Οι σημειώσεις του μαθήματος

 

ΠΗΓΗ: Σπύρος Λαζαρίδης, Δι’ εγκαταστάσεως 1914
http://www.tsalimi.gr/files/Di_egk_1914.pdf

 

Ο Νίκος Καζατζάκης και το Υπουργείο Περιθάλψεως
από την εκπομπή της ΕΡΤ
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
Ο ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ
(ψηφιακό αρχείο τηε ΕΡΤ)
http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?tid=8546&tsz=0&act=mMainView&mst=00:13:57:00

 

ΠΗΓΕΣ

Συνδυάζοντας τις ιστορικές σας γνώσεις και την περιγραφή των αποφάσεων του δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Παγασών (Βόλος) να αναφερθείτε στην περίθαλψη κατά τα έτη 1914-1921

Συνεδρίαση: 1 / 2/1/1914

1.πράξη: Εισαγωγή εγγράφου του Ταμείου Κοινωνικής Πρόνοιας.

Εισηγητής: Κουκιάδης, Δημήτριος

Αριθμός Απόφασης: 23

Περιεχόμενα: Εισαγωγή εγγράφου του Ταμείου Κοινωνικής Πρόνοιας, με το οποίο ζητά τη συνδρομή του Δήμου υπέρ των οικογενειών των εφέδρων του στρατού των κλάσεων 1910, 1911 και 1912 και χορηγία έκτακτης πίστωσης 8.000 δρχ. για το σκοπό αυτό.

Τόμος: 12, σελ. 167

Σημεία Πρόσβασης: Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική
Ταμείο Κοινωνικής Πρόνοιας

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9012-167-1

…

2.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 52 δρχ.

Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 15

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 52 δρχ. για την προσφορά ειδών πρώτης ανάγκης σε πρόσφυγες από τη Θράκη.

Τόμος: 13, σελ. 2

Σημεία Πρόσβασης: Θεματική επικεφαλίδα ως Θέμα: Πρόσφυγες — Θράκη Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-1-1

…

3.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 300 δρχ.

Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 22

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 300 δρχ. ως οικονομική ενίσχυση στην Νυμφοδώρα Μουστακοπούλου, πρόσφυγα από την Ξάνθη.

Τόμος: 13, σελ. 4

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες — Θράκη Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-4-1

…

4.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.150 δρχ

. Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 38

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.150 δρχ. ως οικονομική ενίσχυση υπέρ της Αριστέας Ρέντζου, πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία, για την περίθαλψή του ασθενούς παιδιού της και για την περίθαλψη γενικά των προσφύγων που καταφτάνουν στην πόλη του Βόλου.

Τόμος: 13, σελ. 37

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες, Μικρασιάτες Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

Φυσικό Πρόσωπο ως Θέμα: Ρέντζου, Αριστέα URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-37-1

…

5.πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ.

Εισηγητής: Γκλαβάνης, Κωνσταντίνος

Αριθμός Απόφασης: 61

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ. για την προσωρινή περίθαλψη των προσφύγων, οι οποίοι διήλθαν από την πόλη του Βόλου. Τόμος: 13, σελ. 45

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-45-1

…

Συνεδρίαση:8 / 5/9/1914

6.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ.

Εισηγητής: Σαράτσης, Πολυχρόνης, (1863-1941)

Αριθμός Απόφασης: 81

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ. για την πληρωμή των τροφίμων και των λοιπών εξόδων των διερχομένων προσφύγων.

Τόμος: 13, σελ. 60

Σημεία Πρόσβασης: Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-60-1

…

7.Πράξη: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ

. Εισηγητής: Σπυρίδης, Σπύρος, (18..-1933)

Αριθμός Απόφασης: 93

Περιεχόμενα: Χορηγία έκτακτης πίστωσης 1.000 δρχ. για την παροχή τροφίμων, τα έξοδα περίθαλψης των προσφύγων και για την τοποθέτηση υαλοπινάκων στους στρατώνες όπου διαμένουν.

Τόμος: 13, σελ. 70

Σημεία Πρόσβασης: Ομιλητής, -ές: Χρυσοβελώνης, Ιωάννης, (18..-1922) Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-70-1

…

Συνεδρίαση: 28 / 12/11/1914

8.Πράξη: Συζήτηση για το επίδομα των προσφύγων.

Εισηγητής: Γκλαβάνης, Κωνσταντίνος

Αριθμός Απόφασης: 120

Περιεχόμενα: Συζήτηση για το θέμα της καταβολής του επιδόματος των προσφύγων και χορηγία έκτακτης πίστωσης 300 δρχ. για την εκκένωση των βόθρων των Στρατώνων (στους οποίους διαμένουν οι πρόσφυγες) και την τοποθέτηση υαλοπινάκων

. Τόμος: 13, σελ. 113-114

Σημεία Πρόσβασης: Ομιλητής, -ές: Κωνσταντινίδης, Ρήγας
Χρυσοβελώνης, Ιωάννης, (18..-1922)
Σαράτσης, Νικόλαος, (1877-1949)
Παπαϊωάννου, Νικόλαος, (18..-1923)

Όνομα Θέματος ως Θέμα: Πρόσφυγες

Συλλογικό Όργανο ως Θέμα: Δήμος Βόλου — Κοινωνική πολιτική

URL: http://81.186.130.244:27000/Volos/cntmng?id=9013-113-2

Πηγή:Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Βόλου

Εργαλείο έρευνας για τα Πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου Παγασών – 1914 http://81.186.130.245/archives/html/1914_.html

Προσοχή !ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

«Οργανισµός»– σελ . 140 – 141 (Στην αρχή … γεωργικό κλήρο )

«Ανώτατη διεύθυνσις Περιθάλψεως»– σελ. 141(Κατά την … πολέµου)

«Πατριωτικό Ίδρυµα»– σελ. 142 (διανοµή … πρόσφυγες )

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1914 : [σελ. 140], ίδρυση στη Θεσσαλονίκη του Οργανισμού περίθαλψης προσφύγων

(1916-1917) :[σελ. 141], περίοδος Εθνικού Διχασμού

Ιούλιος 1917 [σελ. 141], ίδρυση Υπουργείου Περιθάλψεως , στην Αθήνα (προηγήθηκε ίδρυση Ανώτατης Διεύθυνσης Περιθάλψεως στην Θεσσαλονίκη)

1917-1921 : [σελ. 141], οργανωμένη φροντίδα προσφύγων

Οι σημειώσεις του μαθήματος

 

 

 

 

 

ΠΗΓΗ: Σπύρος Λαζαρίδης, Δι’ εγκαταστάσεως 1914

http://www.tsalimi.gr/files/Di_egk_1914.pdf

 

 

Από το αρχείο της ΕΡΤ βίντεο για τη Συνθήκη του Νεϊγύ:

http://www.ert-archives.gr/V3/public/pop-view.aspx?tid=7652&tsz=0&act=mMainView&mst=00:09:44:00

 

ΠΗΓΕΣ

1.Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως Ανατολικής Μακεδονίας

Να αξιολογήσετε το έργο της Υπηρεσίας Ανοικοδομήσεως Ανατολικής Μακεδονίας με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και τις πληροφορίες από την ιστοσελίδα του δήμου Δοξάτου.

Η περιοχή της Δράμας κατελήφθη από τους Βουλγάρους τον Οκτώβριο του 1912, κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, αλλά ελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό την 1η Ιουλίου 1913, κατά τη διάρκεια του Β΄ Βαλκανικού Πολέμου. Κατά την αποχώρησή τους από την περιοχή της Δράμας οι Βούλγαροι κατέστρεψαν την κωμόπολη του Δοξάτου. Στις 26 Ιουνίου 1913 οι Βούλγαροι εγκατέλειψαν το Δοξάτο και σχηματίστηκε ελληνική ομάδα πολιτοφυλακής που απέκρουσε επίθεση των Βουλγάρων στις 28 Ιουνίου. Μετά την απελευθέρωση της Καβάλας η οπισθοφυλακή των Βουλγάρων που υποχωρούσαν προς τη Δράμα μέσω του Δοξάτου δέχτηκε πυρά από Έλληνες στρατιώτες χωρίς να υπάρξουν θύματα. Με αφορμή αυτό το γεγονός οι Βούλγαροι αποφάσισαν να στραφούν κατά του Δοξάτου. Η επίθεση του βουλγαρικού στρατού (με πεζικό, ιππικό και 4 πυροβόλα) άρχισε στις 7 το πρωί της Κυριακής της 30ής Ιουνίου. Οι κάτοικοι του Δοξάτου που βρίσκονταν στο ναό του Αγίου Αθανασίου έτρεξαν να κρυφτούν στα σπίτια τους. Οι Βούλγαροι στρατιώτες, μαζί με 30 περίπου Τούρκους της κωμόπολης, λόγχιζαν αδιάκριτα άνδρες, γυναίκες και παιδιά, εισέβαλαν στα σπίτια, τα λαφυραγωγούσαν και τα πυρπολούσαν –συνολικά δολοφόνησαν 650 άνδρες, γυναίκες και παιδιά και πυρπόλησαν 240 σπίτια και 80 καταστήματα.
Επειδή με την καταστροφή του Δοξάτου ισοπεδώθηκε σχεδόν το σύνολο του οικισμού, το Δοξάτο εντάχθηκε στην ομάδα πόλεων και χωριών της Ανατολικής Μακεδονίας όπου προγραμματίστηκε η οργανωμένη ανοικοδόμηση (ήδη από το 1919 η Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως είχε στείλει στη Δράμα 30 εμπειροτέχνες τοπογράφους και μηχανικούς). Το σχέδιο ρυμοτομίας του Δοξάτου –ορθογώνιος κάνναβος με κάποιες αποκλίσεις από την απόλυτη κανονικότητα– του 1923 αγνόησε τον παλαιότερο ιστορικό πολεοδομικό ιστό του Δοξάτου, με αποτέλεσμα τη ριζική αλλαγή της παραδοσιακής κλίμακας και της μορφολογίας του οικισμού του 19ου αιώνα.

2. Συνθήκη Νεϊγύ

Να συνθέσετε τις πληροφορίες που αντλείτε από το ιστορικό παράθεμα με τις αντίστοιχες του σχολικού βιβλίου και να παρουσιάσετε τη Συνθήκη του Νεϊγύ καθώς και τις αλλαγές που πυροδότησε στο χώρο της Μακεδονίας

Παρόλο που η Συνθήκη του Νεϊγύ για την αμοιβαία, εθελοντική μετανάστευση των μειονοτήτων της Ελλάδος και της Βουλγαρίας υπογράφηκε τον Νοέμβριο του 1919, η ουσιαστική εφαρμογή της άρχισε τρία χρόνια αργότερα, μόλις στα τέλη του 1922. Το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, αναλώθηκε στις διαδικασίες για τη συγκρότηση της μικτής Επιτροπής και των τοπικών Υποεπιτροπών καθώς και στη διεκπεραίωση διαδικαστικών θεμάτων.

Η διαδικασία συλλογής αιτήσεων μεταναστεύσεως ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 1922. Όμως η απήχησή της στους κόλπους των Σλαβοφώνων κατοίκων της Μακεδονίας ήταν αρχικά μικρή. Έτσι, από τον Νοέμβριο του 1922 έως την 1η Ιουλίου 1923, υποβλήθηκαν συνολικά μόνον 166 αιτήσεις μεταναστεύσεως

Συνολικά, περίπου 34.000 Σλαβόφωνοι νέοι μετανάστες αποχώρησαν από τη Μακεδονία μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγύ. Εκτός όμως από εκείνους που μετακινήθηκαν μετά τη Συνθήκη του Νεϊγύ, δηλώσεις μεταναστεύσεως, όπως ήδη αναφέρθηκε, μπορούσαν να υποβάλλουν και όσοι είχαν αναχωρήσει μετά την 18η Δεκεμβρίου 1900. Η μικτή Επιτροπή στην τελική έκθεσή της, η οποία δημοσιεύθηκε το 1932, ανέφερε ότι συνολικά 66.260 άτομα -νέοι και παλαιοί μετανάστες από την Μακεδονία- είχαν καταθέσει σχετικές αιτήσεις

Όμως η απομάκρυνση από την Ελλάδα όσων θεωρούσαν εαυτούς Βουλγάρους, υπήρξε η μία μόνο όψη της Συνθήκης του Νεϊγύ. Ταυτόχρονα το ίδιο δικαίωμα διατηρούσαν και όσοι Έλληνες κατοικούσαν σε βουλγαρικές περιοχές. Η πλειοψηφία των Ελλήνων διαβιούσε στην Ανατολική Ρωμυλία. Σύμφωνα με τις επίσημες βουλγαρικές στατιστικές, οι οποίες είχαν κάθε λόγο να περιορίζουν τον αριθμό των Ελλήνων μειονοτικών, ο αριθμός των Ελλήνων έφτανε τις 70.887, ποσοστό 1,89% επί του συνολικού πληθυσμού το 1900, ενώ είκοσι χρόνια αργότερα, το 1920, είχαν περιορισθεί σε 48.507 άτομα. Από την πλευρά τους, οι ελληνικές στατιστικές αυξάνουν τον μειονοτικό πληθυσμό. Σύμφωνα με τον Έλληνα Πρόξενο στη Φιλιππούπολη Ν. Φουντούλη, οι Έλληνες κάτοικοι της Βουλγαρίας ανέρχονταν το 1903 σε 81.923 άτομα. Σύμφωνα επίσης με τα στατιστικά στοιχεία της Κ.τ.Ε., συνολικά 33.977 Έλληνες της Βουλγαρίας έφυγαν για την Ελλάδα τη δεκαετία του 1920, ενώ ο συνολικός αριθμός των μεταναστών και προσφύγων από τις αρχές του αιώνα ανήλθε σε 62.109 άτομα. Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων μετανάστευσε έως το 1926, σε αντίθεση με τους Σλαβοφώνους της Ελλάδος, δείγμα ασφαλώς της επιθυμίας τους για κάθοδο στην Ελλάδα αλλά και των αφόρητων πιέσεων που ασκούσαν σε βάρος τους βουλγαρικοί κρατικοί και παρακρατικοί μηχανισμοί.

«Ιστορία της Μακεδονίας»

Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα

3.Το πρόγραμμα αποκατάστασης του Αλ. Παπαναστασίου

Συνθέτοντας στοιχεία από τις ιστορικές σας γνώσεις με αυτά της πηγής να παρουσιάσετε το έργο της Υπηρεσίας Ανοικοδομήσεως Ανατολικής Μακεδονίας

Το 1917 ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου ανέλαβε το Υπουργείο Συγκοινωνιών, καθώς ο πόλεμος βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη. Το προσφυγικό είχε μπει σε νέα περίοδο όξυνσης, αφού προηγήθηκε μια τετραετία συνεχών μετακινήσεων των ελληνικών πληθυσμών της Μακεδονίας και της Θράκης. Πολλοί οικισμοί καταστράφηκαν ολοκληρωτικά κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών. Ανάμεσα τους και πολλά χωριά του Κιλκίς. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο Παπαναστασίου αποφάσισε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα αποκατάστασης των οικισμών που είχαν καταστραφεί.

Το Κιλκίς, αν και δεν υπέστη καταστροφές, γιατί ήταν έδρα των συμμαχικών στρατευμάτων, συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα. Για την υλοποίηση του προγράμματος, το Μάιο του 1919 ιδρύθηκε η Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως Ανατολικής Μακεδονίας, στην οποία προσλήφθηκαν και ξένοι τεχνικοί που υπηρετούσαν στην Στρατιά της Ανατολής. Ανάμεσα τους και ο αρχιτέκτονας Trew ο οποίος εκπόνησε το δεύτερο ρυμοτομικό σχέδιο του Κιλκίς το 1922. Ο Trew, βασισμένος στην αποτύπωση του τοπογράφου Permikin, δημιούργησε ένα σχέδιο το οποίο ήταν προσαρμοσμένο στις νέες καταστάσεις και που το σχέδιο του ’16 δεν μπόρεσε να προβλέψει. Με το νέο σχέδιο η πόλη επεκτάθηκε προς νότο και η κάτοψη της παρουσίαζε μορφή περίπου κυκλική. Στη θέση των ορθογώνιων οικοπέδων του παλιού σχεδίου, νέα ακανόνιστα στην γεωμετρία τους οικόπεδα, καθόρισαν μια διαφορετική αρχιτεκτονική των δρόμων με ποικιλία στη θέση, το μέγεθος και τον όγκο των κτιρίων.

Από την ιστορία του Κιλκίς (ιστοσελίδα της πόλης)

Προσοχή ! ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

«Υπηρεσία Ανοικοδοµήσεως Ανατολικής Μακεδονίας»– σελ . 139 – 140 (Παράλληλα … επανεγκατάστασή τους )

«Σύµφωνο περί αµοιβαίας µεταναστεύσεως µεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας»– σελ. 140 (Το Νοέµβριο … της συνθήκης )

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1916 :[σελ. 139], έλευση προσφύγων από Ανατολική Μακεδονία την οποία έχουν καταλάβει Βούλγαροι

1918 : [σελ. 140], λήξη εχθροπραξιών

Νοέμβριος 1919: [σελ. 140], Συνθήκη Νεϊγύ, «Σύμφωνο περί αμοιβαίας μεταναστεύσεως μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας.

1919-1921: [σελ. 140], Έλληνες της Ρωσίας από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας διεκπεραιώνονται στην Ελλάδα εξαιτίας της Ρωσικής Επανάστασης.

(1914): [σελ. 140], Έλληνες πρόσφυγες από τη Β. Ήπειρο

(1919): [σελ. 140], Έλληνες πρόσφυγες από Ρουμανία, νοτιοδυτική Μ. Ασία, εσωτερικό Μ. Ασίας

(1912 και εξής): [σελ. 140], Έλληνες πρόσφυγες από Δωδεκάνησα

μέχρι 1920: [σελ. 140], άφιξη 800.000 προσφύγων στην Ελλάδα