Οι σημειώσεις του μαθήματος

 

 

Πηγή:users.sch.gr/nemfelonis/mikrpiges.ppt.ppt

Δήλωσις Εκκαθαρίσεως Περιουσίας κατά την ανταλλαγή ελληνοτουρκικών πληθυσμών (1923-1927).

 

 

 Η Τουρκία και η Ελλάδα ερίζουν (γελοιογραφία από τον τύπο της εποχής)

    ΠΗΓΗ: http://el.wikipedia.org/

 

 Η υπογραφή της Σύμβασης της Λοζάνης μέσα από το αρχείο της ΕΡΤ

 http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?tid=27876&tsz=0&act=mMainView&mst=00:01:43:00

 

ΠΗΓΕΣ

 

1.Η Συνθήκη της Λοζάνης

 

Αντλώντας στοιχεία από το ιστορικό παράθεμα και από τις ιστορικές σας γνώσεις να δικαιολογήσετε την κριτική (θετική και αρνητική) που δέχτηκε από τους Έλληνες ο Βενιζέλος για τις ενέργειές του στις διαπραγματεύσεις της Λοζάνης (Νοέμβρης 1922-Ιούλης 1923)

 

Η περίοδος από το 1923 μέχρι το 1928 ακολουθεί τη μικρασιατική καταστροφή και χαρακτηρίζεται από μία προσπάθεια οικονομικής και πολιτικής ανόρθωσης του ελληνικού κράτους. Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής το 1923, σηματοδοτείται από την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάννης……………………………………….

 

Μετά την ήττα του ελληνικού στρατού στο Μικρασιατικό μέτωπο, οι ενέργειες της Αντάντ συγκεντρώθηκαν σε ένα στόχο. Στην προσπάθεια να ματαιωθεί πιθανή επίθεση του Κεμαλικού στρατού στη ζώνη των Στενών και στην Κων/πολη. Το θέμα της Συνδιασκέψεως της Ειρήνης άρχισε να αντιμετωπίζεται πιο σοβαρά. μόνο μετά την υπογραφή της συμφωνίας των Μουδανιών στις 28 Σεπτεμβρίου 1922. Η κυβέρνηση της Άγκυρας πρότεινε τη Σμύρνη ως τόπο διεξαγωγής των διαπραγματεύσεων και άφηνε να εννοηθεί ότι δε θα έπαιρνε μέρος στις διαπραγματεύσεις εάν οι σύμμαχοι δεν έκαναν αποδεκτή την πρόταση πραγματοποίησης της συνδιάσκεψης σε τούρκικο έδαφος. Τελικά, επιλέχτηκε η Λωζάννη της Ελβετίας λόγω της ουδετερότητάς της και για να αποφευχθούν και οι συγκρούσεις μεταξύ των δυνάμεων της Αντάντ που αφορούσαν τον τόπο διεξαγωγής της Συνδιάσκεψης.

 

Οι συζητήσεις κράτησαν από το Νοέμβρη του 1922 μέχρι τον Ιούλη του 1923 (με μια διακοπή δυόμισι μηνών 31 Ιανουαρίου 1923 μέχρι 20 Απριλίου 1923) και αναλώθηκαν στα ακόλουθα κύρια θέματα. α) Ρύθμιση του καθεστώτος των Στενών που να εξυπηρετούνται τα διεθνή συμφέροντα, κυρίως αυτά των δυνάμεων της Αντάντ β) Την τύχη της πετρελαιοφόρας περιοχής της Μοσούλης (που είχαν καταλάβει στρατιωτικά οι Άγγλοι τον Οκτώβριο του 1922) και τα πετρέλαια της οποίας εποφθαλμιούσαν Άγγλοι, Γάλλοι και Αμερικάνοι και γ) Την κατάργηση των διομολογήσεων -που ζητούσαν οι Τούρκοι- ή τη διατήρησή τους -που επιθυμούσαν οι σύμμαχοι-

 

Το δύσκολο έργο της εκπροσώπησης της Ελλάδας η ελληνική επαναστατική κυβέρνηση το είχε αναθέσει στο Βενιζέλο. Ρόλος τραγικός για τον οραματιστή της Μεγάλης Ιδέας να διαπραγματεύεται τον οριστικό ακρωτηριασμό της. Τα κυριότερα στελέχη της ελληνικής αντιπροσωπίας εκτός του Βενιζέλου θα ήταν ο Α. Μιχαλακόπουλος και ο Δ. Κακλαμάνος. Το έργο του Βενιζέλου παρουσίαζε πολλές δυσκολίες. Στην Αθήνα η μετεπαναστατική κατάσταση ήταν συγκεχυμένη. Στους κόλπους της ίδιας της επανάστασης δεν υπήρχε αρμονία. Από νωρίς είχε προβάλλει η πτέρυγα των αδιάλλακτων με επικεφαλής το στρατηγό Πάγκαλο και το ναύαρχο Χατζηκυριάκο. Αλλά και ο πολιτικός κόσμος της βενιζελικής παράταξης είχε χάσει την ενότητά του. Ηγετικές φυσιογνωμίες είχαν προβάλλει (Παπαναστασίου, Μιχαλακόπουλος, Καφαντάρης), ενώ πολλά στελέχη είχαν παύσει να υπακούουν τον απομακρυσμένο αρχηγό τους. Ο λαός εξάλλου περίμενε το Βενιζέλο να κάνει θαύματα, να μετατρέψει την Ελλάδα από χαμένη σε θριαμβεύτρια. Ο Βενιζέλος στη Λωζάννη, αντιλαμβάνονταν τις διαθέσεις των Συμμάχων και διέθετε πείρα, ώστε να καταλαβαίνει ότι το εγχείρημα ενός νέου πολέμου ήταν παρακινδυνευμένο. Πολλοί έκριναν ότι στη συνθήκη της Λωζάννης, η ειρήνη που πέτυχε ο Βενιζέλος ήταν ατυχής. Ο ίδιος θα πει “Το ζήτημα δεν είναι αν οι όροι της ειρήνης η οποία υπεγράφη μετά την ήττα μας είναι επιβλαβείς. Το ζήτημα είναι αν ημπορούσε να είναι καλυτέρα.”

 

Τα κύρια θέματα της συνθήκης ήταν φανερό ότι ήταν ξένα προς την Ελλάδα. Με τη συνθήκη και τις συμφωνίες , τις δηλώσεις και τα πρωτόκολλα που τη συνόδευαν αποφασίστηκαν

 

* Η Ανατολική Θράκη, τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος και τα Στενά αποδόθηκαν οριστικά στους Τούρκους. Τα Δωδεκάνησα αναγνωρίστηκαν ως ιταλική κτήση.
* ………………………………………………………………………….
* Οι σύμμαχοι παραιτήθηκαν από το ζήτημα της καταβολής των πολεμικών αποζημιώσεων από μέρους της Τουρκίας η κεμαλική αντιπροσωπεία δέχτηκε να εγκαταλείψει ανάλογη απαίτηση αν η Ελλάδα με ανταλλαγή παραχωρήσει το Καραγάτς στους Τούρκους. Με ξεχωριστή ελληνοτουρκική σύμβαση που συμφωνήθηκε απευθείας μεταξύ Βενιζέλου και Ινονού στις 30 Ιανουαρίου 1923, διευθετήθηκε το ζήτημα της ανταλλαγής των πληθυσμών. Περίπου 1.300.000 Έλληνες εγκατέλειψαν τις εστίες τους -πριν ή μετά τη σύμβαση από το 1912 ως το 1925 κι έγιναν πρόσφυγες στην Ελλάδα και περίπου 500.000 Τούρκοι ακολούθησαν τον αντίστροφο δρόμο. Έμενε εκκρεμές το ζήτημα της ανταλλαγής των περιουσιών τους . Εξαιρέθηκαν οι Έλληνες της Κων/πολης και των δύο νησιών στην είσοδο των Δαρδανελλίων, ΄Ιμβρου και Τενέδου και οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης.

 

Σε γενικές γραμμές η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης έγινε αποδεκτή με ικανοποίηση από τους Έλληνες .Υπήρξαν βέβαια πολιτικοί κύκλοι οι οποίοι κατηγόρησαν το Βενιζέλο διότι δέχτηκε την ανταλλαγή των πληθυσμών. ΄Όμως δεν είχε άλλες επιλογές. Παρόλη την αρνητική κριτική που ασκήθηκε εκείνο το διάστημα εναντίον του, δε μεταβλήθηκε η πεποίθηση ότι το έργο του Βενιζέλου και της ελληνικής αντιπροσωπείας ήταν δύσκολο αλλά και αξιόλογο. Με δεδομένη την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα και το είδος των σχέσεων της χώρας μας με τις δυνάμεις, η συμφωνία της Λωζάννης υπήρξε η καλύτερη που θα μπορούσε να επιτευχθεί.

 

( ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ)

 

 

 

2.Από το θρίαμβο των Σεβρών στην ταπείνωση της Λοζάνης

 

Συνθέτοντας στοιχεία που θα αντλήσετε από το ιστορικό παράθεμα με τις ιστορικές σας γνώσεις να δείξετε ποιοι λόγοι υποχρέωσαν την Ελλάδα να υπογράψει τη Συνθήκη ειρήνης της Λοζάνης

 

Η Ελλάδα προσανατολισμένη προς τη διασπασμένη πλέον Αντάντ και ουσιαστικά εξαρτημένη από την Αγγλία, βρίσκεται στην πιο δυσχερή θέση από την ημέρα της αποβίβασης του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη το Μάιο του 1919. Είναι δέσμια τη δικής της τυχοδιωκτικής πολιτικής αλλά και θύμα των στρατιωτικών και κυρίως οικονομικών συμφερόντων των υποτιθέμενων φίλων και συμμάχων, που με κυνικότατο τρόπο επεδίωκαν να διασφαλίσουν.

 

Στις 8 Σεπτέμβρη του 1922 ο Ιταλός υπουργός των Εξωτερικών κάλεσε τον Έλληνα πρεσβευτή Μεταξά, για να του κοινοποιήσει ότι η Ιταλία ενόψει της σύγκλησης συνδιάσκεψης για τον κανονισμό του Ανατολικού Ζητήματος, θεωρεί έκπτωτες τις ειδικές συμφωνίες με την Ελλάδα για τα Δωδεκάνησα.

 

Η διπλωματική ιδιοφυΐα του Βενιζέλου δεν ήταν παρούσα για να αντιμετωπίσει τη νέα ιταλική πρόκληση. Ο θριαμβευτής των Σεβρών, που δεν είχε εκλεγεί ούτε καν βουλευτής στις εκλογές του Νοέμβρη του 1920, πικραμένος είχε αποχωρήσει από την πολιτική. Η μισαλλοδοξία και τα διχαστικά πάθη πέτυχαν να ακυρώσουν ό,τι με κόπους και αίμα είχε κερδηθεί στα διπλωματικά τραπέζια και στα πεδία των μαχών.

 

Οι μεγάλες Δυνάμεις αδιαφορούν για την πρωτοφανή ασυνέπεια της ιταλικής εξωτερικής πολιτικής και αρκούνται σε απλές διαμαρτυρίες και διακοινώσεις.
Οι διακηρυγμένες αρχές “περί αυτοδιάθεσης των λαών” για τις οποίες, υποτίθεται, πολέμησαν, είναι ήδη γράμμα κενό

 

Είναι φανερό ότι κάτω από τις παραπάνω διαμορφωμένες καταστάσεις στο εσωτερικό και εξωτερικό μέτωπο η Ελλάδα “οδηγείται” σε μια νέα διάσκεψη της ειρήνης με στόχο να περισωθεί ό,τι πλέον της απέμεινε.

 

Διπλωματικός εκπρόσωπος της Χώρας ορίζεται ο Ελ. Βενιζέλος ο οποίος βλέπει την κρισιμότητα των περιστάσεων και δέχεται να τεθεί επικεφαλής της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στη Λωζάνη προκειμένου να συναφθεί “έντιμος ειρήνη”. Ρόλος τραγικός για τον οραματιστή της Μεγάλης Ιδέας, το θριαμβευτή της συνθήκης των Σεβρών και δημιουργό της Μεγάλης Ελλάδας, να διαπραγματεύεται τον ακρωτηριασμό της.

 

Στο μεταξύ, από τις 28 Οκτωβρίου 1922, έχει εγκατασταθεί στην Ιταλία το φασιστικό καθεστώς του Benito Mussolini, που με δήλωσή του προς στον Έλληνα υπουργό Αλεξανδρή, που βρισκόταν στη Ρώμη, εκθέτει με σαφήνεια τις ιταλικές προθέσεις για προσάρτηση της Δωδεκανήσου.

 

Από την άλλη πλευρά η Τουρκία, αν και ηττημένη του ευρωπαϊκού πολέμου, μετά τη μικρασιατική καταστροφή υπαγορεύει τους όρους της στη διάσκεψη της ειρήνης και διαπραγματεύεται από θέση ισχύος, ερήμην των πρώτων νικητών, που έχουν εγκαταλειφθεί από τους συμμάχους της.

 

Η Ελλάδα είναι περισσότερο παρά ποτέ μόνη.

 

Η συνθήκη της Λωζάνης υπογράφεται στις 24 Ιουλίου 1923.

 

(αποσπασμα από μελέτη της Μ. Ηλιοπούλου)

 

 

 

Προσοχή ! ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

 

«Συνθήκη Λοζάνης- » σελ. 149 – 151 (Στις 24 Ιουλίου … περιοχών) + σελ.151 – 152 (Με βάση … ανταλλαξίμων)

 

«Ελληνοτουρκική σύµβαση»– σελ . 149 – 151(Στις 24 Ιουλίου … περιοχών)

 

«Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής»– σελ. 151 – 152 (Με βάση … ανταλλαξίµων)

 

 

 

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 

24 Ιουλίου 1923: [σελ. 149], Συνθήκη Λοζάνης

 

30 Ιανουαρίου 1923: [σελ. 149], ελληνοτουρκική Σύμβαση Ανταλλαγής πληθυσμών

 

(18 Οκτωβρίου 1912):[σελ. 150], κήρυξη α’ βαλκανικού Πολέμου

Οι σημειώσεις του μαθήματος

 

 

  “Το πρώτο διάστημα” από το ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ Εκπομπή :

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΡΟΣ – Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑΣ

http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?tid=6861&tsz=0&act=mMainView&mst=00:12:06:00

 

 

  Προσφυγικοί καταυλισμοί, έτος 1923

 

 

Οι φωτογραφίες είναι από το λεύκωμα του Δήμου Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης

” Φωτογραφίζοντας τους Αμπελοκήπους στα μονοπάτια του χρόνου”                                                                               

ΠΗΓΕΣ

1.Το πρώτο διάστημα

Αντλώντας στοιχεία από το ιστορικό παράθεμα και με βάση τις πληροφορίες από το σχολικό εγχειρίδιο να δείξετε πώς αντιμετώπισε το κράτος το πρόβλημα της στέγασης των προσφύγων

Η στέγαση των προσφύγων τον πρώτο καιρό της εγκατάστασής τους στην Ελλάδα

Κατά τις πρώτες ώρες της μικρασιατικής τραγωδίας, η πρώτη δραστηριοποίηση από πλευράς ελληνικών αρχών ήταν η συλλογή τροφίμων και χρημάτων για να περιθάλψουν τα ράκη που αποβιβάζονταν από το «Καρνάκ» και τη «Φρυγία», τα δυο πρώτα ξένα ατμόπλοια που κατέπλευσαν στον Πειραιά. Όπως ήταν φυσικό, εξίσου πρωταρχική ενέργεια υποδοχής ήταν η παραχώρηση, όπου υπήρχαν, των υπόστεγων του Πειραιά, των προτεσταντικών εκκλησιών της πόλης και κάποιων αιθουσών του Τζάννειου Νοσοκομείου. Και πάρα πολύ σύντομα, στις εφημερίδες της 2ας Σεπτεμβρίου, πλάι στις ειδήσεις για τη «Σμύρνη που καίγεται», τους «χριστιανούς που σφαγιάζονται» και τον Βενιζέλο που «αγωνίζεται να σώσει τη Θράκη», διαβάζουμε στα ψιλά γράμματα ότι στο Υπουργείο Δικαιοσύνης «μελετάται η τροποποίηση του ενοικιοστασίου», στο σημείο που αφορά στην υπενοικίαση των δωματίων. Ακόμη, στο Ελεύθερον Βήμα παρουσιάζεται από τις πρώτες κιόλας μέρες «προσφορά δωματίου εντός κατοικίας», αλλά υπό τον εξής όρο: το δωμάτιο προσφέρεται «για ενοικίαση από οικότροφο προσφυγοπούλα». Τα δείγματα αυτά είναι οι προάγγελοι, κατά κάποιον τρόπο, των επικείμενων επιτάξεων, έστω και αν για την ώρα μάλλον δε φαίνεται να υπάρχει σαφής αντίληψη στο κράτος και στην κοινή γνώμη περί της εκτάσεως των γεγονότων. Στο μεταξύ οι καταλήψεις επεκτείνονται σε κάθε κενό, δημόσιο χώρο.

Βίκα Δ. Γκιζελή, «Επίταξις ακινήτων κατοικουμένων ή οπωσδήποτε χρησιμοποιουμένων»,στο συλλογικό τόμο Ο ξεριζωμός και η άλλη πατρίδα, Επιστημονικό Συμπόσιο,εκδ. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας,Αθήνα 1997, σσ. 71-72

( http://www.de.sch.gr/mikrasia/keimsteg.htm)

 

2.Aίσθηση προσωρινότητας

Mε βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και τα στοιχεία του κειμένου, να σχολιάσετε την αίσθηση προσωρινότητας που είχαν οι πρόσφυγες σε σχέση με την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα, και να αιτιολογήσετε τις κατηγορίες που απηύθυναν στο ελληνικό κράτος από το 1923 και εξής με συγκεκριμένες αναφορές.

Το 1924 δημιουργείται στη Μυτιλήνη μια υποτυπώδης οργάνωση των προσφύγων Αϊβαλιωτών με την επωνυμία «Κοινότης Κυδωνιών, Μοσχονησίων και πέριξ εν Ελλάδι». Στο κέντρο της σφραγίδας έγραψαν: «Μιμνήσκομαι Νόστου». Είχαν περάσει κιόλας δύο χρόνια από την έξοδό τους από το Αϊβαλί κι είχε ήδη υπογραφεί η Σύμβαση της Ανταλλαγής, αλλά εκείνοι δεν απελπίζονταν. Κι όταν η οργάνωση έλαβε, τον Μάρτιο του 1932, πρόσκληση από τον Διευθυντή του μονοταξίου σχολείου του χωριού Κώμη για να παρακολουθήσει τη σχολική γιορτή της 25ης Μαρτίου, το συμβούλιό της ευχαριστώντας τον, απάντησε: «Η κοινότης Κυδωνιών, Μοσχονησίων και πέριξ σας ευχαριστεί δια τας φροντίδας και τους κόπους σας και εγγράφουσα και υμάς μεταξύ των ακραιφνών αυτής εν τη ξένη φίλων παρακαλεί μη παύσητε ποτέ παρέχοντες προστασίαν εις τους πρόσφυγάς της».Δέκα ολόκληρα χρόνια μετά την Καταστροφή και ακόμη το συλλογικό όργανο των Αϊβαλιωτών θεωρούσε την Ελλάδα «ξενιτιά». Ήταν πολύ δύσκολο να πιστέψουν ότι δεν θα ξανάβλεπαν ποτέ πια το Αϊβαλί και ότι δεν θα επαναλαμβανόταν η ιστορία της επιστροφής τους, όπως τις προηγούμενες φορές, το 1821 και το 1917.

«Δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι δεν θα γυρίζαμε στα δικά μας. Όπως και οι παππούδες μας. Άντε, λέγαμε, κι αυτός είναι ο τελευταίος μήνας και κάναμε κουράγιο. Βγαίναμε στις ρούγες, μας πετροβολούσαν και μας έδερναν και πουλούσαμε τις προίκες των κοριτσιών μας για ένα κομμάτι ψωμί κι ύστερα λέγαμε: Σαν πάμε εκεί σ’ ένα χρόνο βάνω κρεβατή -που πάει να πει αργαλειός- και τα ξαναφτιάχνω όλα. Έτσι λέγαμε να παρηγορηθούμε».

Άννα Παναγιωταρέα, Όταν οι Αστοί έγιναν πρόσφυγες, σ. 154

Προσοχή ! ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

«Ταµείο Περιθάλψεως Προσφύγων»– σελ. 148 – 149 (Με την … πρόσφυγες)

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1928 απογραφή : [σελ. 147], καταγράφονται 1.200.000 πρόσφυγες

(Νοέμβριος 1922) : [σελ. 148], ίδρυση Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων

Οι σημειώσεις του μαθήματος

ΠΗΓΕΣ

1.Πρόνοια για την παλιννόστηση

Συνθέτοντας τις πληροφορίες του σχολικού σας βιβλίου και του ιστορικού παραθέματος να παρουσιάσετε τους φορείς που ανέλαβαν να βοηθήσουν την παλιννόστηση των προσφύγων μετά τον πρώτο διωγμό

Το Υπουργείο Περιθάλψεως ανέλαβε και το έργο της παλιννόστησης των προσφύγων μετά το τέλος του πολέμου με την Τουρκία (Οκτώβριος 1918). Το έργο της παλιννόστησης επικουρήθηκε από το Πατριαρχείο και έγινε τμηματικά. Το μεγαλύτερο μέρος των προσφύγων επέστρεψε στις εστίες τους μετά την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη (Μάιος 1919). Μάλιστα στο πλαίσιο της Υπάτης Αρμοστείας Σμύρνης ιδρύθηκε η Υπηρεσία Παλιννοστήσεως και Περιθάλψεως με σκοπό τη βοήθεια των επαναπατριζόμενων να αποκατασταθούν στα σπίτια τους και τις εργασίες τους.

Πηγή: http://users.hol.gr/~dbourikos

Η προνοιακή πολιτική του Ελληνικού κράτους στις αρχές του 20ου αιώνα

Δημήτριος Μπουρίκος

2.ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές σας γνώσεις και τις πληροφορίες του ιστορικού παραθέματος να οργανώσετε ένα πληροφοριακό φυλλάδιο σχετικό με την Πατριαρχική Επιτροπή.

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΘΕΝΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ
Από τη μια το προσφυγικό ζήτημα της Κων/πολης και από την άλλη η προορατικότητα, ότι μετά την Ανακωχή του Μούδρου (17-30 Οκτωβρίου) θα άρχιζαν οι παλιννοστήσεις, το Οικουμενικό Πατριαρχείο μαζί με τους ομογενείς της Κων/πολης σκέφτηκαν το πρόβλημα που προβαλλόταν γενικά με τους πρόσφυγες και ίδρυσαν στην Κων/πολη «την Πατριαρχικήν Κεντρικήν Επιτροπήν, υπέρ των μετατοπισθέντων Ελληνικών πληθυσμών».

Παράλληλα, άρχισαν να διενεργούν εκτενείς εράνους. Οι ομογενείς Κωνσταντινουπολίτες, τα σωματεία, τα σχολεία, οι εταιρείες, οι Κοινότητες, οι Τράπεζες, οι Συντεχνίες, διάφοροι Ναοί (έρανοι Δι’ Ανθυλλίων), όλοι ανταποκρίθηκαν με χαρά σ’ αυτό το ανθρωπιστικό έργο.

ΙΔΡΥΣΗ
Στις 18 Οκτωβρίου 1918 (δηλ. την άλλη μέρα που συγκεντρώθηκαν οι ενδιαφερόμενες πλευρές να υπογράψουν την Ανακωχή του Μούδρου), στην “Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου” καταρτίστηκε υπό την Προεδρία του Τοποτηρητή (Τοποτηρητής του Πατριαρχικού θρόνου είναι ο Μητροπολίτης Προύσης, Δωρόθεος), επιτροπή για τη μελέτη του ζητήματος των προσφύγων, απ’ όλες τις πλευρές. Στης 22 Νοεμβρίου του 1918 ιδρύεται «Η Πατριαρχική Κεντρική Επιτροπή υπέρ των μετατοπισθέντων ελληνικών πληθυσμών.»

Η δράση της Επιτροπής περιστράφηκε σε τρία κύρια σημεία του οργανικού σκοπού της:

1. Στην περίθαλψη, γενικά, των προσφύγων του Ευρωπαϊκού πολέμου (Α’ Παγκοσμίου Πολέμου).
2. Την Εγκατάσταση αυτών που παλινόστησαν στις εστίες τους.
3. Και την απόδοση σ’ αυτούς της περιουσίας τους, που είχε διαρπαγή και κατασχεθεί από τους Τούρκους.
(Αιλιανός,σελ.361)

ΕΠΑΡΧΙΑΚΕΣ ΥΠΟΕΠΙΤΡΟΠΕΣ

Ο τρόπος δράσης της Π.Κ. Επιτροπής: Μόλις ιδρύθηκε, οργανώθηκε εύκολα στην επαρχία σε επιτροπές και υποεπιτροπές, διότι ήδη υπήρχε και η εμπειρία και αρκετό έμψυχο υλικό από τις Μητροπόλεις.

Η δράση της είχε έκταση σε κάθε προσφυγική περιφέρεια της Αν. Θράκης, της Μ. Ασίας, μέχρι τον Καύκασο. Διόρισε πάνω από εβδομήντα υποεπιτροπές στην Επαρχία και σε προσφυγικά κέντρα, με την Προεδρία Μητροπολιτών και Αρχιερατικών επιτρόπων, και άλλων μελών που αποτελούνταν από έγκριτα λαϊκά πρόσωπα.

Όλες οι υποεπιτροπές χρησίμευσαν ως υποκαταστήματα που αντιπροσώπευαν την Π.Κ. Επιτροπή στις Προσφυγικές Περιφέρειες και διεξήγαγαν την περίθαλψη των προσφύγων και τη διαχείριση των εμβαζομένων βοηθημάτων από το Κέντρο.

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Η Π.Κ. Επιτροπή, αφού μελέτησε όλη αυτήν την κατάσταση, αποφάσισε να ζητήσει την αρωγή της Ελλάδας. Αποτάθηκε στην Ελληνική Κυβέρνηση, εξηγώντας ότι μια τέτοια εγκατάσταση θα ήταν πολύ χρήσιμη και θα έκανε τον πληθυσμό να μείνει εκεί. Ο πρόεδρος της Κυβέρνησης Ελ. Βενιζέλος, σκεπτόμενος ανθρωπιστικά αλλά και διπλωματικά, αποδέχτηκε τη δαπάνη, διότι η εγκατάσταση αυτή συμφωνούσε και με την πολιτική του.

Στις 31 Μαΐου του 1919, εξεδόθη βασιλικό διάταγμα το οποίο ενέκρινε πίστωση 20.000.000 δραχμών για την εγκατάσταση των μετατοπισθέντων ομογενών στην Τουρκία και Βουλγαρία. Η κρατική αποστολή που είχε πάει συγχωνεύθηκε στην υπάρχουσα υπηρεσία της Επιτροπής,

Αποσπάσματα από Ομιλία του συγγραφέα Άρη Κυριαζή στην Παρουσίαση του βιβλίου του <ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ στις Γλυκές Πατρίδες 1918-1922> που έγινε στις 28 Νοεμβρίου 2007.

Πηγή: http://pontosforum.4.forumer.com/index.php?showtopic=3021

3.Εμπόδια στην παλιννόστηση

Λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες από το σχολικό σας βιβλίο και από το ιστορικό παράθεμα να εντοπίσετε τα εμπόδια που συνάντησε η Πατριαρχική επιτροπή στην προσπάθειά της για την αποκατάσταση των παλιννοστούντων στην Αν. Θράκη και τα παράλια της Προποντίδας

ΑΝ. ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΑΣ
ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗΣ
Οι πρόσφυγες φυσικά και οικονομικά ήταν εξαντλημένοι. Επιπλέον, στους τόπους τους θα συναντούσαν πολλά προβλήματα. Τα σπίτια τους, στην Αν. Θράκη και στα Μικρασιατικά παράλια της Προποντίδας, είχαν πολλές ζημιές. Η Μάδυτος, η Κριθιά, η Καλλίπολη και η περιφέρεια των Δαρδανελλίων είχαν καταστραφεί εντελώς, γιατί είχαν βομβαρδιστεί από τους Συμμάχους . Οι παλιννοστήσαντες εγκαταστάθηκαν προσωρινά στο Αγά Δερέ, το Κιλίτ Μπάχρ και στα εγκαταλελειμμένα κατασκηνώματα και υπόστεγα του στρατού. Όσα χωριά δεν είχαν καταστραφεί ήταν κατειλημμένα από Μουσουλμάνους μεταξύ των οποίων ήταν και Αλβανοί και Βόσνιοι Μουσουλμάνοι , που ήρθαν από τα μέρη που είχαν χάσει οι Τούρκοι τελευταία . Μπρος σ’ αυτή την κατάσταση, η Πατριαρχική Κεντρική Επιτροπή συνέστησε την αναβολή της παλιννόστησης. Η λαχτάρα όμως των προσφύγων για τις πατρίδες τους ήταν τόσο μεγάλη που παρά τις άσχημες συνθήκες η παλιννόστηση συνεχίστηκε.

ΠΑΡΟΧΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ ΣΤΟΥΣ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΕΣ
Μπρος σ’ αυτήν την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί, επιβάλλετο η Επιτροπή αναγκαστικά να σπεύσει να παράσχει την περίθαλψη που έπρεπε στους εν κινήσει πρόσφυγες που παλιννοστούσαν. Η περίθαλψη συνίστατο στην παροχή των αναγκαίων μεταφορικών μέσων, την τροφοδοσία, την πρόχειρη στέγαση και την ιατρική επίβλεψη.

Και στους μεν μικρούς σταθμούς, η περίθαλψη αναγκαστικά ήταν στοιχειώδης, αφού πραγματοποιείτο από τα μέλη τους. Στα μεγάλα, όμως, κέντρα, όπου η κίνηση ήταν σημαντική, υπήρχε ειδική υπηρεσία με την εποπτεία των υποεπιτροπών, οι οποίες παρείχαν πιο συστηματική και πιο πλήρη περίθαλψη.

Έτσι, στο Βατούμ, την Τραπεζούντα, την Κερασούντα, την Πά-νορμο, τη Νικομήδεια και την Κων/πολη, κοινοτικά ιδρύματα και διάφορα άλλα οικήματα χρησιμοποιήθηκαν για τη στέγαση των παλιννοστούντων. Συγκροτήθηκαν, δε, συσσίτια, που παρείχαν τροφή σ’ αυτούς, ενώ γιατροί, μέλη των επιτροπών, ακόμη και εμμίσθως, χορηγούσαν τις πρώτες βοήθειες στους αρρώστους. (Π.Κ.Ε. Αιλιανός, σελ. 366) (Έγγραφο 14 Ιανουαρίου/9 Μαρτίου 1919)

Πηγή : http://pontosforum.4.forumer.com/index.php?showtopic=3021

Απόσπασμα από την ομιλία του συγγραφέα Άρη Κυριαζή στην Παρουσίαση του βιβλίου του <ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ στις Γλυκές Πατρίδες 1918-1922> που έγινε στις 28 Νοεμβρίου 2007.

Προσοχή ! ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

«Πατριαρχική Επιτροπή »– σελ . 142– 143 (Η επιστροφή … Θράκη)

«Υπηρεσία Παλιννοστήσεως και Περιθάλψεως»– σελ. 143 (Οι συνθήκες … προσφυγιάς )

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1918 τελευταίοι μήνες :[σελ. 142], επιστροφή προσφύγων στη Μ. Ασία μετά το τέλος του πολέμου

Οκτώβριος 1918: [σελ. 143], σύσταση στην Κωνσταντινούπολη Πατριαρχικής Επιτροπής

Μάιος 1919: [σελ. 143], απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 τέλος: [σελ. 143], έχει ολοκληρωθεί η επιστροφή προσφύγων σε Μ. Ασία και Α. Θράκη.

Αύγουστος 1922:[σελ. 143], τέλος ειρηνικών ημερών, προσφυγιά.

Οι σημειώσεις του μαθήματος

 

Η καταστροφή της Σμύρνης με εικόνες

Η ιστορία με εικόνες
(οι περισσότερες φωτογραφίες προέρχονται από το βιβλίο
“Σμύρνη η μητρόπολη του Μικρασιατικού Ελληνισμού” εκδ. Έφεσος )

 Ενδιαφέρον video στη διεύθυνση: 

http://www.youtube.com/watch?v=QK1XYdQWTj0

ΠΗΓΕΣ

 

1.Η έξοδος

 

Σε ποιες κατηγορίες μπορούμε να κατατάξουμε τους πρόσφυγες που ήρθαν στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική καταστροφή; Να απαντήσετε στην ερώτηση αντλώντας στοιχεία από το ιστορικό παράθεμα και τις ιστορικές σας γνώσεις

 

«Η διαδικασία αναχώρησης των ελληνικών πληθυσμών καθορίστηκε από τις διαφορετικές συνθήκες της ιστορικής τους ύπαρξης. Στα δυτικά μικρασιατικά παράλια, περιοχή με συμπαγές και ακμάζον ελληνικό στοιχείο, ο αιματηρός διωγμός εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων κορυφώθηκε μετά την καταστροφή της Σμύρνης, το Σεπτέμβριο του 1922. Αντίθετα, στην Ανατολική Θράκη η παρουσία ελληνικών στρατευμάτων επέτρεψε την ειρηνική εκκένωση της περιοχής.

 

Οι ορθόδοξοι, τουρκόφωνοι, στην πλειονότητά τους, κάτοικοι της κεντρικής και νότιας Μικράς Ασίας αναχώρησαν οργανωμένα κάτω από την εποπτεία της Διεθνούς Μικτής Επιτροπής από τον Οκτώβριο του 1923 έως το 1925. Στον Πόντο η έξοδος πήρε διαφορετική μορφή. Αν και οι παραλιακές περιοχές εκκενώθηκαν σύμφωνα με τους όρους της Σύμβασης της Ανταλλαγής, στις ορεινές περιοχές δημιουργήθηκε αντάρτικο κίνημα αντίστασης στη μοίρα του ξεριζωμού. Αρκετές κοινότητες, με την καθοδήγηση ένοπλών σωμάτων, έφυγαν προς τον Καύκασο ελπίζοντας στη σύντομη επιστροφή τους.

 

Ο τρόπος και ο χρόνος αναχώρησης καθόρισαν το σχηματισμό δύο κατηγοριών προσφύγων. Στην πρώτη εντάσσονται αυτοί που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα πριν από το 1922, οι κανονικά ανταλλαγέντες και οι κάτοικοι της Ανατολικής Θράκης, οι οποίοι μπόρεσαν να διασώσουν την κινητή περιουσία τους ή μέρος αυτής, σε αντίθεση με το μεγάλο ποσοστό εκείνων που έχασαν τα πάντα με την καταστροφή. Πέρα από αυτό, μεταξύ του πολυάριθμου προσφυγικού πληθυσμού υπήρχαν οικονομικές και κοινωνικές διακρίσεις, πολιτιστικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες, οι οποίες, ως ένα βαθμό, αμβλύνονταν από την κοινή μοίρα του ξεριζωμού. Για τον αριθμό των προσφύγων δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία εκτός από εκείνα της απογραφής του 1928, στην οποία καταγράφονται 1.221.849 πρόσφυγες (περιλαμβάνονται 117.633 προερχόμενοι από τη Βουλγαρία, Καύκασο και αλλού) και διακρίνονται σε 673.025 αστούς και 578.824 αγρότες. Ο διαχωρισμός έγινε με βάση τον τρόπο αποκατάστασής τους στην Ελλάδα και σε καμιά περίπτωση δεν δηλώνει το προηγούμενο επάγγελμα ή τον τόπο κατοικίας τους. Οι γυναίκες και τα παιδιά αποτελούσαν το μεγαλύτερο τμήμα του προσφυγικού πληθυσμού, καθώς πολλοί άνδρες εξοντώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν. Αν υπολογίσουμε το υψηλό ποσοστό θνησιμότητας λόγω των επιδημιών και των άθλιων συνθηκών διαβίωσης και το γεγονός της αναχώρησης πολλών προσφύγων σε άλλες χώρες, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι σαφώς μεγαλύτερος πληθυσμός φυγάδων ζήτησε καταφύγιο στο ελληνικό κράτος. Η χώρα με πληθυσμό μόλις πέντε εκατομμύρια κατοίκους, με κλονισμένη οικονομία και αποδιοργανωμένη κρατική μηχανή, βρέθηκε αντιμέτωπη με τα τεράστια προβλήματα τα οποία συνεπαγόταν η άφιξη τόσων εξαθλιωμένων ανθρώπων.

 

(Πηγή: Γιώργος Γιαννακόπουλος, υποδιευθυντής του Κέντρου Μικρασιατικών Μελετών, «Το προσφυγικό ζήτημα», Περιοδικό Ιστορικά της εφημερίδας Ελευθεροτυπία, 30/8/2001, σ. 14)

 

 

 

2.Η έξοδος

 

Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και τη μαρτυρία που παρατίθεται να αποδώσετε την «έξοδο» των Ελλήνων από τη Μικρασιατική γη.

 

«Ο Κεμάλ γιόρτασε το θρίαμβό του με τη μεταβολή της Σμύρνης σε τέφρα και την τεράστια σφαγή του εκεί χριστιανικού πληθυσμού», έγραψε στα απομνημονεύματά του ο Ουΐνστον Τσόρτσιλ. Η σφαγή της Σμύρνης συγκλόνισε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο. Ακόμα και στη Γαλλία -η φιλοτουρκική πολιτική της οποίας καθόριζε την πληροφόρηση που παρείχαν οι δημοσιογράφοι- διογκώθηκαν τα αντιτουρκικά συναισθήματα. Όμως, περισσότερο από τις ανταποκρίσεις και τις ψυχρές επισημάνσεις των διπλωματών, το τρομερό τοπίο εκείνων των ημερών αποκαλύπτεται μέσα από τις μαρτυρίες όσων το έζησαν. Η συλλογή και η έκδοση των αυθεντικών μαρτυριών έγινε από το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Μαρτυρίες συγκλονιστικές, που πιστοποιούν την ύπαρξη του Μικρασιατικού Ολοκαυτώματος. Τυχαία επιλέξαμε και δημοσιεύουμε τις αναμνήσεις της Ελένης Καραντώνη από το Μπουνάρμπασι, έντεκα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σμύρνης.

 

Το Μπουνάρμπασι είχε χίλιους κατοίκους, από τους οποίους οι οκτακόσιοι ήταν Ελληνες:

 

«…Αρχισε ο στρατός μας να φεύγει. Χτυπούσαν τις πόρτες μας και ζητούσαν ρούχα για να βγάλουν το χακί από πάνω τους. Πόσους δεν ντύσαμε! Οι μεγάλοι οι δικοί μας ξεκουμπίστηκαν και φύγανε κι αφήσαν τον κόσμο στο έλεος του Θεού. Εφταναν οι στρατιώτες ξυπόλυτοι, γυμνοί, κουρελιασμένοι, πρησμένοι, νηστικοί. Οι Τούρκοι κατεβαίναν και σφάζαν τους Ελληνες. Το ίδιο έκαναν και οι δικοί μας. Παντού φωτιά και μαχαίρι άκουες και έβλεπες. Από τους κατοίκους του Μπουνάρμπασι έμειναν καμιά δεκαριά οικογένειες… Μερικοί κατάφεραν να φύγουν, σέρνοντας με την κοιλιά προς το Σικλάρι και από κει στη Σμύρνη. Τους άλλους όλους τους ατιμάσανε, τους σφάξανε, τους κρεμάσανε, τους κάψανε. Κι εκείνους που κατάφεραν από το Σικλάρι να φτάσουν στη
Σμύρνη, όταν ήρθε ο Κεμάλ, τους έπιασε και τους έσφαξε.

 

Εμείς βρισκόμασταν στη Σμύρνη. Πλημμύρα οι μαχαλάδες στο αίμα. Βάλανε φωτιά οι Τούρκοι, μια ώρα μακριά. «Μη φοβάστε είναι μακριά», μας είπε ο νοικοκύρης του σπιτιού που μέναμε. Σ’ ένα τέταρτο η φωτιά είχε έρθει σε μας. Ρίχνανε βενζίνη και προχωρούσε. Βγήκαμε στο δρόμο. Φωτιά από τη μια, θάλασσα από την άλλη. Βρισκόμασταν στη μέση. Και οι Τσέτες (σ.τ.σ. οι άτακτοι Τούρκοι) βρίσκονταν στη μέση, και σφάζαν και σκοτώναν. Τη νύχτα οι Τσέτες έκαναν επίθεση ν’ αρπάξουν, να σφάξουν, ν’ ατιμάσουν. «Βοήθεια! Βοήθεια!», φώναζε ο κόσμος. Τα εγγλέζικα πλοία ήταν απέναντι. Εριχναν τους προβολείς. Σταματούσαν για λίγο. Τη νύχτα θέλαμε να πάμε προς νερού μας. Πήγαμε λίγο πιο έξω, φρίκη! Βρεθήκαμε σε μια χαβούζα (σ.τ.σ. μεγάλο ανοιχτό λάκκο). Γύρω γύρω, στα χείλια της χαβούζας σπαρταρούσαν κορμιά, και μέσα η χαβούζα ήταν γεμάτη κεφάλια. Επαιρναν όποιον έπιαναν, τον πήγαιναν στην άκρια της χαβούζας, έκοβαν το κεφάλι και το έριχναν μέσα στη χαβούζα και τα κορμιά τα άφηναν να σπαρταρούν γύρω γύρω. Ηταν φοβερό. Οσοι το είδαν τρελάθηκαν. Το τρελοκομείο γέμισε από τρελούς σαν ήρθαμε. Εκεί σ’ αυτό το μέρος χάσαμε και τον πατέρα μου. Τον αδελφό μου τον έσφαξαν στο χωριό. Εβγαλαν, μετά, ιταλικά και ελληνικά πλοία και μας πήραν. Πόσους; Ούτε ένα είκοσι τοις εκατό δεν επήραν. Τέτοια καταστροφή δεν είδαν τα μάτια μου!».

 

 

 

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 

15 Μαΐου 1919: [σελ. 144], απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

 

Ιούλιος 1920 : [σελ. 144], Συνθήκη Σεβρών

 

Αύγουστος 1922: [σελ. 144], ήττα υποχώρηση ελληνικού στρατού

 

πριν από τον Αύγουστο 1992: [σελ. 144], ελληνικοί πληθυσμοί έχουν ήδη καταφύγει στη Σμύρνη

 

φθινόπωρο 1922: [σελ. 146], 900.000 πρόσφυγες φτάνουν στην Ελλάδα

 

1924 -1925: [σελ. 146], 200.000 Έλληνες από την Καππαδοκία και τα ενδότερα της Μ. Ασίας έρχονται στην Ελλάδα με φροντίδα της Μικτής Επιτροπής.

Οι σημειώσεις του μαθήματος

 

ΠΗΓΗ: Σπύρος Λαζαρίδης, Δι’ εγκαταστάσεως 1914
http://www.tsalimi.gr/files/Di_egk_1914.pdf

 

Ο Νίκος Καζατζάκης και το Υπουργείο Περιθάλψεως
από την εκπομπή της ΕΡΤ
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
Ο ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ
(ψηφιακό αρχείο τηε ΕΡΤ)
http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?tid=8546&tsz=0&act=mMainView&mst=00:13:57:00

 

ΠΗΓΕΣ

Συνδυάζοντας τις ιστορικές σας γνώσεις και την περιγραφή των αποφάσεων του δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Παγασών (Βόλος) να αναφερθείτε στην περίθαλψη κατά τα έτη 1914-1921

Συνεδρίαση: 1 / 2/1/1914

1.πράξη: Εισαγωγή εγγράφου του Ταμείου Κοινωνικής Πρόνοιας.

Εισηγητής: Κουκιάδης, Δημήτριος

Αριθμός Απόφασης: 23

Περιεχόμενα: Εισαγωγή εγγράφου του Ταμείου Κοινωνικής Πρόνοιας, με το οποίο ζητά τη συνδρομή του Δήμου υπέρ των οικογενειών των εφέδρων του στρατού των κλάσεων 1910, 1911 και 1912 και χορηγία έκτακτης πίστωσης 8.000 δρχ. για το σκοπό αυτό.

Τόμος: 12, σελ. 167

Σημεία Πρόσβασης: Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική
Ταμείο Κοινωνικής Πρόνοιας

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9012-167-1

…

2.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 52 δρχ.

Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 15

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 52 δρχ. για την προσφορά ειδών πρώτης ανάγκης σε πρόσφυγες από τη Θράκη.

Τόμος: 13, σελ. 2

Σημεία Πρόσβασης: Θεματική επικεφαλίδα ως Θέμα: Πρόσφυγες — Θράκη Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-1-1

…

3.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 300 δρχ.

Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 22

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 300 δρχ. ως οικονομική ενίσχυση στην Νυμφοδώρα Μουστακοπούλου, πρόσφυγα από την Ξάνθη.

Τόμος: 13, σελ. 4

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες — Θράκη Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-4-1

…

4.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.150 δρχ

. Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 38

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.150 δρχ. ως οικονομική ενίσχυση υπέρ της Αριστέας Ρέντζου, πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία, για την περίθαλψή του ασθενούς παιδιού της και για την περίθαλψη γενικά των προσφύγων που καταφτάνουν στην πόλη του Βόλου.

Τόμος: 13, σελ. 37

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες, Μικρασιάτες Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

Φυσικό Πρόσωπο ως Θέμα: Ρέντζου, Αριστέα URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-37-1

…

5.πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ.

Εισηγητής: Γκλαβάνης, Κωνσταντίνος

Αριθμός Απόφασης: 61

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ. για την προσωρινή περίθαλψη των προσφύγων, οι οποίοι διήλθαν από την πόλη του Βόλου. Τόμος: 13, σελ. 45

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-45-1

…

Συνεδρίαση:8 / 5/9/1914

6.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ.

Εισηγητής: Σαράτσης, Πολυχρόνης, (1863-1941)

Αριθμός Απόφασης: 81

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ. για την πληρωμή των τροφίμων και των λοιπών εξόδων των διερχομένων προσφύγων.

Τόμος: 13, σελ. 60

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-60-1

…

7.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ

. Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 93

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ. για την παροχή τροφίμων, τα έξοδα περίθαλψης των προσφύγων και για την τοποθέτηση υαλοπινάκων στους στρατώνες όπου διαμένουν.

Τόμος: 13, σελ. 70

Σημεία Πρόσβασης: Ομιλητής, -ές: Χρυσοβελώνης, Ιωάννης, (18..-1922) Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-70-1

…

Συνεδρίαση: 28 / 12/11/1914

8.Πράξη: Συζήτηση για το επίδομα των προσφύγων.

Εισηγητής: Γκλαβάνης, Κωνσταντίνος

Αριθμός Απόφασης: 120

Περιεχόμενα: Συζήτηση για το θέμα της καταβολής του επιδόματος των προσφύγων και χορηγία έκτακτης πίστωσης 300 δρχ. για την εκκένωση των βόθρων των Στρατώνων (στους οποίους διαμένουν οι πρόσφυγες) και την τοποθέτηση υαλοπινάκων

. Τόμος: 13, σελ. 113-114

Σημεία Πρόσβασης: Ομιλητής, -ές: Κωνσταντινίδης, Ρήγας
Χρυσοβελώνης, Ιωάννης, (18..-1922)
Σαράτσης, Νικόλαος, (1877-1949)
Παπαϊωάννου, Νικόλαος, (18..-1923)

Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-113-2

Πηγή:Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Βόλου

Εργαλείο έρευνας για τα Πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου Παγασών – 1914 http://81.186.130.245/archives/html/1914_.html

Προσοχή !ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

«Οργανισµός»– σελ . 140 – 141 (Στην αρχή … γεωργικό κλήρο )

«Ανώτατη διεύθυνσις Περιθάλψεως»– σελ. 141(Κατά την … πολέµου)

«Πατριωτικό Ίδρυµα»– σελ. 142 (διανοµή … πρόσφυγες )

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1914 : [σελ. 140], ίδρυση στη Θεσσαλονίκη του Οργανισμού περίθαλψης προσφύγων

(1916-1917) :[σελ. 141], περίοδος Εθνικού Διχασμού

Ιούλιος 1917 [σελ. 141], ίδρυση Υπουργείου Περιθάλψεως , στην Αθήνα (προηγήθηκε ίδρυση Ανώτατης Διεύθυνσης Περιθάλψεως στην Θεσσαλονίκη)

1917-1921 : [σελ. 141], οργανωμένη φροντίδα προσφύγων