήκες, βγήκες τίποτα δε μου έκανες. Τα αρνάκια και τα κατσικάκια μου
τα ξεχείμασα».
Τότε ο Μάρτης πείσμωσε και δανείστηκε τρεις ημέρες απ’ το Φλεβάρη και έριξε χιόνια πολλά.
Ήταν τόσο άσχημος ο καιρός, που η γριά και τα ζωντανά της πέτρωσαν από το κρύο.

Για αυτό που έπαθε εκείνη η γριά, τις τρεις τελευταίες ημέρες του Μάρτη τις λένε ημέρες των γριών.

Σε κάποια χωριά ονοματίζουνε κάθε μία από αυτές τις ημέρες με το όνομα μίας από τις πιο ηλικιωμένες γριές
του χωριού. Αν τύχει καλή ημέρα θεωρούν πως η γριά είναι καλή, ενώ αν τύχει κακοκαιρία λένε πως έγινε από
την κακία της γριάς.

Από τότε λένε ότι έχει ο Μάρτης τριανταμία ημέρες και ο Φλεβάρης εικοσιοχτώ.
Για αυτό άλλωστε το λένε κουτσό και κουτσοφλέβαρο.

Κλείνοντας αυτό το μικρό αφιέρωμα στον άτακτο μήνα μας θα ήθελα να σας παραθέσω ένα από τα πιο όμορφα
ποιήματα , κατά τη γνώμη μου, που τον αφορούν και υπήρχε στο σχολικό Ανθολόγιο του Δημοτικού την δεκαετία
του 70 και του 80.
Είναι της Ρίτας Μπούμη – Παπά και έχει τίτλο
“Ο Μάρτης και η μάνα του”

Ο Μάρτης και η μάνα του

Τον γνωρίζετε το Μάρτη,
τον τρελό και τον αντάρτη;
Ξημερώνει και βραδιάζει
κι εκατό γνώμες αλλάζει.

Βάζει η μάνα του μπουγάδα,
σχοινί δένει στη λιακάδα,
τα σεντόνια της ν’ απλώσει,
μια χαρά να τα στεγνώσει.

Νά που ο Μάρτης μετανιώνει
και τα σύννεφα μαζώνει
και να μάσει η μάνα τρέχει
τα σεντόνια, γιατί βρέχει!

Νά ο ήλιος σε λιγάκι,
φύσηξε το βοριαδάκι,
κι η φτωχή γυναίκα μόνη
τα σεντόνια ξαναπλώνει.

Μια βροντή κι ο ήλιος χάθη
μες στης συννεφιάς τα βάθη,
ρίχνει και χαλάζι τώρα,
ποποπό, τι άγρια μπόρα!

Ώς το βράδυ φορές δέκα
άπλωσε η φτωχή γυναίκα
την μπουγάδα, κι όρκο δίνει
Μάρτη να μην ξαναπλύνει.

Επιμέλεια: Γιώργος Πατσουλάκης

Πηγές : http://edu.klimaka.gr/diafora/557-paradosi-marths-klimaka.html   (Εκπαιδευτική κλίμακα)

http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=54&cat_id=2   (Σπουδαστήριο Του Νέου Ελληνισμού)

 

http://antikleidi.com/2013/03/01/%CE%BC%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B9%CE%BF%CF%82/  (Αντικλείδι)

Η εικόνα είναι από τη συλλογή “Οι μήνες” του Γιάννη Τσαρούχη

Sponsored links

Χρόνια Πολλά-Καλή Χρονιά

NY2015

Σας εύχομαι Χρόνια (και χιόνια ) Πολλά ,Καλή Χρονιά με Υγεία , Αγάπη , Ειρήνη και Δημιουργία.

Το 2015 μακάρι να είναι μια νέα ευχάριστη σελίδα στη ζωή μας!

Σας ευχαριστώ

Γιώργος Πατσουλάκης

Καλά Χριστούγεννα! Αγάπη-Ειρήνη-Υγεία

Χριστούγεννα

Ρεκόρ ετήσιας βροχόπτωσης των τελευταίων χρόνων στην Αττική – Παρασκευή 12/12/2014

rainy-weather

Τις τελευταίες μέρες η βροχή έχει μπει για τα καλά στην καθημερινότητα των κατοίκων της Αττικής .

Μάλιστα , τα ποσά βροχής που έπεσαν τις τελευταίες μέρες ήταν αυτά που έκαναν τη διαφορά και οδήγησαν το 2014 να γίνει το έτος με τα περισσότερα χιλιοστά βροχής σε πολλές περιοχές της Αττικής.

Μία από αυτές τις περιοχές είναι και η Νίκαια , καθώς τα τελευταία 6 χρόνια που λειτουργεί ο μετεωρολογικός μου σταθμός  (κλικ εδώ)  ο μέγιστος  ετήσιος υετός ήταν τα 470 χιλιοστά, που είχαν καταμετρηθεί το 2013.

Φέτος όμως το ρεκόρ αυτό ξεπεράστηκε και ήδη στις 12/12/2014 έχουμε καταγράψει 477,5 χιλιοστά.

Για να δούμε λοιπόν τι άλλο μας επιφυλάσσει ο καιρός και ποια άλλα ρεκόρ πρόκειται να καταρριφθούν…

Κυνηγοί καταιγίδων και τυφώνων

Απρίλιος 2013. Ένα νέο κυνήγι καταιγίδων και τυφώνων ξεκινά στην Αμερική.
Στις αχανείς της εκτάσεις μια ομάδα ενθουσιωδών , παρορμητικών (ίσως και λίγο παρανοϊκών…) ανθρώπων που αναζητούν με συναρπαστικό τρόπο καιρικές συγκινήσεις, μόλις ξεκινά.
Στόχος τους;
Μα φυσικά να φωτογραφίσουν, να βιντεοσκοπήσουν και να μελετήσουν  ακραίες καιρικές καταστάσεις , όπως έντονες καταιγίδες, ανεμοστρόβιλους , τυφώνες κτλ.
Η περίοδος κυνηγιού ξεκινά με το επίσημο τέλος του Χειμώνα, τον Απρίλιο , τότε που ο ήλιος αρχίζει να ζεσταίνει περισσότερο την επιφάνεια της γης και η ατμόσφαιρα να αποκτά μια μεγαλύτερη δυναμική.
Αυτοί οι άνθρωποι κάνουν με τα ειδικά εξοπλισμένα αυτοκίνητά τους εκατοντάδες χιλιόμετρα καθημερινά για να ικανοποιήσουν το πάθος τους και να γίνουν ζωντανοί μάρτυρες ακραίων καιρικών φαινομένων, βάζοντας σε κίνδυνο πολλές φορές και την ίδια τους τη ζωή!
Δείτε κάποιες φωτογραφίες από τα αυτοκίνητα και τα εργαλεία που χρησιμοποιούν καθώς και ένα πρόσφατα βίντεο από ανεμοστρόβιλο που έπληξε την πόλη του Μισισιπή.
Πληροφοριακά να σας πω ότι ο ειδικός εξοπλισμός που βλέπετε σε αυτά τα αυτοκίνητα κοστίζει όσο περίπου ένα σπίτι!

Επιμέλεια: Γιώργος Πατσουλάκης

Κρύο ή πολύ, πολύ κρύο;

Αλήθεια , έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιος Πόλος της Γης μας είναι περισσότερο κρύος;
Να είναι ο Βόρειος με την Αρκτική Θάλασσα (1η εικόνα)  ή ο Νότιος Πόλος με την Ανταρκτική Ήπειρο (2η εικόνα);
Η απάντηση είναι πως το περισσότερο κρύο το κάνει στον Νότιο Πόλο.
Ο λόγος είναι ο εξής:
Όπως μάθαμε από την επίσκεψή μας στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού η Ανταρκτική είναι μια ήπειρος, δηλαδή είναι ένα μεγάλο κομμάτι ξηράς.

Ένα μεγάλο  κομμάτι ξηράς σκεπασμένο από πάγο , 106 περίπου φορές μεγαλύτερο από τη χώρα μας και  περιτριγυρισμένο από θάλασσα.

Αφού είναι ξηρά λοιπόν θα έχει και τους λόφους και τα βουνά της. Πραγματικά ο μέσος όρος του υψομέτρου της είναι τα 2,3 χιλιόμετρα και όλοι ξέρουμε ότι όσο πιο ψηλά ανεβαίνουμε τόσο περισσότερο κρύο κάνει.
Από την άλλη μεριά , ο Βόρειος Πόλος είναι θάλασσα καλυμμένη με πάγο, που γύρω της έχει στεριά.
Όπως και να το κάνουμε η θάλασσα είναι θερμότερη από τον πάγο που βρίσκεται από πάνω της και αυτό βοηθά στο να μην πέφτει τόσο πολύ η θερμοκρασία, όσο στο Νότιο Πόλο.
Έτσι λοιπόν αν και οι δύο Πόλοι δέχονται την ίδια ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας κατά τη διάρκεια του έτους οι διαφορές στη θερμοκρασία είναι σημαντικές.
Τα στοιχεία λένε ότι  το Καλοκαίρι ο Βόρειος Πόλος έχει μέσο όρο θερμοκρασίας τους 0 βαθμούς Κελσίου, ενώ ο Νότιος Πόλος  έχει -20 βαθμούς Κελσίου.
Τον Χειμώνα ο Βόρειος Πόλος έχει μέσο όρο θερμοκρασίας -40 βαθμούς Κελσίου και ο Νότιος -60 βαθμούς .
Σαφώς λοιπόν νικητής του κρύου είναι ο Νότιος Πόλος και για αυτό αποτελεί περιβάλλον δύσκολο προς επιβίωση.
Τα παραπάνω στοιχεία, κάποια αποσπάσματα που μετέφρασα  και τις φωτογραφίες τα βρήκα σε αυτήν τη σελίδα :
http://climatekids.nasa.gov/review/polar-temperatures/

Προβλήματα από τη συνεχή βροχόπτωση στην Αττική, Κυριακή 30/12/2012-Πώς μετράμε τη βροχόπτωση.

Προβλήματα έχουνε δημιουργηθεί από τις πρώτες πρωινές ώρες σε πολλές περιοχές της Αττικής και ειδικά των Κεντρικών,  Βορειοανατολικών και Ανατολικών τμημάτων της , καθώς τα ύψη βροχής που έχουν πέσει είναι ιδιαιτέρως υψηλά.

Για να πάρετε μια ιδέα σε πολλές από αυτές τις περιοχές το νερό που έπεσε σε ένα 24ωρο αντιστοιχούσε με το 1/5 περίπου της ετήσιας  τους βροχόπτωσης!

Έτσι περιοχές όπως  ο Άγιος Πέτρος, ο Διόνυσος, ο Άγιος Στέφανος, η Νέα Φιλαδέλφεια, οι Αχαρναί , το Μενίδι, η Φυλή, η Δροσιά, η Κηφισιά, ο Μαραθώνας, η Πεντέλη, το Νέο Ηράκλειο, το Ίλιον και άλλες κοντινές τους περιοχές , δέχονται έντονες βροχοπτώσεις.

Η μέχρι στιγμής πληροφόρηση μιλάει για 140  κλήσεις της Πυροσβεστικής σε όλο τον νομό, για πλημμυρικά επεισόδια.

Στη μετεωρολογία για να μετρήσουμε τα ύψη της βροχής που πέφτουν και να μπορούμε να κάνουμε συγκρίσεις που είναι απαραίτητες για την εξαγωγή συμπερασμάτων χρησιμοποιούμε τα βροχόμετρα.

Τα βροχόμετρα μπορεί να είναι ηλεκτρονικές ή απλές συσκευές μέτρησης της βροχής που πέφτει.

Στην πρώτη περίπτωση η ενημέρωση γίνεται αυτόματα σε ζωντανό χρόνο, ενσύρματα ή ασύρματα , στον υπολογιστή μας. Συγκεκριμένα το ηλεκτρονικό βροχόμετρο  (εικόνα 1)    διαθέτει τη δυνατότητα να καταγράφει τη βροχή αλλά και την ένταση με την οποία πέφτει , την ραγδαιότητα όπως λέμε. Τα στοιχεία αυτά στέλνονται κατευθείαν σε μια κονσόλα ή στον υπολογιστή μας.

Στη δεύτερη περίπτωση έχουμε συσκευές που μοιάζουν με ποτήρια (εικόνα 2)  , μόνο που είναι διαβαθμισμένα σε χιλιοστά ,ανάλογα με το εμβαδόν του ανοίγματος που φέρουν. Σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται η επιτόπια παρατήρηση για να γίνει καταγραφή των χιλιοστών βροχής που έχουν πέσει.

Τώρα , η πιο συνηθισμένη μονάδα μέτρησης που  γίνεται η καταγραφή είναι τα χιλιοστά.

Αν παρατηρήσετε στα δεξιά της σελίδας στον μετεωρολογικό μου σταθμό “Νίκαια-Περιβολάκι” θα δείτε το κομμάτι “Βροχόπτωση” που μετράει σε mm (χιλιοστά-milimetres). Έτσι μπορείτε να δείτε πόσα χιλιοστά βροχής έχουν πέσει μέσα στην ημέρα, τη στιγμιαία ένταση της βροχής σε χιλ/ώρα (όσο πιο μεγάλος ο αριθμός , τόσο πιο έντονη η βροχή) , τα χιλιοστά  που έχουν πέσει τον  μήνα και τον χρόνο.

Τι σημαίνει πρακτικά όμως  βροχή, ας πούμε, 5 χιλιοστών;

Αυτό σημαίνει ότι είναι σαν να ρίξαμε 5 λίτρα νερό στην επιφάνεια ενός τετραγωνικού μέτρου ή 5 τόνους  νερό σε ένα στρέμμα.

Διαβάστε λοιπόν, ορισμένα από τα χιλιοστά που έπεσαν την Κυριακή από τις 00:00  μέχρι τις 12:30 το μεσημέρι σε διάφορες τοποθεσίες στην Αττική:

Άγιος Πέτρος: 147 χιλ, , Πάρνηθα 141 χιλ, Ρέα 116 χιλ,   Μαραθώνας 116 χιλ., Δροσιά 108 χιλ. , Ιπποκράτειος Πολιτεία 100 χιλ,  Άγιος Στέφανος 100 χιλ., Κηφισιά 98 χιλ., Ίλιον 98 χιλ.  Πατήσια 78 χιλ.

Οι λιγότερες βροχές έπεσαν στην Ανάβυσσο 1 χιλ.,  στο Λαύριο 2 χιλ., στην Κερατέα 5 χιλ., στα Καμίνια του Πειραιά 16 χιλ.

Βλέπετε λοιπόν και τις μεγάλες διαφορές στο νερό που πέφτει σε μια κακοκαιρία από τη μια περιοχή της Αττικής στην άλλη. Να και ένας ακόμα λόγος για τον οποίο η Αττική θεωρείται  το πιο δυσκολοπρόβλεπτο  καιρικά τμήμα της χώρας μας.

Καλά να περνάτε!

Επιμέλεια: Γιώργος Πατσουλάκης

Ας μιλήσουμε για την ομίχλη

Τις τελευταίες μέρες παρατηρείται σε πολλές περιοχές  ,και  κυρίως μέσα στις μεγαλουπόλεις, το φαινόμενο της περιορισμένης ορατότητας. Κάτι που μοιάζει  σαν ένα σύννεφο να  έχει κατέβει πολύ χαμηλά και  να  μας έχει σκεπάσει.

Σε αυτές τις περιπτώσεις περιγράφουμε γενικά την κατάσταση,  με τη λέξη “ομίχλη”.

Μπορούμε όμως με την ίδια  λέξη να περιγράψουμε  καταστάσεις  που διαφοροποιούνται κατά πολύ , όπως για παράδειγμα  μια ελαφριά θολούρα στην ατμόσφαιρα με μια περιοχή που η ορατότητα περιορίζεται στα 200 με 300 μέτρα;

Στο ερώτημα λοιπόν αυτό,  έρχεται η επιστήμη της Μετεωρολογίας για να ξεκαθαρίσει το ομιχλώδες τοπίο γύρω από τον κατάλληλο ορισμό που πρέπει να δώσουμε για το συγκεκριμένο θέμα.

Σύμφωνα  με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) ,ομίχλη ονομάζεται η αιώρηση πολύ μικρών υδροσταγονιδίων στον αέρα, που περιορίζει την ορατότητα στην επιφάνεια της γης σε απόσταση μικρότερη των 1000 μέτρων. Ουσιαστικά δηλαδή μιλάμε για ένα σύννεφο που έχει κατέβει στην επιφάνεια της γης και περιορίζει την ορατότητα κάτω από τα 1000 μέτρα.

Έτσι λοιπόν, αν στην επιφάνεια της γης επικρατεί μια θολούρα η οποία όμως επιτρέπει την ορατότητα πάνω από τα 1000 μέτρα , τότε μιλάμε για καταχνιά ή για  πούσι.

Η ομίχλη δημιουργείται με δύο τρόπους:

  1. Με ψύξη του αέρα και
  2. Με προσθήκη υδρατμών ,όταν υδρατμοί προστίθενται στον αέρα με εξάτμιση και ο υγρός αέρας αναμιγνύεται με σχετικά ξηρό αέρα.

Εξ’ αιτίας των παραπάνω έχουμε αρκετούς τύπους ομίχλης και ανάλογα με τον τρόπο σχηματισμού της  διακρίνεται σε ομίχλη ακτινοβολίας, ομίχλη μεταφοράς, ομίχλη εξάτμισης και ομίχλη κλιτύος (ομίχλη βουνοπλαγιάς ή ανολίσθησης). Άλλοι τύποι ομίχλης επίσης είναι η αιθαλομίχλη και η μετωπική ομίχλη (frontal fog). Ας πούμε δυο λόγια για την καθεμία:

  • Ομίχλη ακτινοβολίας: Όταν έχουμε ξαστεριά και ασθενή άνεμο (1-2 μποφόρ – μέχρι 10χμ/ώρα) ειδικά  το Φθινόπωρο και τον Χειμώνα , η γη ακτινοβολεί έντονα τη θερμότητα που είχε πάρει κατά τη διάρκεια της ημέρας με αποτέλεσμα να ψύχεται. Το στρώμα αέρα που βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια ψύχεται κι αυτό με αποτέλεσμα να έχουμε συμπύκνωση των υδρατμών του και να σχηματίζεται το νέφος που φτιάχνει την ομίχλη. Εικόνα 1
  • Ομίχλη μεταφοράς: Όταν ένα ρεύμα θερμού και υγρού αέρα περνάει πάνω από ψυχρά εδάφη ή ψυχρά νερά , η υγρασία του μετατρέπεται σε ομίχλη . Εικόνα 2
  • Ομίχλη εξάτμισης: Όταν ψυχρός αέρας  μετακινείται πάνω από ζεστό νερό, το ζεστό νερό εξατμίζεται με αποτέλεσμα να εμπλουτίζεται σε υδρατμούς το ψυχρό στρώμα αέρα. Όταν ο υπερκείμενος  αέρας οδηγηθεί στον κορεσμό τότε έχουμε συμπύκνωση υδρατμών και τον σχηματισμό της ομίχλης. Η ομίχλη εξάτμισης ονομάζεται και ομίχλη “τύπου ατμού”. Σχηματίζεται κυρίως πάνω από ζεστά  νερά θαλασσών, πάνω από λίμνες , πισίνες ή από θερμές πηγές. Εικόνα 3
  • Ομίχλη κλιτύος -βουνοπλαγιάς ή ανολίσθησης: Όταν υγρός και σχετικά ζεστός αέρας  ανολισθαίνει- “ανεβαίνει”στην πλαγιά ενός βουνού. Ο ανερχόμενος αέρας ,λόγω της χαμηλότερης ατμοσφαιρικής πίεσης που συναντά ανεβαίνοντας , διαστέλλεται και ψύχεται  με αποτέλεσμα τη συμπύκνωση των υδρατμών του και τον σχηματισμό ομίχλης. Εικόνα 4
  • Ο τύπος της ομίχλης που συναντάμε συχνά τον τελευταίο καιρό στις πόλεις μας είναι όταν η ομίχλη   συνδυάζεται με καπνό – καυσαέρια και τα υδροσταγονίδια προσκολλούνται  στα  σωματίδια που εξέρχονται από τις καμινάδες εργοστασίων, τζακιών, καυστήρων κτλ. , τότε μιλάμε για ένα πυκνό και νοσηρό νέφος “τύπου Λονδίνου” , καθώς σε αυτήν την πόλη παρατηρήθηκαν πριν αρκετά χρόνια παρόμοιες ομίχλες-ακόμα και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σήμερα παρόμοιες συνθήκες , γνωστές ως αιθαλομίχλη προκαλούνται από την ρύπανση των αυτοκινήτων, εργοστασίων, καμινάδων τζακιών, καυστήρων κτλ. Εικόνα 5
  • Τέλος μπορούμε να μιλήσουμε και για έναν άλλο τύπο ομίχλης, τη Μετωπική ομίχλη , η οποία σχηματίζεται όταν βροχή ή ψεκάδες βρεθούν στη θερμή αέρια μάζα ενός μετώπου, οπότε οι σταγόνες εξατμίζονται και προκύπτουν υδροσταγονίδια που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα.

Από το 2ο Παγκόσμιο πόλεμο και μετά άρχισαν να αναπτύσσονται διάφοροι τρόποι διάλυσης των ομιχλών, είτε με θέρμανση  , με ανάμιξη του ατμοσφαιρικού αέρα με τη βοήθεια ελικοπτέρου είτε με διασπορά παγοκρυσταλλίων κτλ. Οι παραπάνω μέθοδοι είχαν κάποιο αποτέλεσμα αλλά κρίθηκαν οικονομικά ασύμφοροι και είχαν μικρή περιοχή εφαρμογής.

Όπως και να έχει η ομίχλη είναι ένα μαγευτικό καιρικό φαινόμενο , το οποίο όμως χρίζει ιδιαίτερης προσοχής όταν είναι πυκνή*, καθώς η ορατότητα είναι πολύ περιορισμένη (50-200 μέτρα) και δημιουργούνται επικίνδυνες συνθήκες στις συγκοινωνίες , στην ακτοπλοΐα αλλά και σε χομπίστες και αθλητές (χιονοδρόμους, ορειβάτες κτλ.)

Καλά να περνάτε!

Επιμέλεια: Γιώργος Πατσουλάκης

*Στην πολύ πυκνή ομίχλη η ορατότητα είναι μικρότερη των 50 μέτρων.

Για τα παραπάνω, πληροφορίες βρήκα στα βιβλία:

  1. “Καιρός- Ο γιος της Γης και του Ήλιου- Η γνώση” Δημήτρης Ζιακόπουλος
  2. Θαυμαστός κόσμος -Καιρός , Εκδόσεις Πατάκη
  3. Αεροπορική Μετεωρολογία με στοιχεία κλιματολογίας-Ουρανία Χατζηαλέκου Εκδόσεις Aviation publications
  4. Βασικές αρχές Μετεωρολογίας -G. Donald Ahrens-Εκδόσεις “ΙΩΝ”
  5. Καιρός και Κλίμα -B. Buckley,E.J. Hopkins, R. Whitaker Εκδόσεις Κασταλία

Τις φωτογραφίες τις βρήκα στις εξής ιστοσελίδες:

  1. http://creteweather.blogspot.gr/2010_08_01_archive.html
  2. http://www.tunnelsinger.com/perform.htm
  3. http://aristipposandreou.wordpress.com/
  4. http://threesheetsnw.com/blog/2011/09/how-to-handle-that-dreaded-weather-condition-fog/
  5. http://xiromeronews.blogspot.gr/2012/01/blog-post_8085.html

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση