“Τρόποι μετρήσεων Οξύτητας και pH”

Προσδιορισμός της Οξύτητας

ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

1.ΜΕΘΟΔΟΣ DORNIC

Χρησιμοποιείται κυρίως στην Ολλανδία και Γαλλία και έχει το πλεονέκτημα ότι δίδει την εκατοστιαία περιεκτικότητα οξέος εκφρασμένη σε γαλακτικό οξύ.

Απαραίτητα αντιδραστήρια

1) Διάλυμα καυστικού νατρίου Ν/9.

2) Διάλυμα φαινοφθαλεϊνης σε 75 ml οινοπνεύματος και

προσθήκης 25 ml αποσταγμένου νερού.

Χρησιμοποιούμενα μέσα

1)  Κάψα από πορσελάνη ή ποτήρι ζέσεως των 50 ml.

2)  Προχοϊδα Βαθμολογημένη μέχρι 0,1 ml.Στην πράξη

χρησιμοποιείται συχνά το οξύμετρο Dornic, σχήμα 30, με τη

βοήθεια του οποίου τα αποτελέσματα λαμβάνονται γρήγορα.

3) Σιφώνια 1 και 10 ml.

Τεχνική

Εισάγετε με σιφώνιο, σε κάψα από πορσελάνη ή σε ποτήρι ζέσεως 10 ml εξεταζόμενου δείγματος και προσθέστε 3 – 4 σταγόνες δείκτη φαινολοφθαλεϊνης. Προσθέστε με προχοϊδα καυστικό νάτριο, ενώ αναδεύετε συνεχώς. Σε περίπτωση κάψας από πορσελάνη η ανάδευση διευκολύνεται με τη χρησιμοποίηση γυάλινης ράβδου.

Συνεχίστε την προσθήκη καυστικού νατρίου μέχρι να εξουδετερωθεί η οξύτητα του δείγματος, πράγμα που διαπιστώνεται από τη μεταβολή του χρώματος του δείγματος από λευκό σε ελαφρά ρόδινο. Σε περίπτωση χρησιμοποιήσεως ποτηριού ζέσεως κατά την οξυμέτρηση, η τοποθέτηση ενός μικρού φύλλου λευκού χαρτιού κάτω από το ποτήρι, βοηθά στην ευκολότερη διαπίστωση της αλλαγής του χρώματος.

Σημειώστε τα ml του καυστικού νατρίου που καταναλώθηκαν.

Υπολογίστε την οξύτητα του δείγματος ως εξής:

Υποτίθεται ότι κατά την οξυμέτρηση γίνεται μεταξύ γαλακτικού οξέος και του καυστικού νατρίου η παρακάτω αντίδραση:

ΝαΟΗ + CH3CH(OH)COOH à CH3CH(OH)COONa + H2O

Κατά συνέπεια 40 gr καυστικού νατρίου εξουδετερώνουν 90 gr γαλακτικού οξέος (χημικά ισοδύναμα).

Επίσης:

1000 ml N/1 NaOH εξουδετερώνουν 90 gr γαλακτικού οξέος

1000 ml N/9 NaOH        “              90/9 gr       “             “

1      ml N/9 NaOH     “                0,01 gr       “             “

Εάν κατά την οξυμέτρηση των 10 ml δείγματος καταναλώθηκαν 1,5 ml καυστικού νατρίου Ν/9, αυτά αντιστοιχούν προς 1,5 Χ 0,01 = 0,015 gr ή 0,15% σε γαλακτικό οξύ.

Η εκατοστιαία κατά συνέπεια περιεκτικότητα σε γαλακτικό οξύ ενός δείγματος κατά την παραπάνω μέθοδο βρίσκεται εύκολα αν σημειώσουμε τα ml του Ν/9 ΝαΟΗ που καταναλώθηκαν για την εξουδετέρωση της οξύτητας των 10 ml τούτου και τα διαιρέσουμε με το 10.

Σε περίπτωση χρησιμοποιήσεως οξυμέτρου Dornic η ανάγνωση των ml του Ν/9 ΝαΟΗ που καταναλώθηκαν κατά την τιτλοδότηση δίδει απευθείας την οξύτητα του δείγματος σε γαλακτικό οξύ %, διότι οι ενδείξεις της προχοϊδας του φέρουν εκ κατασκευής τη διαίρεση με το 10.

Τα αποτελέσματα εκφράζονται καμιά φορά και σε βαθμούς Dornic που είναι ο αριθμός των ml Ν/9 καυστικού νατρίου που απαιτούνται για την εξουδετέρωση της οξύτητας 100 ml δείγματος με δείκτη φαινολοφθαλεϊνη.

Στην περίπτωση που χρησιμοποιείται τιτλοδότηση με Ν/10 ΝαΟΗ μετατρέπονται σε γαλακτικό οξύ % με βάση τον τύπο:

%γαλακτικό οξύ=—— ml Ν/10 ΝαΟΗ Χ 0,009—-* χ 100          (* Βάρος δείγματος)

2. ΜΕΘΟΔΟΣ  SOXHLET  –  HENCKEL* και

3. ΟΞΥΜΕΤΡΗΣΗ ΜΕ  Ν/10*  ΝαΟΗ *

Προσδιορισμός του  pH

1. ΗΛΕΚΤΡΟΜΕΤΡΙΚΟΣ  ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ  ΤΟΥ  pH

Για  το σκοπό αυτό χρησιμοποιούμε όργανα γνωστά σαν πεχάμετρα. Αυτά συνδυάζονται με το κατάλληλο κατά περίπτωση ηλεκτρόδιο και επιτρέπουν τη μέτρηση του pH. Η μέθοδος αυτή έχει μεγαλύτερη ακρίβεια απ’ ότι η χρωματομετρική και δίδει το pH επίσης σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.


Απαραίτητα αντιδραστήρια

1) Ρυθμιστικό διάλυμα  pH=7    και  pH=4,  για τον έλεγχο και ρύθμιση του πεχαμέτρου.

Χρησιμοποιούμενα  μέσα

1) Πεχάμετρο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι πεχαμέτρων. Συνήθως χρησιμοποιούνται φορητά με μπαταρίες.

Τεχνική

Θέσετε σε λειτουργία το όργανο και αφήσετε για λίγο να ζεσταθεί.  Ρυθμίσετε τούτο με τη βοήθεια των ρυθμιστικών διαλυμάτων  (pH=4  και pH=7), σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Η ρύθμιση γίνεται στους 20 οC κάθε μέρα, πριν χρησιμοποιηθεί. Για περισσότερη ακρίβεια το όργανο πρέπει να ρυθμίζεται πριν την εξέταση του δείγματος, πλην όμως τούτο δεν συνηθίζεται στην πράξη γιατί απιτεί χρόνο.

Προσαρμόσετε τη θερμοκρασία του πεχαμέτρου σε εκείνη του δείγματος που εξετάζετε. Εμβαπτίστε το ηλεκτρόδιο του στο δείγμα, μετακινήσετετούτο δύο τρείς φορές, στρέψετε το κουμπί από την ένδειξη 0 σε εκείνη του pH και σημειώσετε την ένδειξη του οργάνου.

Πριν από κάθε μέτρηση το ηλεκτρόδιο πρέπει να ξεπλύνεται προσεκτικά με απεστγμένο νερό και να στεγνώνεται με τη βοήθεια μαλακού χαρτιού.

2. ΧΡΩΜΑΤΟΜΕΤΡΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ  ΤΟΥ  pH

Σχετικά με Γεώργιος Μπάρκας

Διπλωματούχος της Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών. Μέλος του Γεωτεχνικού επιμελητηρίου Ελλάδος από το 1981. Διετέλεσε διευθυντής στη δευτεροβάθμια συνεταιριστική ένωση Πωγωνίου, αιρετός στο συμβούλιο διαχείρισης συνεταιριστικών εργοστασίων γάλακτος (ΣΥΝΕΡΓΑΛ), διευθύνων σύμβουλος ιδιωτικού δικαίου επιχείρησης παραγωγής – συσκευασίας τροφίμων με παγκόσμια εξαγωγική δραστηριότητα, Senior Industrial Advisor or Specialist in the European Bank for Reconstruction and Development (EBRD)’s Enterprise Growth Programme (EGP, previously TAM). καθηγητής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.


Περισσότερες πληροφορίες
Κατηγορίες: Χωρίς κατηγορία. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *