Η έκφραση «αποδιοπομπαίος τράγος» προέρχεται από την Παλαιά Διαθήκη και αναφέρεται στο έθιμο του εξιλαστήριου θύματος, το οποίο τηρούσαν οι Ισραηλίτες της εποχής: Επέλεγαν ένα κριάρι, του φόρτωναν τις αμαρτίες τους και το έδιωχναν να χαθεί στην έρημο εναποθέτοντας σε αυτό όλες τις αμαρτίες και της κακοτυχίες της φυλής. Έτσι απαλλάσσονταν συμβολικά από ό,τι κακό κουβαλούσαν στην ζωή τους. Η εκδίωξη των δεινών μέσω της μεταφοράς τους (με μαγικό τρόπο) σε άλλα πρόσωπα, ζώα, φυτά ή ακόμα και άψυχα αντικείμενα ευδοκίμησε στην αρχαία Αίγυπτο, τη Βαβυλωνία, την αρχαία Ελλάδα, τη Ρώμη, ενώ την γνώριζαν και οι Άραβες.
Με τον όρο σύμπλεγμα του αποδιοπομπαίου τράγου στην αναλυτική ψυχολογία εννοείται η ασυνείδητη ατομική ή ομαδική προβολή ενός πλέγματος ανεπιθύμητων σκέψεων πάνω σε δεδομένο άτομο, που αναλαμβάνει τον ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου για τα προβλήματα του ατόμου ή της κοινότητας.
Μήπως συχνά στα σχολεία αναλαμβάνουν οι μαθητές το ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου;
