1. Το σύνταγμα του 1844

Οι σημειώσεις του μαθήματος

 

 

ΠΗΓΕΣ

Το Σύνταγμα του 1844 (σελ. 70 – 73)

Συνακόλουθα με την κύρωση του Συντάγματος αποφασίστηκε η διενέργεια εκλογών και ο Όθωνας πρότεινε στους Α. Μαυροκορδάτο και Ι. Κωλέττη να σχηματίσουν από κοινού κυβέρνηση, που θα οδηγούσε τη χώρα προς τις εκλογές. Ο Κωλέττης αρνήθηκε τη συμμετοχή του υπολογίζοντας τη φθορά, την οποία θα είχε ο πολιτικός που θα ανελάμβανε τη διενέργεια των εκλογών. Ως ημερομηνία εκκίνησης της εκλογικής αναμέτρησης ορίστηκε η 6η Ιουνίου ενώ σύμφωνα με τα τότε κρατούντα διήρκεσε περίπου δύο μήνες. Διενεργήθηκε δε κατά τον εκλογικό νόμο που είχε προηγουμένως ψηφίσει η Εθνοσυνέλευση. Σε αυτή την αναμέτρηση διαπράχθηκαν πολλές παρατυπίες και από την πλευρά του Μαυροκορδάτου και από την πλευρά των Κωλέττη και Μεταξά. Συγκεκριμένα ο Μαυροκορδάτος έχοντας στα χέρια του την κρατική μηχανή προσπαθούσε να επηρεάσει τις συνειδήσεις των ψηφοφόρων ενώ αντίστοιχα ο Κωλέττης και ο Μεταξάς υπέθαλπαν τοπικές συγκρούσεις και εξεγέρσεις φίλα κείμενων προς αυτούς προσώπων όπως αυτή του οπλαρχηγού Θεοδωράκη Γρίβα στην Ακαρνανία. Σε αυτό το κλίμα και πριν ακόμη ολοκληρωθούν οι εκλογές ο Μαυροκορδάτος υπέβαλε παραίτηση και στη θέση του ορίστηκε ο Κωλέττης. Τα τελικά αποτελέσματα στην κατανομή βουλευτικών εδρών έδωσαν στο Ρωσικό Κόμμα (Ναπαίοι) του Ανδρέα Μεταξά 55 έδρες, στο Αγγλικό Κόμμα (Μαρλαίοι) του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου 28 και στο Γαλλικό Κόμμα (Μοσχομαγκίτες) του Ιωάννη Κωλέττη είκοσι. Στις 6 Αυγούστου σχηματίστηκε κυβέρνηση συνασπισμού του Γαλλικού και του Ρωσικού Κόμματος με πρώτο κοινοβουλευτικό Πρωθυπουργό τον Κωλέττη.
(από τη wikipedia)


Αντλώντας στοιχεία από το παραπάνω κείμενο που σας δίνεται και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να παρουσιάσετε τις σχετικές διατάξεις που ψήφισε η Εθνοσυνέλευση 1843-44 για τις εκλογές και τον τρόπο που αυτές πραγματοποιήθηκαν.

 

2.Οι πρώτες εκλογές στην Ελλάδα


Πηγή : http://nikitidis.blogspot.com


Μελετώντας το παρακάτω κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να παρουσιάσετε α) τους λόγους που οδήγησαν στην επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη, β)τις διαδικασίες για τη συγκρότηση της Εθνοσυνέλευσης, γ) το νομοθετικό πλαίσιο για τη διενέργεια κοινοβουλευτικών εκλογών.
Αθήνα, 3 Σεπτεμβρίου 1843. Μπροστά από το παλάτι του βασιλιά Όθωνα συγκεντρώνεται λαός και στρατός. Έχει ξεσπάσει επανάσταση. Το αίτημα είναι ένα: Η παραχώρηση Συντάγματος, με βάση το οποίο θα κυβερνάται η Ελλάδα.
Ο Όθωνας και οι Βαυαροί του ήρθαν να κυβερνήσουν την χώρα το 1833. Για δέκα χρόνια το καθεστώς ήταν απόλυτη μοναρχία. Όμως οι Έλληνες δεν είχαν αγωνιστεί για την εθνική τους ελευθερία και την πολιτική τους υποδούλωση. Ήδη, πολύ πρώιμα, στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας του 1827 είχαν ψηφίσει Σύνταγμα που κατοχύρωνε το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Το νεοσύστατο ελληνικό κράτος ήταν από τα πρώτα της Ευρώπης που είχε κατοχυρώσει αυτό το υπέρτατο δημοκρατικό δικαίωμα.
Η δεκάχρονη απολυταρχική διακυβέρνηση των Βαυαρών οδήγησε στην επανάσταση για την παραχώρηση Συντάγματος. Ο στρατηγός Μακρυγιάννης γράφει στα Απομνημονεύματα του:
«Αφού κατήχησα όλο το κράτος με τις υπογραφές, έκρινα εύλογο να βάλω και πολιτικούς εις την πρωτεύουσα. Κανένας άλλος δεν ήταν να είχα μπιστοσύνη – ο Μεταξάς, ότι έδειξε και χαρακτήρα εις την προεδρία του Μαυροκορδάτου. Τότε ορκιζόμαστε ότι να κάμωμεν Εθνική Συνέλεψη και Σύνταμα, να διοικούμαστε τοιούτως. Κι αν ο Βασιλέας υπογράψη, να είμαστε υπέρ του, αν δεν υπογράψη, να του είμαστε ενάντιοι, ότι θα μας σκοτώση…
Η επανάσταση για την παραχώρηση Συντάγματος, με αρχηγό τον επικεφαλής του Ιππικού της Αθήνας συνταγματάρχη Δημήτριο Καλλέργη, πέτυχε. Σχηματίστηκε υπερκομματική κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Μεταξά, η οποία στις 7 Σεπτεμβρίου 1843 προκήρυξε εκλογές για την συγκρότηση Εθνικής Συνέλευσης που θα ψήφιζε το Σύνταγμα.
Οι εκλογές ορίστηκαν να γίνουν την τελευταία εβδομάδα του Οκτωβρίου. Όμως μία σφοδρή κακοκαιρία, που έπληξε την χώρα, ανάγκασε την κυβέρνηση να τις αναβάλει για μία εβδομάδα.
«Η της Γ’ Σεπτεμβρίου εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις» άρχισε τις εργασίες της στις 8 Νοεμβρίου 1843 και διαλύθηκε στις 18 Μαρτίου 1844, αφού περάτωσε το έργο της για το Σύνταγμα. Εκείνη η συνταγματική Εθνοσυνέλευση απαρτίστηκε από 244 αντιπροσώπους 92 εκλογικών περιφερειών. Ανάμεσα τους περιλαμβάνονταν και οι αντιπρόσωποι των περιοχών που παρέμειναν υπόδουλες, δηλαδή της Αρτας, Ασπροποτάμου (Αχελώου), Ηπείρου, Θεσσαλίας, Μακεδονίας, Σουλίου, Κάσου, Κρήτης, Σάμου και Χίου.
Στις 18 Μαρτίου 1844 ψηφίστηκε ο εκλογικός νόμος, βάσει του οποίου θα γινόταν η διενέργεια των πρώτων κοινοβουλευτικών εκλογών. Κάθε επαρχία αποτελούσε μία εκλογική περιφέρεια. Επαρχίες με πληθυσμό έως 10.000 κατοίκους είχαν δικαίωμα να εκλέξουν 1 βουλευτή. Εως 20.000 κατοίκους 2. Εως 30.000 κατοίκους 3. Οι πάνω από 30.000 κατοίκους επαρχίες – εκλογικές περιφέρειες εξέλεγαν 4 βουλευτές. Προνομιακά η Υδρα θα εξέλεγε 3, οι Σπέτσες 2 και «οι εν Ελλάδι Ψαριανοί» 2 βουλευτές. Επίσης 1 βουλευτή θα εξέλεγαν οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών.


ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ


«Σύνταγµα 1844»- σελ. 70 – 72(Η δυναµική … σε συναίνεση)

 

ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ


Το Σύνταγμα του 18443 Σεπτεμβρίου 1843: [σελ. 70], επανάσταση ( έδρασε καταλυτικά στη διαμόρφωση των πολιτικών πραγμάτων)
1843-1844 : [σελ. 71], εργασίες της Εθνοσυνέλευσης