Οι σημειώσεις του μαθήματος

Ο Ελ. Βενιζέλος είχε επιβληθεί ως η κορυφαία

πολιτική προσωπικότητα στην Κρήτη

ΠΗΓΕΣ

Τα γεγονότα των ετών 1909-1913

Με βάση τις πληροφορίες του σχολικού σας βιβλίου και του ακόλουθου παραθέματος περιγράψετε τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης, της προσωρινής Κυβέρνησης της Κρήτης και των Μ. Δυνάμεων όταν υψώθηκε στο φρούριο του Φιρκά η Ελληνική σημαία.

 

Η εξέλιξη στο μεταξύ διαφόρων διεθνών γεγονότων ενισχύει τον πόθο των Κρητών για την Ενωση. Το Σεπτέμβριο του 1908, κι ενώ ο Ζαΐμης απουσιάζει στην Αίγινα, πραγματοποιείται παγκρήτια συγκέντρωση στα Χανιά, που κηρύσσει την κατάργηση της αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας και την Ένωσή της με την Ελλάδα. Η Κρητική Βουλή επικυρώνει τη λαϊκή αυτή θέληση και συγκροτεί προσωρινά Κυβέρνηση διακομματικού χαρακτήρα, με πρόεδρο τον Α. Μιχελιδάκη, που αναλαμβάνει και διοικεί το Νησί στο όνομα του βασιλιά των Ελλήνων Γεωργίου Α.
Η ελληνική κυβέρνηση, για να αποφύγει την τουρκική, αλλά και τις διεθνείς αντιδράσεις, δεν προχωρεί στην επίσημη αναγνώριση της Ένωσης.
Οι Μ. Δυνάμεις δεν φαίνεται να αντιδρούν στις νέες εξελίξεις.
Με την ύψωση όμως της ελληνικής σημαίας στο φρούριο του Φιρκά, στην είσοδο του λιμανιού των Χανίων, αρχίζει η αντίδρασή τους και απαιτούν αμέσως την υποστολή της.
Δεν βρίσκεται όμως Κρητικός, για να αναλάβει τέτοιο ρόλο και αποβιβάζεται μεικτό άγημα που αποκόβει τον ιστό της σημαίας. Η ελληνική κυβέρνηση, ανήμπορη για οποιαδήποτε δράση και βλέποντας τον κίνδυνο τουρκικής απόβασης στο Νησί, προβαίνει σε συστάσεις στους Κρητικούς, προς το σκοπό να ακολουθούν τις υποδείξεις των Μ. Δυνάμεων.
…
Πηγή: http://www.kairatos.com.gr/enosikritiselladas.htm

 

 

Υποστολή της ελληνικής σημαίας

Αντλώντας στοιχεία από το παράθεμα και συνδυάζοντάς τα με τις ιστορικές σας γνώσεις να παρουσιάσετε το γεγονός της υποστολής της ελληνικής σημαίας από το φρούριο του Φιρκά

 

Από την αρχή της περιόδου της αυτονομίας στην Κρήτη τα στρατεύματα ξηράς των τεσσάρων δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας, Ιταλίας. Ρωσίας) ύψωναν καθημερινά τις σημαίες τους στο φρούριο του Φιρκά στα Χανιά, μαζί με τη σημαία της Κρητικής Πολιτείας. Αυτό γινόταν μέχρι τον Ιούλιο του 1909, που συντελέστηκε η ολοκληρωτική εκκένωση της Κρήτης από τα στρατεύματα τους οπότε αποχωρώντας υπέστειλαν τις σημαίες τους και έμεινε μόνο η σημαία της Κρητικής Πολιτείας.

Την επομένη της αποχώρησης των στρατιωτικών τμημάτων, οι Κρητικοί, εκδηλώνοντας για πολλοστή φορά τον πόθο τους για ένωση, έσπευσαν να υψώσουν στο Φιρκά την ελληνική σημαία στη θέση εκείνης της αυτονομίας.

Οι Μεγάλες Δυνάμεις αντέδρασαν, ζήτησαν από τους Κρητικούς να κατεβάσουν τη σημαία και επειδή αυτοί αρνήθηκαν, στις 5 Αυγούστου του 1909 το πρωί την ώρα που ο κόσμος κοιμόταν στα σπίτια του ώστε να αποφευχθούν αντιδράσεις τέσσερις ναύτες ένας από κάθε Δύναμη, κρατώντας από ένα τσεκούρι και συνοδευόμενος από έναν αξιωματικό, ανέβηκαν στο φρούριο και χτυπώντας διαδοχικά τον ιστό με την ελληνική σημαία τον έκοψαν. Κατόπιν τον τεμάχισαν σε τέσσερα ίσα μέρη, πήρε κάθε αξιωματικός από ένα αφήνοντας την Ελληνική σημαία εκεί.

Πηγή: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΡΑΚΗΣ  http://kmas01.pblogs.gr/2008/11/95-hronia-enwsh-krhths-elladas.html

 

 

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1898: [σελ. 218], υπογραφή πολιτικού καθεστώτος Κρήτης
Μάρτιος 1910: [σελ. 218], εκλογές μετά την παραίτηση Προσωρινής Κυβέρνησης
(17 Μαΐου 1910): [σελ. 218], σχηματισμός κυβέρνησης από το κόμμα του Βενιζέλου

Οι σημειώσεις του μαθήματος

Γ. Θεοτόκης
Η κυβέρνηση Θεοτόκη υπέδειξε την ανάγκη λαϊκών κινητοποιήσεων

ΠΗΓΕΣ

 

1. Το πρώτο ενωτικό ψήφισμα των Κρητών

 

Στηριζόμενοι στις ιστορικές σας γνώσεις και στα στοιχεία του παραθέματος να δείξετε το διεθνές πολιτικό σκηνικό στο πλαίσιο του οποίου διατυπώθηκε το πρώτο ενωτικό ψήφισμα των Κρητών

 

Η Βουλγαρία έσπευσε να ανακηρύξει την ανεξαρτησία της από την τουρκική επικυριαρχία και η Αυστρία να προσαρτήσει τις επαρχίες Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Οι Κρήτες απογοητευμένοι από την παρελκυστική πολιτική των Δυνάμεων θεώρησαν την κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά το κίνημα των Νεοτούρκων ως μία κατάλληλη ευκαιρία να κηρύξουν την Ένωση.
Έτσι στις 24 Σεπτεμβρίου 1908 η Κυβέρνηση της Κρήτης εξέδωσε ψήφισμα με το οποίο κήρυξε την ένωση της Κρήτης.
Παράλληλα την ίδια ημέρα έγιναν συλλαλητήρια στα Χανιά και στις άλλες κρητικές πόλεις καθώς και σε όλους τους Δήμους της Κρήτης κατά τα οποία ο λαός κηρύσσει την ανεξαρτησία της Κρήτης και την ένωσή της με την Ελλάδα.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις στην κίνηση αυτή των Κρητών δεν ήταν καταρχήν αρνητικές. Δήλωσαν δε ότι θα μπορούσαν να συζητήσουν το θέμα με την Τουρκική Κυβέρνηση, εφόσον στο νησί δεν διασαλευόταν η δημόσια τάξη.
Οι Νεότουρκοι όμως αντέδρασαν δυναμικά, επιθυμώντας την πρώτη διπλωματική επιτυχία τους, εκτιμώντας ότι ούτε οι Δυνάμεις επιθυμούσαν διακαώς την Ένωση. Έτσι οι Δυνάμεις στη διακοίνωσή τους προς την Τουρκία τον Ιανουάριο του 1909 υπογράμμιζαν ότι για να πραγματοποιηθεί η Ένωση απαιτείται πάντοτε η σύμφωνη γνώμη της Πύλης.

 

Πηγή : http://www.goodnet.gr/index.php?id=32,11991,0,0,1,0

 

 

2. Η κατάλυση της αρμοστείας στην Κρήτη

Στηριζόμενοι στις ιστορικές σας γνώσεις και στα στοιχεία του παραθέματος να δείξετε τα γεγονότα τα οποία σηματοδότησαν την κατάλυση της αρμοστείας στην Κρήτη

 

Τον Σεπτέμβριο του 1908 ο αυτοκράτορας της Αυστρουγγαρίας ανακοίνωσε την προσάρτηση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και ο ηγεμόνας της Βουλγαρίας την ανεξαρτησία της.
Οι Κρητικοί δεν έχασαν την ευκαιρία. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1908 ξέσπασε επανάσταση στο νησί. Χιλιάδες πολίτες των Χανίων και των γύρω περιοχών την ημέρα αυτή συγκρότησαν συλλαλητήριο, στο οποίο ο Βενιζέλος κήρυξε την οριστική ένωση της Κρήτης με την μητέρα Ελλάδα. Έχοντας συνεννοηθεί με την ελληνική κυβέρνηση, ο Ζαΐμης αναχώρησε για την Αθήνα πριν από το συλλαλητήριο.

 

Συγκλήθηκε η συνέλευση και κήρυξε την ανεξαρτησία της Κρήτης, η σημαία της κρητικής πολιτείας υποστάλληκε για να δώσει την θέση της στην ελληνική, οι δημόσιοι υπάλληλοι ορκίσθηκαν πίστη στον βασιλιά Γεώργιο Α΄ της Ελλάδας, ενώ διορίστηκε πενταμελής εκτελεστική επιτροπή με την εντολή να κυβερνήσει το νησί εν ονόματι του βασιλιά των Ελλήνων και σύμφωνα με τους νόμους του ελληνικού κράτους. Πρόεδρος της επιτροπής ήταν ο Μιχελιδάκης με τον Βενιζέλο υπουργό Εξωτερικών και Δικαιοσύνης. Τον Απρίλιο του 1910 συγκλήθηκε νέα συνέλευση, της οποίας ο Βενιζέλος εκλέχθηκε πρόεδρος ενώ κατόπιν έγινε πρωθυπουργός. Όλα τα ξένα στρατεύματα έφυγαν από την Κρήτη και η εξουσία περιήλθε εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση Βενιζέλου.

 

Η ελληνική κυβέρνηση, για να αποφύγει την τουρκική, αλλά και τις διεθνείς αντιδράσεις, δεν προχώρησε στην επίσημη αναγνώριση της Ένωσης. (…)

 

Πηγή: Ερωτόκριτος, η φωνή της Κρήτης: http://www.erotokritos.gr/index.php?topic=news&nid=235

 

Προσοχή ! ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

«Το πρώτο ενωτικό ψήφισµα των Κρητών»  σελ 216 -217  Δύο µεγάλα εξωτερικά γεγονότα … (24 Σεπτεµβρίου 1908).

 

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 

(24 Σεπτεμβρίου 1908): [σελ. 217], επίσημο Ψήφισμα Κρητικής Κυβέρνησης μετά από ενωτικό ψήφισμα λαϊκής συγκέντρωσης στα Χανιά